[earth]

کنجد ؛ دانه ای مفید برای تقویت بدن


كنجد گیاهی است یك ساله با ارتفاع حدود یك متر كه قسمت انتهایی ساقه آن پوشیده از كرک است . برگ های آن بیضی ، باریك و نوك تیز است . گل های آن به رنگ سفید یا قرمز، به طور تك تك در كناره برگ های قسمت انتهایی ساقه ظاهر می شوند .

میوه این گیاه به صورت كپسول و محتوی دانه های كوچك و مسطح و بیضوی است كه دانه كنجد نامیده می شود و قسمت مورد استفاده این گیاه است .

وطن اصلی كنجد هندوستان است كه از آنجا به نقاط دیگر دنیا راه یافته است . در حال حاضر چین بزرگترین تولید كننده كنجد در دنیا می باشد . هندوستان و حبشه از نظر تولید، بعد از چین قرار دارند . در ایران نیز مقداری كنجد تولید می شود كه بیشتر آن به مصرف تهیه روغن و حلوا ارده می رسد.


تركیبات شیمیایی

كنجد دارای پروتئین ، ویتامین های B , D , E , F1 و لسیتین (LECITHIN) می باشد . مقدار روغن آن در حدود 50% است. روغن كنجد مركب از حدود 70% اسیدهای چرب اشباع نشده مانند لینولئیك اسید ،‌اولئیك اسید و مقداری اسیدهای چرب اشباع شده مانند اسید پالمتیك و آراشیدیك اسید می باشد .

روغن كنجد یكی از روغن های اشباع نشده و مفید برای بدن است که در آمریكای شمالی و كانادا به مقدار زیاد مصرف می شود ، زیرا این روغن نه تنها كلسترول خون را افزایش نمی دهد، بلكه آن را كاهش نیز می دهد .

برای تهیه روغن كنجد معمولا دانه ها را می شویند تا رنگ روی آن از بین برود. سپس دانه ها را آسیاب كرده و در آب می ریزند تا پوست آنها روی آب بیاید . بعد از گرفتن پوست، دانه ها را خشك كرده و در آب جوش می ریزند و خمیر می كنند . این خمیر را تحت فشار قرار داده تا روغن آن جدا شود . این روغن را روغن سرد می نامند و از تفاله باقیمانده تحت اثر فشار و گرما روغنی بدست می آید كه به نام روغن گرم معروف است كه البته ارزش غذایی روغن سرد را ندارد .

تفاله باقیمانده از این مرحله را معمولا برای علوفه دام ها به كار می برند . خصوصاً این تفاله از نظر داشتن مواد پروتئینی ، غذای خوبی برای گاوهای شیرده است .

اگر می خواهید از روغن كنجد استفاده كنید دقت كنید كه روغن سرد باشد كه به نام FIRST COLD PRESSED"" معروف است ، زیرا در اثر حرارت دادن، روغن كنجد خواص خود را از دست می دهند .

خواص مفید کنجد برای سلامتی بدن

از نظر طب قدیم ایران، كنجد گرم است . كنجد بسیار مغذی است و در اكثر كشورهای فقیر به عنوان جانشین گوشت بكار می رود . خواص مفید کنجد به شرح زیر است :

1) برای چاق شدن و تقویت نیروی جنسی موثر است.

2) برای رفع قولنج كنجد را آسیاب كرده و با سركه مخلوط كنید و به مقدار نصف وزن كنجد ، مغز بادام پوست كنده را به آن اضافه كنید. سپس آنها را پودر كنید و هر روز به مقدار یك قاشق سوپ خوری از آن بخورید .

3) كنجد گرفتگی صدا را از بین می برد .

4) نرم كننده معده و روده است.

5) كره كنجد كه در كانادا بنام تاهیتی معروف است و شبیه ارده می باشد ، غذای خوبی برای رشد بچه هاست.

6) برگ كنجد را اگر به سر بمالید، باعث رشد و سیاهی موی سر می شود.

7) ارده نرم كننده معده و روده هاست.

8) كنجد فشار خون بالا را كاهش می دهد.

9) كنجد ضد رماتیسم است.

10) برای رفع ناراحتی كیسه صفرا مفید است.

11) دم كرده برگ كنجد، اسهال خونی را برطرف می كند.

12) روغن كنجد برای رفع تنگی نفس ، سرفه خشك و زخم ریه مفید است.

13) روغن كنجد سوزش ادرار را رفع می كند.

14) از روغن كنجد به جای روغن زیتون در سالاد استفاده كنید.

15) كنجد با تمام فوایدی كه دارد برای معده ی ضعیف مناسب نیست، زیرا هضم آن سنگین است . این گونه اشخاص باید آن را با عسل وسركه بخورند .

پی نوشت :

1- ویتامین F یک اسید چرب ضروری است که باعث تشکیل لایه هایی در پوست می شود که از سلول های پوستی محافظت و از خشکی و خرابی پوست جلوگیری می کند. همچنین باعث انتقال سایر ویتامین ها در پوست می شود.
از آسم یا تنگی نفس رنج می برید؟این گیاه مفید است!!


كنجد یكی از اولین محصولاتی بود كه به خاطر روغن آن عمل آوری می‌شد و نه تنها منبع منگنز و مس است بلکه سرشار از کلسیم, منیزیم, آهن, .....

در غذاهای آسیایی، كنجد مزه آجیلی و كمی‌ترد به آنها می‌دهد. كنجد همچنین از مواد اصلی درتهیه نوعی شیرینی به نام حلوا (halva) در تایلند و خاورمیانه است. كنجد در تمام طول سال موجود می‌باشد. از سال 1600 یكی از قدیمی‌ترین چاشنی ها بوده. ارزش آن به خاطر روغنی است كه در برابر ترشیدگی مقاوم است. (open sesame) یك عبارت مشهور از شبهای عربی(Arabian night) است، نشان دهنده خاصیت متفاوت پوست كنجد است، كه وقتی رسیده شد پاره می‌شود. نام علمی‌كنجد sesamun indicum است. دانه های كنجد ریز، بیضی شكل و مسطح با طعمی ‌آجیلی و خوشمزه و ترد هستند، كه بسته به نوع آنها به رنگهای سفید، زرد، سیاه و قرمز هستند.

تاریخچه

كشت كنجد به دوران ماقبل تاریخ برمی‌گردد. براساس یك افسانه آشوری، هنگامی‌كه خدایان تصمیم به خلقت جهان گرفتند، قبل از آن با همدیگر شرابی ساخته شده از دانه های كنجد نوشیدند.

به نظر می‌رسد كه كنجد از ابتدا در هندوستان كشت می‌شده و در افسانه های هندو به آن اشاره شده است. در این افسانه ها كنجد سمبل جاودانگی است. كنجد از طریق هندوستان، به خاورمیانه، آفریقا و آسیا معرفی شد.

كنجد یكی از اولین محصولاتی بود كه به خاطر روغن آن عمل آوری می‌شد. برروی یكی از آرامگاههای مصری باستانی یك تصویر از یك نانوا كشیده شده است كه روی نانها كنجد می‌ریزد.

در قرن هفدهم كنجد از آفریقا به ایالات متحده آورده شد. در حال حاضر كشورهای هند، چین و مكزیك تولید كنندگان اصلی این محصول هستند.

فواید كنجد
کنجد نه تنها منبع منگنز و مس است بلکه سرشار از کلسیم, منیزیم, آهن, فسفر, ویتامین B1, روی و فیبرهای غذایی است. به جز این مواد مغذی مهم ,کنجد حاوی دو ترکیب منحصر به فرد استesamin,sesamolin . . این دو ترکیب جز گروهی از فیبرهای مفید ویژه به نام lingnans هستند که اثر پایین آورندگی کلسترول دربدن انسان دارند, از فشار خون بالا جلوگیری می‌کنند و مشتقات ویتامین E را در حیوانات افزایش می‌دهند. کنجد همچنین از کبد در برابر آسیبهای اکسیدی محافظت می‌کند. کنجد غنی از مواد معدنی مفید است.
مواد موجود در 100 گرم کنجد
مس 1.48 میلی گرم
منگنز 0.88 میلی گرم
تریپتوفان 0.12 گرم
کلسیم 351.00 میلی گرم
منیزیم 126.36 میلی گرم
آهن 5.24 میلی گرم
فسفر 226.44 میلی گرم
روی 2.80 میلی گرم
ویتامینB1 0.28 میلی گرم
فیبر 4.24 گرم

مس دردهای ورم روماتیسمی‌را تسکین می‌دهد.

مس بعضی از دردها و ورمهای آرتروز روماتیسمی‌را کاهش می‌دهد. وجود این ماده معدنی در سیستم ‌های آنزیمی‌آنتی اکسیدانت و ضد التهابی موثر است. در ضمن مس نقش مهمی ‌در فعالیت lysyl oxidase دارد، آنزیمی‌که وجودش برای زنجیره پیوندی کلاژن و الاستین ضروری است-مواد اصلی که ساختار، استحکام و خاصیت ارتجاعی در رگهای خونی، استخوانها و مفصلها را فراهم می‌سازد.

منیزیم سلامت عروق و تنفس را تقویت می‌کند.

مزایای منیزیم بر اساس تحقیقات انجام شده شامل موارد زیر است:

1- از گرفتگی راه تنفسی درآسم جلوگیری می‌کند.

2- فشار خون بالا كه عاملی موثر در حمله قلبی، سکته و بیماری قلبی دیابتی است را پایین می‌آورد.

3- از گرفتگی رگهای خونی سه شاخه عصبی که باعث حمله های میگرنی می‌شوند جلوگیری می‌کند.

4- خواب طبیعی را به زنانی که در دوران یائسگی به سر می‌برند، بر می‌گرداند.

کلسیم از بروز سرطان کولون، پوکی استخوان و میگرن جلوگیری می‌کند.

مزایای کلسیم:

1- از سلولهای کولون در برابر مواد شیمیایی سرطان زا محافظت می‌کند.

2- از تحلیل رفتن استخوان در دوران یائسگی یا آرتروز روماتیسمی‌جلوگیری می‌کند.

3- مانع از سر درد های میگرنی می‌شود.

4- علائم PMS ( درد در دوران قاعدگی) در طول فعالیت فاز جسم زرد(نیمه دوم)در عادت ماهانه را کاهش می‌دهد.

در مورد كنجد و كلسیم اختلاف نظر هایی وجود دارد. یك قاشق غذا خوری كنجد پوست دار حدود 88 میلی گرم كلسیم دارد، همان مقدار از كنجد پوست كنده شده حاوی37 میلی گرم كلسیم می‌باشد(60 درصد كمتر). ارده یا خمیر كنجد معولا از كنجد پوست كنده شده به دست می‌آید(دانه های بدون پوست را مغز می‌نامند)بنابراین كلسیم كمتری دارد.

روی برای سلامت استخوان

دلیل دیگر برای توصیه به افراد مسن در خوردن غذاهای حاوی روی مثل كنجد وجود مواد معدنی برای سلامت استخوان است. یكی از بیماری های بسیار رایج در دوران یائسگی زنان پوكی استخوان است، البته درمردان نیز در سنین بالا این مشكل وجود دارد. حدود 30 درصد شكستگی استخوان خاصره در مردان اتفاق می‌افتد و یك نفر از هشت مرد بالای 80 سال دچار شكستكی ناشی از پوكی استخوان می‌شود.

استروئیدهای گیاهی(كلسترول گیاهی)كنجد كلسترول را پائین می‌آورند.

استروئیدهای گیاهی تركیبات موجود در گیاهانی است كه ساختار شیمیایی مشابه كلسترول دارند و مصرف آنها به مقداركافی، كلسترل خون پائین را آورده ،به واكنش ایمنی كمك كرده و خطر ابتلا به سرطان را كاهش می‌دهد.

تاثیرات استروئیدهای گیاهی آنقدر مفید است كه عصاره آن را از سویا، ذرت و روغن درخت كاج می‌گیرند و به غذاهای عمل آوری شده مثل كره جایگزین، می‌افزایند و به عنوان غذاهای پائین آورنده كلسترول فروخته می‌شوند.

چگونه انتخاب و ذخیره كنید.

كنجد به صورت بسته بندی شده و فله در بازار موجود می‌باشد. اگر كنجد را به صورت فله خریداری می‌كنید مطمئن شوید كه ظرف آنها پوشیده است و آن مغازه مواد غذایی تازه دارد. مطمئن شوید كه به كنجد رطوبت نرسیده است. به علاوه چون كنجد مقدار زیادی روغن دارد و ممكن است فاسد شود، در هر دفعه مقدار كمی‌از آن را خریداری كنید.

كنجد پوست دار را در ظرفی سر بسته و در جای خشك، خنك و تاریك نگهداری كنید. چون كنجدهای پوست كنده شده زودتر فاسد می‌شوند بنابراین آنها را در فریزر یا یخچال نگهداری كنید.