[شهرزاد]

کودکان خجالتی از اینکه اشتباه کنند یا کاری را غلط انجام دهند، در هراس هستند. آنها معمولا در جمع غریبه‌ها راحت نیستند و مدت زمان زیادی طول می‌کشد تا بتوانند با افراد تازه وارد ارتباط برقرار کنند

در مورد برخی کودکان برقراری ارتباط با غریبه‌ها آسان است. این کودکان روحیه اجتماعی قوی دارند و بسیار مهربان هستند. این بچه‌ها می‌توانند در بهترین شرایط با کودکان دیگر بازی کنند، بخندند و هر کودکی را که می‌بینند بلافاصله با او ارتباط برقرار کنند.

معمولا چند دقیقه ای از حضور این کودکان در جمع نمی‌گذرد که همه اسم این بچه ها را یاد می‌گیرند و می‌خواهند با آنها دوست بشوند. و آنقدر این ارتباط زود صمیمی می‌شود که گویی مدتها از دوستی آنها می‌گذرد.

درست نقطه مقابل این طیف هم وجود دارد که شامل کودکان خجالتی می‌شود. یک کودک خجالتی معمولا یا به پدر یا به مادرش آویزان است یا در شرایطی که به هیچکس نمی‌تواند اعتماد کند در گوشه‌ای تنها نشسته، سرش را پایین انداخته و با هیچکس صحبت نمی‌کند.

کودکان خجالتی معمولا در انجام هیچ کاری مداخله نمی‌کنند، به ندرت با کسی تماس چشمی پیدا می‌کنند و اگر جرات کنند و حرفی بزنند، درک مطلب و هدف آنها بسیار دشوار است.

معمولا والدین چنین فرزندانی با شرمساری اعلام می‌کنند که فرزند آنها در منزل اصلا چنین روحیاتی ندارد، حتی گاهی اوقات والدین این کودکان می‌گویند "ما در منزل نمی‌توانیم جلوی پرحرفی‌های اورا بگیریم.

حتما هم این حرف‌ها درست است زیرا یک کودک خجالتی عمدا نمی‌خواهد رفتاری دوستانه نداشته باشد بلکه به خاطر حضور شخصی جدید یا موقعیتی که تحمل آن برایش آسان نیست، بهتر می‌بیند که خود را درگیر شرایط نکند.

اما آنچه که نگرانی‌ها را برطرف می‌کند این است که خجالتی بودن در بین بچه‌های پیش از سن مدرسه خیلی عمومیت دارد و با رشد کودک این مشکل کمتر می‌شود. با تمام اینها کارهایی هست که شما می‌توانید با انجام آنها به رفع نگرانی و ترس کودک خجالتی خود کمک کنید.

نقش بازی کنید


از طریق نقش بازی کردن و با استفاده از عروسک‌های کودک و به کار گرفتن خود کودک در این نمایش‌ها می‌توانید به نتایج خوبی برسید. مثلا می‌توانید از عروسک یا عروسک‌های خیمه شب بازی در این نمایش‌ها استفاده کنید یا اینکه بدون هیچ وسیله‌ای خودتان به ایفای نقش بپردازید.

فرزند خود را در شرایط داخل شدن به کلاس قرار دهید و به عملکرد او دقت کنید اینکه چه می‌کند و چه می‌گوید. حالا شرایط را تغییر دهید خود شما نقش کودک خجالتی را بازی کنید و او را در جایگاه مربی کلاس بگذارید که می‌خواهد به کودک خجالتی کمک کند. به شیوه‌ای که کودک شما برای آرام کردن کودک خجالتی نمایش به کار می‌گیرد دقت کنید زیرا می‌تواند حاوی سرنخ‌هایی در مورد علل خجالتی بودن فرزند شما باشد.

کم رویی خود را به اشتراک بگذارید

حتما خود شما هم برایتان مواردی پیش آمده که احساس خجالت و کم رویی کرده باشید. در مورد آنها با فرزند خود صحبت کنید. مثلا در مورد اولین روز کارتان یا اولین تجربه کار گروهی خود و از اینکه چندان راحت نبودید و خجالت می‌کشیدید و حتی اینکه حس خجالت شما را عصبی کرده بود، برای او حرف بزنید. و این همدردی شما به او می‌گوید که در این حس کم رویی تنها نیست.



علت را بپرسید

حتما دلیلی دارد که فرزند شما در منزل به یک شیوه عمل می‌کند و دربیرون خانه و در حضوردیگران به شیوه‌ای دیگر. و ممکن است در بیان علت آن مشکل داشته باشد. با چند سوال جستجوگر ممکن است بتوانید به ریشه مشکل برسید.

آماده کنید، آماده کنید، آماده کنید

اگر فرزند شما قرار است در یک مهمانی تولد شرکت کند یا هر جای دیگری که ممکن است او در آن شرایط احساس راحتی نکند، شما باید جلوتر از زمان باشید و از صبح آن روز در مورد جایی که قرار است برود،‌کسانی که آنجا حضور دارند و اتفاقاتی که قرار است آنجا بیفتد با وی صحبت کنید. و یک بازی کوچک در باره آن، ممکن است به کودک شما کمک کند که در آن شرایط احساس بهتری داشته باشد.

در پیدا کردن دوست به او کمک کنید

برای همه پیدا کردن دوست یک کار راحت و طبیعی به نظر نمی‌رسد به خصوص برای خردسالانی که هنوز مدرسه نمی‌روند، زیرا برای آنان یک فعالیت کاملا جدید است که ممکن است کودک را خیلی درگیر کند. بنا بر این کمی در این کار مداخله کنید. به آرامی در این مسیر گام بردارید. کودک خود را به یکی از هم سن و سالانش معرفی کنید فرقی نمی‌کند که همکلاسی‌اش باشد یا فرزند یکی از همسایگان. اگر احساس کردید آنها با هم راحت هستند و فرزند شما توانست با او بجوشد. از آن کودک دعوت کنید تا برای بازی پیش فرزند شما بیاید. به مرور که فرزند شما توانست با حضور کودکان دیگراحساس راحتی کند، احتمالا می‌تواند در مکان‌های دیگر نیز راحت باشد.

او را خجالتی خطاب نکنید

اگر فرزند شما کم‌رو و خجالتی است ( و حتی اگر رفتار او هر روز بدتر می‌شود و در حدی است که کودک شما قادر نیست تماس چشمی با کسی داشته باشد یا به هیچ عنوان نمی‌تواند ارتباط اجتماعی برقرار کند،‌حتما به متخصص روانپزشک اطفال مراجعه کنید) اما هرگز به او برچسب خجالتی نزنید و وی را با این نام خطاب نکنید. زیرا هر چقدر که شما بیشتر راجع به این موضوع صحبت کنید و او را با این عناوین و القاب خطاب کنید، فرزند شما اینگونه برداشت می‌کند که حتما عیب یا مشکل بزرگی دارد. در حالی که اصلا اینطور نیست. خجالتی بودن به هیچ وجه عیب نیست و فقط و فقط بخشی از شخصیت دوران کودکی اوست.

سال‌های قبل از مدرسه زمانی است که کودک رشد در همه ابعاد اعم از جسمی، احساسی، رفتاری، اجتماعی و ... را تجربه می‌کند. و صرف وقت کافی، عشق و آرامش، در حل مسایل معجزه می‌کند.