2012/05/07, 01:50 PM
گاستروانتریت یا آنفلوآنزای معده، یک التهاب ویروسی یا باکتریایی در معده و روده می باشد. این بیماری می تواند منجر به اسهال و استفراغ شود.
علل
بیشترین علت این بیماری به علت ویروس می باشد و اگر فردی به این علت دچار بیماری شده باشد، واگیردار و مسری است.
علل دیگری نیز موجب این بیماری می شوند که مسری و واگیردار نیستند، از قبیل:
- انگل ها
- مواد سمی فلزات چون آلومینیوم، کادمیوم، آرسنیک، جیوه، سرب و غیره
- آلرژی به غذاهایی چون تخم مرغ، آجیل و شیر
- داروها (بسیاری از آنتی بیوتیک ها موجب این بیماری می شوند)
- خوب نشستن میوه ها و سبزیجات
- آب آلوده
انواع ویروس هایی که موجب این بیماری می شوند
- آسترو ویروس
- انتریک آدنو ویروس
- نورو ویروس (بیشتر در سنین مدرسه شایع است)
- روتا ویروس (یکی از علل اسهال و استفراغ شدید در کودکان، خانه های سالمندان و بزرگسالان)
ویروس های این بیماری غالبا در غذاها و یا آب های آلوده یافت می شوند. علائم این بیماری در عرض 4 تا 48 ساعت بعد از قرار گرفتن در معرض غذاها و یا آب های آلوده رخ می دهدافراد در معرض خطر
- نوزادان
- جوانان
- افراد مسن
- افرادی که سیستم ایمنی بدنشان ضعیف است، مانند: افراد ایدزی و افرادی که تحت شیمی درمانی و یا دیگر درمان ها قرار می گیرند.
- افرادی که بهداشت را رعایت نمی کنند.
- افرادی که در کشتی کار می کنند.
- افرادی که در مراکز نگهداری افراد، خوابگاه ها و سربازخانه ها کار می کنند.
- اگر زنان باردار، آب بدنشان را حفظ نکنند، هم مادر و هم جنین آب بدن را از دست می دهند و دچار عوارضی از قبیل: نارسایی کلیوی، اختلالات الکترولیت، شوک و مرگ جنین می شوند.
نوزادان، افراد مسن و افرادی که دارای سیستم ایمنی ضعیف هستند و دچار آنفلوآنزای معده می شوند، خطر مرگ در این افراد زیاد است.
علائم
- درد و گرفتگی شکمی
- اسهال آبکی و غیرخونی
- حالت تهوع
- استفراغ
- لرز
- پوست سرد و مرطوب
- تعریق زیاد
- تب خفیف در حدود 3/37 درجه
- سفتی مفاصل
- بی اختیاری دفع مدفوع
- درد عضلات و سردرد
- سوء تغذیه
- استفراغ خونی
- کاهش وزن
بیشتر این علائم بعد از 2 تا 3 روز خوب می شوند.
داروهای ضداسهال را با تجویز پزشک مصرف کنید، زیرا این داروها ممکن است بیماری عفونی را طولانی تر کنند
چه وقت باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر دچار علائم زیر شدید و اگر علائم بیماری تان بیشتر از 5 روز طول کشید و یا علائم شدیدتر گردید، باید هر چه سریع تر به پزشک مراجعه کنید:
- اگر نتوانید مایعات را تا 24 ساعت در بدن نگه دارید.
- استفراغ بیشتر از دو روز
- استفراغ خونی
- کاهش ترشح ادرار و یا در مدت 8 ساعت و یا بیشتر ادرار نکنید
- رنگ ادرار زرد پررنگ است
- تشنگی بیش از حد
- دارای غشاهای محیطی خشک
- دهان خشک و چسبنده
- عدم توانایی در تولید اشک
- ضعف و بی حالی
- سرگیجه
- سبکی سر
- چشم های گودرفته
- پایین آمدن فشار خون
- تب بالاتر از 40 درجه
- وجود خون در مدفوع
علائمی که در نوزادان و کودکان ظاهر می شود و باید به پزشک مراجعه کرد:
- تب بیشتر از 9/38 درجه
- بی حالی و تحریک پذیری
- درد
- اسهال خونی
- از دست دادن آب بدن
- استفراغ بیشتر از چند ساعت طول بکشد.
- در 6 ساعت گذشته، پوشک نوزاد نیاز به تعویض نداشت.
- دارای اسهال شدید و یا مدفوع خونی است.
- فرو رفتن نقطه نرمی در سر نوزاد
- دارای خشکی دهان و یا گریه بدون اشک
- به طور غیرطبیعی خواب آلوده، کسل و یا بی توجه است.
راه های تشخیص بیماری
بوسیله معاینه بدنی، دیدن علائم و آزمایش مدفوع پزشک پی به بیماری شما می برد.
درمان
- هدف از درمان جلوگیری از کم آبی بدن می باشد. مایعات و الکترولیت ها از طریق اسهال و یا استفرغ از بین می روند. شما باید مقدار زیادی مایعات حتی در بین وعده های غذایی بنوشید.
- آنتی بیوتیک ها برای مبارزه با ویروس ها عمل نمی کنند. به نوزاد و کودک خود، آسپیرین ندهید.
- داروهای ضداسهال را با تجویز پزشک مصرف کنید، زیرا این داروها ممکن است بیماری عفونی را طولانی تر کنند.
از بهترین راه های جلوگیری از آنفلوآنزای معده، مرتب شستن دست ها می باشد؛ مخصوصا بعد از رفتن به دستشویی، قبل از غذا خوردن و بعد از تماس با اشیائی که با فرد مبتلا برخورد کرده اند
درمان خانگی
- از مصرف غذاهای جامد، برای چند ساعت اولیه بیماری خودداری کنید.
- از مصرف غذاهایی از قبیل: لبنیات، کافئین (قهوه)، نیکوتین (سیگار)، غذاهای چرب و یا غذاهای دارای اسانس دوری کنید تا حالتان خوب شود.
- از آبمیوه ها و نوشابه های گازدار برای تامین آب بدنتان استفاده نکنید. این ها دارای مقدار زیادی قند هستند و باعث بدتر شدن اسهال می شوند.
- هر 30 تا 6 دقیقه، 56 تا 112 سی سی آب بنوشید، زیرا اگر یک‌باره آب زیادی بنوشید، موجب تهوع می گردد.
- شیر مادر و یا شیر خشک به همراه افزایش مایعات داده می شود.
- غذاها باید در وعده های کوچک و متعدد به بیمار داده شود، غذاهای پیشنهادی عبارتند از:
غلات، نان، سیب زمینی، گوشت های بدون چربی، ماست ساده، موز، میوه های تازه و سبزیجات
- استراحت کافی کنید.
- بهتر است بعد از اسهال و استفراغ، 15 تا 20 دقیقه به معده استراحت دهید. سپس مقدار کمی مایعات بنوشید.
عوارض بیماری
روتاویروس موجب آنفلوآنزای معده شدید در نوزادان و کودکان می شود و موجب از دست رفتن مایعات بدن و مرگ در این گروه سنی می گردد.
جلوگیری
- بیشتر بیماری های عفونی از طریق دست های آلوده منتقل می شوند. پس یکی از بهترین راه های جلوگیری از آنفلوآنزای معده، مرتب شستن دست ها می باشد؛ مخصوصا بعد از رفتن به دستشویی، قبل از غذا خوردن و بعد از تماس با اشیائی که با فرد مبتلا برخورد کرده اند.
- شست و شوی روزانه لباس های افراد آلوده
- دوری کردن از تماس با افراد آلوده
- اجتناب از خوردن غذاهای پخته نشده، به خصوص گوشت مانند همبرگر
- اجتناب از نوشیدن آب های آلوده
- اجتناب از نوشیدن مایعات غیر پاستوریزه، به خصوص شیر
- به طور کلی هر خوراکی را قبل از مصرف خوب بشویید.
- در هنگام مسافرت از غذاهای خام و یخ اجتناب کنید و فقط آب های درون بطری ها را بیاشامید.
- واکسن زدن نیز از بروز عفونت ویروس روتاویروس جلوگیری می شود. این واکسن برای نوزادان از دو ماهگی توصیه می شود.
مریم سجادپور
بخش سلامت تبیان
علل
بیشترین علت این بیماری به علت ویروس می باشد و اگر فردی به این علت دچار بیماری شده باشد، واگیردار و مسری است.
علل دیگری نیز موجب این بیماری می شوند که مسری و واگیردار نیستند، از قبیل:
- انگل ها
- مواد سمی فلزات چون آلومینیوم، کادمیوم، آرسنیک، جیوه، سرب و غیره
- آلرژی به غذاهایی چون تخم مرغ، آجیل و شیر
- داروها (بسیاری از آنتی بیوتیک ها موجب این بیماری می شوند)
- خوب نشستن میوه ها و سبزیجات
- آب آلوده
انواع ویروس هایی که موجب این بیماری می شوند
- آسترو ویروس
- انتریک آدنو ویروس
- نورو ویروس (بیشتر در سنین مدرسه شایع است)
- روتا ویروس (یکی از علل اسهال و استفراغ شدید در کودکان، خانه های سالمندان و بزرگسالان)
ویروس های این بیماری غالبا در غذاها و یا آب های آلوده یافت می شوند. علائم این بیماری در عرض 4 تا 48 ساعت بعد از قرار گرفتن در معرض غذاها و یا آب های آلوده رخ می دهدافراد در معرض خطر
- نوزادان
- جوانان
- افراد مسن
- افرادی که سیستم ایمنی بدنشان ضعیف است، مانند: افراد ایدزی و افرادی که تحت شیمی درمانی و یا دیگر درمان ها قرار می گیرند.
- افرادی که بهداشت را رعایت نمی کنند.
- افرادی که در کشتی کار می کنند.
- افرادی که در مراکز نگهداری افراد، خوابگاه ها و سربازخانه ها کار می کنند.
- اگر زنان باردار، آب بدنشان را حفظ نکنند، هم مادر و هم جنین آب بدن را از دست می دهند و دچار عوارضی از قبیل: نارسایی کلیوی، اختلالات الکترولیت، شوک و مرگ جنین می شوند.
نوزادان، افراد مسن و افرادی که دارای سیستم ایمنی ضعیف هستند و دچار آنفلوآنزای معده می شوند، خطر مرگ در این افراد زیاد است.
علائم
- درد و گرفتگی شکمی
- اسهال آبکی و غیرخونی
- حالت تهوع
- استفراغ
- لرز
- پوست سرد و مرطوب
- تعریق زیاد
- تب خفیف در حدود 3/37 درجه
- سفتی مفاصل
- بی اختیاری دفع مدفوع
- درد عضلات و سردرد
- سوء تغذیه
- استفراغ خونی
- کاهش وزن
بیشتر این علائم بعد از 2 تا 3 روز خوب می شوند.
داروهای ضداسهال را با تجویز پزشک مصرف کنید، زیرا این داروها ممکن است بیماری عفونی را طولانی تر کنند
چه وقت باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر دچار علائم زیر شدید و اگر علائم بیماری تان بیشتر از 5 روز طول کشید و یا علائم شدیدتر گردید، باید هر چه سریع تر به پزشک مراجعه کنید:
- اگر نتوانید مایعات را تا 24 ساعت در بدن نگه دارید.
- استفراغ بیشتر از دو روز
- استفراغ خونی
- کاهش ترشح ادرار و یا در مدت 8 ساعت و یا بیشتر ادرار نکنید
- رنگ ادرار زرد پررنگ است
- تشنگی بیش از حد
- دارای غشاهای محیطی خشک
- دهان خشک و چسبنده
- عدم توانایی در تولید اشک
- ضعف و بی حالی
- سرگیجه
- سبکی سر
- چشم های گودرفته
- پایین آمدن فشار خون
- تب بالاتر از 40 درجه
- وجود خون در مدفوع
علائمی که در نوزادان و کودکان ظاهر می شود و باید به پزشک مراجعه کرد:
- تب بیشتر از 9/38 درجه
- بی حالی و تحریک پذیری
- درد
- اسهال خونی
- از دست دادن آب بدن
- استفراغ بیشتر از چند ساعت طول بکشد.
- در 6 ساعت گذشته، پوشک نوزاد نیاز به تعویض نداشت.
- دارای اسهال شدید و یا مدفوع خونی است.
- فرو رفتن نقطه نرمی در سر نوزاد
- دارای خشکی دهان و یا گریه بدون اشک
- به طور غیرطبیعی خواب آلوده، کسل و یا بی توجه است.
راه های تشخیص بیماری
بوسیله معاینه بدنی، دیدن علائم و آزمایش مدفوع پزشک پی به بیماری شما می برد.
درمان
- هدف از درمان جلوگیری از کم آبی بدن می باشد. مایعات و الکترولیت ها از طریق اسهال و یا استفرغ از بین می روند. شما باید مقدار زیادی مایعات حتی در بین وعده های غذایی بنوشید.
- آنتی بیوتیک ها برای مبارزه با ویروس ها عمل نمی کنند. به نوزاد و کودک خود، آسپیرین ندهید.
- داروهای ضداسهال را با تجویز پزشک مصرف کنید، زیرا این داروها ممکن است بیماری عفونی را طولانی تر کنند.
از بهترین راه های جلوگیری از آنفلوآنزای معده، مرتب شستن دست ها می باشد؛ مخصوصا بعد از رفتن به دستشویی، قبل از غذا خوردن و بعد از تماس با اشیائی که با فرد مبتلا برخورد کرده اند
درمان خانگی
- از مصرف غذاهای جامد، برای چند ساعت اولیه بیماری خودداری کنید.
- از مصرف غذاهایی از قبیل: لبنیات، کافئین (قهوه)، نیکوتین (سیگار)، غذاهای چرب و یا غذاهای دارای اسانس دوری کنید تا حالتان خوب شود.
- از آبمیوه ها و نوشابه های گازدار برای تامین آب بدنتان استفاده نکنید. این ها دارای مقدار زیادی قند هستند و باعث بدتر شدن اسهال می شوند.
- هر 30 تا 6 دقیقه، 56 تا 112 سی سی آب بنوشید، زیرا اگر یک‌باره آب زیادی بنوشید، موجب تهوع می گردد.
- شیر مادر و یا شیر خشک به همراه افزایش مایعات داده می شود.
- غذاها باید در وعده های کوچک و متعدد به بیمار داده شود، غذاهای پیشنهادی عبارتند از:
غلات، نان، سیب زمینی، گوشت های بدون چربی، ماست ساده، موز، میوه های تازه و سبزیجات
- استراحت کافی کنید.
- بهتر است بعد از اسهال و استفراغ، 15 تا 20 دقیقه به معده استراحت دهید. سپس مقدار کمی مایعات بنوشید.
عوارض بیماری
روتاویروس موجب آنفلوآنزای معده شدید در نوزادان و کودکان می شود و موجب از دست رفتن مایعات بدن و مرگ در این گروه سنی می گردد.
جلوگیری
- بیشتر بیماری های عفونی از طریق دست های آلوده منتقل می شوند. پس یکی از بهترین راه های جلوگیری از آنفلوآنزای معده، مرتب شستن دست ها می باشد؛ مخصوصا بعد از رفتن به دستشویی، قبل از غذا خوردن و بعد از تماس با اشیائی که با فرد مبتلا برخورد کرده اند.
- شست و شوی روزانه لباس های افراد آلوده
- دوری کردن از تماس با افراد آلوده
- اجتناب از خوردن غذاهای پخته نشده، به خصوص گوشت مانند همبرگر
- اجتناب از نوشیدن آب های آلوده
- اجتناب از نوشیدن مایعات غیر پاستوریزه، به خصوص شیر
- به طور کلی هر خوراکی را قبل از مصرف خوب بشویید.
- در هنگام مسافرت از غذاهای خام و یخ اجتناب کنید و فقط آب های درون بطری ها را بیاشامید.
- واکسن زدن نیز از بروز عفونت ویروس روتاویروس جلوگیری می شود. این واکسن برای نوزادان از دو ماهگی توصیه می شود.
مریم سجادپور
بخش سلامت تبیان
