پرش عضلات که بسیاری از افراد آن را با نام میوکلونوس می شناسند، اسپاسم عضلانی ناگهانی است که تحت کنترل شما نیست. میوکلونوس ممکن است طبیعی باشد مانند سکسکه کردن یا نشانه ای از یک بیماری جدی مانند مالتیپل اسکلروزیس، زوال عقل یا بیماری پارکینسون. پرش عضلات می تواند یک قسمت یا چندین قسمت بدن را با هم درگیر کند و مدتی تا برگشت به حالت قبلی به طول بیانجامد. پرش عضلات در ام اس یکی از رایج ترین نشانه ها در این بیماری می باشد.
پرش عضلات در ام اس
علل پرش عضلات
پرش عضلات به این دلیل اتفاق می افتد که سیستم عصبی شما آنطور که باید کار نمی کند. چیزی باعث می شود سلول های عصبی دچار اشتباه شوند و سیگنال اشتباهی را به عضلات شما ارسال کنند. پزشکان فکر می کنند ممکن است چندین قسمت از مغز شما دچار مشکل شده باشند. اما آنها مطمئن نیستند که چه عواملی باعث ایجاد این اشکال در سیستم عصبی می شود. بعضی اوقات، این حالت ممکن است بدون دلیل رخ دهد. اگر به بیماری مولتیپل اسکلروزیس (ام اس) مبتلا باشید، پرش عضلات می تواند در اثر ضایعات و یا جراحات در مغز یا نخاع ایجاد شود.
سایر شرایط سیستم عصبی که می توانند باعث پرش عضلات شوند عبارتند از:
- سکته: سکته یا حمله قلبی که باعث می شود مغز شما اکسیژن نگیرد.
- تومور مغزی
- بیماری آلزایمر
- بیماری پارکینسون و زوال عقل
- بیماری Creutzfeldt-Jakob
- آسیب به سر یا نخاع
- عفونت
- نارسایی کلیه یا کبد
- اختلالات متابولیکی مانند قند خون بالا یا پایین یا سطح پایین کلسیم و سدیم
انواع پرش عضلات در ام اس
- فعال: این نوع از پرش عضلات توسط حرکت کردن تحریک می شود و می تواند بر روی بازوها، پاها، صورت و صدا تأثیر بگذارد.
- Essential: پرش عضلات در این نوع به صورت خفیف شروع می شود و می تواند پس از مدتی شدید شود.
- ثانویه: این امر به دلیل وجود عوامل دیگری در زمینه ام اس ایجاد می شود. این عوامل شامل موارد زیر می باشد:
- عفونت
- سکته مغزی
- تومور مغزی
- کمبود اکسیژن
- تماس با ماده شیمیایی یا دارویی
- حساس به محرک: این نوع از پرش عضلات در ام اس توسط محرک هایی مانند نور، سر و صدای ناگهانی یا دیدن شخص یا تصویر ایجاد و باعث تغییر لهجه و همچنین منعطف شدن آرنج، زانو، گردن و سایر قسمت های بدن می گردد.
علایم پرش عضلات در ام اس
انواع اسپاسم میوکلونوس عبارتند از:
- ناگهانی
- مختصر
- کنترل نشده
- شوک مانند
از آن جایی که علل و انواع پرش عضلات در ام اس متفاوت است، بسته به قدرت و قسمت درگیری عضله می تواند علایم گوناگونی ایجاد نماید و نشانه های خاص و تیپیکی برای آن ذکر نشده است.
تشخیص پرش عضلات
پزشک با معاینه شما و انجام بررسی هایی متوجه می شود کدام قسمت از مغز و اعصاب شما باعث ایجاد پرش عضلات می شود. این بررسی ها شامل موارد زیر می باشد:
- الکتروانسفالوگرام (EEG): این الگو فعالیت الکتریکی را در مغز شما ردیابی و ثبت می کند تا بفهمد میوکلونوس از کجا شروع می شود. پزشک دیسک های کوچک (به نام الکترود) را روی پوست سر شما قرار می دهد، آنها را به سیم هایی متصل می کند که به کامپیوتر سیگنال می فرستند.
- الکترومیوگرافی (EMG): این آزمایش آسیب های ماهیچه ها و سلول های عصبی شما را کنترل می کند. از این الکترودها برای ضبط سیگنال های اعصاب شما به عضلات استفاده می شود.
- MRI: پزشک با استفاده از این آزمایش تصاویر زیادی از مغز، نخاع و سایر اعضای بدن شما می گیرد و از نظر آسیب های احتمالی بررسی می کند.
- آنها همچنین ممکن است خون شما را از نظر علل دیگر بررسی کنند.
درمان پرش عضلات
اگر عامل دیگری باعث اسپاسم شود، پزشک آن را درمان می کند. پرش عضلات خود به سختی قابل درمان است. بسته به مورد شما، ممکن است لازم باشد همزمان چند دارو مصرف کنید.
درمان پرش عضلات ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- بنزودیازپین ها: کلونازپام (کلونوپین) اغلب اولین دارویی است که پزشکان استفاده می کنند. عضلات را شل و از از لرزیدن آن جلوگیری می نماید. از عوارض جانبی رایج آن می توان به احساس خواب آلودگی و ناتوانی در انجام صحیح کارها اشاره کرد. به همین دلیل، پزشک شما احتمالاً با دوز بسیار کمی آن را شروع خواهد نمود. سپس دوز آن را افزایش داده تا زمانی که علایم شما برطرف شود.
- داروهای ضد تشنج.: داروهایی مانند لووریتاستام (کپرا)، والپروئیک اسید (والپروئیک) و پریمیدون (میسولین) از تشنج در افراد مبتلا به صرع جلوگیری می کنند. اما همچنین می توانند به توقف پرش عضلات کمک نمایند. عوارض جانبی آن شامل حالت تهوع، خستگی و احساس سرگیجه می باشد.
- هیدروکسی تریپتوفان (5-HTP): این یک عنصر سازنده سروتونین است. برخی مطالعات نشان داده اند که به افراد مبتلا به اشکال خاصی از پرش عضلات در ام اس کمک می کند.
- عمل جراحی: برای از بین بردن ضایعه مغز یا نخاع که علایم شما را ایجاد می کند، ممکن است پزشک عمل جراحی را پیشنهاد دهد. البته جراحی خط اول درمان نمی باشد و پزشک اول سعی می کند با دادن دارو پرش عضلات را کنترل نماید.
- تحریک عمیق مغز (DBS): در این روش جراحی، پزشک الکترودهایی را در مغز شما قرار می دهد و از سیم برای اتصال آنها به دستگاهی که در قفسه سینه شما قرار دارد استفاده می کند. این دستگاه سیگنال هایی را ارسال می کند که علایم ایجاد کننده پرش عضلات شما را مسدود می نماید. تحریک عمیق مغز می تواند تعداد کشیدگی های عضلانی را کاهش دهد، اما مانند همه ی جراحی ها، خطراتی را در پی خواهد داشت. این روش درمان برای ام اس هنوز استفاده نمی شود، چرا که نیاز به بررسی های بیشتری دارد. ولی طبق آخرین مقالات از این روش برای درمان پرش عضلات در بیماری پارکینسون استفاده شده و نتایج خوشایند بوده است.
پرش عضلات در ام اس علامتی رایج در بین بیماران بوده است که برای درمان آن باید با پزشک متخصص خود مشورت نمایید. پزشک پس از انجام بررسی هایی درمان مناسب را به شما پیشنهاد خواهد داد.