2011/12/27, 05:44 PM
950 بیمار "ام. اس" در کرمان/ مس در شیوع ام. اس دخالتی ندارد
کرمان - خبرگزاری مهر: پس از دو سال تردید سرانجام سکوت شکست؛ نتایج یک طرح تحقیقاتی نشان می دهد مجاورت با معادن و کارخانجات مس در افزایش شیوع بیماری ام.اس در کرمان اثری ندارند.
به گزارش خبرنگار مهر، سال 88 بود که درمراسم تودیع معاون رییس جمهور و رییس سازمان محیط زیست کشور ادعایی مطرح شد که پیرو آن بر برخی نگرانیها دامن زده شد؛ فاطمه واعظ جوادی در مراسم تودیع خود گفت که به دلیل نزدیکی محل سکونت بسیاری از مردم کرمان به معدن و کارخانجات مس، بیماری ام اس در این منطقه شیوع بیشتری دارد.
همین ادعا کافی بود تا کرمانیها که سالهای سال در هوای زندگی خود انواع سم و دودهای شیمیایی را به واسطه نزدیکی با صنایع و کارخانجاتی که چرخ اقتصاد کشور را می چرخانند، استنشاق می کنند، بازهم نگران شوند؛ اما از آن زمان تاکنون کسی بر پایه یک تحقیق علمی و تخصصی این ادعا یا خلاف آن را به اثبات نرساند.
اگر چه به صورت کلی مطالبی عنوان می شد؛ از جمله اینکه غلامرضا کرمی، نماینده کرمان در مصاحبه ای گفت که معدن مس کرمان در سرچشمه رفسنجان واقع است که با شهر کرمان 130 تا 140 کیلومتر فاصله دارد اما با این وجود من تا حالا مراجعی در این رابطه نداشته ام و حتی موردی را که در استان کرمان بر اثر معدن مس به بیماری ام اس مبتلا شده باشد هم نشنیده ام.
انوشیروان محسنی بندپی، نایب دوم کمیسیون بهداشت مجلس شورای اسلامی هم با بیان اینکه آلودگی هوا بر بیماریهای ریوی و یا سقط جنین تاثیر دارد اما اینکه استخراج از معادن مس باعث بروز بیماری اماس شود سخنی تازه در باب کشفیات بیماری هاست، در مصاحبه ای تصریح کرد: نمیدانم این سخن که از سوی خانم جوادی گفته شده است چقدر پایه علمی دارد.
اما تا آنجایی که اینجانب اطلاع دارم تاکنون موردی مبنی بر بروز بیماری در بین افراد بر اثر استخراج از معادنی مثل معدن مس گزارش نشده است.
پرونده ای که بدون نتیجه بسته شد
از آن زمان تاکنون هم دیگر از سوی هیچ مرجع علمی و هیچکدام از مسئولین در این باره صحبتی نشد و ظاهرا پرونده این موضوع جنجالی بی آنکه به نتیجه ای برسد، بسته شد.
اما مسئله ای که حایز اهمیت بود تعیین تکلیف این ادعا بود؛ بالاخره باید مشخص می شد که آیا مس و صنایع آن در بروز بیماری ام اس در کرمان دخیل است یا خیر؛ سرانجام هم یکی از متخصصین مغز و اعصاب در کرمان که مسئول مرکز تحقیقات بیماری مغز و اعصاب هم هست دراین باره طرحی تحقیقاتی را آغاز و با دلایلی علمی اعلام کرد که "مس نه تنها در افزایش بیماری ام اس دخالتی ندارد بلکه ممکن است بروز ام اس را کم کند".
30 سالگی؛ سن شیوع ام اس
دراین رابطه، خبرنگار مهر با دکتر حسین علی ابراهیمی، استاد دانشگاه و مسئول مرکز تحقیقات بیماری های مغز و اعصاب کرمان به گفتگو نشست.
وی در ابتدا توضیحاتی را در خصوص این بیماری ارایه کرد؛ ابراهیمی با بیان اینکه ام.اس بیماری سیستم عصبی مرکزی است، می گوید: بیشتر هم خانمها را گرفتار می کند به نسبت سه به یک نسبت به آقایان.
وی ادامه می دهد: همچنین این بیماری بیشتر جوانان را گرفتار می کند و بیشترین سن شیوع آن حدود 30 سالگی است.
وی اظهار می دارد: در کرمان هم شیوع ام.اس در بین جوانان 30 ساله بسیار شایع است.
وی با بیان اینکه ام.اس بیماری مزمنی بوده که مرگ و میر ندارد بیان می دارد: اما ناتوانی در فرد مبتلا ایجاد می شود که متاسفانه این حالت هم در سن فعالیت افراد پیش می آید که بیمار نمی تواند کارهای روزمره زندگی خود را انجام دهد.
ابراهیمی تصریح می کند: البته ام.اس همه مبتلایان را ناتوان نمی کند و در بیماران ام.اسی در 15 تا 25 درصد ناتوانی در حدی می شود که بیمار نمی تواند کارهای روزمره خود را انجام دهد.
وی درباره علل شیوع این بیماری هم می گوید: علت بروز ام.اس ناشناخته است هر چند که برخی مکانیزم هایی که در بیماری شناخته شده اتوایمنی بوده است.
وی می افزاید: اما عواملی در بروز این بیماری مطرح شده که هیچکدام قطعی نیست.
مسئول مرکز تحقیقات بیماری های مغز و اعصاب کرمان تصریح می کند: اما آنچه که مهم است این بیماری زمینه ای ژنتیکی دارد که با توجه به عوامل محیطی خود را نشان می دهد.
950 نفر بیمار مبتلا به ام.اس در کرمان
ابراهیمی در ادامه، به آمار بیماران ام.اسی اشاره کرده و بیان می دارد: در دنیا طبق آخرین آمار موجود 25 میلیون نفر مبتلا به این بیماری هستند که در کشور ما این آمار 30 تا 50 هزار نفر اعلام شده است.
وی با بیان اینکه در استان کرمان 950 نفر مبتلا به ام.اس وجود دارد اظهار می دارد: در واقع 5.31 نفر در 100 هزار نفر از جمعیت استان ام اس دارند.
پراکندگی متفاوت در مناطق مختلف استان
مسئول مرکز تحقیقات بیماری های مغز و اعصاب کرمان در خصوص پراکندگی این بیماری در استان کرمان هم به نکته جالبی اشاره کرده و اظهار می دارد: پراکندگی بیماری ام اس در شهرهای مختلف کرمان تفاوت دارد.
وی ادامه می دهد: در طرح تحقیقاتی که ما در خصوص ارتباط یا عدم ارتباط ابتلا به ام اس با مجاورت با معدن مس اجرا کردیم مشخص شد در حال حاضر در شهر کرمان نزدیک به 57 نفر در یکصد هزار نفر به این بیماری مبتلا هستند.
ابراهیمی می افزاید: اما در کهنوج این عدد خیلی خیلی کم و نزدیک به هفت در یکصد هزار نفر است.
وی می گوید: در بم و جیرفت 14 تا 16 نفر در یکصد هزار نفر، در رفسنجان، سیرجان و زرند 30 تا 31 نفر در یکصد هزار نفر و در شهربابک 15 نفر در یکصد هزار نفر به این بیماری مبتلا هستند. وی بیان می دارد: این آمارها نشان می دهد که عوامل محیطی به خصوص صنایع مس در بروز این بیماری دخالت دارد.
مس بروز ام اس را کم می کند
ابراهیمی می گوید: در این شرایط، ما در قالب یک طرح تحقیقاتی رابطه عوامل موجود در کرمان و ابتلا به ام اس را بررسی کردیم.
مسئول مرکز تحقیقات بیماری های مغز و اعصاب کرمان اظهار می دارد: تحقیقات ما نشان داد که مس در این زمینه نقش مثبت دارد.
وی ادامه می دهد: در دنیا هم البته این ادعا وجود دارد که جایی که مس هست احتمال شیوع این بیماری بیشتر است در مورد آهن هم این مطلب عنوان می شود اما ما در این طرح خود به چنین نتایجی نرسیدیم.
ابراهیمی می گوید: ما در این طرح، عوامل کشاورزی مثل خرما، پرتقال و مرکبات را هم در کرمان مورد تحقیق قرار دادیم تا ببینیم آیا جایی که این محصولات کشت می شوند ابتلا به این بیماری کمتر است یا بیشتر که در این خصوص هم به نتیجه ای نرسیدیم.
وی تصریح می کند: اما فکر می کنیم مس نقش محافظتی در سیستم عصبی مرکزی دارد و ممکن است بروز بیماری را کم کند.
مسئول مرکز تحقیقات بیماری های مغز و اعصاب کرمان ادامه می دهد: ما نقش درجه حرارت محیط را هم در این زمینه بررسی کردیم و به این نتیجه رسیدیم هر چه میانگین درجه حرارت کمتر باشد، ام اس شایعتر است و بالعکس.
خانمهای خانه دار؛ بیشترین گروه بیماران
ابراهیمی می گوید: همچنین در این طرح مشخص شد که بیشتر مبتلایان ام اس خانم های خانه دار هستند.
وی اضافه می کند: هر چه میزان تحصیلات افراد هم بیشتر بوده شیوع ام اس بیشتر است.
وی با اشاره به اینکه هر چه بهداشت افراد هم بیشتر باشد احتمال وقوع ام اس بیشتر است بیان می دارد: اثبات شده که استفاده از کرم های ضد آفتاب خطر ابتلا به ام اس را بیشتر می کند چون این مواد مانع رسیدن نور خورشید به بدن می شوند.
از مصرف زیاد ضدآفتاب خودداری شود
ابراهیمی اظهار می دارد: ما تاکیدمان این است که افراد در سنین مختلف حداقل روی 20 دقیقه در مقابل نور خورشید قرار گیرند.
مسئول مرکز تحقیقات بیماری های مغز و اعصاب کرمان ادامه می دهد: توصیه ما به همه مردم این است که از مصرف زیاد ضدآفتاب خودداری کنند.
ابراهیمی می افزاید: فست فودها هم باید کمتر مصرف شود چون مواد نگهدارنده ای که در این غذاها وجود دارد به خوبی جذب بدن نشده و مشکل ایجاد می کند.
وی می گوید: شیر، لبنیات، سبزیجات و ویتامینها هم حتما در غذای روزانه مصرف شود تا از ابتلا به این بیماری جلوگیری شود.
ابراهیمی تاکید می کند: خانمهای خانه دار هم برای پیشگیری از وقوع این بیماری حتما فعالیتهای بیرون از خانه داشته باشند.
وی به بیماران مبتلا هم توصیه می کند که ورزش و فعالیت متناسب با وضعیت خود داشته باشند.
مسئول مرکز تحقیقات بیماری های مغز و اعصاب کرمان ادامه می دهد: مسایل روحی این بیماران هم باید مورد توجه قرار گیرد چرا که این بیماران هر چه زندگی بهتری داشته باشند، بهتر می توانند بیماری را تحمل کنند.
رسانه ها بیماران را مضطرب نکنند
ابراهیمی از نقش معکوس رسانه ها در برخورد با این گلایه مند است. مسئول مرکز تحقیقات بیماری های مغز و اعصاب کرمان می گوید: متاسفانه رادیو، تلویزیون و برخی از رسانه ها تابلوی خوبی از بیماری ام اس ارایه نکرده اند.
وی با تاکید بر اینکه ام اس به هیچ وجه در طول عمر اثر ندارد، ادامه می دهد: به خصوص فیلم "شاید برای شما هم اتفاق بیفتد" که اخیرا از رسانه ملی پخش شده تاثیر نامطلوبی بر بیماران ام اسی داشته است.
وی می افزاید: این فیلم باعث شد که تعداد زیادی از بیماران ما نگران و هراسان به پزشک خود مراجعه کردند و همچنین این فیلم به شدت خانواده های این بیماران را مضطرب کرد.
ابراهیمی تصریح می کند: از تمام رسانه ها خواهش می کنیم وقتی که می خواهند راجع به بیماری ام اس کاری را انجام دهند، حتما از مجراهای معتبر و انجمن های تخصصی نظر خواهی کنند تا این گونه بر روحیه بیماران تاثیر نامطلوب نگذارند.
کرمان - خبرگزاری مهر: پس از دو سال تردید سرانجام سکوت شکست؛ نتایج یک طرح تحقیقاتی نشان می دهد مجاورت با معادن و کارخانجات مس در افزایش شیوع بیماری ام.اس در کرمان اثری ندارند.
به گزارش خبرنگار مهر، سال 88 بود که درمراسم تودیع معاون رییس جمهور و رییس سازمان محیط زیست کشور ادعایی مطرح شد که پیرو آن بر برخی نگرانیها دامن زده شد؛ فاطمه واعظ جوادی در مراسم تودیع خود گفت که به دلیل نزدیکی محل سکونت بسیاری از مردم کرمان به معدن و کارخانجات مس، بیماری ام اس در این منطقه شیوع بیشتری دارد.
همین ادعا کافی بود تا کرمانیها که سالهای سال در هوای زندگی خود انواع سم و دودهای شیمیایی را به واسطه نزدیکی با صنایع و کارخانجاتی که چرخ اقتصاد کشور را می چرخانند، استنشاق می کنند، بازهم نگران شوند؛ اما از آن زمان تاکنون کسی بر پایه یک تحقیق علمی و تخصصی این ادعا یا خلاف آن را به اثبات نرساند.
اگر چه به صورت کلی مطالبی عنوان می شد؛ از جمله اینکه غلامرضا کرمی، نماینده کرمان در مصاحبه ای گفت که معدن مس کرمان در سرچشمه رفسنجان واقع است که با شهر کرمان 130 تا 140 کیلومتر فاصله دارد اما با این وجود من تا حالا مراجعی در این رابطه نداشته ام و حتی موردی را که در استان کرمان بر اثر معدن مس به بیماری ام اس مبتلا شده باشد هم نشنیده ام.
انوشیروان محسنی بندپی، نایب دوم کمیسیون بهداشت مجلس شورای اسلامی هم با بیان اینکه آلودگی هوا بر بیماریهای ریوی و یا سقط جنین تاثیر دارد اما اینکه استخراج از معادن مس باعث بروز بیماری اماس شود سخنی تازه در باب کشفیات بیماری هاست، در مصاحبه ای تصریح کرد: نمیدانم این سخن که از سوی خانم جوادی گفته شده است چقدر پایه علمی دارد.
اما تا آنجایی که اینجانب اطلاع دارم تاکنون موردی مبنی بر بروز بیماری در بین افراد بر اثر استخراج از معادنی مثل معدن مس گزارش نشده است.
پرونده ای که بدون نتیجه بسته شد
از آن زمان تاکنون هم دیگر از سوی هیچ مرجع علمی و هیچکدام از مسئولین در این باره صحبتی نشد و ظاهرا پرونده این موضوع جنجالی بی آنکه به نتیجه ای برسد، بسته شد.
اما مسئله ای که حایز اهمیت بود تعیین تکلیف این ادعا بود؛ بالاخره باید مشخص می شد که آیا مس و صنایع آن در بروز بیماری ام اس در کرمان دخیل است یا خیر؛ سرانجام هم یکی از متخصصین مغز و اعصاب در کرمان که مسئول مرکز تحقیقات بیماری مغز و اعصاب هم هست دراین باره طرحی تحقیقاتی را آغاز و با دلایلی علمی اعلام کرد که "مس نه تنها در افزایش بیماری ام اس دخالتی ندارد بلکه ممکن است بروز ام اس را کم کند".
30 سالگی؛ سن شیوع ام اس
دراین رابطه، خبرنگار مهر با دکتر حسین علی ابراهیمی، استاد دانشگاه و مسئول مرکز تحقیقات بیماری های مغز و اعصاب کرمان به گفتگو نشست.
وی در ابتدا توضیحاتی را در خصوص این بیماری ارایه کرد؛ ابراهیمی با بیان اینکه ام.اس بیماری سیستم عصبی مرکزی است، می گوید: بیشتر هم خانمها را گرفتار می کند به نسبت سه به یک نسبت به آقایان.
وی ادامه می دهد: همچنین این بیماری بیشتر جوانان را گرفتار می کند و بیشترین سن شیوع آن حدود 30 سالگی است.
وی اظهار می دارد: در کرمان هم شیوع ام.اس در بین جوانان 30 ساله بسیار شایع است.
وی با بیان اینکه ام.اس بیماری مزمنی بوده که مرگ و میر ندارد بیان می دارد: اما ناتوانی در فرد مبتلا ایجاد می شود که متاسفانه این حالت هم در سن فعالیت افراد پیش می آید که بیمار نمی تواند کارهای روزمره زندگی خود را انجام دهد.
ابراهیمی تصریح می کند: البته ام.اس همه مبتلایان را ناتوان نمی کند و در بیماران ام.اسی در 15 تا 25 درصد ناتوانی در حدی می شود که بیمار نمی تواند کارهای روزمره خود را انجام دهد.
وی درباره علل شیوع این بیماری هم می گوید: علت بروز ام.اس ناشناخته است هر چند که برخی مکانیزم هایی که در بیماری شناخته شده اتوایمنی بوده است.
وی می افزاید: اما عواملی در بروز این بیماری مطرح شده که هیچکدام قطعی نیست.
مسئول مرکز تحقیقات بیماری های مغز و اعصاب کرمان تصریح می کند: اما آنچه که مهم است این بیماری زمینه ای ژنتیکی دارد که با توجه به عوامل محیطی خود را نشان می دهد.
950 نفر بیمار مبتلا به ام.اس در کرمان
ابراهیمی در ادامه، به آمار بیماران ام.اسی اشاره کرده و بیان می دارد: در دنیا طبق آخرین آمار موجود 25 میلیون نفر مبتلا به این بیماری هستند که در کشور ما این آمار 30 تا 50 هزار نفر اعلام شده است.
وی با بیان اینکه در استان کرمان 950 نفر مبتلا به ام.اس وجود دارد اظهار می دارد: در واقع 5.31 نفر در 100 هزار نفر از جمعیت استان ام اس دارند.
پراکندگی متفاوت در مناطق مختلف استان
مسئول مرکز تحقیقات بیماری های مغز و اعصاب کرمان در خصوص پراکندگی این بیماری در استان کرمان هم به نکته جالبی اشاره کرده و اظهار می دارد: پراکندگی بیماری ام اس در شهرهای مختلف کرمان تفاوت دارد.
وی ادامه می دهد: در طرح تحقیقاتی که ما در خصوص ارتباط یا عدم ارتباط ابتلا به ام اس با مجاورت با معدن مس اجرا کردیم مشخص شد در حال حاضر در شهر کرمان نزدیک به 57 نفر در یکصد هزار نفر به این بیماری مبتلا هستند.
ابراهیمی می افزاید: اما در کهنوج این عدد خیلی خیلی کم و نزدیک به هفت در یکصد هزار نفر است.
وی می گوید: در بم و جیرفت 14 تا 16 نفر در یکصد هزار نفر، در رفسنجان، سیرجان و زرند 30 تا 31 نفر در یکصد هزار نفر و در شهربابک 15 نفر در یکصد هزار نفر به این بیماری مبتلا هستند. وی بیان می دارد: این آمارها نشان می دهد که عوامل محیطی به خصوص صنایع مس در بروز این بیماری دخالت دارد.
مس بروز ام اس را کم می کند
ابراهیمی می گوید: در این شرایط، ما در قالب یک طرح تحقیقاتی رابطه عوامل موجود در کرمان و ابتلا به ام اس را بررسی کردیم.
مسئول مرکز تحقیقات بیماری های مغز و اعصاب کرمان اظهار می دارد: تحقیقات ما نشان داد که مس در این زمینه نقش مثبت دارد.
وی ادامه می دهد: در دنیا هم البته این ادعا وجود دارد که جایی که مس هست احتمال شیوع این بیماری بیشتر است در مورد آهن هم این مطلب عنوان می شود اما ما در این طرح خود به چنین نتایجی نرسیدیم.
ابراهیمی می گوید: ما در این طرح، عوامل کشاورزی مثل خرما، پرتقال و مرکبات را هم در کرمان مورد تحقیق قرار دادیم تا ببینیم آیا جایی که این محصولات کشت می شوند ابتلا به این بیماری کمتر است یا بیشتر که در این خصوص هم به نتیجه ای نرسیدیم.
وی تصریح می کند: اما فکر می کنیم مس نقش محافظتی در سیستم عصبی مرکزی دارد و ممکن است بروز بیماری را کم کند.
مسئول مرکز تحقیقات بیماری های مغز و اعصاب کرمان ادامه می دهد: ما نقش درجه حرارت محیط را هم در این زمینه بررسی کردیم و به این نتیجه رسیدیم هر چه میانگین درجه حرارت کمتر باشد، ام اس شایعتر است و بالعکس.
خانمهای خانه دار؛ بیشترین گروه بیماران
ابراهیمی می گوید: همچنین در این طرح مشخص شد که بیشتر مبتلایان ام اس خانم های خانه دار هستند.
وی اضافه می کند: هر چه میزان تحصیلات افراد هم بیشتر بوده شیوع ام اس بیشتر است.
وی با اشاره به اینکه هر چه بهداشت افراد هم بیشتر باشد احتمال وقوع ام اس بیشتر است بیان می دارد: اثبات شده که استفاده از کرم های ضد آفتاب خطر ابتلا به ام اس را بیشتر می کند چون این مواد مانع رسیدن نور خورشید به بدن می شوند.
از مصرف زیاد ضدآفتاب خودداری شود
ابراهیمی اظهار می دارد: ما تاکیدمان این است که افراد در سنین مختلف حداقل روی 20 دقیقه در مقابل نور خورشید قرار گیرند.
مسئول مرکز تحقیقات بیماری های مغز و اعصاب کرمان ادامه می دهد: توصیه ما به همه مردم این است که از مصرف زیاد ضدآفتاب خودداری کنند.
ابراهیمی می افزاید: فست فودها هم باید کمتر مصرف شود چون مواد نگهدارنده ای که در این غذاها وجود دارد به خوبی جذب بدن نشده و مشکل ایجاد می کند.
وی می گوید: شیر، لبنیات، سبزیجات و ویتامینها هم حتما در غذای روزانه مصرف شود تا از ابتلا به این بیماری جلوگیری شود.
ابراهیمی تاکید می کند: خانمهای خانه دار هم برای پیشگیری از وقوع این بیماری حتما فعالیتهای بیرون از خانه داشته باشند.
وی به بیماران مبتلا هم توصیه می کند که ورزش و فعالیت متناسب با وضعیت خود داشته باشند.
مسئول مرکز تحقیقات بیماری های مغز و اعصاب کرمان ادامه می دهد: مسایل روحی این بیماران هم باید مورد توجه قرار گیرد چرا که این بیماران هر چه زندگی بهتری داشته باشند، بهتر می توانند بیماری را تحمل کنند.
رسانه ها بیماران را مضطرب نکنند
ابراهیمی از نقش معکوس رسانه ها در برخورد با این گلایه مند است. مسئول مرکز تحقیقات بیماری های مغز و اعصاب کرمان می گوید: متاسفانه رادیو، تلویزیون و برخی از رسانه ها تابلوی خوبی از بیماری ام اس ارایه نکرده اند.
وی با تاکید بر اینکه ام اس به هیچ وجه در طول عمر اثر ندارد، ادامه می دهد: به خصوص فیلم "شاید برای شما هم اتفاق بیفتد" که اخیرا از رسانه ملی پخش شده تاثیر نامطلوبی بر بیماران ام اسی داشته است.
وی می افزاید: این فیلم باعث شد که تعداد زیادی از بیماران ما نگران و هراسان به پزشک خود مراجعه کردند و همچنین این فیلم به شدت خانواده های این بیماران را مضطرب کرد.
ابراهیمی تصریح می کند: از تمام رسانه ها خواهش می کنیم وقتی که می خواهند راجع به بیماری ام اس کاری را انجام دهند، حتما از مجراهای معتبر و انجمن های تخصصی نظر خواهی کنند تا این گونه بر روحیه بیماران تاثیر نامطلوب نگذارند.
باور نکن تنهایی ات را تا یک دل و یک درد داریم