2010/12/13, 03:40 PM
زالزالك و خواص مفيد آن
hawthorn
hawthorn
زالزالك و يا كويج با نام علمي Crataegus aronia يكي از گياهاني است كه در ايران از جمله در بلندي هاي بالاي 2500 متر در استان كهكيلويه و بويراحمد، استان اصفهان به خصوص شهرستان نجف آباد مي رويد. اين گياه داراي دو نوع سفيد و قرمز مي باشد.
بد نيست بدانيد در شمال ايران گونه هاي وحشي زالزالك به شكل خودرو در جنگل ها مي رويد كه به آن " وليك" مي گويند.
اين ميوه اگر چه جثه اي كوچك دارد ولي بسيار پُرفايده و مغذي است و به رنگ هاي زرد و نارنجي در اكثر نواحي معتدل مي رويد.
رسيده ي اين ميوه، شيرين، گوشتي و داراي هسته هاي زرد رنگ فراوان است كه اگر با احتياط مصرف نشود هسته هاي آن مي تواند قاتل دندان هاي شما باشد.
زالزالك و قلب شما
اين ميوه علاوه بر ويتامين هاي A ، B، C و تانن داراي كلسيم و مختصري پكتين است كه براي تقويت قلب و معده بسيار توصيه مي شود. مهم ترين اثر زالزالك روي قلب، تنظيم كردن حركات نامنظم آن است و از تپش قلب و ضربان شديد آن جلوگيري مي كند.
در اغلب كشورهاي اروپايي خصوصا آلمان براي درمان بي نظمي ضربان قلب از گياه زالزالك استفاده مي شود. همچنين زالزالك در درمان آنژين و تصلب شرايين(سفت شدن ديواره رگ ها) بسيار كاربرد دارد.
خاصيت آنتي اكسيداني عصاره ي زالزالك
تحقيقات جديد نشان مي دهد كه زالزالك آنتي اكسيدان بسيار قوي محسوب شده و مي تواند به عنوان يك مكمل غذايي مقوي عمل كرده و در تنظيم وزن، گلوكز خون و التهاب نقش داشته باشد.
محققان آمريكايي طي بررسي هايي كه روي زالزالك انجام دادند، دريافتند اين ميوه به خاطر داشتن مقادير بالايي از مواد آنتوسيانين، بسيار مفيد است و در رنگ هاي مختلف اين ميوه آنتوسيانين هاي زياد و متفاوتي يافت مي شود كه دانه هاي زالزالك را از فشار اكسايشي نور خورشيد حفظ مي كنند.
خوردن زالزالك بدن ما را از موقعيت هاي زيان آور مانند قرار گرفتن در معرض آلودگي و راديكال هاي آزاد حفظ مي كند.
به عبارتي تحقيقات نشان مي دهد مصرف زالزالك در درمان برخي بيماري ها، از سرطان گرفته تا چاقي، اثر مثبت مي گذارد و اين تاثير به دليل خواص ضد التهابي ماده ي آنتوسيانين موجود در آن است، به طوري كه ثابت شده بسياري از بيماري ها به دليل التهاب هاي كنترل نشده اي است كه دامنگير ما مي شود.
مواد موجود در زالزالك قند خون و عملكرد انسولين خون را بهبود مي بخشد.
به نقل از Sience Daily، محققان در زمينه ي تاثير زالزالك و خواص آن، تحقيقات خود را روي موش هايي انجام دادند كه از پيش مبتلا به ديابت بودند.
آن ها ابتدا به 18 موش نر، حدود 6 ماه غذاي سرشار از قند ميوه دادند سپس آن ها را دو گروه كردند؛ به يك گروه آب خالص و به گروه دوم مخلوط آب و عصاره ي زالزالك دادند و اين كار را تا 6 ماه ادامه دادند و وزن و چربي بدن، قند خون و شاخص هاي مولكولي التهابي آن ها را مورد بررسي قرار دادند.
در انتها محققان به اين نتيجه رسيدند موش هايي كه مخلوط آب و عصاره زالزالك مصرف كرده بودند، نسبت به گروه ديگر، از كاهش وزن بيشتر، چربي كم تر ، قند خون و تر يگليسيريد پلاسماي پايين تر و چربي LDL كم تري برخوردار بودند.
اين تغييرات در انسان ها باعث كاهش احتمال ابتلا به ديابت و بيماري هاي قلبي عروقي مي شود و مشكلات التهابي را كاهش مي دهد.
يكي از مواد مفيد موجود در زالزالك فلاونوييدهايي مي باشند كه نسبت به رنگ ميوه شدت اثرات آنتي اكسيداني آن ها تغيير مي كند. ميوه هاي قرمزرنگ داراي اثر قوي، صورتي اثري ضعيف و زرد اثر ضعيف تري دارند.
علاوه بر ميوه ي زالزالك از گل آن نيز براي درمان استفاده مي شود. گل زالزالك براي درمان تشنج مفيد بوده و حركات نامنظم قلب را تنظيم مي كند. لذا دم كرده ي آن براي درمان بيماري هاي مزمن قلب استفاده مي شود.
زالزالك و ديابت
نتايج يك پژوهش نشان داد: مصرف خوراكي زالزالك در ديابت قندي باعث كاهش گلوكز و LDL كلسترول سرم مي شود.
اين مطالعه با اثر مصرف خوراكي سرشاخه ي زالزالك بر غلظت گلوكز و ليپيدهاي سرم و تراكم سلول هاي بتا در موش هاي صحرايي ديابتي توسط دكتر مهرداد روغني، عضو گروه فيزيولوژي مركز تحقيقات گياهان دارويي دانشكده پزشكي دانشگاه شاهد بررسي شد.
يافته هاي اين مطالعه حاكي است در گروه ديابتي درمان شده با گياه، غلظت گلوكز سرم به طور معني دار در هفته هاي سوم و ششم كمتر از گروه ديابتي بود.
كاهش سطح گلوكز و ليپيدهاي سرم در بيماران ديابتي با استفاده از گياهان دارويي از اهميت زيادي برخوردار است. خلاصه ي اين پژوهش در مجله ي غدد درون ريز و متابوليسم ايران انجام شد
ديگر خواص زالزالك
اين ميوه به علت غني بودن از اسيد تارتاريك و اسيد ماليك نيز در مواقع كم خوني و سل اثر نيكويي دارد.
زالزالك به دليل آن كه داراي مقدار زيادي تانن است بسيار قابض بوده و مي توان آن را جهت درمان اسهال هاي خوني به كار برد.
البته نوع كوهي آن قابض تر از سنجد است و از خونريزي معده نيز جلوگيري مي كند.
رنگ زرد و صورتي اين ميوه در بدن تبديل به ويتامين A مي شود و اشتها را زياد مي كند.
البته اين ميوه را وقتي كه كاملا رسيده و رنگ انداخته مصرف كنيد تا دچار ناراحتي هاي گوارشي ناشي از خام بودن ميوه نشويد.
زالزالك اگر به خوبي خشك شود تنها مقداري از ويتامين C ي خود را از دست مي دهد ولي ديگر تركيبات شيميايي خود را حفظ مي كند. لذا براي نگهداري زالزالك خشك بايد آن را در محلي كه هوايش دائما عوض مي شود نگه داشت.
البته در مقايسه، ميوه ي تازه ي زالزالك اثرات نيكوتري دارد و مي تواند به ازدياد شير مادران شيرده و افزايش كيفيت آن بيفزايد.
