) برای تهیه ضدآفتاب نیازی به نسخه پزشک نیست. هرچند که بهتر است پیش از تهیه ضدآفتاب، با پزشک خود مشورت کنید. ضدآفتابها در ۹ شکل دارویی عرضه میشود که عبارتند از: لوسیون، کرم، روغن، استیک، پماد، ژل، مایع، اسپری و پد. برای انتخاب نوع فرآورده نیز بهتر است حتما نظر پزشک یا داروساز را جویا شوید.
۲) همه ضدآفتابها یکسان نیستند. محصولی که انتخاب میکنید باید وسیعالطیف باشد و اس.پی.اف آن نیز کمتر از ۱۵ نباشد. ضدآفتابهای وسیعالطیف، هم در برابر پرتوهای فرابنفش نوع A و هم در برابر نوع B محافظت ایجاد میکنند.
۳) بعضی از ضدآفتابها دارای مواد معطر، رنگی، نگهدارنده یا دیگر اجزایی هستند که ممکن است برای بعضی افراد حساسیت پوستی ایجاد کند. چنانچه سابقه هر نوع حساسیت یا آلرژی (دارویی، فصلی، غذایی و...) را دارید، حتما قبل از استفاده از ضدآفتاب با پزشک خود مشورت کنید. برچسب و دفترچه راهنمای محصولات را حتما با دقت بخوانید. اگر پوستتان حساس است، ضدآفتابی بخرید که مواد حساسیتزای اینچنینی نداشته باشد یا به طور مشخص برای پوستهای حساس تهیه شده باشد.
۴) نوزادان زیر ۶ ماه نباید در معرض نور مستقیم قرار بگیرند و استفاده از ضدآفتاب برای آنها توصیه نمیشود چون احتمال بروز عوارض جانبی برای آنها بیشتر از دیگر گروههای سنی است. برای کودکان بالاتر از ۶ ماه نیز بهتر است از اصل پرهیز از مواجهه مستقیم یا کمترین مواجهه با نور خورشید پیروی شود. برای کودکان باید از ضدآفتابهای دارای اس.پی.اف حداقل ۱۵ استفاده شود. لوسیون بهترین نوع فرآورده دارویی برای این دسته است. باید از استفاده ضدآفتابهای الکلی برای کودکان پرهیز شود چون موجب بروز حساسیت میشود.
۵) بررسیها نشان داده سالمندانی که مدت زمان کمیدر معرض آفتاب قرار میگیرند و از ضدآفتاب نیز استفاده میکنند در خطر کمبود ویتامین D قرار میگیرند. اگرچه این یک اصل اثبات شده نیست اما بهتر است این گروه سنی در برنامه غذایی خود از غذاهای حاوی این ویتامین (شیر غنیشده و ماهی) بیشتر استفاده کنند. حتی در صورت صلاحدید پزشک استفاده از مکملهای دارویی ویتامین D نیز قابل استفاده است.
۶) اینکه آیا زنان باردار میتوانند از ضدآفتاب استفاده کنند یا نه، هنوز جای بحث دارد. تاکنون هیچگونه تحقیقی در رابطه با تاثیر ضدآفتاب بر سلامت جنین صورت نگرفته است، نه در انسان و نه در حیوان.
۷) در مورد تاثیر ضدآفتاب بر شیردهی نیز باید گفت که تا به حال هیچ گزارشی مبنی بر مشکلآفرینی ضدآفتاب در شیرخوارانی که مادرشان از این محصولات استفاده میکنند، عرضه نشده است.
۸) ضدآفتاب هم مثل هر ماده شیمیایی دیگر میتواند موجب تداخلات دارویی و دیگر مشکلات پزشکی شود. چنانچه از هر نوع داروی خاصی (تزریقی، خوراکی یا جلدی) استفاده میکنید، قبل از شروع به مصرف ضدآفتاب با پزشک خود مشورت کنید. چنانچه دچار مشکلات پوستی هستید، باید با نظر پزشک از ضدآفتاب استفاده کنید.
۹) کسانی که در ارتفاعات یا در برف، آب یا شنزار مشغول فعالیت هستند، بیشتر در معرض خطر پرتوهای فرابنفش قرار دارند. این افراد باید از ضدآفتابهای وسیعالطیف با اس.پ.اف ۱۵ یا بالاتر استفاده کنند. فعالیتهایی که با تعریق زیاد توام است موجب از بین رفتن سریعتر ضدآفتاب میشود. ضدآفتابی که این افراد استفاده میکنند باید نسبت به آب نیز مقاوم باشد.
۱۰) برای پوست خشک، لوسیون یا کرم ضدآفتاب مناسبتر است. اگر پوست چرب باشد، ضدآفتابهایی که ماده زمینهشان الکل یا ژل باشد توصیه میشود. هرگز برای پوستهای ملتهب یا دچار اگزما از انواع الکلی استفاده نکنید.
۱۱) ضدآفتاب باید به شکل یکنواخت و با ضخامت کافی روی تمام قسمتهایی که در معرض آفتاب هستند پخش شود. لب هم از این قاعده مستثنی نیست.
۱۲) ضدآفتاب نباید به هیچ میزان با چشم تماس پیدا کند.
۱۳) ضدآفتابهای حاوی اسید آمینوبنزوئیک، لیسادیمات، پادیمات و روکسادیمات باید یک ساعت قبل از خروج از منزل استفاده شوند. دیگر ضدآفتابها را باید نیم ساعت قبل روی بدن مالید. ضدآفتابهای مربوط به لب را باید ۴۵ دقیقه تا ۱ ساعت قبل به کار برد.
۱۴) ضدآفتاب باید هر دو ساعت یکبار تجدید شود، بهخصوص بعد از شنا و تعریق زیاد. ضدآفتاب مربوط به لب باید هر یک ساعت یکبار تجدید شود. بعد از خوردن و آشامیدن نیز باید ضدآفتاب لب را تجدید کرد.
۱۵) بعضی از ضدآفتابها حاوی الکل هستند و بهآسانی مشتعل میشوند. این نوع محصولات نباید در معرض گرما، شعله آتش یا سیگار روشن قرار بگیرند.
۱۶) چنانچه به دنبال استعمال ضدآفتاب دچار حساسیت یا بثورات پوستی شدید، مصرف آن را قطع کنید و با پزشک خود تماس بگیرید.
۱۷) مراقب باشید ضد آفتاب روی لباستان نریزد. بعضی از انواع ضدآفتاب موجب از بین رفتن رنگ لباس یا لک شدن آن میشوند.
۱۸) ضدآفتابی که میخرید باید حتما نسبت به آب مقاوم باشد. این نوع محصولات در برابر شستشو و تعریق زیاد، مقاومند. البته هیچ ضدآفتابی به طور کامل در برابر آب، مقاوم ـ یا به اصطلاح واترپروف ـ نیست و هر محصولی در تماس با آب کم یا زیاد از بین میرود.
۱۹) یادتان باشد شرکتهای سازنده اجازه ندارند روی محصولات خود از عبارات SUN BLOCK (بلوککننده نور خورشید) یا ALL DAY (تمام روز) استفاده کنند. چون هیچ ضدآفتابی نمیتواند در عمل تمام پرتوهای فرابنفش را بلوک کند و از طرف دیگر، هیچ ضدآفتابی نمیتواند تمام روز را در برابر نور خورشید دوام بیاورد.
۲۰) بسیاری از لوسیونها و روغنهایی که هنگام برنزه کردن مورد استفاده قرار میگیرند، حاوی مواد ضدآفتاب نیستند و حق ندارند روی محصول خود عبارت SUN SCREEN (ضدآفتاب) را قید کنند.
روزنامه سلامت
۲) همه ضدآفتابها یکسان نیستند. محصولی که انتخاب میکنید باید وسیعالطیف باشد و اس.پی.اف آن نیز کمتر از ۱۵ نباشد. ضدآفتابهای وسیعالطیف، هم در برابر پرتوهای فرابنفش نوع A و هم در برابر نوع B محافظت ایجاد میکنند.
۳) بعضی از ضدآفتابها دارای مواد معطر، رنگی، نگهدارنده یا دیگر اجزایی هستند که ممکن است برای بعضی افراد حساسیت پوستی ایجاد کند. چنانچه سابقه هر نوع حساسیت یا آلرژی (دارویی، فصلی، غذایی و...) را دارید، حتما قبل از استفاده از ضدآفتاب با پزشک خود مشورت کنید. برچسب و دفترچه راهنمای محصولات را حتما با دقت بخوانید. اگر پوستتان حساس است، ضدآفتابی بخرید که مواد حساسیتزای اینچنینی نداشته باشد یا به طور مشخص برای پوستهای حساس تهیه شده باشد.
۴) نوزادان زیر ۶ ماه نباید در معرض نور مستقیم قرار بگیرند و استفاده از ضدآفتاب برای آنها توصیه نمیشود چون احتمال بروز عوارض جانبی برای آنها بیشتر از دیگر گروههای سنی است. برای کودکان بالاتر از ۶ ماه نیز بهتر است از اصل پرهیز از مواجهه مستقیم یا کمترین مواجهه با نور خورشید پیروی شود. برای کودکان باید از ضدآفتابهای دارای اس.پی.اف حداقل ۱۵ استفاده شود. لوسیون بهترین نوع فرآورده دارویی برای این دسته است. باید از استفاده ضدآفتابهای الکلی برای کودکان پرهیز شود چون موجب بروز حساسیت میشود.
۵) بررسیها نشان داده سالمندانی که مدت زمان کمیدر معرض آفتاب قرار میگیرند و از ضدآفتاب نیز استفاده میکنند در خطر کمبود ویتامین D قرار میگیرند. اگرچه این یک اصل اثبات شده نیست اما بهتر است این گروه سنی در برنامه غذایی خود از غذاهای حاوی این ویتامین (شیر غنیشده و ماهی) بیشتر استفاده کنند. حتی در صورت صلاحدید پزشک استفاده از مکملهای دارویی ویتامین D نیز قابل استفاده است.
۶) اینکه آیا زنان باردار میتوانند از ضدآفتاب استفاده کنند یا نه، هنوز جای بحث دارد. تاکنون هیچگونه تحقیقی در رابطه با تاثیر ضدآفتاب بر سلامت جنین صورت نگرفته است، نه در انسان و نه در حیوان.
۷) در مورد تاثیر ضدآفتاب بر شیردهی نیز باید گفت که تا به حال هیچ گزارشی مبنی بر مشکلآفرینی ضدآفتاب در شیرخوارانی که مادرشان از این محصولات استفاده میکنند، عرضه نشده است.
۸) ضدآفتاب هم مثل هر ماده شیمیایی دیگر میتواند موجب تداخلات دارویی و دیگر مشکلات پزشکی شود. چنانچه از هر نوع داروی خاصی (تزریقی، خوراکی یا جلدی) استفاده میکنید، قبل از شروع به مصرف ضدآفتاب با پزشک خود مشورت کنید. چنانچه دچار مشکلات پوستی هستید، باید با نظر پزشک از ضدآفتاب استفاده کنید.
۹) کسانی که در ارتفاعات یا در برف، آب یا شنزار مشغول فعالیت هستند، بیشتر در معرض خطر پرتوهای فرابنفش قرار دارند. این افراد باید از ضدآفتابهای وسیعالطیف با اس.پ.اف ۱۵ یا بالاتر استفاده کنند. فعالیتهایی که با تعریق زیاد توام است موجب از بین رفتن سریعتر ضدآفتاب میشود. ضدآفتابی که این افراد استفاده میکنند باید نسبت به آب نیز مقاوم باشد.
۱۰) برای پوست خشک، لوسیون یا کرم ضدآفتاب مناسبتر است. اگر پوست چرب باشد، ضدآفتابهایی که ماده زمینهشان الکل یا ژل باشد توصیه میشود. هرگز برای پوستهای ملتهب یا دچار اگزما از انواع الکلی استفاده نکنید.
۱۱) ضدآفتاب باید به شکل یکنواخت و با ضخامت کافی روی تمام قسمتهایی که در معرض آفتاب هستند پخش شود. لب هم از این قاعده مستثنی نیست.
۱۲) ضدآفتاب نباید به هیچ میزان با چشم تماس پیدا کند.
۱۳) ضدآفتابهای حاوی اسید آمینوبنزوئیک، لیسادیمات، پادیمات و روکسادیمات باید یک ساعت قبل از خروج از منزل استفاده شوند. دیگر ضدآفتابها را باید نیم ساعت قبل روی بدن مالید. ضدآفتابهای مربوط به لب را باید ۴۵ دقیقه تا ۱ ساعت قبل به کار برد.
۱۴) ضدآفتاب باید هر دو ساعت یکبار تجدید شود، بهخصوص بعد از شنا و تعریق زیاد. ضدآفتاب مربوط به لب باید هر یک ساعت یکبار تجدید شود. بعد از خوردن و آشامیدن نیز باید ضدآفتاب لب را تجدید کرد.
۱۵) بعضی از ضدآفتابها حاوی الکل هستند و بهآسانی مشتعل میشوند. این نوع محصولات نباید در معرض گرما، شعله آتش یا سیگار روشن قرار بگیرند.
۱۶) چنانچه به دنبال استعمال ضدآفتاب دچار حساسیت یا بثورات پوستی شدید، مصرف آن را قطع کنید و با پزشک خود تماس بگیرید.
۱۷) مراقب باشید ضد آفتاب روی لباستان نریزد. بعضی از انواع ضدآفتاب موجب از بین رفتن رنگ لباس یا لک شدن آن میشوند.
۱۸) ضدآفتابی که میخرید باید حتما نسبت به آب مقاوم باشد. این نوع محصولات در برابر شستشو و تعریق زیاد، مقاومند. البته هیچ ضدآفتابی به طور کامل در برابر آب، مقاوم ـ یا به اصطلاح واترپروف ـ نیست و هر محصولی در تماس با آب کم یا زیاد از بین میرود.
۱۹) یادتان باشد شرکتهای سازنده اجازه ندارند روی محصولات خود از عبارات SUN BLOCK (بلوککننده نور خورشید) یا ALL DAY (تمام روز) استفاده کنند. چون هیچ ضدآفتابی نمیتواند در عمل تمام پرتوهای فرابنفش را بلوک کند و از طرف دیگر، هیچ ضدآفتابی نمیتواند تمام روز را در برابر نور خورشید دوام بیاورد.
۲۰) بسیاری از لوسیونها و روغنهایی که هنگام برنزه کردن مورد استفاده قرار میگیرند، حاوی مواد ضدآفتاب نیستند و حق ندارند روی محصول خود عبارت SUN SCREEN (ضدآفتاب) را قید کنند.
روزنامه سلامت