اولين گام در روند تشخيص بيماري MS ، آن است که پزشک از بيمارش شرح حال کامل را بگيرد و بفهمد که چه بيماريهايي در ساير افراد خانواده وجود دارد و اينکه اولين علايم اين بيماري از چه موقع شروع شده است. سپس پزشک اقدام به انجام معاينه مي کند که اين معاينه شامل بررسي قدرت عضلات، رفلکس ها، هماهنگي و حس بيمار مي باشد. اين معاينات به پزشک کمک مي کند که تعيين نمايد چه قسمتي از سيستم عصبي ممکن است کار خود را بخوبي انجام ندهد. يکي از آزمايشهايي که به طور معمول در اين بيماري انجام مي شود، آزمايشي است به نام « Evoked Potential » در اين آزمايش، انرژي الکتريکي که در بيمار ايجاد مي شود، اندازه گيري مي کنند.
پزشکان براي بيمار درخواست آزمايش خون مي کنند تا وجود بيماريهايي مثل ديابت (مرض قند) يا بيماري تيروئيد را رد نمايند؛ زيرا علايم عصبي اين بيماريها نيز مي تواند شبيه بيماري ام اس باشد. همچنين از بيمار نوار قلبي (الکتروکارديوگرام) گرفته مي شود تا چگونگي کار قلب مشخص شود و نيز آزمايشهايي براي بررسي حافظه و قدرت تفکر بيمار انجام مي شود تا تشخيص را بيشتر مسجل نمايد.همين که پزشک تقريباً مطمئن شد که مشکل بيمار در سيستم عصبي مرکزي اش مي باشد، با استفاده از MRI مي توان تشخيص را قطعي نمود. در تصاويري که به دست مي آيد، پزشکان مي توانند ببينند که پلاکها در کدام قسمتها ايجاد شده و حتي مي توانند تخمين بزنند که چه مدت است که آنها به وجود آمده اند، گر چه حدود پنج درصد بيماران مبتلا به ام اس در اوايل بروز بيماريشان داراي عکسهاي MRI طبيعي هستند، اما در 95 درصد موارد، پلاکهاي مشخص ام اس ديده مي شود. بنابراين با توجه به اين درصد بالاي تشخيص که در MRI ديده مي شود مي توان گفت، در حال حاضر MRI دقيق ترين روشي است که مي تواند به تشخيص بيماري ام اس کمک نمايد.
آزمايش ديگري که پزشکان اغلب براي تأييد تشخيص بيماري ام اس از آن کمک مي گيرند، آزمايش مايع نخاع مي باشد، براي کشيدن مايع نخاعي، سوزن را بين مهره هاي ستون فقرات کمري فرو مي کنند و سپس مقدار کمي از مايع آن را بيرون مي کشند و به آزمايشگاه مي فرستند تا بر روي پروتئين هاي سيستم ايمني که به اصطلاح به آن «باندهاي اوليگوکلونال» گفته مي شود، آزمايش نمايند. وجود باندهاي اوليگوکلونال در مايع نخاعي به اين معني است که التهابي در سيستم عصبي مرکزي وجود دارد. حدود 90 درصد بيماران مبتلا به ام اس در مايع نخاعي شان اين پروتئين ها (باندهاي اوليگوکلونال) را دارند. بنابراين پيدا کردن اين پروتئين ها در مايع نخاعي و مشاهده علايم ويژه ام اس، مي تواند پزشکان را به تشخيص قطعي اين بيماري نزديک تر نمايد.
پس از تشخيص بيماري
گرچه پيش بيني دقيق روند دوره بيماري ام اس در آينده براي افرادي که بتازگي تشخيص اين بيماري در آنها داده شده است، مشکل مي باشد، اما الگوهاي علايم اين بيماري طي پنج سال اولي که به اين بيماري دچار مي شوند، معمولاً نشان دهنده خوبي است که نماي درازمدت اين بيماري را در اين افراد نشان مي دهد. براي مثال، بيماراني که طي پنج سال اول بيماري، دچار حملات کمي شده اند، معمولاً در آينده دچار مشکلات شديد و ناتوان کننده نخواهند شد، اما بيماراني که طي پنج سال اول دچار حملات مکرر و بيشتر و نيز لرزش اندامها و اشکال در راه رفتن شده اند، در دراز مدت مستعد ابتلا به مشکلات شديدتري خواهند بود.
شتاب « MS » در کشور
سوژه اين گزارش با تماس يک بيمار ام اسي به روزنامه و شکايت از افزايش قيمت داروي «ربيف» شکل گرفت و پيگيري از وزارت بهداشت و انجمن ام اس ايران موضوع را از مشکلات دارويي به افزايش بيماران ام اسي در کشور، ابتلاي جوانان و زنان به ام اس و به طور کلي وضعيت پيچيده اين بيماري در ايران رساند. 2 ميليون نفر در جهان مبتلا به «ام اس» هستند، در ايران تنها در انجمن ام اس بيش از 14 هزار بيمار ام اسي عضويت دارند که به زعم مسؤولان اين انجمن، آمار تخميني مبتلايان به 35 تا 40 هزار نفر مي رسد.شايد آمار 35 تا 40 هزار نفر بيمار ام اسي به نسبت جمعيت کشور چندان زياد به نظر نرسد، اما مسأله اين است که اين بيماري در چند سال اخير به طور ناشناخته اي شايع شده است.رئيس انجمن ام اس ايران با تأييد افزايش چشمگير اين بيماري در کشور مي گويد: ضعف ايمني بدن، آمادگي ژنتيکي و عوامل محيطي از علل ابتلا به اين بيماري است که اين عامل سوم از فاکتورهاي گوناگوني نشأت مي گيرد و همين مسأله باعت پيچيدگي اين بيماري در کشور ما شده است.دکتر محمدرضا لطفي ادامه مي دهد: تمايز اين بيماري در کشور ما به دو مسأله گروه سني مبتلا به آن و پيچيدگي ابتلا برمي گردد.او مي گويد: درحال حاضر دومين عامل معلوليت جوانان در کشور ما ام اس است که متأسفانه بيشتر جمعيت تحصيلکرده و تواناي کشور را مورد هدف قرار داده است.به گفته وي، 60 درصد از افراد زير سن 25 سال در معرض ابتلا به بيماري ام اس هستند که براساس تحقيقات اين بيماري در خاورميانه و مناطقي مانند سوريه، لبنان و کويت رو به افزايش است.
فراز و نشيب داروي ام اس!
رئيس اداره داروي معاونت غذا و داروي وزارت بهداشت نيز درخصوص مشکلات دارويي اين بيماران به افزايش بيماران ام اس اشاره مي کند و مي گويد: طبق مستندات علمي 30 درصد اين بيماران به طور منطقي نياز به «اينتروفرون بتا» دارند. تاکنون سه شرکت آمريکايي و آلماني اين دارو را با نامهاي «آووتکس»، «ربيف» و «بتافرون» به طور انحصاري توليد کرده اند و بتازگي يک شرکت ايراني نيز موفق به ساخت آن در کشور شده است. اين بيماري درمان قطعي نداشته و اين درمانها که هزينه آنها بدون حمايت دولتي و يارانه بيش از 12 ميليون ريال در ماه است، فقط در کاهش سرعت رشد بيماري مؤثر است.
هر چند رئيس انجمن ام اس ايران، تأکيد برخي پزشکان براي مصرف داروهاي خارجي ام اس را حرفي قديمي مي داند، اما دکتر عبدالهي به «جام جم» مي گويد: فراز و نشيب اين بيماري با ميزان فشار عصبي وارده به اين بيماران ارتباط مستقيم دارد و متأسفانه برخي عوامل شرکتهاي خارجي با تطميع بعضي از پزشکان و القاي کارايي نداشتن داروي ايراني به بيماران باعث گرايش مصرف به انواع وارداتي مي شوند.
به گفته او، در حال حاضر مصرف داروي بتافرون و ربيف در ايران چندين برابر معمول و اختصاص يارانه بيش از مقدار فعلي به اين دارو با توجه به محدوديتهاي بودجه، ظلم در حق ديگر بيماران است.عبداللهي ادامه مي دهد: اينترفرون بتا توليد داخل پس از حضور 2 ساله در بازار تمامي مطالعات ايمني و اثربخشي خود را تکميل کرده و آن چيزي که باعث نارضايتي بيماران مي شود، فشار عصبي عدم درمان ناشي از ماهيت بيماري توأم شده با القاي تبليغاتي شرکتهاي خارجي و تغيير نوع داروست.به گفته او، با توجه به اين موارد، معاونت غذا و دارو قانوناً موظف به برابري ميزان يارانه پرداختي به انواع وارداتي و نوع توليد داخل است، با برابري 530 هزار تومان يارانه براي هر بسته، قيمت مصرف کننده داخلي بدون احتساب پرداخت بيمه 50 هزار تومان و قيمت هر بسته ربيف و بتافرون 800 هزار تومان خواهد بود که قيمت فعلي 50 هزار تومان، ارزان تر است. به عبارتي، هنوز داروي وارداتي بتافرون و ربيف بيش از نوع توليد داخل، يارانه دريافت مي کند.
علت نامعلوم بروز بيماري
رئيس انجمن مغز و اعصاب ايران نيز با اشاره به اينکه بيماري ام اس در ايران رو به افزايش است، مي گويد: به رغم دستاوردهاي علمي بسياري که در تحقيقات و کنگره هاي بين المللي به دست آمده است هنوز نمي دانيم چرا اين بيماري بروز مي کند و درحال افزايش است.
دکتر پاکدامن ادامه مي دهد: با وجود مطالعات بسياري که درباره بيماري ام اس شده است، اما هنوز شاهد بحثهاي گسترده اي در زمينه درمان و پيشگيري اين بيماري هستيم.
رئيس انجمن مغز و اعصاب ايران با اشاره به اينکه بايد در تحقيقات خود به توزيع جغرافيايي اين بيماري توجه کنيم، مي گويد: جاي سؤال است که چرا اين بيماري در بعضي مناطق کمتر و در بعضي مناطق بيشتر است که در نتيجه اين بررسي مي توان به نتايج علمي مؤثري رسيد.
استرس، عاملي قوي
رئيس کميته علمي انجمن حمايت از بيماران ام اس با بيان اينکه اغلب بيماران مبتلا به ام اس در سنين 20 تا 40 سال هستند، ادامه مي دهد: دراين ميان، تعداد زنان دو برابر مردان تخمين زده مي شود.دکتر محمد صحراييان مي گويد: به طور متوسط، زنان مبتلا به ام اس در سنين 30 سال قرار دارند.وي با بيان اينکه 80 درصد بيماران مبتلا به ام اس در صورت عدم پيگيري درمان خود قادر به حرکت نيستند، يادآور مي شود: ام اس درمان قطعي ندارد، ولي مي توان با کمک داروهاي درماني، تعداد حملات بيماري را کاهش داد.به گفته وي، هنوز علت بروز اين بيماري در افراد مشخص نشده است، اما به نظر مي رسد ام اس زماني افراد را مبتلا مي کند که سيستم دفاعي عليه بدن اقدام کرده و تخريب مغز و نخاع را موجب شود.
صحراييان با استناد به نتايج صورت گرفته درخصوص اين بيماري از قرن چهاردهم ميلادي تاکنون خاطرنشان مي کند: استرس، ناراحتي و هيجانات روحي، زمينه ساز تشديد علايم اين بيماري هستند، به طوري که در يکي از مقالات علمي بر نقش کاهش استرس در بيماران مبتلا به ام اس به اندازه نقش دارو تأکيد شده است.
وي با اشاره به انواع علايم مختلف ام اس، اين علايم را وابسته به تخريب قسمتهاي مختلف مغز و نخاع، عنوان مي کند و مي گويد: نابينايي ناگهاني، ضعف و سستي آني، برهم خوردن تعادل و بي اختياري ادرار از علايم مختلف بيماري ام اس هستند.
http://khabarhayemsdariran.blogspot.com/2010/05/ms.html
پزشکان براي بيمار درخواست آزمايش خون مي کنند تا وجود بيماريهايي مثل ديابت (مرض قند) يا بيماري تيروئيد را رد نمايند؛ زيرا علايم عصبي اين بيماريها نيز مي تواند شبيه بيماري ام اس باشد. همچنين از بيمار نوار قلبي (الکتروکارديوگرام) گرفته مي شود تا چگونگي کار قلب مشخص شود و نيز آزمايشهايي براي بررسي حافظه و قدرت تفکر بيمار انجام مي شود تا تشخيص را بيشتر مسجل نمايد.همين که پزشک تقريباً مطمئن شد که مشکل بيمار در سيستم عصبي مرکزي اش مي باشد، با استفاده از MRI مي توان تشخيص را قطعي نمود. در تصاويري که به دست مي آيد، پزشکان مي توانند ببينند که پلاکها در کدام قسمتها ايجاد شده و حتي مي توانند تخمين بزنند که چه مدت است که آنها به وجود آمده اند، گر چه حدود پنج درصد بيماران مبتلا به ام اس در اوايل بروز بيماريشان داراي عکسهاي MRI طبيعي هستند، اما در 95 درصد موارد، پلاکهاي مشخص ام اس ديده مي شود. بنابراين با توجه به اين درصد بالاي تشخيص که در MRI ديده مي شود مي توان گفت، در حال حاضر MRI دقيق ترين روشي است که مي تواند به تشخيص بيماري ام اس کمک نمايد.
آزمايش ديگري که پزشکان اغلب براي تأييد تشخيص بيماري ام اس از آن کمک مي گيرند، آزمايش مايع نخاع مي باشد، براي کشيدن مايع نخاعي، سوزن را بين مهره هاي ستون فقرات کمري فرو مي کنند و سپس مقدار کمي از مايع آن را بيرون مي کشند و به آزمايشگاه مي فرستند تا بر روي پروتئين هاي سيستم ايمني که به اصطلاح به آن «باندهاي اوليگوکلونال» گفته مي شود، آزمايش نمايند. وجود باندهاي اوليگوکلونال در مايع نخاعي به اين معني است که التهابي در سيستم عصبي مرکزي وجود دارد. حدود 90 درصد بيماران مبتلا به ام اس در مايع نخاعي شان اين پروتئين ها (باندهاي اوليگوکلونال) را دارند. بنابراين پيدا کردن اين پروتئين ها در مايع نخاعي و مشاهده علايم ويژه ام اس، مي تواند پزشکان را به تشخيص قطعي اين بيماري نزديک تر نمايد.
پس از تشخيص بيماري
گرچه پيش بيني دقيق روند دوره بيماري ام اس در آينده براي افرادي که بتازگي تشخيص اين بيماري در آنها داده شده است، مشکل مي باشد، اما الگوهاي علايم اين بيماري طي پنج سال اولي که به اين بيماري دچار مي شوند، معمولاً نشان دهنده خوبي است که نماي درازمدت اين بيماري را در اين افراد نشان مي دهد. براي مثال، بيماراني که طي پنج سال اول بيماري، دچار حملات کمي شده اند، معمولاً در آينده دچار مشکلات شديد و ناتوان کننده نخواهند شد، اما بيماراني که طي پنج سال اول دچار حملات مکرر و بيشتر و نيز لرزش اندامها و اشکال در راه رفتن شده اند، در دراز مدت مستعد ابتلا به مشکلات شديدتري خواهند بود.
شتاب « MS » در کشور
سوژه اين گزارش با تماس يک بيمار ام اسي به روزنامه و شکايت از افزايش قيمت داروي «ربيف» شکل گرفت و پيگيري از وزارت بهداشت و انجمن ام اس ايران موضوع را از مشکلات دارويي به افزايش بيماران ام اسي در کشور، ابتلاي جوانان و زنان به ام اس و به طور کلي وضعيت پيچيده اين بيماري در ايران رساند. 2 ميليون نفر در جهان مبتلا به «ام اس» هستند، در ايران تنها در انجمن ام اس بيش از 14 هزار بيمار ام اسي عضويت دارند که به زعم مسؤولان اين انجمن، آمار تخميني مبتلايان به 35 تا 40 هزار نفر مي رسد.شايد آمار 35 تا 40 هزار نفر بيمار ام اسي به نسبت جمعيت کشور چندان زياد به نظر نرسد، اما مسأله اين است که اين بيماري در چند سال اخير به طور ناشناخته اي شايع شده است.رئيس انجمن ام اس ايران با تأييد افزايش چشمگير اين بيماري در کشور مي گويد: ضعف ايمني بدن، آمادگي ژنتيکي و عوامل محيطي از علل ابتلا به اين بيماري است که اين عامل سوم از فاکتورهاي گوناگوني نشأت مي گيرد و همين مسأله باعت پيچيدگي اين بيماري در کشور ما شده است.دکتر محمدرضا لطفي ادامه مي دهد: تمايز اين بيماري در کشور ما به دو مسأله گروه سني مبتلا به آن و پيچيدگي ابتلا برمي گردد.او مي گويد: درحال حاضر دومين عامل معلوليت جوانان در کشور ما ام اس است که متأسفانه بيشتر جمعيت تحصيلکرده و تواناي کشور را مورد هدف قرار داده است.به گفته وي، 60 درصد از افراد زير سن 25 سال در معرض ابتلا به بيماري ام اس هستند که براساس تحقيقات اين بيماري در خاورميانه و مناطقي مانند سوريه، لبنان و کويت رو به افزايش است.
فراز و نشيب داروي ام اس!
رئيس اداره داروي معاونت غذا و داروي وزارت بهداشت نيز درخصوص مشکلات دارويي اين بيماران به افزايش بيماران ام اس اشاره مي کند و مي گويد: طبق مستندات علمي 30 درصد اين بيماران به طور منطقي نياز به «اينتروفرون بتا» دارند. تاکنون سه شرکت آمريکايي و آلماني اين دارو را با نامهاي «آووتکس»، «ربيف» و «بتافرون» به طور انحصاري توليد کرده اند و بتازگي يک شرکت ايراني نيز موفق به ساخت آن در کشور شده است. اين بيماري درمان قطعي نداشته و اين درمانها که هزينه آنها بدون حمايت دولتي و يارانه بيش از 12 ميليون ريال در ماه است، فقط در کاهش سرعت رشد بيماري مؤثر است.
هر چند رئيس انجمن ام اس ايران، تأکيد برخي پزشکان براي مصرف داروهاي خارجي ام اس را حرفي قديمي مي داند، اما دکتر عبدالهي به «جام جم» مي گويد: فراز و نشيب اين بيماري با ميزان فشار عصبي وارده به اين بيماران ارتباط مستقيم دارد و متأسفانه برخي عوامل شرکتهاي خارجي با تطميع بعضي از پزشکان و القاي کارايي نداشتن داروي ايراني به بيماران باعث گرايش مصرف به انواع وارداتي مي شوند.
به گفته او، در حال حاضر مصرف داروي بتافرون و ربيف در ايران چندين برابر معمول و اختصاص يارانه بيش از مقدار فعلي به اين دارو با توجه به محدوديتهاي بودجه، ظلم در حق ديگر بيماران است.عبداللهي ادامه مي دهد: اينترفرون بتا توليد داخل پس از حضور 2 ساله در بازار تمامي مطالعات ايمني و اثربخشي خود را تکميل کرده و آن چيزي که باعث نارضايتي بيماران مي شود، فشار عصبي عدم درمان ناشي از ماهيت بيماري توأم شده با القاي تبليغاتي شرکتهاي خارجي و تغيير نوع داروست.به گفته او، با توجه به اين موارد، معاونت غذا و دارو قانوناً موظف به برابري ميزان يارانه پرداختي به انواع وارداتي و نوع توليد داخل است، با برابري 530 هزار تومان يارانه براي هر بسته، قيمت مصرف کننده داخلي بدون احتساب پرداخت بيمه 50 هزار تومان و قيمت هر بسته ربيف و بتافرون 800 هزار تومان خواهد بود که قيمت فعلي 50 هزار تومان، ارزان تر است. به عبارتي، هنوز داروي وارداتي بتافرون و ربيف بيش از نوع توليد داخل، يارانه دريافت مي کند.
علت نامعلوم بروز بيماري
رئيس انجمن مغز و اعصاب ايران نيز با اشاره به اينکه بيماري ام اس در ايران رو به افزايش است، مي گويد: به رغم دستاوردهاي علمي بسياري که در تحقيقات و کنگره هاي بين المللي به دست آمده است هنوز نمي دانيم چرا اين بيماري بروز مي کند و درحال افزايش است.
دکتر پاکدامن ادامه مي دهد: با وجود مطالعات بسياري که درباره بيماري ام اس شده است، اما هنوز شاهد بحثهاي گسترده اي در زمينه درمان و پيشگيري اين بيماري هستيم.
رئيس انجمن مغز و اعصاب ايران با اشاره به اينکه بايد در تحقيقات خود به توزيع جغرافيايي اين بيماري توجه کنيم، مي گويد: جاي سؤال است که چرا اين بيماري در بعضي مناطق کمتر و در بعضي مناطق بيشتر است که در نتيجه اين بررسي مي توان به نتايج علمي مؤثري رسيد.
استرس، عاملي قوي
رئيس کميته علمي انجمن حمايت از بيماران ام اس با بيان اينکه اغلب بيماران مبتلا به ام اس در سنين 20 تا 40 سال هستند، ادامه مي دهد: دراين ميان، تعداد زنان دو برابر مردان تخمين زده مي شود.دکتر محمد صحراييان مي گويد: به طور متوسط، زنان مبتلا به ام اس در سنين 30 سال قرار دارند.وي با بيان اينکه 80 درصد بيماران مبتلا به ام اس در صورت عدم پيگيري درمان خود قادر به حرکت نيستند، يادآور مي شود: ام اس درمان قطعي ندارد، ولي مي توان با کمک داروهاي درماني، تعداد حملات بيماري را کاهش داد.به گفته وي، هنوز علت بروز اين بيماري در افراد مشخص نشده است، اما به نظر مي رسد ام اس زماني افراد را مبتلا مي کند که سيستم دفاعي عليه بدن اقدام کرده و تخريب مغز و نخاع را موجب شود.
صحراييان با استناد به نتايج صورت گرفته درخصوص اين بيماري از قرن چهاردهم ميلادي تاکنون خاطرنشان مي کند: استرس، ناراحتي و هيجانات روحي، زمينه ساز تشديد علايم اين بيماري هستند، به طوري که در يکي از مقالات علمي بر نقش کاهش استرس در بيماران مبتلا به ام اس به اندازه نقش دارو تأکيد شده است.
وي با اشاره به انواع علايم مختلف ام اس، اين علايم را وابسته به تخريب قسمتهاي مختلف مغز و نخاع، عنوان مي کند و مي گويد: نابينايي ناگهاني، ضعف و سستي آني، برهم خوردن تعادل و بي اختياري ادرار از علايم مختلف بيماري ام اس هستند.
http://khabarhayemsdariran.blogspot.com/2010/05/ms.html
خوب باشيد و خوب بمانيد
