2012/03/29, 10:29 AM
ماکولار دجنریشن (نام کامل به لاتین – “Age-related macular degeneration “AMD) یک بیماری مزمن است که باعث از بین رفتن دید مرکزی و نابینایی می شود. این بیماری میلیونها آمریکایی را مبتلا می کند ، که در واقع دلیل نابینایی 60 درصد از مردم شصت سال و مسن تر در امریکاست. اگر شما در سن شصت سالگی و بالاتر قرار دارید پس بهترین راه برای جلوگیری از این بیماری مراجعه به چشم پزشک است.
علائیم این بیماری که شما حتما باید بدانید :
تاری چشم و موج دار دیدن خطوط و یا دیدن اشیاء به صورت لکه ایی
شما همچنین ممکن است که این علائم را در دید خود داشته باشید
- خطوط مستقیم و یا چهره ها را به صورت موج دار ببینید
- کج دیدن اشیاء
- اشیاء را کوچکتر و بزرگتر ببینید
[img]![[تصویر: 78e17c964d35.jpg]](http://upl.host56.com/photos/78e17c964d35.jpg)
[/img]
تخریب ماكولا ناشی از افزایش سن، دید مركزی را تحت تاثیر قرار می‌دهد. این بیماری یكی از علل شایع افت دید در افراد بالای 60 سال است. از آن جایی كه این بیماری فقط دید مركزی را مختل می‌كند، به ندرت باعث نابینایی فرد می‌شود. با این حال AMD می‌تواند خواندن، رانندگی كردن و انجام سایر فعالیت‌های روزمره‌ای كه نیاز به دید مركزی و دقیق دارند را بسیار مشكل نماید.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایسنا، ماكولا یا لكه زرد در مركز شبكیه قرار دارد. (شبكیه چشم، لایه حساس به نور است كه در قسمت عقبی كره چشم و در سطح داخلی آن قرار دارد). وقتی فرد مطالعه می‌كند نور روی لكه زرد متمركز می‌شود. در این نقطه میلیونها سلول مخصوص بینایی، نور را دریافت و به علائم عصبی تبدیل می‌كنند و این علائم را به وسیله عصب بینایی به مغز منتقل می‌نمایند. این روند، دید مركزی نامیده می‌شود.
در واقع دید مركزی، توانایی رانندگی كردن، خواندن و انجام فعالیت‌هایی كه نیاز به دید مستقیم، دقیق و ظریف دارد را فراهم می‌آورد. اگر ماكولا صدمه ببیند قسمت مركزی تصویر دیده شده، تار می‌شود. تصویر در اطراف منطقه تار شده به وضوح دیده می‌شود.
AMD (لكه زرد) چگونه به بینایی آسیب می‌رساند؟
AMD بر دوگونه است:
1- AMD خشك: این نوع 90 درصد از مبتلایان به AMD را تشكیل می‌دهد. علت این بیماری ناشناخته است. در این بیماری سلول‌های حساس به نور در ماكولا به تدریج كم شده و به مرور زمان پس از سال‌ها دید مركزی چشم مبتلا كاهش می‌یابد. معمولا AMD خشك ابتدا یك چشم و سپس چشم دیگر را مبتلا می‌كند. احتمال ابتلای چشمها و یا زمان ابتلا به آن قابل پیش بینی نیست.
AMD مرطوب: اگرچه این نوع AMD تنها 10 درصد از مبتلایان را تشكیل می‌دهد، اما 90 درصد موارد اختلال بینایی شدید ناشی از AMD را شامل می‌شود. در این بیماری عروق خونی زیر شبكیه در ناحیه ماكولا به سمت شبكیه رشد می كنند. از آنجایی كه عروق خونی جدید بسیار شكننده هستند، غالبا خون و مایع از آنها به زیر ماكولا نشت كرده، منجر به آسیب سریع ماكولا می‌شود و در مدت زمان كوتاهی دید مركزی را از بین می‌برد.
چه كسانی در معرض ابتلا به AMD هستند؟
اگرچه ممكن است AMD در سنین میانسالی اتفاق افتد، اما خطر ابتلا به آن با افزایش سن بیشتر می‌شود. آمار نشان می‌دهد كه شانس ابتلا به این بیماری در 50 سالگی 2 درصد و در افراد بالای 75 سال 30 درصد است.
عوامل موثر دیگر عبارتند از:
1- جنس: بر اساس بعضی از مطالعات زنان بیش از مردان به این بیماری مبتلا می‌شوند.
2- سیگار: سیگار خطر ابتلا به این بیماری را افزایش می‌دهد.
3- سابقه فامیلی: شانس ابتلا در كسانی كه بیماری در خانواده آنها وجود دارد بیشتر است.
4- كلسترول: افرادی كه كلسترول خون بالایی دارند بیشتر در معرض ابتلا به AMD هستند.
علائم بیماری چیست؟
در هیچ‌كدام از انواع AMD بیمار احساس درد نمی‌كند. شایع ترین علامت AMD خشك، تار شدن مختصر بینایی است. فرد مبتلا ممكن است برای مطالعه و انجام كارهای دقیق به نور بیشتری نیاز داشته باشد و یا برای شناختن افراد به آنها نزدیك شود.
در مراحل بعدی لكه سیاهی روی دید مركزی بیمار به وجود می‌آید كه این نقطه به علت متوقف شدن فعالیت گروهی از سلول‌ها در ماكولا است. به مرور زمان لكه تار بزرگتر و تیره‌تر شده و محدوده بیشتری از دید مركزی را اشغال می‌كند.
بنابراین گزارش، بیمار مبتلا به AMD خشك در یك چشم اغلب متوجه اختلال بینایی خود نمی‌شود. زیرا دید مركزی و شفاف چشم دیگر، توانایی رانندگی، مطالعه و دیدن جزئیات دقیق را فراهم می‌كند و در صورتی كه ناخواسته چشم سالم را ببندد یا AMD هر دو چشم را گرفتار كرده باشد، بیمار متوجه اختلال بینایی خود می‌شود.
علامت اولیه AMD مرطوب، موجی شدن خطوط مستقیم است به دلیل نشت مایع از عروق خونی جدید به زیر ماكولا است. نشت مایع، باعث تورم منطقه و جابجایی ماكولا شده و در نتیجه خطوط موجی شكل به نظر می‌رسند. علامت دیگر این بیماری فقدان دید مركزی به طور حاد است كه ناشی از خونریزی از عروق جدید غیر طبیعی در زیر شبكیه است. در واقع تفاوت بین AMD خشك و مرطوب در همین جاست كه فقدان دید مركزی در AMD خشك به تدریج صورت می‌گیرد و در AMD مرطوب به صورت حاد اتفاق می‌افتد. همان‌طوری كه در AMD خشك دیده می‌شود، در AMD مرطوب نیز بیمار ممكن است متوجه یك نقطه كور شود.
چگونه AMD تشخیص داده می شود؟
چشم پزشك با معاینه كامل چشم AMD را تشخیص می‌دهد این معاینه 3 قسمت دارد:
1- سنجش حدت بینایی: با استفاده از جداول خاصی، دید بیمار در فواصل مختلف مورد ارزیابی قرار می‌گیرد.
2- گشاد كردن مردمك، با این معاینه پزشك منطقه وسیعی از شبكیه را مورد بررسی قرار می‌دهد برای گشاد كردن مردمك، پزشك از قطره‌های چشمی خاص استفاده می‌كند تا مردمك را گشاد نماید. دید ممكن است تا چند ساعت بعد از معاینه تار بماند.
یكی از شایع ترین نشانه‌های زودرس AMD وجود رسوبات زرد رنگ كوچك در شبكیه است كه در معاینه ته چشم دیده می‌شود. وجود این رسوبات به تنهایی نشان دهنده بیماری نیست بلكه بدین معناست كه چشم در معرض ابتلا به فرم شدید AMD است.
طی معاینه، چشم پزشك ممكن است از بیمار بخواهد كه به جدول مخصوصی نگاه كند. این جدول كه آمسلر گرید« Amsler gride» نام دارد، شبیه به صفحه شطرنج است.
پزشك از بیمار می‌خواهد كه یك چشمش را بپوشاند و به نقطه سیاهی كه در مركز جدول وجود دارد خیره شود. در صورت وجود AMD، بیمار متوجه می‌شود كه خطوط مستقیم در صفحه، موجی شكل به نظر می‌آیند و بعضی از خطوط نیز دیده نمی‌شوند كه این از علائم AMD مرطوب است.
در صورت مشكوك شدن به وجود AMD مرطوب، عكسبرداری مخصوصی بنام فلورسین آنژیوگرافی برای بیمار درخواست می‌شود. در این عكسبرداری با تزریق ماده رنگی در ورید بازوی بیمار از وضعیت عروق خونی شبكیه و مشیمیه (كوروئید) تصویربرداری می‌شود. این تصاویر به پزشك كمك می‌كند تا عروق خونی نشت كننده را ارزیابی كرده و در مورد درمان آن تصمیم بگیرد.
چگونه AMD درمان می‌شود؟
در حال حاضر درمان قطعی برای AMD خشك وجود ندارد گرچه برخی تركیبات ویتامینه در جهت كاهش سرعت پیشرفت بیماری عرضه شده است اما كارایی آنها هنوز كاملا به اثبات نرسیده است. خوشبختانه AMD خشك پیشرفت بسیار كندی دارد. سال‌ها پس از شروع بیماری دید مركزی مختصری كاهش می‌یابد. با این حال اكثر بیماران (به خصوص اگر AMD تنها یك چشم را مبتلا نماید)، قادر به انجام فعالیت‌های روزمره خود هستند.
بعضی از بیماران مبتلا به AMD مرطوب با استفاده از لیزر به روش حرارتی (كه كمتر مورد استفاده قرار می‌گیرد) یا PDT درمان می‌شوند. مزیت PDT نسبت به لیزر حرارتی در این است كه كمتر باعث آسیب بافت طبیعی شبكیه می‌شود چرا كه در روش PDT داروی مورد استفاده در عروق غیرطبیعی مورد هدف لیزر قرار گرفته و پس از فعال شدن باعث بسته شدن این عروق نابجا می‌شود.
PDT چگونه انجام می‌شود؟
قبل از PDT پزشك مردمك چشم را گشاد كرده و قطره خاصی را برای بی حس كردن چشم در آن می‌ریزد. داروی Visudine معمولا در وریدهای اندام فوقانی تزریق شده و سپس بیمار در محیط تاریك مقابل دستگاه لیزر می‌نشیند و پزشك عدسی مخصوصی را روی چشم قرار می‌دهد. پرتوی از نور لیزر از طریق عدسی مستقیما و به مدت 83 ثانیه روی عروق نشت كننده شبكیه تابانده می‌شود. در این زمان بیمار ممكن است جرقه‌های نورانی را ببیند.
پس از لیزر نیازی به بستری شدن نیست. از آنجایی كه چشم و پوست تا 48 ساعت به نور حساس است لازم است شخص از عینك‌های مخصوص در این مدت استفاده كند و در معرض نور آفتاب و نورهای هالوژن قرار نگیرد.
بینایی ممكن است در طول روز انجام لیزر كمی تار شود و سوزش مختصری در چشم احساس شود كه این مشكل به راحتی با مصرف داروهای تجویز شده برطرف می‌شود.
برای اطمینان از عدم نشت از رگهای خونی یا عدم تشكیل رگهای خونی جدید، بیمار باید به طور مرتب به پزشك مراجعه نماید. تكرار فلورسین آنژیوگرافی ممكن است لازم باشد. اگر نشت از عروق خونی همچنان ادامه داشته باشد احتمالا به لیزر درمانی مجدد یا سایر روشهای درمانی نیاز خواهد شد.
آیا تزریقات داخل چشمی داروهای ضد رشد عروق موثرند؟
روش درمانی دیگری كه به تازگی در درمان AMD مرطوب مورد استفاده قرار گرفته است، تركیباتی است كه ضد تشكیل عروق جدید شبكیه عمل كرده و به داخل حفره زجاجیه چشم تزریق می‌گردند.
این تزریقات شامل: (Macugen) Pegabtanib، (Lucentis) Ranibizumab و Bevacizumab (آواستین) است.
با توجه به قیمت بالا و عدم دسترسی آسان به Macugen و Ranibizumab در ایران و اكثر كشورهای دیگر در حال توسعه از آواستین برای تزریق داخل زجاجیه‌ای استفاده می‌شود.
تزریق آواستین بایستی تحت شرایط استریل و توسط چشم پزشك انجام شود. در چند روز اول پس از انجام آن، بیمار باید از لحاظ ایجاد واكنش عفونی یا حساسیتی نسبت به داروی تزریق شده و یا سایر عوارض نادر نظیر خونریزی زجاجیه مورد بررسی قرار گیرد.
تزریق این داروها باعث توقف موقت نشت مایع از عروق غیر طبیعی شبكیه می‌شود و لذا معمولا نیاز به تزریق مجدد آنها مورد نیاز است، تزریقات مجدد در صورت لزوم در فواصل 6 هفته‌ای انجام می‌شود. پس از انجام تزریق سوزش مختصر چشم و یا خونریزیهای سطحی شایع است اما در صورت درد شدید و یا كاهش دید شدید بایستی مراتب راسریعا به چشم پزشك معالج اطلاع داد.
برای حفظ بینایی چه باید كرد؟
افراد مبتلا به AMD خشك، باید حداقل یك‌بار در سال تحت معاینه كامل چشم (با مردمك گشاد شده) قرار گیرند. با این معاینه پزشك وضعیت این بیماری و سایر اختلالات بینایی را مورد بررسی قرار می‌دهد.
جهت كنترل در منزل، جدول آمسلر كه یك تست ارزان و سریع است بسیار كمك كننده است. با استفاده از این جدول هر روز به راحتی می‌توان بینایی را از نظر علائم AMD ارزیابی نمود. این جدول برای كسانی‌كه هنوز دید مركزی خوبی دارند بسیار مفید است. ضمنا باید هر چشم را به تنهایی آزمایش كرد. به این ترتیب كه بیمار یك چشم خود را بسته و با چشم دیگر به جدول نگاه كند و سپس با چشم دوم همین عمل را تكرار نماید استفاده از عینك نزدیك در زمان انجام این تست الزامی است.
بر اساس این گزارش، همچنین می‌توان بینایی را با مطالعه روزنامه، تماشای تلویزیون و حتی نگاه كردن به چهره مردم بررسی كرد و در صورت مشاهده هرگونه تغییری باید به چشم پزشك مراجعه كرد. اگر فردی مبتلا به AMD مرطوب باشد و چشم پزشك PDT یا تزریق داخل زجاجیه‌ای را تجویز كرده باشد، هرگز نباید آنها را به تعویق انداخت. همچنین باید به طور مرتب جهت پیگیری به چشم پزشك مراجعه نمود تا هرگونه عود نشت از عروق خونی تشخیص داده شود. طبق آمار به دست آمده خطر عود بیماری در افراد سیگاری بیشتر از افراد غیر سیگاری است. استفاده از جدول آمسلر یا روشهای دیگر در منزل جهت تعیین هرگونه تغییر بینایی و مراجعه مرتب به چشم پزشك می‌تواند مانع از پیشرفت بیماری شود.
در صورت بروز اختلال بینایی چه كار باید كرد؟
استفاده معمول از چشمها باعث صدمه بیشتر به چشم نمی‌شود، حتی اگر فردی مبتلا به AMD مرطوب باشد، انجام فعالیت‌های روزمره مثل مطالعه، تماشای تلویزیون و فعالیت‌های معمول دیگر باعث آسیب بیشتر به چشم نمی‌شود. لنزهای مخصوص یا سیستم‌های الكترونیكی وسایل كمكی هستند كه در دید كم استفاده می‌شوند. با این وسایل تصاویر بزرگتر به نظر می‌رسند و بینایی بهتر می‌شود. جهت تعیین نوع و چگونگی استفاده از آنها با چشم پزشك می‌توان مشورت نمود.
طرز تهیه جدول آمسلر گرید: جدول آمسلر گرید به راحتی در منزل تهیه می‌شود. در زمینه یك صفحه سفید، مربعی كه هر ضلع آن 10 سانتی متر باشد كشیده می‌شود و هر ضلع آن به فاصله 5 میلی متر علامت‌گذاری می‌شود. با وصل كردن این نقاط به وسیله خطوط سیاه رنگ، مربع شطرنجی بدست می‌آید كه دارای مربع‌های كوچكی است كه اضلاع آن 5 میلیمتر است. وسط مربع با یك نقطه پررنگ علامت‌گذاری می‌شود. این نقطه محلی است كه بیمار باید به آن نگاه كند.
و اما دلایل بیماری AMD :
دلایل این بیماری هنوز به درستی مشخص نیست اما مواردی که ریسک ابتلاء به این بیماری را بالا می برد اینها هستند :
فشار خون بالا – چاقی – کلسترول خون و مصرف سیگار
همچنین روی و ویتامین ها خطر ابتلاء به بیماری را کاهش می دهند.
و اما موادی ابتلایی که نمی شود کنترلشان کرد:
سن : شصت سال و به بالا
ژنتیک : این بیماری ممکن است دلایل ژنتیکی نیز داشته باشد
جنسیت : خانم ها امکان ابتلای بیشتری نسبت به آقایان دارند
نژاد : AMD در سفید پوستان شایع تر است
علائیم این بیماری که شما حتما باید بدانید :
تاری چشم و موج دار دیدن خطوط و یا دیدن اشیاء به صورت لکه ایی
شما همچنین ممکن است که این علائم را در دید خود داشته باشید
- خطوط مستقیم و یا چهره ها را به صورت موج دار ببینید
- کج دیدن اشیاء
- اشیاء را کوچکتر و بزرگتر ببینید
[img]
[/img]تخریب ماكولا ناشی از افزایش سن، دید مركزی را تحت تاثیر قرار می‌دهد. این بیماری یكی از علل شایع افت دید در افراد بالای 60 سال است. از آن جایی كه این بیماری فقط دید مركزی را مختل می‌كند، به ندرت باعث نابینایی فرد می‌شود. با این حال AMD می‌تواند خواندن، رانندگی كردن و انجام سایر فعالیت‌های روزمره‌ای كه نیاز به دید مركزی و دقیق دارند را بسیار مشكل نماید.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایسنا، ماكولا یا لكه زرد در مركز شبكیه قرار دارد. (شبكیه چشم، لایه حساس به نور است كه در قسمت عقبی كره چشم و در سطح داخلی آن قرار دارد). وقتی فرد مطالعه می‌كند نور روی لكه زرد متمركز می‌شود. در این نقطه میلیونها سلول مخصوص بینایی، نور را دریافت و به علائم عصبی تبدیل می‌كنند و این علائم را به وسیله عصب بینایی به مغز منتقل می‌نمایند. این روند، دید مركزی نامیده می‌شود.
در واقع دید مركزی، توانایی رانندگی كردن، خواندن و انجام فعالیت‌هایی كه نیاز به دید مستقیم، دقیق و ظریف دارد را فراهم می‌آورد. اگر ماكولا صدمه ببیند قسمت مركزی تصویر دیده شده، تار می‌شود. تصویر در اطراف منطقه تار شده به وضوح دیده می‌شود.
AMD (لكه زرد) چگونه به بینایی آسیب می‌رساند؟
AMD بر دوگونه است:
1- AMD خشك: این نوع 90 درصد از مبتلایان به AMD را تشكیل می‌دهد. علت این بیماری ناشناخته است. در این بیماری سلول‌های حساس به نور در ماكولا به تدریج كم شده و به مرور زمان پس از سال‌ها دید مركزی چشم مبتلا كاهش می‌یابد. معمولا AMD خشك ابتدا یك چشم و سپس چشم دیگر را مبتلا می‌كند. احتمال ابتلای چشمها و یا زمان ابتلا به آن قابل پیش بینی نیست.
AMD مرطوب: اگرچه این نوع AMD تنها 10 درصد از مبتلایان را تشكیل می‌دهد، اما 90 درصد موارد اختلال بینایی شدید ناشی از AMD را شامل می‌شود. در این بیماری عروق خونی زیر شبكیه در ناحیه ماكولا به سمت شبكیه رشد می كنند. از آنجایی كه عروق خونی جدید بسیار شكننده هستند، غالبا خون و مایع از آنها به زیر ماكولا نشت كرده، منجر به آسیب سریع ماكولا می‌شود و در مدت زمان كوتاهی دید مركزی را از بین می‌برد.
چه كسانی در معرض ابتلا به AMD هستند؟
اگرچه ممكن است AMD در سنین میانسالی اتفاق افتد، اما خطر ابتلا به آن با افزایش سن بیشتر می‌شود. آمار نشان می‌دهد كه شانس ابتلا به این بیماری در 50 سالگی 2 درصد و در افراد بالای 75 سال 30 درصد است.
عوامل موثر دیگر عبارتند از:
1- جنس: بر اساس بعضی از مطالعات زنان بیش از مردان به این بیماری مبتلا می‌شوند.
2- سیگار: سیگار خطر ابتلا به این بیماری را افزایش می‌دهد.
3- سابقه فامیلی: شانس ابتلا در كسانی كه بیماری در خانواده آنها وجود دارد بیشتر است.
4- كلسترول: افرادی كه كلسترول خون بالایی دارند بیشتر در معرض ابتلا به AMD هستند.
علائم بیماری چیست؟
در هیچ‌كدام از انواع AMD بیمار احساس درد نمی‌كند. شایع ترین علامت AMD خشك، تار شدن مختصر بینایی است. فرد مبتلا ممكن است برای مطالعه و انجام كارهای دقیق به نور بیشتری نیاز داشته باشد و یا برای شناختن افراد به آنها نزدیك شود.
در مراحل بعدی لكه سیاهی روی دید مركزی بیمار به وجود می‌آید كه این نقطه به علت متوقف شدن فعالیت گروهی از سلول‌ها در ماكولا است. به مرور زمان لكه تار بزرگتر و تیره‌تر شده و محدوده بیشتری از دید مركزی را اشغال می‌كند.
بنابراین گزارش، بیمار مبتلا به AMD خشك در یك چشم اغلب متوجه اختلال بینایی خود نمی‌شود. زیرا دید مركزی و شفاف چشم دیگر، توانایی رانندگی، مطالعه و دیدن جزئیات دقیق را فراهم می‌كند و در صورتی كه ناخواسته چشم سالم را ببندد یا AMD هر دو چشم را گرفتار كرده باشد، بیمار متوجه اختلال بینایی خود می‌شود.
علامت اولیه AMD مرطوب، موجی شدن خطوط مستقیم است به دلیل نشت مایع از عروق خونی جدید به زیر ماكولا است. نشت مایع، باعث تورم منطقه و جابجایی ماكولا شده و در نتیجه خطوط موجی شكل به نظر می‌رسند. علامت دیگر این بیماری فقدان دید مركزی به طور حاد است كه ناشی از خونریزی از عروق جدید غیر طبیعی در زیر شبكیه است. در واقع تفاوت بین AMD خشك و مرطوب در همین جاست كه فقدان دید مركزی در AMD خشك به تدریج صورت می‌گیرد و در AMD مرطوب به صورت حاد اتفاق می‌افتد. همان‌طوری كه در AMD خشك دیده می‌شود، در AMD مرطوب نیز بیمار ممكن است متوجه یك نقطه كور شود.
چگونه AMD تشخیص داده می شود؟
چشم پزشك با معاینه كامل چشم AMD را تشخیص می‌دهد این معاینه 3 قسمت دارد:
1- سنجش حدت بینایی: با استفاده از جداول خاصی، دید بیمار در فواصل مختلف مورد ارزیابی قرار می‌گیرد.
2- گشاد كردن مردمك، با این معاینه پزشك منطقه وسیعی از شبكیه را مورد بررسی قرار می‌دهد برای گشاد كردن مردمك، پزشك از قطره‌های چشمی خاص استفاده می‌كند تا مردمك را گشاد نماید. دید ممكن است تا چند ساعت بعد از معاینه تار بماند.
یكی از شایع ترین نشانه‌های زودرس AMD وجود رسوبات زرد رنگ كوچك در شبكیه است كه در معاینه ته چشم دیده می‌شود. وجود این رسوبات به تنهایی نشان دهنده بیماری نیست بلكه بدین معناست كه چشم در معرض ابتلا به فرم شدید AMD است.
طی معاینه، چشم پزشك ممكن است از بیمار بخواهد كه به جدول مخصوصی نگاه كند. این جدول كه آمسلر گرید« Amsler gride» نام دارد، شبیه به صفحه شطرنج است.
پزشك از بیمار می‌خواهد كه یك چشمش را بپوشاند و به نقطه سیاهی كه در مركز جدول وجود دارد خیره شود. در صورت وجود AMD، بیمار متوجه می‌شود كه خطوط مستقیم در صفحه، موجی شكل به نظر می‌آیند و بعضی از خطوط نیز دیده نمی‌شوند كه این از علائم AMD مرطوب است.
در صورت مشكوك شدن به وجود AMD مرطوب، عكسبرداری مخصوصی بنام فلورسین آنژیوگرافی برای بیمار درخواست می‌شود. در این عكسبرداری با تزریق ماده رنگی در ورید بازوی بیمار از وضعیت عروق خونی شبكیه و مشیمیه (كوروئید) تصویربرداری می‌شود. این تصاویر به پزشك كمك می‌كند تا عروق خونی نشت كننده را ارزیابی كرده و در مورد درمان آن تصمیم بگیرد.
چگونه AMD درمان می‌شود؟
در حال حاضر درمان قطعی برای AMD خشك وجود ندارد گرچه برخی تركیبات ویتامینه در جهت كاهش سرعت پیشرفت بیماری عرضه شده است اما كارایی آنها هنوز كاملا به اثبات نرسیده است. خوشبختانه AMD خشك پیشرفت بسیار كندی دارد. سال‌ها پس از شروع بیماری دید مركزی مختصری كاهش می‌یابد. با این حال اكثر بیماران (به خصوص اگر AMD تنها یك چشم را مبتلا نماید)، قادر به انجام فعالیت‌های روزمره خود هستند.
بعضی از بیماران مبتلا به AMD مرطوب با استفاده از لیزر به روش حرارتی (كه كمتر مورد استفاده قرار می‌گیرد) یا PDT درمان می‌شوند. مزیت PDT نسبت به لیزر حرارتی در این است كه كمتر باعث آسیب بافت طبیعی شبكیه می‌شود چرا كه در روش PDT داروی مورد استفاده در عروق غیرطبیعی مورد هدف لیزر قرار گرفته و پس از فعال شدن باعث بسته شدن این عروق نابجا می‌شود.
PDT چگونه انجام می‌شود؟
قبل از PDT پزشك مردمك چشم را گشاد كرده و قطره خاصی را برای بی حس كردن چشم در آن می‌ریزد. داروی Visudine معمولا در وریدهای اندام فوقانی تزریق شده و سپس بیمار در محیط تاریك مقابل دستگاه لیزر می‌نشیند و پزشك عدسی مخصوصی را روی چشم قرار می‌دهد. پرتوی از نور لیزر از طریق عدسی مستقیما و به مدت 83 ثانیه روی عروق نشت كننده شبكیه تابانده می‌شود. در این زمان بیمار ممكن است جرقه‌های نورانی را ببیند.
پس از لیزر نیازی به بستری شدن نیست. از آنجایی كه چشم و پوست تا 48 ساعت به نور حساس است لازم است شخص از عینك‌های مخصوص در این مدت استفاده كند و در معرض نور آفتاب و نورهای هالوژن قرار نگیرد.
بینایی ممكن است در طول روز انجام لیزر كمی تار شود و سوزش مختصری در چشم احساس شود كه این مشكل به راحتی با مصرف داروهای تجویز شده برطرف می‌شود.
برای اطمینان از عدم نشت از رگهای خونی یا عدم تشكیل رگهای خونی جدید، بیمار باید به طور مرتب به پزشك مراجعه نماید. تكرار فلورسین آنژیوگرافی ممكن است لازم باشد. اگر نشت از عروق خونی همچنان ادامه داشته باشد احتمالا به لیزر درمانی مجدد یا سایر روشهای درمانی نیاز خواهد شد.
آیا تزریقات داخل چشمی داروهای ضد رشد عروق موثرند؟
روش درمانی دیگری كه به تازگی در درمان AMD مرطوب مورد استفاده قرار گرفته است، تركیباتی است كه ضد تشكیل عروق جدید شبكیه عمل كرده و به داخل حفره زجاجیه چشم تزریق می‌گردند.
این تزریقات شامل: (Macugen) Pegabtanib، (Lucentis) Ranibizumab و Bevacizumab (آواستین) است.
با توجه به قیمت بالا و عدم دسترسی آسان به Macugen و Ranibizumab در ایران و اكثر كشورهای دیگر در حال توسعه از آواستین برای تزریق داخل زجاجیه‌ای استفاده می‌شود.
تزریق آواستین بایستی تحت شرایط استریل و توسط چشم پزشك انجام شود. در چند روز اول پس از انجام آن، بیمار باید از لحاظ ایجاد واكنش عفونی یا حساسیتی نسبت به داروی تزریق شده و یا سایر عوارض نادر نظیر خونریزی زجاجیه مورد بررسی قرار گیرد.
تزریق این داروها باعث توقف موقت نشت مایع از عروق غیر طبیعی شبكیه می‌شود و لذا معمولا نیاز به تزریق مجدد آنها مورد نیاز است، تزریقات مجدد در صورت لزوم در فواصل 6 هفته‌ای انجام می‌شود. پس از انجام تزریق سوزش مختصر چشم و یا خونریزیهای سطحی شایع است اما در صورت درد شدید و یا كاهش دید شدید بایستی مراتب راسریعا به چشم پزشك معالج اطلاع داد.
برای حفظ بینایی چه باید كرد؟
افراد مبتلا به AMD خشك، باید حداقل یك‌بار در سال تحت معاینه كامل چشم (با مردمك گشاد شده) قرار گیرند. با این معاینه پزشك وضعیت این بیماری و سایر اختلالات بینایی را مورد بررسی قرار می‌دهد.
جهت كنترل در منزل، جدول آمسلر كه یك تست ارزان و سریع است بسیار كمك كننده است. با استفاده از این جدول هر روز به راحتی می‌توان بینایی را از نظر علائم AMD ارزیابی نمود. این جدول برای كسانی‌كه هنوز دید مركزی خوبی دارند بسیار مفید است. ضمنا باید هر چشم را به تنهایی آزمایش كرد. به این ترتیب كه بیمار یك چشم خود را بسته و با چشم دیگر به جدول نگاه كند و سپس با چشم دوم همین عمل را تكرار نماید استفاده از عینك نزدیك در زمان انجام این تست الزامی است.
بر اساس این گزارش، همچنین می‌توان بینایی را با مطالعه روزنامه، تماشای تلویزیون و حتی نگاه كردن به چهره مردم بررسی كرد و در صورت مشاهده هرگونه تغییری باید به چشم پزشك مراجعه كرد. اگر فردی مبتلا به AMD مرطوب باشد و چشم پزشك PDT یا تزریق داخل زجاجیه‌ای را تجویز كرده باشد، هرگز نباید آنها را به تعویق انداخت. همچنین باید به طور مرتب جهت پیگیری به چشم پزشك مراجعه نمود تا هرگونه عود نشت از عروق خونی تشخیص داده شود. طبق آمار به دست آمده خطر عود بیماری در افراد سیگاری بیشتر از افراد غیر سیگاری است. استفاده از جدول آمسلر یا روشهای دیگر در منزل جهت تعیین هرگونه تغییر بینایی و مراجعه مرتب به چشم پزشك می‌تواند مانع از پیشرفت بیماری شود.
در صورت بروز اختلال بینایی چه كار باید كرد؟
استفاده معمول از چشمها باعث صدمه بیشتر به چشم نمی‌شود، حتی اگر فردی مبتلا به AMD مرطوب باشد، انجام فعالیت‌های روزمره مثل مطالعه، تماشای تلویزیون و فعالیت‌های معمول دیگر باعث آسیب بیشتر به چشم نمی‌شود. لنزهای مخصوص یا سیستم‌های الكترونیكی وسایل كمكی هستند كه در دید كم استفاده می‌شوند. با این وسایل تصاویر بزرگتر به نظر می‌رسند و بینایی بهتر می‌شود. جهت تعیین نوع و چگونگی استفاده از آنها با چشم پزشك می‌توان مشورت نمود.
طرز تهیه جدول آمسلر گرید: جدول آمسلر گرید به راحتی در منزل تهیه می‌شود. در زمینه یك صفحه سفید، مربعی كه هر ضلع آن 10 سانتی متر باشد كشیده می‌شود و هر ضلع آن به فاصله 5 میلی متر علامت‌گذاری می‌شود. با وصل كردن این نقاط به وسیله خطوط سیاه رنگ، مربع شطرنجی بدست می‌آید كه دارای مربع‌های كوچكی است كه اضلاع آن 5 میلیمتر است. وسط مربع با یك نقطه پررنگ علامت‌گذاری می‌شود. این نقطه محلی است كه بیمار باید به آن نگاه كند.
و اما دلایل بیماری AMD :
دلایل این بیماری هنوز به درستی مشخص نیست اما مواردی که ریسک ابتلاء به این بیماری را بالا می برد اینها هستند :
فشار خون بالا – چاقی – کلسترول خون و مصرف سیگار
همچنین روی و ویتامین ها خطر ابتلاء به بیماری را کاهش می دهند.
و اما موادی ابتلایی که نمی شود کنترلشان کرد:
سن : شصت سال و به بالا
ژنتیک : این بیماری ممکن است دلایل ژنتیکی نیز داشته باشد
جنسیت : خانم ها امکان ابتلای بیشتری نسبت به آقایان دارند
نژاد : AMD در سفید پوستان شایع تر است
فعلا سکوت را برگزیدیم ............
