5 دلیل خوب برای مصرف تخم مرغ
بر خلاف گذشته که تخم مرغ به عنوان یک مادهی غذایی نامناسب تلقی میشد امروزه متخصصان معتقدند که این «بیضی خوشمزه» ارزش غذایی زیادی دارد.
5 دلیل خوب برای مصرف تخم مرغ ارائه میدهیم و تصمیم به عهدهی خودتان میگذاریم که از این مادهی غذایی مفید استفاده کنید با نه. تخم مرغ برای سلامتی بدن بسیار مفید است. تخم مرغ را به صورت کامل مصرف کنید زیرا 90 درصد کلسیم و آهن آن در زردهی آن و نصف پروتئینهای آن در سفیده میباشد.
اگر علاقهی چندانی به تخم مرغ ندارید و این مادهی غذایی را از برنامهی غذاییتان حذف کردهاید این 5 دلیل تلنگری خواهد بود تا نظرتان راجع به آن عوض شود. با ما همراه باشید.
تخم مرغ سرشار از ویتامین است
همین تخم مرغ کوچک حاوی ویتامینهای ضروری متفاوتی است که برای سلامت بدن لازم هستند از قبیل:
ویتامین B2 که باعث میشود بدن مواد غذایی را به انرژی تبدیل کند.
ویتامین B12 که برای تولید گلبولهای قرمز ضروری است.
ویتامین A یا همان رتینول که قوهی بینایی را تقویت میکند.
ویتامین E که با رادیکالهای آزاد مبارزه میکند. رادیکالهای آزاد به سلولها و بافتهای بدن آسیب میزند که دلیل اصلی ابتلا به سرطان است.
باید بدانید که ویتامین A و B2 همچنین برای رشد مفیدند. حتماً به کودکانتان تخم مرغ بدهید. مصرف تخم مرغ برای رشد آنها بسیار مفید است.
تخم مرغ همیار لاغری است
حتماً تعجب کردید؟ تخم مرغ را چه به لاغری؟ بدون شک پیش از این بارها شنیدهاید که تخم مرغ باعث چاقی میشود یا برای سلامتی مضر است. اما باید بدانید که نتایج پژوهشی که در Rochester Center for Obesity Research انجام شده نشان میدهد مصرف تخم مرغ برای صبحانه باعث میشود که 400 کالری کمتری دریافت کنید. این میزان کاهش کالری به این معنی است که در ماه 1.3 کیلو گرم وزن کم میکنید.
احتمالاً دلیل این مسئله این است که تخم مرغ احساس سیری طولانی مدتی تولید میکند و بعد از خوردن آن شما نیازی به مصرف میان وعده احساس نخواهید کرد. درست است که تخم مرغ حاوی کلسترول است اما هیچ دلیل قانع کنندهای وجود ندارد که تخم مرغ میزان کلسترول خون را افزایش میدهد.
تخم مرغ سرشار از مواد معدنی ضروری است
تخم مرغ سرشار از آهن، روی و فسفر است که بدن به آنها نیاز فراوانی دارد. خانمها بعد از عادت ماهیانه این مواد معدنی را از دست میدهند و باید آن را جبران کنند در غیر این صورت کمبود این مواد باعث ایجاد احساس خستگی در آنها شده و زود رنج و پرخاشگر میشوند.
محققان دانشگاه Caroline du Nord فرانسه مشاهده کردند که یکی از ترکیبات زردهی تخم مرغ به نام کولین choline احتمال ابتلا به سرطان سینه را به میزان
24 درصد کاهش میدهد
روی یا همان زینک یکی از عناصر ضروری است که سلامت سیستم ایمنی بدن را تضمین میکند و باعث میشود بدن مواد غذایی مصرفی را به انرژی تبدیل کند. فسفر یک نقش کلیدی در تأمین سلامت استخوانها و دندانها ایفا میکند.
علاوه بر این تخم مرغ حاوی ید نیز هست که برای هورمونهای تیروئید حیاتی محسوب میشود و سلنیوم موجود در آن، آنتی اکسیدانی است که در مقابله با سرطان موثر عمل میکند.
تخم مرغ کالری کم و پروتئین خوبی دارد
یک عدد تخم مرغ متوسط 70 تا 85 کالری و 6.5 گرم پروتئین دارد. سه عدد تخم مرغ (210 تا 225 کالری) حاوی 19.5 گرم پروتئین است. زنان به طور متوسط روزانه به 50 گرم پروتئین نیاز دارند. یعنی اینکه 3 عدد تخم مرغ نیمی از نیاز های روزانهی آنها را تأمین میکند. البته توجه داشته باشید که نیاز به پروتئین در افراد مختلف با توجه به وزن و میزان فعالیتهای روزانهی آنها متفاوت است و لازم نیست همه نیازهای یک فرد به پروتئین فقط با یک ماده غذایی تامین شود. توصیه میکنیم برای شناخت میزان نیازتان با پزشک مشورت کنید.
یک بشقاب املت با 3 عدد تخم مرغ به همراه نان کافی است تا چندین ساعت احساس سیری کرده و نیازی به خوردن غذا احساس نکنید.
تخم مرغ با سرطان سینه مقابله میکند
نتایج پژوهشی که در سال 2003 در دانشگاه هاروارد انگلیس انجام شد نشان میدهد نوجوانانی که روزانه 3 عدد تخم مرغ مصرف میکنند در سنین بزرگسالی کمتر به سرطان سینه مبتلا میشوند. در سال 2005 پژوهشهای دیگری انجام شد و محققان ثابت کردند زنانی که در هفته 6 عدد تخم مرغ میخورند 44 درصد کمتر از زنانی که در هفته 2 عدد یا کمتر تخم مرغ میخورند به سرطان سینه مبتلا میشوند.
در آوریل سال 2008، محققان دانشگاه Caroline du Nord فرانسه مشاهده کردند که یکی از ترکیبات زردهی تخم مرغ به نام کولین choline احتمال ابتلا به سرطان سینه را به میزان 24 درصد کاهش میدهد. مصرف دو عدد تخم مرغ برای صبحانه نصف نیاز روزانهی بدن را به این ماده تأمین میکند.
تخممرغ به دلیل منافذی که دارد به راحتی بوها را جذب میکند پس آن را درون ظرفهای در بسته داخل یخچال نگهداری کنید.
--------------------------------------------------------------------------------
در میان منابع پروتئینی، تخممرغ از مواد غذاییای است که علاوه بر داشتن مقدار قابلملاحظهای پروتئین باکیفیت، سرشار از املاح و ویتامینهایی است که به بهبود وضعیت تغذیه بدن کمک میکند به طوری که با خوردن یک عدد تخممرغ درشت، 100 کیلوکالری انرژی دریافت و 14 ماده مغذی ضروری (از ویتامین B12 گرفته تا ویتامین D و آهن) به بدن میرسد.
فواید مصرف
* خوردن تخممرغ به عملکرد هر چه بهتر مغز کمک میکند زیرا این ماده غذایی (به خصوص زردهاش) سرشار از کولین است که مغز را برای فعالیت بیشتر تحریک میکند. جالب است بدانید که این ماده مغذی به اندازه کافی در بدن تولید نمیشود بنابراین باید از طریق رژیم غذایی دریافت شود. البته با خوردن 2 عدد تخممرغ در روز، بدن کولین مورد نیازش را خواهد گرفت.
* تخممرغ در حفظ سلامت چشمها نیز موثر است زیرا در زردهاش، آنتیاکسیدانهایی به نام لوتئین و زآگزانتین دارد که چشمها را از آثار منفی اشعه ماورای بنفشی که از طریق خورشید به چشمها میرسد، محافظت میکند و احتمال بروز آبمروارید را در سنین بالا به حداقل ممکن میرساند.
* تخممرغ مملو از پروتئین نیز هست و برای کسانی که تصمیم به کاهش وزن دارند یا میخواهند مواد غذاییای مصرف کنند که در عین کمکالری بودن، مواد مغذی مختلفی را به بدن خود برسانند، بهترین انتخاب است. به علاوه، در مطالعهای دیدهشده کسانی که در صبحانهشان تخممرغ آبپز میخورند (هر تخممرغ 100 کیلوکالری انرژی دارد) در وعده ناهار 163 کیلوکالری انرژی کمتر دریافت و کمتر احساس گرسنگی میکنند و در یک 24 ساعت 400 کیلوکالری انرژی، کمتر میگیرند.
آیا میدانید که...
چرا دور زرده تخممرغ پخته سبزرنگ میشود؟
رنگ سبزی که اطراف زرده سفتشده قابل مشاهده است به آهن و سولفوری که در سطح زرده با هم واکنش میدهند، برمیگردد. این موضوع در شرایطی به وجود خواهد آمد که تخممرغ در دمای بالا و به مدت طولانی حرارت ببیند یا در آب در حال پخت تخممرغ، آهن وجود داشته باشد. برای جلوگیری از این موضوع پیشنهاد میشود تخممرغ در مدت زمان معینی حرارت ببیند و به سرعت برای خنک شدن در آب سرد گذاشته شود. به این ترتیب دیگر دور زرده، سبز نخواهد شد.
به هیچوجه تخممرغ را پیش از قرار دادن در یخچال نشویید. تخممرغ منفذهای
ریزی دارد که وقتی سطح آن را میشویید، این منفذها به دلیل تغییر دمایی که
بین درجه حرارت داخل و بیرون تخممرغ اتفاق میافتد، بازتر میشوند و
آلودگیهای محیطی از این طریق خیلی سادهتر به داخل تخممرغ نفوذ میکنند
چرا برخی از تخممرغهای آبپز شده راحت پوست کنده نمیشوند؟
این موضوع به تازه بودن تخممرغ بستگی دارد به این ترتیب که اگر تخممرغ تازه باشد بعد از آبپز شدن به خوبی پوست کنده نخواهد شد. زیرا بر اثر ماندن پوسته نازکی که به دیواره داخلی تخممرغ چسبیده است، جمع میشود و با پخته شدن به راحتی جدا خواهد شد. به این دلیل اگر تخممرغ را به مدت یک یا دو هفته قبل از پخت در یخچال قرار دهید، بعد از حرارت دیدن میبینید که به راحتی پوست آن کنده میشود.
چرا برخی از زردهها نارنجیتر هستند؟
این موضوع به طور مستقیم به تغذیه مرغها برمیگردد. اگر مرغها با ذرت تغذیه شده باشند، زردهشان زردتر خواهد بود. حتی اگر مرغها را با منابع غذایی رنگدانهدار مانند فلفلدلمهای قرمز نیز تغذیه کنند در این حالت رنگ زرده به قرمزی خواهد زد، البته این تخممرغ ویتامین A و لوتئین بیشتری نیز خواهد داشت.
چرا با خوردن تخممرغ باید نگران آلوده شدن به سالمونلا بود؟
سالمونلا یک آلودگی باکتریایی است که میتواند داخل و خارج پوسته تخممرغ را آلوده کند. به این دلیل است که توصیه میشود آن را خام یا نیمپز نخورید. در ضمن باید تخممرغ را در یخچال نگه داشت تا احتمال بروز این آلودگی به حداقل ممکن برسد. مطالعههای اخیر نیز نشان دادهاند که پروتئین دریافتی حاصل از خوردن تخممرغ خام فقط 50 درصد قابلیت جذب دارد درحالیکه پخته آن با 90 درصد قدرت جذب همراه خواهد بود. بنابراین سالمندان، کودکان و خانمهای باردار به هیچ عنوان نباید تخممرغ خام یا نیمپز بخورند.
تخممرغهایی که پوسته قهوهای دارند با تخممرغهای معمولی هیچ تفاوتی ندارند؟
تخممرغهایی که پوسته قهوهای دارند نه از نظر طعم، نه از نظر ارزش تغذیهای و حتی کیفیت بر تخممرغهای سفید ارجح نیستند زیرا این موضوع فقط به نوع مرغ برمیگردد. به این ترتیب که اگر مرغ پرهای سفیدی به خصوص در ناحیه کنار سر داشته باشد، تخممرغش پوسته سفیدی خواهد داشت و اگر این پرها قرمز باشند، پوسته تخممرغ قهوهای رنگ خواهد بود. البته تخممرغهای قهوهای کمی درشتتر از سفیدها هستند.
طرز نگهداری
1- قبل از هر چیز هنگام خرید تخممرغها، آنهایی را که تاریخدار و بستهبندیشده هستند، انتخاب کنید. فراموش نکنید که تخممرغ یکی از معدود منابع پروتئینی است که میتوان به مدت 4 تا 5 هفته بدون هیچگونه احتمال فسادی در یخچال نگهداری کرد البته بهتر است که در یخچال نیز آنها را در بستهبندیشان بگذارید و هر بار آنها را به اندازه مصرف از بستهبندیشان خارج کنید.
2- به هیچوجه تخممرغ را پیش از قرار دادن در یخچال نشویید. تخممرغ منفذهای ریزی دارد که وقتی سطح آن را میشویید، این منفذها به دلیل تغییر دمایی که بین درجه حرارت داخل و بیرون تخممرغ اتفاق میافتد، بازتر میشوند و آلودگیهای محیطی از این طریق خیلی سادهتر به داخل تخممرغ نفوذ میکنند.
3- بر اساس استانداردها و ابلاغیههای سازمان دامپزشکی، فروش هر نوع تخممرغ آلوده به فضولات مرغ ممنوع است. یعنی چنین تخممرغهایی نباید خرید و فروش شوند زیرا خطر ورود آلودگیهای موجود در فضولات مرغ به داخل تخممرغ و ایجاد بیماریهایی مانند سالمونلا در صورت مصرف تخممرغهای آغشته به فضولات مرغ بالاست.
اگر تخممرغ تازه باشد بعد از آبپز شدن به خوبی پوست کنده نخواهد شد. زیرا
بر اثر ماندن پوسته نازکی که به دیواره داخلی تخممرغ چسبیده است، جمع
میشود و با پخته شدن به راحتی جدا خواهد شد
4- اگر در موارد نادری مجبور به خرید تخممرغهای آغشته به فضولات مرغ شدید به جای شستن آنها پیش از قرار دادنشان داخل یخچال، بهتر است با دستمالی زبر آنها را پاک کنید و قید شستنشان را به دلایلی که گفتیم، بزنید.
5- شستن تخممرغها و پاک کردن سطح آنها از هرگونه آلودگی، مدت کوتاهی پیش از مصرف کردنشان اشکالی ندارد.
6- تخممرغها را درون درِ یخچال قرار ندهید. یخچالهای قدیمی محلی برای نگهداری از تخممرغ داخل درِشان داشتند ولی در یخچالهای جدید، محل نگهداری تخممرغ را در طبقهها (معمولاً طبقه دوم) تعبیه کردهاند تا سرمای مناسبتری به تخممرغها برسد.
7- هنگام قرار دادن تخممرغ در ظرفهای مخصوص آن باید قسمت پهن تخممرغها را به سمت بالا و قسمت تیزشان را به سمت پایین گذاشت تا امکان مخلوط شدن زرده و سفیده تخممرغ به حداقل برسد.
8- به هیچوجه تخممرغ ترکخورده یا شکسته نخرید. اگر هم تخممرغ در مسیر، شکست یا ترک خورد، بلافاصله پس از رسیدن به منزل محتویات آن را داخل ظرفی بریزید و حداکثر ظرف مدت 48 ساعت هم آن را مصرف کنید.
9- تخممرغ به دلیل منافذی که دارد به راحتی بوها را جذب میکند پس آن را درون ظرفهای در بسته داخل یخچال نگهداری کنید.
10- تخممرغهای محلی یا رسمی معمولاً آلوده به فضولات مرغ هستند و قرار دادن آنها بدون ظرف در بسته داخل یخچال باعث انتقال آلودگیهایی مانند سالمونلا به سایر مواد غذایی و آلوده شدن یخچال میشود اما تخممرغهای صنعتی بلافاصله پس از تخم گذاشتن مرغ داخل مسیری قرار میگیرد که امکان آلوده شدن دوباره آن با مدفوع مرغ به وجود نمیآید.
فرآوری: مریم مرادیان نیری
بخش تغذیه و آشپزی تبیان