2011/08/17, 07:49 PM
سندرم گیلن-باره (Guillain–Barré syndrome)
سندرم گیلن باره (GBS) یک نوروپاتی محیطی (بیماری اعصاب محیطی) از نوع پلی نوروپاتی میلین زدای حاد است. در گیلن باره، میلین فیبرهای اعصاب محیطی به علت واکنش ایمونولوژیک تخریب می گردد (دمیلیناسیون). این سندرم در همه نقاط جهان شایع است. هر دو گروه مونث و مذکر ممکن است به آن دچار شوند. حداکثر شیوع آن در میان سالگی است، ولی احتمال بروز آن در هر سنی وجود دارد.
در بیشتر از دو سوم موارد گیلن باره، یک الی سه هفته قبل از شروع بیماری، یک عفونت ویروسی در فرد وجود داشته است. بر این اساس به سندرم گیلن باره (GBS)، پلی نوروپاتی حاد پس از عفونت نیز می گویند. در سندرم گیلن باره معمولا اختلالات حرکتی بیشتر از مشکلات حسی نمود دارد و به ندرت اختلال حسی بیش از نقص های حرکتی است.
ترتیب سندرم گیلن باره در طرح زیر:
علل
علت اصلی سندرم گیلن باره نامشخص است اما برخی از عوامل زیر ممکن است در ارتباط با آن باشند:
-عفونت ویروسی (در دو سوم موارد)
-بعد از اعمال جراحی (5 الی 10 درصد موارد)
-لنفوم ازجمله بیماری هوچکین
-عفونت های باکتریال
-واکسیناسیون ضد هاری
علایم
سندرم گیلن باره به صورت حاد شروع می گردد و علایم بیماران معمولا طی چند روز تا دو هفته کامل می شود. این سندرم گاهی تا حدود یک ماه با پیشرفت علایم همراه است.
علایم در بیماران مختلف فرق داشته و می تواند در ارتباط با موارد زیر باشد:
-اختلالات حرکتی به علت ضعف عضلات اندام ها. ضعف عضلانی ممکن است ماهیچه های اندام تحتانی، فوقانی و یا ماهیچه های صورت را درگیر کند.این مشکل می تواند قرینه یا غیر قرینه باشد که در قسمت های دیستال و پروگزیمال ایجاد می گردد. شدت ضعف عضلانی در بیماران متفاوت است.
-اختلالات حسی که معمولا نسبت به مشکلات حرکتی کمتر بوده و در گزارش بیمار به صورت سوزن سوزن شدن، گزگز و یا مور مور بیان می گردد.
-ناپدید شدن رفلکس های تاندونی عمقی
-احتمال اختلال در عملکرد سیستم تنفسی به علت درگیر شدن عضلات تنفس. در ده درصد موارد که با مشکل تنفسی شدید همراه است به مرگ بیمار می انجامد.
-احتمال اختلال در عمل بلع
-وجود درد عضلانی در ده درصد موارد
-احتمال درگیر شدن اعصاب مغزی (به ویژه عصب هفتم یا فاسیال) وجود دارد. به این ترتیب درصورت آسیب اعصاب مغزی، اختلال در عملکرد عضلات صورت و چشم نیز ایجاد می گردد.
-آتروفی عضلانی پس از کامل شدن علایم
-احتمال درگیری سیستم عصبی اتونوم (خودکار) که ممکن است همراه با علایمی همانند تاکی کاردی، برادی کاردی، مشکلات ادراری، نوسان فشار خون و کاهش فشار خون وضعیتی باشد.
-در سندرم گیلن باره، معمولا پس از طی یک ماه، روند بهبودی آغاز می شود.
مواردی که باید در GBS توجه داشت:
-افزایش پروتئین مایع نخاع (CSF) بدون افزایش سلول های آن در پایان هفته اول
-کاهش سرعت هدایت عصبی (NCV)
پیش آگهی
پیش آگهی خوب بوده و معمولا حدود 85 درصد بیماران بهبودی کامل یا تقریبا کامل می یابند. بهبودی در طول چند هفته تا چند ماه کامل می شود. در 5 الی 10 درصد بیماران، احتمال عود مجدد وجود دارد. میزان مرگ و میر در سندرم گیلن باره، حدود 3 تا 4 درصد است.
درمان
با توجه به مشکلات و علایم بیماران، درمان نیز متفاوت است. مواردی که در درمان گیلن باره مورد توجه قرار می گیرد عبارتنداز:
-پلاسما فرز یا تعویض پلاسما (به خصوص در دو هفته اول)
-تجویز ایمونوگلوبولین وریدی (IVIG)
-در موارد اختلالات تنفسی با توجه به میزان مشکل بیمار، لوله تراشه یا دستگاه تنفس مصنوعی به کار می رود و یا تراکئوستومی انجام می شود.
-فیزیوتراپی
-مراقبت های پرستاری
-کنترل دقیق عملکرد قلبی-عروقی (به خصوی در مرحله حاد)
منابع:
-انتظارى طاهر،محمد؛ بيناى مطلق،همايون؛زمانى،بابك. ترجمه: بيماريهاى اعصاب هاريسون. شركت نشر دانشامروز.
-سلطانزاده،اكبر.بيماريهاى مغز و اعصاب و عضلات. انتشارات جعفرى.شابک:1-03-6088-964
-قاضى جهانى،بهرام. ترجمه مبانى طب سسيل، بيماريهاى مغز و اعصاب.مرکز نشر اشارت.
سندرم گیلن باره (GBS) یک نوروپاتی محیطی (بیماری اعصاب محیطی) از نوع پلی نوروپاتی میلین زدای حاد است. در گیلن باره، میلین فیبرهای اعصاب محیطی به علت واکنش ایمونولوژیک تخریب می گردد (دمیلیناسیون). این سندرم در همه نقاط جهان شایع است. هر دو گروه مونث و مذکر ممکن است به آن دچار شوند. حداکثر شیوع آن در میان سالگی است، ولی احتمال بروز آن در هر سنی وجود دارد.
در بیشتر از دو سوم موارد گیلن باره، یک الی سه هفته قبل از شروع بیماری، یک عفونت ویروسی در فرد وجود داشته است. بر این اساس به سندرم گیلن باره (GBS)، پلی نوروپاتی حاد پس از عفونت نیز می گویند. در سندرم گیلن باره معمولا اختلالات حرکتی بیشتر از مشکلات حسی نمود دارد و به ندرت اختلال حسی بیش از نقص های حرکتی است.
ترتیب سندرم گیلن باره در طرح زیر:
علل
علت اصلی سندرم گیلن باره نامشخص است اما برخی از عوامل زیر ممکن است در ارتباط با آن باشند:
-عفونت ویروسی (در دو سوم موارد)
-بعد از اعمال جراحی (5 الی 10 درصد موارد)
-لنفوم ازجمله بیماری هوچکین
-عفونت های باکتریال
-واکسیناسیون ضد هاری
علایم
سندرم گیلن باره به صورت حاد شروع می گردد و علایم بیماران معمولا طی چند روز تا دو هفته کامل می شود. این سندرم گاهی تا حدود یک ماه با پیشرفت علایم همراه است.
علایم در بیماران مختلف فرق داشته و می تواند در ارتباط با موارد زیر باشد:
-اختلالات حرکتی به علت ضعف عضلات اندام ها. ضعف عضلانی ممکن است ماهیچه های اندام تحتانی، فوقانی و یا ماهیچه های صورت را درگیر کند.این مشکل می تواند قرینه یا غیر قرینه باشد که در قسمت های دیستال و پروگزیمال ایجاد می گردد. شدت ضعف عضلانی در بیماران متفاوت است.
-اختلالات حسی که معمولا نسبت به مشکلات حرکتی کمتر بوده و در گزارش بیمار به صورت سوزن سوزن شدن، گزگز و یا مور مور بیان می گردد.
-ناپدید شدن رفلکس های تاندونی عمقی
-احتمال اختلال در عملکرد سیستم تنفسی به علت درگیر شدن عضلات تنفس. در ده درصد موارد که با مشکل تنفسی شدید همراه است به مرگ بیمار می انجامد.
-احتمال اختلال در عمل بلع
-وجود درد عضلانی در ده درصد موارد
-احتمال درگیر شدن اعصاب مغزی (به ویژه عصب هفتم یا فاسیال) وجود دارد. به این ترتیب درصورت آسیب اعصاب مغزی، اختلال در عملکرد عضلات صورت و چشم نیز ایجاد می گردد.
-آتروفی عضلانی پس از کامل شدن علایم
-احتمال درگیری سیستم عصبی اتونوم (خودکار) که ممکن است همراه با علایمی همانند تاکی کاردی، برادی کاردی، مشکلات ادراری، نوسان فشار خون و کاهش فشار خون وضعیتی باشد.
-در سندرم گیلن باره، معمولا پس از طی یک ماه، روند بهبودی آغاز می شود.
مواردی که باید در GBS توجه داشت:
-افزایش پروتئین مایع نخاع (CSF) بدون افزایش سلول های آن در پایان هفته اول
-کاهش سرعت هدایت عصبی (NCV)
پیش آگهی
پیش آگهی خوب بوده و معمولا حدود 85 درصد بیماران بهبودی کامل یا تقریبا کامل می یابند. بهبودی در طول چند هفته تا چند ماه کامل می شود. در 5 الی 10 درصد بیماران، احتمال عود مجدد وجود دارد. میزان مرگ و میر در سندرم گیلن باره، حدود 3 تا 4 درصد است.
درمان
با توجه به مشکلات و علایم بیماران، درمان نیز متفاوت است. مواردی که در درمان گیلن باره مورد توجه قرار می گیرد عبارتنداز:
-پلاسما فرز یا تعویض پلاسما (به خصوص در دو هفته اول)
-تجویز ایمونوگلوبولین وریدی (IVIG)
-در موارد اختلالات تنفسی با توجه به میزان مشکل بیمار، لوله تراشه یا دستگاه تنفس مصنوعی به کار می رود و یا تراکئوستومی انجام می شود.
-فیزیوتراپی
-مراقبت های پرستاری
-کنترل دقیق عملکرد قلبی-عروقی (به خصوی در مرحله حاد)
منابع:
-انتظارى طاهر،محمد؛ بيناى مطلق،همايون؛زمانى،بابك. ترجمه: بيماريهاى اعصاب هاريسون. شركت نشر دانشامروز.
-سلطانزاده،اكبر.بيماريهاى مغز و اعصاب و عضلات. انتشارات جعفرى.شابک:1-03-6088-964
-قاضى جهانى،بهرام. ترجمه مبانى طب سسيل، بيماريهاى مغز و اعصاب.مرکز نشر اشارت.
هر مشكلي آسان شود از مستي و
ترسم خداي من, ساغر بشود خالي و هشيار بميرم.
ترسم خداي من, ساغر بشود خالي و هشيار بميرم.