[nahid]

آب و مغز؛ رابطه‌ای از گذشته تا امروز

مغز یکی از مهم ترین اعضا در بدن است که باید انرژی آن به صورت مداوم تامین شود و برای تامین 85 درصدی این انرژی باید سطح آب را متعادل نگه داشت.

عصرایران : ۳۱ فروردين ۱۳۹۸ 

آیا تا به حال به ارتباط میان نوشیدن آب و سطح عملکرد مغزی اندیشیدهاید؟  مغز ارگانی سرشار از شگفتی های مختلف است و هیچ چیز عجیبی از آن دور از انتظار نیست. یکی از نکات جالب در ارتباط با این عضو، تاثیرات مفید آب بر عملکرد آن است. کمبود دریافت آب توسط مغز، اختلالات متعددی همچون مشکلات تمرکز، حافظه، خستگی زودرس مغزی، سردرد، اختلالات خواب، عصبانیت، افسردگی و بسیاری مسائل دیگر را به دنبال خواهد داشت.

به گزارش گروه سلامت عصر ایران به نقل از "ایزی هلث آپشنز" بیش از 70 درصد بدن هرکدام از ما را آب تشکیل داده است و هر عملکردی در بدن برای به انجام رسیدن نیاز به این مایع مهم حیات خواهد داشت که بخش بزرگی از این عملکرد به مغز و سیستم عصبی اختصاص می یابد.

یک فرد بالغ با وزن متعادل در آمریکا روزانه کمتر از 32 اونس (946 میلی لیتر) آب می نوشد. در حالی که متوسط آبی که روزانه در همین فرد از دست می رود، بیش از 80 اونس (2.36 لیتر) است و از طرق مختلف مانند تعریق، تنفس و دفع مواد زائد از بدن خارج می شود. همان طور که آشکار است، فاصله میان 32 اونس دریافتی و 80 اونسی که از دست می رود، بسیار زیاد است. حال اگر روزانه کمتر از 80 اونس آب مصرف کنیم، چه اتفاقی برای عملکرد مغز ما رخ خواهد داد؟

آب و انرژی مغز

مغز یکی از مهم ترین اعضا در بدن است که باید انرژی آن به صورت مداوم تامین شود و برای تامین 85 درصدی این انرژی باید سطح آب را متعادل نگه داشت. آب انرژی الکتریکی مورد نیاز برای بخش مهمی از عملکرد های مغزی را فراهم می آورد که از ارزشمند ترین این ها می توان به پروسه تفکر و حافظه اشاره کرد. طبق نظر دکتر Corinne Allen، انرژی مورد نیاز سلول های مغزی به طور متوسط دو برابر دیگر سلول های بدن است و آب این انرژی را به نحو موثرتری از هر ماده دیگری فراهم می کند.
آب همچنین برای کمک به تولید هورمون ها و نوروترنسمیتر ها( واسطه های مغزی برای انتقال پیام) نیز مورد نیاز است.

زمانی که مغز شما تحت ذخیره کامل تری از آب کار می کند، قابلیت بسیار بالاتری برای تفکر سریع در اختیار خواهد داشت، سطح تمرکز بالاتری را تجربه کرده و خلاقیت بیشتری از خود نشان می دهد. در نتیجه تامین روزانه مقادیر متعادل آب نه تنها به تفکر سریع تر ما کمک می کند، بلکه به پیشگیری از اختلالات تمرکز و توجه در کودکان و بزرگسالان نیز یاری خواهد رساند.

علائم مغزی کمبود آب

کمبود آب رسانی به بدن و به تبع به مغز، سبب خاموش شدن تدریجی ذهن شده و عملکرد آن از جهات مختلف مختل خواهد شد. تحقیقات نشان داده است اگر تنها 1 درصد کمبود آب داشته باشید، کاهش 5 درصدی عملکرد مغزی را تجربه خواهید کرد و چنان چه این کمبود دریافت آب به 2 درصد برسد، علائمی همچون از دست رفتن موقت حافظه ، اختلال تمرکز و مشکلات مرتبط با حل مسائل ریاضی که نشان از افت کار مغز است، رخ خواهند داد.

اما آن چه در کمبود طولانی مدت آب رخ می دهد، کاهش حجم و وزن سلول های مغز است و این مورد به ویژه در افراد مسنی که برای مدت طولانی در معرض کمبود آب رسانی قرار داشته اند مشاهده می شود. دریافت مقادیر مناسب آب به صورت روزانه می تواند فاکتوری کمک رسان در کاهش ریسک ابتلا به بیماری هایی همچون پارکینسون، آلزایمر و سایر بیماری های نورودژنراتیو (تحلیل برنده سلول های مغزی) باشد.

این مایع مفید و ارزشمند در کمک به تغذیه سلول های مغز و همچنین دفع مواد زائد و سم ها نیز می تواند بسیار موثر باشد.

چالش آب

دکتر Allen طی تحقیقاتی که بر افراد  دچار حملات عصبی و یا افسردگی های حاد داشته است، به نکته جالبی دست یافته است. برای 99 درصد این افراد به صورت روزانه هیچ گونه مصرف آبی ثبت نشده بود و این کمبود شدید در دریافت می توانست بیماری های مختلف مغزی را پیشرفت دهد.
یکی دیگر از کار های مهمی که این ترکیب ساده برایمان انجام می دهد، متوقف ساختن بسیاری از منابع تولید رادیکال های آزاد در حمله به سلول های مغزی خواهد بود. رادیکال های آزاد گونه های فعال شیمیایی هستند که می توانند سبب التهاب سلول های مغزی و در نهایت از بین رفتن آن ها شوند. در نتیجه باید ابزاری برای پیشگیری از این اتفاق در دست داشته باشیم.

توصیه

1. برای کمک به عملکرد مغز خود، زمانی که از خواب بیدار می شوید 12 تا 16 اونس آب بنوشید.
   
2. همواره یک بطری آب آشامیدنی کنار خود داشته باشید به ویژه اگر شغلی دارید که نیاز به فعالیت ذهنی بالایی دارد.
   
3. مصرف نوشابه، قهوه، شیر و یا حتی آب میوه های طبیعی نمی تواند جایگزین مناسبی برای آب مورد نیاز بدن باشد.
   
4. نوع آبی که مصرف می کنید بسیار مهم است، از سلامت منبع تامین آب مصرفی خود اطمینان حاصل کنید.
   

در این مطلب سعی کردیم زوایای مهم نقش آب در سلامتی به ویژه سلامتی مغز را عنوان کرده و آن دسته نکاتی که از چشم ها دور مانده است را با وضوح بیشتر ارائه دهیم. با توجه به مسائلی که ذکر شد راه حلی بسیار ساده برای تامین سلامتی خود پیش رو داریم، راهی که انجام آن هیچ گونه دردسر خاصی ندارد و تنها کافی است توجه خود را افزایش دهیم. "آب مورد نیاز بدن خود را روزانه تامین کنید"

[Silverlight]

البته آبی که دکتر Corinne Allen توصیه میکند، یک نوع آب یونیزه و قلیایی خاص است که به Kangen Water معروف است. از طرفی دیگر، مزاج مغز سرد و تر است و خوردن آب زیاد نه تنها کمکی نمی‌کند بلکه باعث کاهش کارایی مغز می‌شود. آب برای قلب و رگ‌ها که مزاج گرم و خشک دارند، بسیار مناسب است و تا حدی برای کبد و کلیه‌ که مزاج گرم و تر دارند.

تعجب می‌کنم که در این مقاله ترجمه شده، از آب به عنوان موثرترین ماده فراهم‌کننده انرژی مغز نام برده شده است. در حالی که مغز تنها از گلوکز و کتون به عنوان سوخت استفاده می‌کند که البته کتون‌ها سوخت بهتری برای مغز هستند. به همین دلیل است که رژیم‌غذایی کتوژنیک بر روی اختلالات عصبی از قبیل صرع، آلزایمر، پارکینسون،  افسردگی، اوتسیم و حتی ام‌اس تاثیر مثبت دارد. پروتکل درمانی دکتر Terry Wahls که برای بیماران ام‌اس توصیه شده است نیز در حقیقت نوعی رژیم‌غذایی کتوژنیک است.