پسوریازیس یا صدفک یک بیماری پوستی است که باعث ایجاد لکه های قرمز و خارش دار پوسته ای می شود و معمولاً روی زانوها، آرنج ها، تنه و پوست سر دیده می شود. پسوریازیس یک بیماری شایع و مزمن است که هیچ درمانی ندارد. این بیماری چرخه هایی را طی می کند، برای چند هفته یا چند ماه شعله ور می شود، سپس برای مدتی بهبود می یابد. درمان هایی برای کمک به شما در مدیریت علائم در دسترس هستند و می توانید چندین عادت های زندگی و استراتژی های مقابله ای را برای کمک به روند بهبودی انتخاب کنید.
- علائم این بیماری در افراد مختلف متفاوت است. علائم و نشانه های رایج عبارتند از:
- لکه های قرمز رنگ پوشیده شده از پوسته های ضخیم و نقره ای
- لکه های پوسته ریزی
- پوستی خشک که ممکن است موجب خونریزی یا خارش شود.
- سوزش یا درد
- ناخن های ضخیم یا حفره ای مانند
- مفاصل متورم، ملتهب و سفت
انواع پسوریازیس
انواع مختلفی از پسوریازیس وجود دارد که در زیر به تعدادی از آن ها می پردازیم:
پلاکی: شایع ترین شکل پسوریازیس که باعث ایجاد لکه های پوستی خشک، برجسته و قرمز می شود، ضایعات، پوشیده از پوسته های نقره ای می باشد. پلاک ها ممکن است خارش دار یا حساس باشند و تعداد آن ها کم یا بسیار زیاد باشد. آن ها معمولاً در آرنج، زانو، کمر و پوست سر ظاهر می شوند.
ناخن: این بیماری می تواند ناخن ها را تحت تأثیر قرار دهد و باعث ایجاد حفره و رشد غیرطبیعی ناخن شود. ناخن ها ممکن است از بستر خود جدا شوند. موارد شدید ممکن است باعث از بین رفتن ناخن شود.
گوتات: این نوع از بیماری بزرگسالان و کودکان را تحت تأثیر قرار می دهد که در اثر عفونت باکتریایی ایجاد می شود. این بیماری با ضایعات کوچک و پوسته پوسته شده روی تنه، بازوها یا پاها مشخص می شود.
معکوس: این بیماری بر روی چین های کشاله ران، باسن و پستان ها می تواند تأثیر بگذارد. پسوریازیس معکوس باعث ایجاد لکه های صاف در پوست می شود که با تعریق می تواند بدتر شود.
پوسچولار: این فرم نادر از بیماری باعث ایجاد ضایعات مشخص چرکی می شود که در لکه های گسترده یا در کف دست یا پا ایجاد می شود.
اریتودرمیک: کمترین نوع پسوریازیس، اریتودرمیک می باشد. این بیماری می تواند کل بدن را با یک بثورات پوستی قرمز و پوستی بپوشاند که می تواند خارش شدیدی داشته باشد.
آرتروز پسوریازیس: آرتروز پسوریازیس باعث متورم شدن و دردناک شدن مفاصل شما شود. بعضی اوقات علائم مفصل اولین علامت بیماری است و در بعضی مواقع تغییرات ناخن دیده می شود. علائم از خفیف تا شدید است و آرتروز می تواند بر روی مفصل ها تأثیر بگذارد. این می تواند باعث آسیب تدریجی مفصل شود که در شدیدترین موارد، ممکن است منجر به آسیب دائمی گردد.
ام اس و پسوریازیس
یک متاآنالیز از 43،643 بیمار مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس نشان می دهد که در این بیماران شیوع پسوریازیس افزایش یافته است. این نشریه به صورت آنلاین در 25 اکتبر در مجله آمریکایی بالینی پوست منتشر شد.
به گفته نویسنده ارشد Ching-Chi Chi، این بررسی چالش های مدیریت ام اس در زمینه بیماری های همراه و عوارض آن، به ویژه پسوریازیس را برجسته می کند."متخصصان پزشکی باید از خطر ابتلا به پسوریازیس در بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس آگاه باشند. از آن جا که هر دو اختلال به مکانیسم های خود ایمنی نسبت داده می شود، ما پیشنهاد می کنیم که متخصصان پوست نه تنها به مشاوره مغز و اعصاب بلکه مشاوره روماتولوژی نیز نیاز دارند. مطالعات آزمایشگاهی یا تصویربرداری بیشتر ممکن است برای بیماران پسوریازیس که علائم عصبی در آن ها ظاهر می شود، ضروری باشد".
اگرچه مسیر دقیقی که منجر به همزمان شدن بیماری پسوریازیس و مولتیپل اسکلروزیس می شود، مشخص نیست اما مطالعات قبلی بر روی سیستم ایمنی بدن، عوامل محیطی و ژنومیک متمرکز بوده است. ارتباط بین این دو بیماری ممکن است از پاتوژنز ایمنی مشترک ناشی از فعال شدن سلول های T helper 1 و Th17 ناشی شود که منجر به تولید سیتوکین های پیش التهابی می شود.
برای بیماری مولتیپل اسکلروزیس، ایمونوپاتوژنز پیشنهادی شامل فاکتورهای اینترفرون و TNF، همراه با IL-17 ، 21 ، 22 و 26 است که توسط سلول های Th17 تولید می شوند. همه این سیتوکین ها در پاتوژنز پسوریازیس بسیار مهم هستند.
عوامل محيطي تأييد شده براي بيماري مولتيپل اسكلروزيس شامل اشعه فرا بنفش، ويروس اپشتين بار، دود سيگار و كمبود ويتامين است اما هيچ مدركي نشان نمي دهد كه عوامل محيطي فوق نيز عامل مستعد كننده پسوريازيس باشد. با این حال، Chi و همکاران بیان کردند که آن ها تا حدی با بیماری زایی پسوریازیس مرتبط هستند. "به عنوان مثال، کمبود ویتامین D در بدن می تواند بر تکثیر سلول ها و همچنین تنظیم پاسخ ایمنی تأثیر بسیار بگذارد و سلامتی فرد را به خطر اندازد. این ممکن است شیوع فزاینده ام اس را توضیح دهد." علاوه بر این، برخی گزارش ها حاکی از آن است که ویتامین D احتمالاً نقشی اساسی در بیماری زایی پسوریازیس دارد. اگرچه مکانیسم واقعی هنوز نامشخص است و تشخیص مستقیم یا غیر مستقیم بودن این رابطه دشوار است اما کمبود مشترک ویتامین D ممکن است تا حدی ارتباط احتمالی پسوریازیس و مولتیپل اسکلروزیس را توضیح دهد.
مطالعات قبلی شواهد محکمی را اثبات کرده اند که ویروس اپشتین بار با بیماری مولتیپل اسکلروزیس در ارتباط است. محققان فرض کردند که ویروس اپشتین بار ممکن است باعث بروز تظاهرات پوستی شود و این تظاهرات می تواند منجر به ایمونوپاتوژنز پسوریازیس شود.
دود سیگار حاوی مواد شیمیایی سمی بی شماری است که پاسخ های التهابی را القا می کند. "سیگار کشیدن می تواند رادیکال های آزاد ایجاد کند که به مسیر سیگنال های مربوط به بیماری زایی پسوریازیس آسیب برساند.
فراتحلیل پنج مطالعه مورد شاهدی و چهار مطالعه مقطعی نسبت شانس 1.29 را برای پسوریازیس شایع در بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس به همراه داشت. از دو مطالعه کوهورت، محققان محاسبه کردند که بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس نسبت خطر 1.92 برای ابتلا به پسوریازیس دارند.
بررسی قبلی ارتباط بین مولتیپل اسکلروزیس و پسوریازیس نتایج متناقضی را نشان داد. یکی از آن ها که در سال 2010 در مجله طب و جراحی، شامل پنج مطالعه موردی/ مقطعی بود و هیچ افزایش پسوریازیس را در بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس مشاهده نکرد.
این واقعیت که متاآنالیز فقط شامل دو مطالعه هم گروهی بود، کشف رابطه علیت بین مولتیپل اسکلروزیس و پسوریازیس را دشوار می کند.
متخصصان پوست در عمل بالینی ممکن است مجبور باشند هنگام کنترل پسوریازیس، بیماری مولتیپل اسکلروزیس قبلی را در نظر بگیرند. "امروزه، داروهای رایجی که برای این بیماری استفاده می شود شامل کورتیکواستروئیدهای موضعی، کراتولیتیک ها و تعدیل کننده سیستم ایمنی می باشد. دانشمندان مطالعات کمی، تأثیر داروها بر ارتباط بین این دو بیماری را بررسی می کنند. بیماران مبتلا به پسوریازیس و سابقه خانوادگی بیماری مولتیپل اسکلروزیس باید برای غربالگری مولتیپل اسکلروزیس به متخصصان مغز و اعصاب ارجاع شوند و بالعکس.