راهکارهای درمانی ام اس و گرفتگی عضلات

بسیاری از افراد مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس عضلاتشان دچار گرفتگی می شود که به این حالت در علم پزشکی اسپاسم عضلات می گویند. این اتفاق بیشتر در عضلات پاها و بازوها رخ می دهد و ممکن است شما را از حرکت آزادانه اندام ها باز دارد. همراهی ام اس و گرفتگی عضلات بسیار شایع می باشد، از این رو در زیر بیشتر با آن آشنا می شویم:

 گرفتگی عضلات می تواند باعث حس درد در مفاصل و اطراف آن شود. احساس شما می تواند بسته به موقعیت، وضعیت و میزان آرامش شما متفاوت باشد.

چه عواملی باعث گرفتگی عضلات می شود؟

گرفتگی عضلات به دلیل عدم تعادل در سیگنال های الکتریکی فرستاده شده از مغز و نخاع به عضلات اتفاق می افتد. اغلب هنگامی که مولتیپل اسکلروزیس به اعصاب عضلات آسیب برساند، این عدم تعادل باعث می شود عضلات خود به خود منقبض و باعث تنش شوند. هنگامی که در هوای خیلی گرم یا سرد هستید یا زمانی که دچار عفونت شده اید یا لباس تنگ می پوشید، این وضعیت ممکن است بدتر شود.

اثرات و انواع گرفتگی عضلات

گرفتگی عضلات معمولاً با پیشرفت MS ایجاد می شود، بنابراین لزوماً نشانه اولیه بیماری نیست. کسانی که مبتلا به ام اس می باشند، باید تیم مراقبت خود را از شروع گرفتگی عضلات و درد مطلع کنند. دکتر Sandoval  می گوید: اغلب یک لرزش مرتبط با اندام در همزمانی ام اس و گرفتگی عضلات وجود دارد و مردم اغلب می گویند احساس سفتی در عضلات دارند و این امر در زندگی روزمره آن ها اختلال ایجاد می کند و بر توانایی نشستن، ایستادن یا راه رفتن آن ها تأثیر می گذارد.

طبق NMSS، دو نوع متداول اسپاستیسیته در همزمانی ام اس و گرفتگی عضلات وجود دارد، از جمله: اسپاستیسیته فلکسور و اسپاستیسیته اکستنسور.

• اسپاستیک فلکسور: ممکن است شامل گرفتگی عضلات همسترینگ باشد که عضلات پشت ساق های شما هستند و یا خم کننده های مفصل ران که عضلات جلوی ران های شما هستند. افرادی که دچار اسپاستیک فلکسور هستند، ممکن است متوجه شوند که باسن و زانوی آن ها در حالت خمیده گیر کرده و صاف کردن آن دشوار است.
• اسپاستیسیته اکستنسور: می تواند بر روی عضلات چهار سر ران و قسمت های داخلی بالای پاهای شما تأثیر بگذارد و به طور مؤثری باسن و زانوها را مجبور به صاف ماندن كند، در حالی كه پاها بسیار نزدیك به هم هستند یا از روی هم عبور می كنند.

درمان همزمانی ام اس و گرفتگی عضلات

فیزیوتراپی، داروها، جراحی یا ترکیبی از این روش های درمانی می توانند گرفتگی عضلات را هنگام ابتلا به ام اس کاهش دهند. برای تصمیم گیری در مورد بهترین راه برای کمک، پزشکان در مورد سلامت کلی شما و علایم بیماریتان بررسی های لازم را انجام خواهند داد و سعی می کنند به پرسش های زیر پاسخ دهند:

• آیا این شرایط شما را از انجام کارهای روزمره باز می دارد؟
• کدام روش های درمانی را امتحان کرده اید و چقدر خوب بوده اند؟
• چقدر هزینه دارد؟
• عوارض جانبی چه هستند؟
• آیا مزایا بیشتر از خطرات خواهد بود؟

فیزیوتراپی و کاردرمانی برای رفع گرفتگی عضلات در ام اس

در بیشتر مواقع، یک فیزیوتراپیست با یک برنامه ابتدایی کششی، درمان بیماری گرفتگی عضلات در ام اس را شروع می کند. یک متخصص کاردرمانی ممکن است ابزارهای مختلفی مانند آتل، گچ یا مهاربند را برای ادامه حرکت و انعطاف پذیری شما توصیه کند. اگر فیزیوتراپی و کار درمانی به شما کمک نمی کند، ممکن است پزشک از شما بخواهد، داروهایی را امتحان کنید.

داروهای مؤثر در درمان ام اس و گرفتگی عضلات

• لیورسال(باکلوفن): یک شل کننده عضلانی است که از طریق خوراکی مصرف می گردد و با اثر بر روی سیستم عصبی مرکزی(مغز و نخاع) اسپاسم عضلات و درد را تسکین می دهد. عوارض جانبی شامل خواب آلودگی، ضعف و عدم تعادل است.
• باکلوفن داخل نخاعی: فرم تزریق شده باکلوفن است. این دارو به فضای داخل نخاعی یا کانال نخاعی تزریق می شود. این ماده بر روی CNS عمل کرده و اسپاسم عضلانی را از بین می برد و برای درمان اسپاسم های شدید که با دوزهای بالای خوراکی باکلوفن قابل درمان نیستند استفاده می شود. این دارو با کمک پمپ و لوله ای که در زیر پوست معده قرار دارد، تزریق می شود.
• Zanaflex(تیزانیدین): یک شل کننده عضله است که فعالیت CNS را کند می کند، در نتیجه اسپاسم عضلات را برطرف کرده و تون عضله را افزایش می دهد. ممکن است باعث خشکی دهان، آرام بخشی و فشار خون پایین شود.

سایر داروهای کمتر استفاده شده برای اسپاسم عضلات در زیر ذکر شده است:

• والیوم(دیازپام): یک قرص بنزودیازپین با رهاسازی طولانی است. این یک داروی کند کننده CNS است که برای تسکین اضطراب، اسپاسم عضلات و تشنج استفاده می شود. آرام بخش است و ممکن است باعث وابستگی شود.
• دانتریوم(دانترولن): یک داروی شل کننده عضلانی خوراکی و مورد تأیید FDA است که اسپاستیسیته عضلانی مزمن را در ام اس برطرف می کند. عوارض جانبی شامل خواب آلودگی، خستگی و ضعف است. این می تواند عوارض جانبی جدی مانند آسیب کبدی و ناهنجاری های خون ایجاد کند، بنابراین فقط در صورت عدم کارایی سایر داروها استفاده می شود.
• کلونوپین(کلونازپام): یک قرص بنزودیازپین و مهارکننده CNS است که سیگنالینگ غیرطبیعی مغز را کاهش می دهد. فقط در صورت عدم کارایی سایر داروها توصیه می شود. عوارض جانبی شامل مشکلات هماهنگی، خواب آلودگی، افسردگی و خستگی است.
• هیدرازید/ لانیازید(ایزونیازید): آنتی بیوتیکی که برای درمان سل و رفع لرزش در MS استفاده می شود. عوارض جانبی شامل حالت تهوع، استفراغ، بی حسی و سوزش در دست و پا می باشد.
• بوتاکس (سم بوتولینوم A): یک نوروتوکسین مورد تایید FDA است که برای تسکین گرفتگی عضلات استفاده می شود. سیگنالینگ بین اعصاب و عضلات را مختل می کند. در نتیجه شل شدن عضلات به طور موقت انجام می شود که تا سه ماه ادامه دارد.

چه زمانی جراحی می تواند به رفع گرفتگی عضلات کمک کند؟

هنگامی که سایر درمان ها مؤثر واقع نشوند، دو نوع جراحی وجود دارد که می تواند گرفتگی عضلات را درمان کند. در یک نوع، جراح بخشی از عصب نخاعی را برش می دهد، این عمل جراحی ریزوتومی نام دارد. هدف آن از بین بردن درد یا کاهش تنش عضلانی است. تنوتومی نوع دوم است. جراح تاندون های کاملاً محکم را از عضلات برش می دهد، بسته به سن شما ممکن است باعث شود اسپاستیک کمتر رخ دهد و شدت آن کمتر شود. با گذشت زمان، ممکن است لازم باشد دوباره جراحی کنید. این جراحی ها می توانند کمک کننده باشند اما معمولاً فقط در موارد شدید گرفتگی عضلات انجام می گیرند و به ندرت در بیماران مبتلا به ام اس انجام می شوند.

با توجه به متن، همزمانی ام اس و گرفتگی عضلات می تواند برای افراد مبتلا، اختلال ایجاد کند اما با مشورت پزشک و درمان مناسب این مشکل بر طرف خواهد شد.