چرا
مژه ها مي ريزند؟
بسياري از خانمها هنگام مراجعه به مطبهاي پوست و مو از ريزش مژهها و كم پشت شدن آنها شاكي هستند. فرم مژهها و ميزان پرپشتي و طول آنها موضوعي است كه بهطور ژنتيكي تعيين ميشود، ولي اگر شما قبلا مژهاي پرپشت يا بلند داشته ايد و حالا دچار ريزش مژه شده ايد، در اين صورت علل متعددي ميتواند عامل اين موضوع باشد كه به ترتيب اهميت، توسط متخصص پوست بايد بررسي و درمان شود.ريزش موهاي مژه ميتواند ناشي از انواع التهاب موضعي و عفونتها، بيماريهاي خودايمني، بعضي از تومورهاي لبه پلك، بيماريهاي داخلي و غدد، وضعيت روحي و رواني و ميزان استرسهاي وارده به فرد و نيز عوارض مصرف برخي از داروها باشد.
با توجه به پريود زماني و شكل باليني ريزش مژهها و نيز شدت ريزش و وضعيت سلامت هر فرد، ممكن است يكي از عوامل فوق عامل ريزش باشند.
التهاب لبه پلك ها
در التهابهاي لبه پلكها كه بلفاريت ناميده ميشود، به دليل تورم و ادم حاصله از اين حالت، مژهها راحتتر از معمول كنده شده و ريزش آنها تسريع ميگردد. ولي بايد توجه كنيد كه در اين حالت ريزش كامل يك يا چند قسمت از مژهها ناشايع است و فقط به هنگام شستشو و يا مالش پلكها ممكن است تعدادي از مژهها به دست بيمار بيايند.
التهاب لبه پلكها ميتواند ناشي از عفونت، درماتيت سبوره، آلرژي و يا ضربه و دستكاري محل باشد. عفونتهاي ناشي از استافيلوكوك در لبه پلك لازم است سريعا كنترل و درمان شود، در غير اين صورت اگر التهاب طولاني شود و يا تكرار گردد، احتمال ريزش مژهها به دليل ادم حاصله وجود دارد.
در درماتيت سبوره نيز در واقع يك نوع عفونت انگلي در لبه پلكها حادث ميگردد و التهاب مشابهي را به صورت تورم و پوستهريزي ايجاد ميكند. اين حالت نيز اگر شديد باشد و كنترل نشود، احتمال ريزش مژه وجود خواهد داشت.
بعضي اوقات در حالتهاي عفونت شديد باكتريايي (مانند تب مخملك) نيز ريزش و كم پشتي مژهها قابل مشاهده است كه البته بعد از رفع بيماري، قابل برگشت است. البته عفونتهاي ناشايعتري از قبيل سل پوستي يا جذام نيز باعث ريزشهاي خاصي در ابرو و مژهها ميشوند كه در بيماران معدودي قابل بررسي است و جزو علل شايع بيماري محسوب نميشوند.
عفونتهاي ويروسي شديد كه باعث تب و ضعف عمومي ميشوند، ميتوانند با ريزش موقت موها از جمله مژهها همراه شوند كه اين حالت نيز بعدا قابل برگشت است.
بعضي اوقات التهابات لبه پلكها ناشي از بيماري موضعي يا داخلي نيست و صرفا به علت ضربه و آسيب از جمله مالش شديد پلكها (در نتيجه خارش مزمن ناحيه) و نيز حساسيت به وسايل آرايشي مختلف از جمله سايه چشم، خط چشم و به ويژه ريمل ميباشد. ريمل و خط چشمهايي كه ضدآب هستند و شستن آنها به آساني صورت نميگيرد، ميتوانند باعث حساسيت تماسي يا آلرژيك شده و التهاب لبه پلكها را به همراه داشته باشند و يا احيانا موقع شستشو باعث مالش شديد مژهها و پلكها شوند كه در هر دو صورت، بيمار با ريزش مژهها مواجه خواهد شد.
ريزش موي سكهاي
يكي ديگر از علل شايع ريزش مژهها، ريزش موي سكهاي (آرهآتا) است. در اين حالت تمام يا قسمتي از مژهها به طور ناگهاني خالي مي شود. اين حالت ميتواند در ناحيه ابرو و كف سر و ... نيز رخ دهد. اين حالت يك بيماري ايمني محسوب مي شود و با توجه به شدت بيماري، درمانهاي خاصي را ميطلبد.
علل ديگر
- بيماريهاي داخلي و هورموني از جمله كم كاري و پركاري تيروييد. كمكاري هيپوفيز و كمكاري غده پاراتيروييد نيز در تعداد معدودي از بيماران قابل بررسي است.
- مصرف طولاني مدت برخي داروها از جمله داروهاي ضد كلسترول، ضد انعقاد خون ، ضد تيروييد، ايندرال، والپروييك اسيد. ريزش مژهها به دنبال مصرف كوكائين نيز گزارش شده است.
- مسموميت با داروهايي مانند بيسموت، آرسنيك و مصرف زياد ويتامين A در بيماراني خاص.
- رژيمهاي لاغري بسيار كم كالري يا سوء تغذيه
- انواع كم خوني (آنمي) به ويژه كم خوني فقر آهن و كم خوني داسي شكل
- بيماريهاي مزمني مانند آكنه، روزاسه و پسوريازيس در بيماراني كه علايم ديگر بيماري را داشته باشند.
- راديوتراپي براي تومورهاي چشم
- آسيبهاي حرارتي (چه گرما و چه سرما) در ناحيه پلكها و حاشيه پلكها؛ مثل انواع سوختگي و نيز فريز كردن پلك ها.
- تتوي لبه پلكها و پشت پلكها با ايجاد عفونت، التهاب مزمن و يا آلرژي به مواد مورد استفاده.
- وضعيت روحي و رواني فرد نيز بسيار مهم بوده و ميزان استرسهاي وارده به فرد و نيز نحوه مقابله فرد با استرسهاي محيطي قابل بررسي است. برخي از بيماران به ويژه نوجوانان به دنبال حالات روحي مانند تنش، افسردگي، ترس، اضطراب و بيقراري دچار حالتي به نام تريكوتيلومانيا ميشوند. در اين حالت خود فرد قسمتي از موهاي سر، ابرو يا مژه را مي كند و باعث از بين رفتن آنها ميشود. برخي از بيماران از اين كار خود اطلاع نداشته و يا آن را انكار ميكنند، ليكن معاينه دقيق توسط پزشك و مشاهده نوع و شكل ريزش، تشخيص را مسجل خواهد كرد. البته انواعي از حالت فوق به صورت عادتي و بدون اضطراب و بيقراري نيز مشاهده شده است.
- تزريقات مكرر سم بوتاكس A براي بيماري فلج يك طرفه صورت.
البته مطالعه اين ليست طولاني نبايد باعث نگراني شما شود. توجه كنيد كه بسياري از بيماريها يا حالاتي كه در بالا به آنها اشاره كرديم ممكن است شايع نباشند و صرفا در برخي بيماران و با توجه به حالات زمينهاي بيمار قابل بررسي باشند. در واقع بسياري از مواردي كه خانم ها با شكايت ريزش مژه مراجعه ميكنند، وضعيتهايي موقت مانند مالش شديد، مصرف لوازم آرايشي، آلرژيهاي مختلف و ... مطرح است كه با درمانهايي ساده و موقت قابل رفع ميباشند.
خوشبختانه اين مشكل قابل حل است
حالات فوق چنانچه به آسيب و اسكار دايمي لبه پلكها منجر نشده باشند، قابل درمان هستند و پس از رفع علت و عامل اصلي بيماري، مژهها به تدريج، حالت و طول طبيعي خود را باز خواهند يافت.