ریزگردها به مجلس رفت
بحران گرد و غبار و افزایش پدیده ریزگردها در چند ماهه اخیر به یكی از پر بحث‌ترین موضوعات حوزه محیط زیست كشور تبدیل شده است. بحرانی كه هر چقدر از زمان شكل‌گیری آن می‌گذرد نگرانی‌ها از تاثیرات منفی و برنامه‌ریزی‌های بی‌نتیجه بیش‌تر می‌شود. در حالی كه استان‌های غربی از روز گذشته دوباره با موج جدیدی از گرد و خاك مواجه هستند، به نظر تدابیر اتخاذ شده در راستای مدیریت این بحران چندان مثمر ثمر نبوده است.اشاره مسئولان به كمبود بودجه برای مدیریت این بحران و مدیریت منابع نمونه‌ای از اشاره همیشگی مسئولان در مدیریت مشكلات اینچنینی بوده است.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از ملت آنلاین ؛ این موضوع به جایی رسیده است كه اعضای مجلس و نمایندگان مردم از رئیس سازمان محیط زیست درخواست ارایه توضیحات درباره ریزگردها كردند. روز گذشته محمدی‌زاده با حضور در جمع نمایندگان مجلس در بهارستان به ارایه گزارشی در رابطه با اقدامات انجام شده در مهار پدیده ریز گردها پرداخت. در این جلسه برخی از نمایندگان به بیان مشكلات شهر حوزه خود در رابطه با گرد و غبار پرداختند و محمدی‌زاده توضیحاتی ارایه داد.
نا امنی در عراق مانع كمك در بیابان‌زدایی
ریاست سازمان محیط‌زیست در جلسه بررسی پدیده ریزگردها خواستار حل مشكل ساختاری مدیریت منابع از سوی مجلس شد و از تهیه دو طرح داخلی و منطقه‌ای برای حل مشكل ریزگردها خبر داد. محمدی‌زاده با بیان این‌كه 35 درصد خشكی‌های زمین كه شامل 17 درصد جمعیت جهان هستند با مشكل ریزگردها مواجه است، گفت: در منطقه خاورمیانه به دلیل مشكلات ژئوپلیتیك و تغییر كاربری‌ها، كمی بارندگی، نامناسب بودن مدیریت آب، ساخت و سازهای بی‌رویه و توسعه لجام گسیخته‌ای كه خارج از توان طبیعت است شاهد این مشكلات هستیم.
معاون رئیس‌جمهور با بیان این‌كه هم‌اكنون 23 استان كشور درگیر این مشكل هستند، گفت: 90 درصد از این مشكل مربوط به خارج از كشور و تنها 10 درصد این مشكل مربوط به مشكلات داخلی است. محمدی‌زاده با بیان این‌كه كشور ما در چند سال اخیر دچار خشكسالی‌های طولانی بوده است، خشكی دریاچه ارومیه را از نشانه‌های این خشكسالی طولانی مدت خواند. او با اشاره به 180 سد روی رودخانه‌های بالادستی گفت: عراق و سوریه مشكلاتی را از این موضوع كه ناشی از عدم مدیریت آب در مقیاس منطقه‌ای است، پیدا كردند.
محمدی‌زاده با بیان این‌كه 27 سد روی رودخانه‌هایی كه مقصدشان دریاچه ارومیه است، زده شده است، گفت: این امر باعث شده است آب به دریاچه ارومیه وارد نشود. معاون رئیس‌جمهور با بیان این‌كه كنترل منابع آب باید در بالادست‌ها صورت گیرد، گفت: تجدیدنظر در ایجاد بعضی سدها یكی از ضرورت‌ها است كه بر همین اساس دولت تصمیم گرفت سه سد مطالعه شده كه در مسیر دریاچه ارومیه قرار داشت را از دستور كار خارج كند.
رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست افزایش بهره وری زمین‌های كشاورزی را از عوامل كاهش سطح آب دریاچه ارومیه خواند و گفت: در سال گذشته بودجه هنگفتی به اصلاح روش‌های آبیاری كشاورزی در حوزه دریاچه ارومیه اختصاص داده شد. محمدی‌زاده از مجلس شورای اسلامی درخواست كرد مدیریت منابع آب را در بحث ساختاری اصلاح كند و گفت: مدیریت این منابع باید به فرابخش سپرده شود در همین رابطه از مركز پژوهش‌ها خواسته‌ایم مشكل ساختاری را حل كند تا سازمان محیط زیست بتواند مدیریت بر منابع داشته باشد.
او با اشاره به طرح این سازمان برای مدیریت بیابان‌ها گفت: در این طرح وظایف 14 دستگاه در مدیریت بیابان‌ها مشخص شده است كه اگر منابع آن تامین نشود، نمی‌توانند كاری از پیش ببرند. معاون رئیس‌جمهور همچنین با اشاره به طرح منطقه‌ای سازمان محیط زیست برای كنترل بیابان‌ها افزود: طرحی هم سازمان محیط زیست برای مدیریت بیابان‌های منطقه ارایه داده كه براساس آن به كشورهای عراق، سوریه، اردن كمك می‌كند كه در حدود5/6میلیون هكتار بیابان‌هایی كه كانون بحران هستند را ساماندهی كنند.
رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست ادامه داد: اگر این كشورها عزمی جدی در تحقق این طرح نداشته باشند ایران نمی‌تواند كاری از پیش ببرد، ما نیروهایشان را برای اجرای این طرح آموزش دادیم، شركت‌هایی را برای كمك به این كشورها تجهیز كردیم، طرح هم ارایه دادیم اما گام جدی از سوی آنها برداشته نشده است.محمدی‌زاده تصریح كرد: با وجود این‌كه با مقامات مختلف كشورهای منطقه در این رابطه رایزنی‌هایی انجام دادیم اما وضع امنیت در عراق اولویت اجرای این طرح را از بین برده و ناامنی‌ها مانع از اقدام در این رابطه می‌شود. متاسفانه اكثریت كشورهای شامل این طرح دچار مشكلات ناامنی جدی هستند و اولویت اجرای طرح بیابان‌زدایی برای آنها از میان رفته است.
كار مهمی در مقابله با ریزگردها صورت نگرفته است
در پایان سخنرانی ریاست سازمان محیط زیست، علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی گفت: ما در جریان مذاكرات شما با مسئولان عراقی در این رابطه هستیم، 70 درصد حجم این گردو غبارها از كشور عراق وارد می‌شود، اما كار مهمی در این كشور در راستای مقابله با این امر صورت نگرفته است. او تصریح كرد: سرمایه‌گذاری مشترك با عراق در این زمینه می‌تواند قسمتی از مشكلات را حل كند زیرا سرمایه‌گذاری در این پروژه‌ها به نفع كشور است.محمدی‌زاده در پاسخ به این تذكر لاریجانی گفت: با پیگیری‌هایی كه سازمان محیط زیست داشت شخص نوری مالكی نخست وزیر عراق ریاست كارگروه ریزه گردها را برعهده گرفت تا امروز در حجم 500 هكتار كارها انجام شده اما امیدواریم با درنظر گرفتن خطوط اعتبارات در درازمدت این مشكل حل شود.
ریزگردها مردم را مجبور به ترك دیار كرد
علی‌محمد احمدی، نماینده مردم دهلران، آباده و دره‌شهر در این باره گفت: عمق این تاثیرگذاری از جنوب شرقی كشور و شمال غرب گسترده‌تر و آثار زیانبار آن مشهودتر است. سازمان محیط زیست صرفا منشأ ریزگردها را كشور عراق معرفی می‌كند در حالی كه گرمایش زمین، تغییرات الگوهای آب و هوایی، توفان‌های خورشیدی، كویرها و باتلاق‌ها از جمله عواملی هستند كه در تشدید ریزگردها تاثیرگذار هستند.
متاسفانه این پدیده مخرب بر بهداشت و محیط‌زیست اثر بسیار زیادی داشته است كه باید با نگاه هوشمندانه و استراتژیك از گسترش آثار زیانبار آن جلوگیری كنیم. او گفت: از نظر اقتصادی تعطیلات پروازهای هوایی، لغو پرواز ۲۰ فرودگاه، تعطیلی مدارس، تعطیلی واحدهای تولیدی و از همه زیانبارتر مهاجرت‌های گسترده‌ای كه بر اثر افزایش ریزگردها ایجاد شده است مردم را ناچار به ترك دیار و خانه و كاشانه خود كرده است كه این از آثار زیانبار ریزگردهاست.
احمدی بروز بیماری‌های آلرژیك بین گروه‌های آسیب‌پذیر به‌ویژه كودكان و سالمندان را از دیگر آثار مخرب ریزگردها عنوان كرد و گفت: بحث تخریب ذخایر دریایی و طبیعی به‌ویژه جنگل‌ها و مراتع و ایجاد پدیده خشكسالی بر منابع تجدیدپذیر و تجدیدناپذیر استان تاثیر گذاشته و باعث شده است كه بسیاری از ذخایر ژنتیك گیاهی و جانوری در حال نابودی باشد. به عنوان مثال در زاگرس میانی ایلام ۳۰۰ گونه گیاهی كمیاب وجود دارد كه ۱۰۰ گونه گیاهی دارای كاربرد گیاهی هستند در حال نابودی است.
صدمات جبران‌ناپذیر پدیده ریزگردها
عضو فراكسیون محیط‌زیست مجلس در این جلسه با اشاره به ارایه گزارش رئیس سازمان محیط زیست درباره پدیده ریزگردها گفت: اقداماتی كه برای مهار پدیده ریزگردها انجام شده كافی نبوده است. كمال الدین پیرموذن با بیان این مطلب افزود: با توجه به اهمیت موضوع پدیده ریزگردها در كشورمان از رئیس سازمان محیط زیست درخواست كردیم كه در مجلس حضور داشته باشد و گزارشی را از عملكرد این سازمان به ما ارایه دهند. او با بیان این‌كه اقداماتی كه برای مهار ریزگردها صورت گرفته كافی نبوده است، اظهار داشت: صدماتی كه پدیده ریزگردها به محیط زیست انسانی و طبیعی كشور وارد می‌كند، بسیار زیاد است.
مهار ریزگردها دیپلماسی فعال می‌خواهد
محمدرضا تابش، رئیس فراكسیون محیط زیست و توسعه پایدار در این جلسه عوامل داخلی پدیده گسترش گردوغبار و ریزگردها را بروز پدیده خشكسالی، عدم مدیریت صحیح منابع آب، تغییر كاربری غیراصولی اراضی كشاورزی، تغییر اقلیم، اختلاف دما و رهاسازی اراضی كشاورزی به دلیل خشكسالی خواند. او گفت: بروز پدیده خشكسالی در كشورهای همسایه رهاسازی اراضی كشاورزی در عراق، سوریه و اردن و عدم مدیریت صحیح آب زراعی كشورها از عمده منشأ‌های خارجی گسترش پدیده گردوغبار است.مسئولیت اصلی این پدیده محیط زیستی متوجه دولت است. نماینده مردم اردكان مطالعات تخصصی محیط زیستی، دیپلماسی قوی و فعال در اجرای پروتكل‌های میان كشورهای همسایه و تشریح آنها به عمل الزامات حقوقی بین‌المللی و استفاده از تكنولوژی‌های متناسب با استانداردهای روز را از راهكارهای دیگر حل بحران‌های محیط زیستی و مقابله با پدیده گرد و غبار خواند.
