2010/11/27, 09:52 PM
مارچوبه و خواص آن
مارچوبه(asparagus) گياهي است مغذي كه از 2000 سال پيش براي تزئين و دارو استفاده مي شده است.
منشا آن منطقه ي مديترانه ي شرقي است و از آن جا به تمام نقاط جهان راه يافته است.
از نظر طب قديم ايران، مارچوبه گرم و خشك است.
مارچوبه سرشار از منيزيم، نياسين، فسفر، پتاسيم، ريبوفلاوين، سلنيوم، تيامين، روي، فيبر و ويتامينهاي A، B، C و E مي باشد.
اين گياه منبع بسيار خوبي از فولات است؛ 100 گرم مارچوبه ي تازه حاوي دو گرم فيبر، 756 ميكروگرم ويتامين A، 6/5 ميلي گرم ويتامين C و 52 ميكروگرم فولات است.
مارچوبه براي رفع خواب آلودگي صبحگاهي
محققان در يك پژوهش جديد دريافته اند كه عصاره ي مارچوبه حاوي اسيدهاي آمينه و مواد معدني است كه مي تواند حالت خواب آلودگي و كسالت را برطرف كند و از سلول هاي كبدي در برابر مواد سمي محافظت نمايد.
مارچوبه در عين حال خاصيت ضد سرطاني، ضد قارچي و ضد التهابي دارد و ادرار آور نيز مي باشد.
شرح اين پژوهش در مجله ساينس فود منتشر شده است.
مارچوبه و كاهش وزن
هر 100 گرم مارچوبه فقط 20 كيلوكالري انرژي دارد و بدين ترتيب يك جايگزين بسيار عالي براي ميان وعده هاي پُركالري است.
مارچوبه باعث افزايش متابوليسم بدن شده و به عنوان يك چربي سوز، به لاغري شما كمك مي كند.
مارچوبه، تقويت كننده ي قلب
فولات اساسا براي سلامت سيستم قلب و عروق لازم و ضروري است.
كمبود فولات باعث ايجاد خطر حمله ي قلبي و بيماري هاي قلبي عروقي مي شود.
فولات مسئول تبديل هموسيستئين به سيستئين است كه تجمع آن در ديواره هاي رگ ها باعث تصلب شرائين مي شود. با خوردن يك وعده مارچوبه، 66 درصد نياز روزانه بدن به فولات تامين مي شود.
براي تسكين و آرامش قلب مي توانيد از دم كرده ي مارچوبه استفاده كنيد. دم كرده ي مارچوبه را به اين صورت تهيه كنيد: چند شاخه مارچوبه را در داخل يك ليتر آب جوش بريزيد و مقداري هم رازيانه و جعفري به آن اضافه كنيد و بگذاريد به مدت 5 دقيقه دم بكشد. از اين دم كرده به مقدار 2 تا 3 فنجان در روز بنوشيد.
مارچوبه و ديگر خواص مفيد آن
* مارچوبه به دليل غني بودن از فولات، براي زنان باردار بسيار مفيد است؛ زيرا فولات براي جلوگيري از نقص لوله ي عصبي و ناهنجاري هاي مغز و نخاع لازم است و كمبود آن باعث زودتر به دنيا آمدن نوزاد، كاهش وزن شديد و رشد نكردن نوزاد تازه متولد شده، مي گردد.
* مارچوبه ادرار آور است چرا كه منبع بسيار خوبي از پتاسيم(202 ميلي گرم در 100 گرم آن) و مقدار كمي سديم (2 ميلي گرم در 100 گرم آن) است. اين خاصيت مُدر بودن مارچوبه به تنظيم فشارخون كمك مي كند.
* خوردن مارچوبه ديد چشم را تقويت مي كند.
* براي تقويت نيروي جنسي مفيد است.
* ضعف مثانه را برطرف مي كند.
* ملين است و يبوست را برطرف مي كند.
* تب بُر است.
* مارچوبه براي افرادي كه كم خوني دارند مفيد است. اين گياه به ساختن گلبول هاي قرمز خون نيز كمك مي كند.
* مارچوبه به دليل ويتامين هاي مفيدي كه دارد براي تقويت حافظه نيز سودمند است.
خريد، نگهداري و پخت مارچوبه
به هنگام خريد در پي ساقه هاي سبز روشن باشيد. شاخه هاي مارچوبه ي تازه، راست و نرم بوده و جوانه هاي آن نبايد باز شده باشد و اگر فلس هاي نوك آن باز باشد نشانه ي اين است كه گياه مدت زيادي مانده و كهنه شده است.
براي نگهداري مارچوبه، آن را در پارچه هاي مرطوب بپيچيد و سپس در يك كيسه ي پلاستيكي قرار داده و در يخچال نگهداري كنيد؛ زيرا گرما و خشكي، آن را از بين مي برد. نگهداري مارچوبه به اين ترتيب علاوه بر حفظ ويتامين هاي موجود در آن، به حفظ حالت تردي آن نيز كمك مي كند.
مارچوبه در دماي صفر درجه سانتي گراد، همه محتواي اسيد فوليك خود را به مدت دو هفته و 90 درصد ويتامين C را تا پنج روز حفظ مي كند. در حرارت اطاق، مارچوبه 75 درصد اسيد فوليك اش را در مدت سه روز و 50 درصد ويتامين C را تا 24 ساعت از دست مي دهد.
مارچوبه ي پخته
پختن مارچوبه باعث به وجود آمدن تغييراتي در آن مي شود؛ كلروفيل، رنگدانه اي كه باعث سبزي گياهان مي شود، به اسيد حساس است.
با پختن مارچوبه، كلروفيل آن با اسيدهاي موجود در آن يا در آب پخت واكنش شيميايي داده، فئوفتين تشكيل مي دهد كه به رنگ قهوهاي است. در نتيجه مارچوبه ي پخته، رنگ زيتوني دارد.
با افزايش سرعت پخت مي توان از اين واكنش جلوگيري كرد و زماني براي واكنش كلروفيل و اسيدها باقي نگذاشت يا آن كه مي توان مقادير زياد آب را به كار برد تا اسيدها رقيق شوند و راه سوم اين است كه در ظرف را برداريم تا اسيدهاي فرار از آن خارج شوند كه البته دو راه آخر توصيه نمي شود، زيرا به اين ترتيب مواد مغذي نيز به هدر مي رود.
فرآيند پخت بافت مارچوبه را نيز تغيير مي دهد. به طوري كه محتواي آب سلول ها خارج شده و شكل آن ها به هم مي ريزد. افزودن نمك به هنگام پخت اين روند را كند مي كند.
مراقب باشيد
* افرادي كه مبتلا به محدوديت عملكرد كليه ها هستند نبايد از اين سبزي به مقدار زياد، استفاده كنند؛ چرا كه مصرف مارچوبه در افراد مبتلا به اين عارضه باعث افزايش ميزان اسيداوريك و در نتيجه بروز نقرس مي شود.
* توجه داشته باشيد كه مصرف مارچوبه در افرادي كه مبتلا به ورم مجاري ادرار هستند و يا اشخاص عصبي توصيه نمي شود.
* مارچوبه همچنين براي مبتلايان به روماتيسم و سنگ كليه خوب نيست.
* خوردن مارچوبه با داروهاي ضد انعقاد، كه نقش رقيق سازي و انحلال لخته هاي خوني را بر عهده دارند، تداخل مي كند؛ زيرا سرشار از ويتامين K است كه به انعقاد خون كمك مي كند.
![[تصویر: 1927b880db2a9f321.jpg]](http://upload.tehran98.com/upme/uploads/1927b880db2a9f321.jpg)