[نازلی]

افسردگی بیماری خطر ساز اما پنهان

خبرگزاری جمهوری اسلامی - ایرنا

تهران - همه ما در طول زندگی در دوره های كوتاه و بلند احساس داشتن غم و اندوه را به خصوص در هنگام از دست دادن نزدیكان و یا شكست تجربه كرده ایم، اما زمانی كه این اندوه، بیش از اندازه عمیق و مداوم باشد می تواند به بیماری افسردگی منجر شود.

زمینه ژنیتیكی و همچنین، مجموعه ای از رویدادهای پر از استرس و آسیب زای زندگی و یا ویژگیهای شخصیتی همچون بدبینی و تمایل به تنهایی نیز می‌تواند فرد را به سمت ابتلاء به بیماری افسردگی هدایت كند.

كارشناس آسیب های اجتماعی سازمان بهزیستی در این باره می گوید: هم اكنون بیماری های قلبی پرخطرترین بیماری قرن است اما در دهه های آینده نخستین بیماری خطر ساز برای بشر بیماری افسردگی خواهد بود.

دكتر 'حسین اسدبیگی' در گفت وگو با خبرنگار ایرنا افزود: افسردگی مجموعه ای از علایم روانشناختی و جسمی است كه به صورت احساس غمگینی، ناامیدی، درماندگی و مشكل خواب و خوراك در فرد بروز می كند.

وی اظهار داشت: فرد افسرده كم كم علاقه خود را به همه چیز از دست می دهد، دچار گریه های گاه و بی گاه می شود و خود را به طور دایم سرزنش می كند.

این روانشناس بالینی با اشاره به علل بروز این بیماری در فرد افزود: دیدگاه های مختلف علل متفاوتی را برای افسردگی ذكر می كنند به گونه ای كه در دیدگاه بیولوژیك (زیستی) علت افسردگی، تغییر در انتقال دهنده های عصبی مغز، علل ژنتیكی، رژیم غذایی و شیمی خون است.

اسدبیگی گفت: در دیدگاه روانشناسی علت افسردگی در اشتباه در نوع تفكر و خطاهای فكری (شناختی) و دیدگاه های فرد تعریف می شود به گونه ای كه فرد افسرده دارای باورهایی همچون 'من قابل دوست داشتن نیستم'، 'دنیا جای ناآرامی است'و 'خوشی ها زود تمام می شود' است.

وی افزود: گروه دیگری از روانشناسان نیز علل افسردگی را در تعارض های روانی همچون تعارض بین دوست داشتن و نفرت یك فرد و عقده های دوران كودكی می دانند.

كارشناس آسیب های اجتماعی سازمان بهزیستی اظهار داشت: از دیدگاه اجتماعی و جامعه شناسی نیز علت افسردگی در معضلاتی همچون فقر، بیكاری، مسایل اقلیمی و خانوادگی خلاصه می شود.

اسدبیگی در خصوص میزان ابتلای افراد جامعه به افسردگی، افزود: بیش از نیمی از مردم جامعه ما به انواع اختلالات روانی از جمله افسردگی، اختلالات اضطرابی، اختلالات شخصیتی و سوء مصرف مواد مبتلا هستند.

وی ادامه داد: البته برخی متخصصان معتقدند كه حداقل 20 درصد مردم جامعه ما افسرده اند و یا علایمی از افسردگی را دارند.

این روانشناس بالینی با اشاره به انواع افسردگی فت: انواع افسردگی شامل افسردگی شدید، كج خلقی یا دیس تایمی، فصلی و فاز دیگر بیماری دوقطبی است.

اسدبیگی افزود: در افسردگی شدید، علایم افسردگی در فرد به اندازه ای زیاد است كه عملكرد روزانه فرد را مختل می كند و در افسردگی دیس تایمی، فرد سال ها افسردگی خفیفی دارد كه تا حدودی زندگی وی را نیز، تحت تاثیر قرار می دهد.

وی با بیان اینكه افسردگی فصلی بیشتر در فصل زمستان دیده می شود ادامه داد: فاز دیگر بیماری دو قطبی نیز، شامل شیدایی افسردگی است یعنی در یك زمان فرد بسیار شاد و در یك زمان بسیار غمگین است.

اسدبیگی در باره درمان بیماری افسردگی یادآور شد: دارو درمانی همراه با روان درمانی، گروه درمانی و خانواده درمانی در درمان افسردگی موثر است.

یك روانشناس بالینی نیز در باره علایم دیگر افسردگی گفت: داشتن احساس غم و اندوه، ناامیدی، از دست دادن علاقه یا خوشایند بودن چیزهایی كه فرد از آن لذت می‌برده، احساس گناه و درماندگی یا بی ارزشی از دیگر علایم ابتلای فرد به بیماری افسردگی است.

دكتر 'مسعود محمدی'، احساس خستگی زیاد در تمام مدت، اشكال در تمركز و تصمیم گیری، داشتن دردهای مبهم یا حاد و بهتر نشدن آنها با درمان‌های معمول، احساس بی‌قراری، عصبانیت و دلخوری زود هنگام را نیز از دیگر علایم ابتلا به افسردگی ذكر كرد.

وی با اشاره به علل افسردگی اظهار داشت: به نظر می‌رسد كه افسردگی علاوه بر دلایل ارثی، به تغییرات مواد شیمیایی در مغز مربوط است كه ارتباط بین سلول های عصبی را با یكدیگر دچار اشكال می‌كند.

این روانشناس افزود: مصرف برخی داروها و زیاده روی در مصرف دارو نیز در ابتلای فرد به بیماری افسردگی نقش موثری دارد.

محمدی با اشاره به راه های درمان افسردگی، گفت: درمان افسردگی از طریق تجویز دارو، مشاوره و یا هر دو انجام می شود.

وی با بیان اینكه داروهای ضد افسردگی، عدم تعادل شیمیایی در مغز را كه سبب افسردگی می‌شود، اصلاح می‌كنند و ممكن است یك هفته پس از شروع مصرف داروها، فرد احساس بهبودی كند اما از نظر پزشكی تاثیر كامل دارو هشت تا 12 هفته پس از شروع مصرف در فرد دیده می شود.

عضو انجمن روانشناسان ایران نیز در خصوص علایم ابتلا به افسردگی گفت: افكار عود كننده درباره خودكشی، كم خوابی یا پرخوابی، بی قراری، افزایش و كاهش وزن از علایم ابتلای فرد به بیماری افسردگی است.

دكتر 'ژاله افشار منفرد' نیز در این زمینه افزود: این علایم در صورتی نشانه ابتلای فرد به بیماری افسردگی است كه برای فرد ایجاد رنج و عذاب كرده و كاركردهای اجتماعی، فردی و خانوادگی وی را مختل كند.

وی با اشاره به راه های پیشگیری از ابتلا به بیماری افسردگی اظهار داشت: پیشگیری از ابتلاء به بیماری افسردگی در صورتی كه احتمال زمینه ارثی مطرح باشد، بیشتر از طریق دارو درمانی و پیگیری آثار دارو درمانی توسط روانپزشك موثر است.

این روانشناس افزود: در نظر گرفتن جنبه های مثبت زندگی، لذت بردن از طبیعت، ورزش ، تحت نظر مشاور و روان درمانگر بودن و نیز داشتن خانواده محكم و قوی از نظر عاطفی در پیشگیری از ابتلا به بیماری افسردگی نقش موثری دارد.

وی ایجاد نشاط در جامعه، رفع مشكلات اقتصادی و فرهنگی و آموزش مهارت های زندگی به افراد به ویژه در دوران كودكی را از دیگر عوامل موثر در پیشگیری از ابتلا به بیماری افسردگی ذكر كرد.

افشار منفرد با اشاره به راه های درمان این بیماری گفت: بیماری افسردگی از دو طریق درمان دارویی و غیر دارویی امكان پذیر است.

وی افزود: در درمان دارویی، مهم ترین داروهای تجویزی شامل سه حلقه ای ها، داروهای مهاركننده جذب مجدد 'سروتونین' و بازدارنده های 'منوآمین اكسیداز' است .

عضو انجمن روانشناسان ایران اظهار داشت: از آنجا كه احتمال عود بیماری با عدم قطع به موقع مصرف دارو توسط خود بیمار افزایش می یابد، دارو و مدت زمان مصرف آن، توسط روانپزشك معالج بیمار تجویز شده و بیمار نباید حتی در صورت احساس بهبودی اقدام به قطع دارو كند.

افشار منفرد، راه های غیردارویی را نیز در درمان بیماری افسردگی موثر دانست و افزود: شناخت درمانی از طریق ارایه شناخت برای جایگزین كردن تفكر درست به جای تفكر نادرست طی جلسه های متعدد، رفتار درمانی شناختی و روانكاوی مهم ترین راه های درمان غیردارویی افسردگی است.

وی یادآور شد: دارو درمانی و درمان غیردارویی به تنهایی تاثیرگذار نبوده و بر این اساس باید ابتدا از طریق تجویز دارو فرد را آماده روان درمانی كرده و سپس درمان غیردارویی را آغاز كرد.