[نازلی]

فرنجمشک وخواص آن



آرامبخشی از دل طبیعت

همانطور كه پونه بنا به خواص تسكین بخش روی معده معروف است،

فرنجمشك نیز برای تسكین و رفع درد و ناراحتی ناشی از هاضمه شامل گاز

و باد معده مورد استفاده قرار می گیرد.

فرنجمشك همچنین با ایجاد آرامش و تسكین هر نوع فشار روحی و نگرانی

عصبی را از بین می برد و امكان می دهد كه به راحتی به خواب روید. قدمت

مصرف این گیاه برای این منظور به دوران قرون وسطی بر می گردد. امروزه،

این گیاه دارویی توأم با سایر انواع آرمبخشها، گیاهان مسكن نظیر "شب

رنگی افشان" برای تقویت كل خاصیت و اثر آرامبخشی دارو تجویز می شود.

حتی قبل از قرون وسطی نیز فرنجمشك برای تقویت روحیه و كمك به ترمیم

جراحات و كاهش التهاب و درد ناشی از گزش حشرات مورد استفاده قرار

می گرفته است.

پمادهای تولیدی اروپا برای درمان التهابهای ناشی از سرماخوردگی و

زخمهای تب خال (هرپس) حاوی محتوای غنی از فرنجمشك است.

بیماران ادعا می كنند كه این پماد مؤثرتر از داروهای تجویزی در تسكین درد و

پیشگیری از آغاز مجدد التهال عمل می كند و پزشكان معالج نیز این ادعا را

تأیید می كنند.

معرفی گیاه

فرنجمشك یك گیاه بومی اروپاست ولی امروزه در تمام نقاط دنیا كشت

میشود. این گیاه نه تنها در باغهای گیاهان طبی بلكه در مراكز تولید فرآورده

های دارویی، آرایشی و پولیش اثاثیه نیز پرورش داده میشود. طول این گیاه

به دو پا و حتی در پاره ای از مواقع بیشتر از این مقدار می رسد.

بوته های دارای گلهای ریز زرد كم رنگ در طول بهار و تابستان در محل تلاقی

برگها با ساقه رشد می كنند.

برگهای این گیاه دارای چین و چروك عمیقی است كه رنگ آنها از سبز تند تا

سبز مایل به زرد بسته به نوع خاك و آب و هوا فرق می كند. اگر انشگتان

خود را روی برگهای این گیاه بمالید، آنگاه احساس نوعی مزة ترش و شیرین

شبیه لیمو به شما دست خواهد داد.

برگهای آن از نظر شكل به برگهای پونه شباهت دارند و در واقع از همان تیره

گیاهی هستند.داروی گیاهی فرنجمشك التهاب های ناشی از

سرماخوردگی و تب خال را كاهش می دهد .

پایگاه اطلا‌ع رسانی گیاهان دارویی : قدمت استفاده از فرنجمشك به قرن 16

میلا‌دی باز می گردد.

فرنجمشك درد ناشی از ناراحتی های دستگاه گوارش را كاهش می دهد .

این گیاه آرام بخش و فشارهای روحی و نگرانی های عصبی را از میان

می برد.

از این گیاه برای ترمیم جراحات , كاهش التهاب و دردهای ناشی از گزش

حشرات استفاده می شود .

پمادهای درمان كننده التهاب های ناشی از سرماخوردگی و تب خال تولید

شده در اروپا حاوی عصاره غنی از فرنجمشك است .

ترپن و تانین موجود در عصاره فرنجمشك به این گیاه ویژگی ضد ویروسی و

ضدافسردگی می دهد .

فرنجمشك اسپاسم یا گرفتگی عضلا‌ت را رفع و باكتری ها را از میان

می برد .

این گیاه آرام بخش درمان كننده سردرد و سندرم خستگی مزمن است

همچنین به درمان اختلا‌ل تیروئید گریوز كمك می كند .

تركیبات گیاه

فرآورده های تهیه شده از فرنجمشك از برگهای گیاه فراهم می آیند.

روغنهای ضروری حاصل از برگهای فرنجمشك حاوی عناصر شیمیایی به نام

"ترپن" هستند كه این عناصر حداقل سبب وجود پاره ای خواص تسكینی و

ضد ویروسی در گیاه میشوند. فرنجمشك همچنین حاوی تركیباتی به نام

"تانین" است كه این ماده سبب بسیاری از اثرات و خواص ضد ویروسی در

گیاه می گردد.

این ماده همچنین حاوی یوگنول است كه اسپاسم عضلات را رفع می كند،

بافتها را كرخ می كند و باكتریها را از بین می برد.

از این گیاه همچنین برای درمان انواع سردردها، قاعدگی به تعویق افتاده و

سندرم خستگی مزمن استفاده میشود. همچنین به نظر می رسد كه این

گیاه در درمان اختلال تیروئیدی به نام بیماری گریوز (Grave's) نیز مفید باشد.

هر چند با فقدان آزمایش های بالینی در این رابطه مواجه هستیم، اما

آزمایشات به عمل آمده مؤید كاربردهای بسیاری برای این گیاه است، مثلاً

مشاهده شده است كه روغن اساسی فرنجمشك در آرام كردن حیوانات

آزمایشگاهی و عادی شدن عضلات مجرای هاضمه اینگونه حیوانات مؤثر

است.

تحقیقات به عمل آمده همچنین مؤید این است كه عصاره های فرنجمشك

روی هورمونهای تیروئید اثر می گذارد به نحوی كه برای افراد مبتلا به بیماری

گریوز مفید واقع میشود.

تحقیقات به عمل آمده همچنین مؤید فایده این گیاه در درمان التهابهای ناشی

از سرماخوردگی یا ضایعات متأثر از ویروسهای تب خال (هرپس) است.

اشكال موجود

فرنجمشك به صورت برگ خشك كه به صورت فله خریداری میشود در بازار

یافت میشوود. چای، كپسول، عصاره ها، تنتور و روغن آن نیز موجود است.

كرم مورد استفاده در اروپا كه حاوی میزان بالای این گیاه است امروزه ایالات

متحده یافت نمیشود اما به وسیله گلوله پنبه ای می توان از چای آن روی

پوست استفاده كرد.

نحوه مصرف

* تهیه چای با استفاده از 1/5 تا 4/5 گرم گیاه، چندین بار در روز

* 2 تا 3 میلی لیتر تنتور در روز یا معادل عصاره مایع یا کپسول شدة آن

برای درمان التهابهای ناشی از سرماخوردگی یا التهابهای تب خال 2 تا 4

قاشق غذاخوری از برگ خرد شده این گیاه را در یک لیوان آب جوش ریخته و

بگذارید به مدت 10 تا 15 دقیقه کاملاً خیس بخورد. سپس آنرا با گلوله پنبه

ای روی التهاب در طول روز قرار دهید.

نکات احتیاطی

هیچگونه اثرات یا علایم مسمومیت ناشی از مصرف فرنجمشک گزارش نشده

است اما از آنجا که این گیاه به منظور ایجاد قاعدگی مصرف میشود، لذا در

صورت بارداربودن از مصرف آن اجتناب کنید.

تداخل های احتمالی

مصرف فرنجمشک می تواند با اثر داروهای تیروییدی یا سایر معالجات بیماری

گریوز تداخل پیدا کند .

[silent]

فَرَنجمُشک با نام علمی scutellaria lateriflora گیاهی پایا از تیره نعناعیان و یکی از گیاهان دارویی است. به آن فرنجمسک، فرنجموشک، افرنجمشک، ریحان قرنفلی، پلنگمشک و برنجمشک نیز گفته‌اند.



این گیاه در طب به عنوان بادشکن و ضد تشنج و مقوی معده و معرق و زیادکننده ترشحات صفرا تجویز می‌شود. به علاوه در رفع سرگیجه، رفع حالت قی زنان باردار و بی خوابی و ضعف مصرف آن توصیه شده ‌است.



فرنجمشک یک گیاه بومی اروپاست ولی امروزه در تمام نقاط دنیا کشت می‌شود. گیاهی است پایا، چندساله به ارتفاع 120- 30 سانتی متر، دارای ساقه خمیده، چندگوش، کرکدار و منشعب. این گیاه دارای شاخه‌های پرپشت و متعدد است.



برگ‌های این گیاه متقابل بیضوی و قلبی‌شکل و دندانه‌دارند. ریشه این گیاه کوچک و استوانه‌ای شکل و سخت و منشعب است.



گل‌هایش سفید یا گلی رنگند که به تعداد 6 تا 12 در کناره برگ‌ها مجتمع گردیده‌اند. گل‌ها دارای دم گل کوتاه، مجتمع در چرخه‌های کم و بیش یک طرفه محوری و به رنگ سفید متمایل به صورتی است.
میوه‌اش فندقه و قهوه‌ای رنگ می‌باشد. فرنجمشک در زمان گل دهی بوی لیمو می‌دهد و دانه‌هایش قهوه ای است، به‌طوری که اگر انگشتانتان را روی برگ‌های گیاه بمالید، احساس نوعی مزه ترش و شیرین شبیه لیمو به شما دست می دهد.
محل رویش آن در ایران در جنگل گلستان، گنبد، دره هراز نزدیک آمل، تنکابن، باختران و لرستان بوده و البته در اطراف تهران نیز یافت می شود.



فرنجمشک تاثیر فوق العاده‌ای در تسکین و رفع درد و نفخ معده، بی‌خوابی، درد قاعدگی و انواع سردردها دارد. برای اعصاب مفید بوده و با ایجاد آرامش هر نوع فشار روحی و نگرانی عصبی را از بین می برد. در رفع التهابات ناشی از گزش حشرات و تبخال جزء بهترین داروهای گیاهی به شمار می‌رود. خوردن روزانه چای فرنجمشک بهترین دارو برای رفع خستگی و اسپاسم عضلانی است.
محل رویش آن در ایران در جنگل گلستان، گنبد، دره هراز نزدیک آمل، تنکابن، باختران و لرستان بوده و البته در اطراف تهران نیز یافت می شود.


خواص درمانی این گیاه

* مصرف این گیاه درد مفاصل را برطرف می کند.

* اسپاسم های عضلانی را تسکین می دهد.

* تنش های عصبی و اضطراب را رفع می کند.

* سردردهای عصبی را کاهش می دهد.

* سندروم بی قراری پا را کاهش می دهد.

* به طور موثر آرتریت و آلرژی هایی مانند تب یونجه را معالجه می کند.

* در طب سنتی چینی، این گیاه برای درمان تومور، سرطان های کبد، مثانه و پروستات به کار برده می شود.

* دم کرده آن گلودرد و سرفه را برطرف می کند.

* خاصیت خواب آوری دارد.

* نوشیدن دم کرده این گیاه در کنترل فشار خون موثر است.


خواص چای فرنجمشک

* کاهش دهنده فشار خون است.

* تب را پایین می آورد.

* خاصیت موثر ضدباکتریایی دارد.

* خستگی مفرط را برطرف می کند.


روش مصرف

بهترین راه برای استفاده از فواید این گیاه، مصرف دم کرده و عصاره سرد آن است که از طریق حل کردن 2 قاشق مرباخوری برگ فرنجمشک در یک فنجان آب جوش یا آب سرد حاصل می‌شود.