از كجا بفهميم شكم مان چاق است؟
شايد شما هم از آن دسته افرادي باشيد كه روزي چند بار جلوي آينه مي ايستيد و به شكم بزرگ تان، نگاه ميكنيد. بيشتر افرادي كه از چاقي شكم رنج ميبرند، نگران تناسب اندام شان هستند، اما آيا تا كنون به اين موضوع فكر كردهايد كه همين چربيهاي انباشته شده در شكم تان علاوه بر هيكل نامتناسب، ميتوانند جان شما را به خطر بيندازند؟
چاقي مركزي، "چاقي سيبي شكل" است كه به طور عادي به "چاقي شكمي" معروف است. اين نوع چاقي، حاصل تجمع چربيهاي احشايي است كه منجر به افزايش دور كمر ميشود. در "چاقي گلابي شكل"، قسمت رانها و باسن فرد دچار چاقي ميشود.
تحقيقات نشان مي دهند، در چاقي سيبي شكل، چربي اضافي كه اطراف شكم انباشته ميشود، خطر زيادي را براي فرد ايجاد ميكند.
گاهي افرادي كه شكم بزرگي دارند، تصور ميكنند شكم آنها مانند شكم ورزشكاران است؛ ولي اين تصور كاملا اشتباه است. در واقع ما دو نوع شكم داريم: يك نوع شكمهاي شل كه همانند شكم ورزشكاران است و ديگري شكمهاي سفت كه بيشتر افرادي كه از چاقي شكمي رنج ميبرند داراي چنين شكمي هستند.
در چاقي شكمي، هر چه شكم سفتتر و برآمدهتر باشد، بيشتر براي سلامتي مضر است.
اين چربيها از كجا ميآيند؟
دليل اصلي چاقي، عدم تعادل انرژي در بدن است. به اين معنا كه انسان بيشتر از آن كه كالري بسوزاند، كالري مصرف ميكند.
چاقيهاي شكمي به دلايل مختلف محيطي و ژنتيكي ايجاد ميشوند. اين نوع چاقي با خوردن زياد و زندگي بيتحرك در ارتباط است.
يكي از دلايل اين نوع چاقي، مواد غذايياي هستند كه در طول شبانه روز مصرف ميكنيم. استفاده زياد از چربيها و غذاهاي شيرين يكي از اصليترين دلايل به شمار ميروند. داشتن يك برنامه غذايي سالم و متعادل، بهترين راه مقابله با اين مشكل است. براي اين كار از مقادير زيادي ميوه و سبزي استفاده كنيد.
دليل ديگر كم تحركي است. ورزش كردن راهكاري بسيار مناسب براي جلوگيري از چاقي شكم است (حتي قدم زدن كوتاه).
اگر رژيم غذايي مناسب و فعاليت خوبي در طول روز داريد ولي هنوز از چاقي شكمي رنج ميبريد، ممكن است مشكل از جاي ديگري باشد. بهتر است از لحاظ غده تيروئيد مورد معاينه قرار بگيريد.
استرس و اضطراب به خصوص در زنان نيز ميتواند باعث چاقي شكمي شود. به اين ترتيب كه پس از پايان استرس، هورمون كورتيزول ترشح و باعث ذخيره چربي در اطراف ناحيه شكمي ميشود. علاوه بر اين، گاهي افراد بر اثر استرس به پرخوري روي ميآورند كه همين عامل هم يكي ديگر از دلايل است.
الكل شكم را چاق ميكند، زيرا سوخت و ساز بدن را كاهش مي دهد و كالريهايي را كه مصرف نشدهاند، مستقيم در ناحيه شكم ذخيره ميكند.
بسياري از داروها هم هستند كه عوارض جانبي داشته و باعث چاقي شكمي ميشوند.
يكي از اصليترين دلايل چاقي شكمي، جنبه ارثي و ژنتيكي آن است و همين مساله، خلاص شدن از شر اين چربيها را دشوارتر ميكند، اما به اين معنا نيست كه چربيها هرگز از بين نميروند، بلكه تلاش بيشتري را ميطلبند.
چگونه چاقي شكمي را تشخيص دهيم؟
اولين چيزي كه ميتوان به وسيله آن از چاقي شكمي آگاه شد، اندازه گيري دور كمر است.
در زنان دور كمر 88 سانتيمتر به بالا و در مردان 102 سانتيمتر به بالا ميتواند هشداردهنده باشد. چنانچه دور كمر شما از اين اندازه بيشتر بود، حتما بايد به فكر لاغر شدن باشيد.
اگر به يكي از مشكلات قند خون بالا و چربي خون مبتلا شدهايد، نشان مي دهد چربي زير ماهيچهاي داريد. اين نوع چربي در مقايسه با چربي زير پوستي بسيار خطرناكتر است و به راحتي هم از بين نميرود. براي نابودي تدريجي اين نوع چربيها ابتدا بايد علت ايجاد آن را پيدا كرد. بر اساس تحقيقات، بدن براي كسب انرژي از چربيهاي زير ماهيچهاي استفاده ميكند؛ بنابراين پيادهروي ميتواند بسار موثر باشد. چربيهاي زير پوستي از نوع چربيهايي هستند كه در بدن ورزشكاران وجود دارند و بر اثر بيتحركي به چربيهاي زير ماهيچهاي تبديل ميشوند.
نمايه توده بدني يا BMI يكي از معمولترين روشها براي تعيين چاقي است. در اين روش، وزن بر حسب كيلوگرم بر مجذور قد (قد به توان دو) به متر، تقسيم ميشود. اگر عدد به دست آمده از 25 بيشتر بود، چاقي محسوب ميشود. البته در اين روش مشكلي وجود دارد و ممكن است فردي كه چربي اضافي ندارد، به دليل داشتن اندامي عضلاني، چاق به شمار آيد. از سوي ديگر افرادي كه چربي اضافي در شكم دارند، چاقي آنها طبيعي تلقي شود؛ بنابراين بهترين معيار براي تعيين چاقي شكمي، اندازهگيري دور كمر است.
