[نازلی]

داروهایی که با این خوراکی ها ناسازگارند



برخی داروها با برخی خوراکی ها سازگار نیستند. اگر خواندن بروشور و توضیحات مصرف برای فهمیدن تأثیرات و تداخل دارو و غدا کافیست، در خواندن آنها تعلل نکنید...
تأثیر متقابل بین برخی داروها و برخی خوارکی ها ممکن است آثار متفاوتی به دنبال داشته باشد، برخی خوراکی ها با افزایش یا کاهش اثر دارو، عوارض جانبی آن را بالا می‌برند.

چه خوارکی هایی نباید همزمان با چه داروهایی مصرف شوند؟
از خوردن همزمان آب گریپ فروت با برخی داروها که برای مبارزه با کلسترول بالا تجویز می‌شوند، باید خودداری شود زیرا این آبمیوه جذب روده ای دارو را افزایش می‌دهد، همین افزایش جذب روده ای عاملی می‌شود برای شدت یافتن عوارض جانبی دارو.

این افزایش جذب مربوط می‌شود به سیمواستاتین و در مقادیر جزیی آتورواستاتین. برای مثال، مصرف آب گریپ فروت همزمان با درمان به وسیلۀ سموواستاتین جذب را 15 برابر می‌کند و باعث عوارض عضلانی شدید می‌شود. همین پدیده در مورد سرکوب کننده های سیستم ایمنی بدن (داروهایی نظیر تاکرولیموس و سیکلوسپورین) که برای مقابله با رد پیوند تجویز می‌شوند، نیز روی می‌دهد.

بنابراین توصیه می‌شود که دو ساعت قبل از خوردن این داروها، از نوشیدن آب گریپ فروت خودداری کرده و مصرف این آبمیوه را تا یک چهارم لیتر در روز کاهش دهید. باید یادآور شد که آب پرتقال، آب لیموترش و آب سیب چنین تداخلاتی با داروها ایجاد نمی‌کنند. مواد غذایی سرشار از ویتامین K (کلم، بروکلی، اسفناج، آووکادو، جعفری، کاهو و غذاهایی مثل دل و جگر، کله پاچه، سیراب شیردان و...) نیز هنگام درمان با داروهای ضد انعقاد که باعث سیال شدن خون می‌شوند، باید با رعایت تعادل مصرف شوند. این خوراکی ها (حاوی ویتامین K) اثر بخشی درمان را کم می‌کنند و خطر انسداد شراین (تشکیل لختۀ خون) را افزایش می‌دهند. بنابراین، توصیه می‌شود که بیش از یک واحد از این سبزیجات در روز استفاده نکنید.

از نوشیدن الکل همراه با تمام داروهایی که هوشیاری را کاهش می‌دهند، باید خودداری کرد، در غیر این صورت احتمال سستی و خواب آلودگی و خطر تصادف و سانحه افزایش می‌یابد. داروهایی که هوشیاری را پایین می‌آورند، عبارتند از: آرام بخش ها، بی حس کننده ها، ضد سرفه هایی که بر پایۀ کودئین یا ترامادول تهیه شده اند، نرولپتیک ها، برخی ضد افسردگی ها، برخی ضد حساسیت ها و ... . از نوشیدن الکل همراه با ضد التهاب ها (نوع ایبو پروفن) یا آسپرین هم باید اجتناب کرد، زیرا مصرف همزمان آنها خطر سوزش معده و رفلاکس اسیدها را افزایش می‌دهد.

مرکبات (لیموترش، گریپ فروت، پرتقال) سازگاری خوبی با ضد التهاب ها یا آسپرین از خود نشان می‌دهند و می‌توانند فرد را از شر سوزش معده و رفلاکس اسیدهای معده رها کنند. ضمناً توصیه می‌شود که ضد التهاب ها یا آسپرین را در وسط غذا بخورید تا این عوارض شان محدود شوند. کافئین خطر افزایش دُز آنتی بیوتیک ها (انوکساسین، سیپروفلاکسین، نورفلاکسین) خصوصاً آنتی بیوتیک هایی که برای درمان التهاب مثانه، تئوفیلین و ضد آسم تجویز می‌شوند را بالا می‌برند.

برای اجتناب از برانگیختگی، تپش قلب، لرزش، تعرق و حتی توهم، بهتر است که از مصرف قهوه، چای و سودا در طول درمان خودداری کنید. و از آنجایی که شیرین بیان، فشار عروق را افزایش می‌دهد، اگر دچار پرفشاری خون هستید، مصرف آن را برای خودتان ممنوع کنید. در نتیجه، مصرف دارو به هیچ وجه بی خطر نیست. بنابراین، برای رعایت احتیاط، قبل از شروع مصرف دارو برای هر نوع درمانی، حتماً توضیحات و یادداشت های مربوط به آن دارو را با دقت بخوانید.

[# پریسا #]

مصرف همزمان دارو و غذا در بعضی از موارد باعث تغییر در اثر دارو می گردد .در این موارد معمولاً نیاز به تعویض دارو یا نوع تغذیه نمی باشد اما تغییر زمان مصرف دارو حائز اهمیت است .

- داروهائی که باید قبل از غذا مصرف شوند عبارتند از:

ampicillinد,antimuscarines,cholestyramine,clidinium-c,digoxin, dipyridamol,

(furosamide,fenfluramine,insulin(zn,Regular,NPH

15-30دقیقه قبل از صبحانه باید مصرف شوند.

INH,isosorbide,levodopa, T metoclopramide,penicilinV,procainamide,Quinidn,Rifampine, tetracyclin,Thyroxine.

(بجز داکسی سیکلین)
برخی از داروها که جذبشان با غذابه تاخیر می افتد ولی این امر درجذب کلی انها تاثیر مهمی ندارد فقط زمانی بایدقبل از غذا مصرف شوند که نیاز به یک اثر فوری از انها می باشد.

داروهائی که باید بعد از غذا مصرف شوند عبارتند از:

AL ,Mg hydroxide

Allopurinol,Amoxycillin,Dimenhydrinate,Diphenhydramine,Doxycycline,methenamine

mandelate,phenazopyridine,Qinacrine,simeticone,Theophyline,Theophyline,triamtrene-H

warfarin.

تاثیر این داروها بعد از غذا بیشتراست.

Carbamazepine,Caster-oil,Cimetidine,Digestive,Pancreatin,Paromomycin,Propranolol.

جذب این داروها همراه غذا بیشتر می شود.

خوشبختانه بسیاری از تداخلات دارویی خطرناک نیستند . بهترین راه برای حفظ سلامتی بیمار در مقابل تداخلات دارویی دانستن نکاتی از قبیل : چگونگی مصرف دارو و چگونگی عملکرد داروها ( نسخه ای , بدون نسخه ) می باشد .

تداخلات غذا و دارو زمانی ایجاد می گردد که ماده غذایی مصرف شده بر مواد موثر داروها اثر گذاشته و باعث کاهش جذب یا افزایش متابولیسم دارو گردد . برای مثال : اسید سیتریک موجود در میوه باعث کاهش اثر آنتی بیوتیک های گروه پنی سیلین می گردد و یا محصولات لبنی اثر ضد میکروبی تتراسایکلین را کاهش می دهند .

بسیاری از داروها تحت ثاثیر مواد غذایی قرار نمی گیرند , اما ممکن است اثرشان با موقع مصرف غذا و نوع غذا در ارتباط باشد در بسیاری از موارد زمان مصرف دارو ( قبل یا بعد از غذا ) قید می شود که می تواند با محل جذب دارو در سیستم گوارشی در ارتباط باشد .

توجه داشته باشید اطلاعاتی که در این مقاله آمده است شامل لیست کامل تداخلات نمی باشد . بهتر است در رابطه با داروهای مصرفی خود با پزشک یا داروساز مشورت نمایید.

---

توجه

§ بسیاری از آشامیدنی ها , الکل , کافئین و سیگار ممکن است با داروها تداخل داشته باشند این تداخلات به صورت کاهش اثر دارو یا ایجاد عوارض جانبی نمایان می گردد ( فاکتورهای شخصی مثل سن , وزن , جنس , مقدار مصرف در بروز تداخلات مهم می باشد ).

§

§ مصرف داروهای ضد فشار خون (کاهش دهنده فشار خون ) به همراه ترکیبات شیرین بیان ( برای مثال قرص رگلیسن یا سایر ترکیبات ) ,نوشابه های الکلی ,موز,شکلات ,پنیر,انجیر,جگر,ماهی,ترشی,اناناس,مخمر,مالت ممکن است به علت امین های مؤثر بر افزایش فشارسبب کاهش اثر داروی کاهش دهنده فشار خون و متناوب با آن افزایش فشار خون می گردد (البته مصرف یکبار در روز ترکیبات شیرین بیان مشکلی را ایجاد نخواهد کرد ).

§

§ مصرف همزمان شیر با غذا های قلیایی موجب از بین رفتن لایهEC و بی اثر شدن دارو می گردد.

§

§ استامینوفن:با کربوهیدرات ها(بیسکویت ,خرما,مربا..)ایجاد کمپلکس می کند که ممکن است میزان جذب (نه مقدار داروی جذب شده)به تاخیر افتد .همراه کافئین اثر دارو بیشتر می شود.

§

§ مصرف همزمان غذاهای سرشار از پروتئین و کالری اثر دارو را افزایش می دهد.

§

§ مصرف همزمان کلسیم با فیبرهای غلات ,سبوس,حبوبات واگزالات ریواس و اسفناج جذب کلسیم را کاهش می دهد.

§

§ مصرف همزمان گلی کوزید های قلبی با شیر ولبنیات یا غذاهای حاوی کلسیم ممکن است اریتمی ایجاد کنند. گلیکوریس شیرین بیان هیپوکالمی را القاء کرده و موجب افزایش مسمومیت از دیگوسین می شود.کربو هیدرات زیاد موجب کاهش جذب دارو می گردد.

§

§ مصرف همزمان داروهای تیروئید ( لویتروکسین , لیوتیرونین ) همراه با مواد غذایی مثل چغندر , کلم , کلم پیچ , سویا و... باعث افزایش اثر داروها موثر بر کم کاری این غده می گردد ( این گیاهان حاوی ماده ای بنام goitrogensبود که باعث بهبود عملکردغده تیروئید می گردد می باشند ).

§

§ دگزامتازون:مصرف 3-4فنجان چای یا قهوه ممکن است اثر دگزامتازون را افزایش دهد.

§

§ اریترومایسین:اب میوه و یا مایعات اسیدی ممکن است تجزیه دارو را تسهیل کند.

§

§ فروس سولفات:همراه با چای و قهوه ,حبوبات ,تخم مرغ,لبنیات ممکن است به صورت کمپلکس نامحلول در اید.

§

§ گریزوفولوین:با غذاهای چرب جذب دارو افزایش می یابد.

§

§ انسولین:وعده های صرف غذا باید مشخص باشد (مثلا 3بار در روز )در این صورت هیچ وعده ای نباید حذف شود. از شیرینی جات ونیز نوشابه های حاوی کافئین پرهیز نمایید.

§

§ لوودوپا:همراه لوبیا,جگر گاو,مخمر ممکن است اثربخشی دارو کاهش یابدو

§

§ لیتیوم کربنات:برای جلوگیری از مسمومیت با این دارو ,اب ونمک ضروری است.

§

§ فنوتیازین:قهوه وچای زیاد جذب دارو را افزایش می دهد.

§

§ کینیدین:همراه انتی اسیدها و غذاهای قلیلایی ممکن است دفع دارو کاهش یابد.

§

§ وارفارین:سبزیجات برگدار سبز (کاهو,اسفناج,کلم,شلغم,سویا)اثر دارو را کاهش می دهد.بستنی جذب وارفارین را کم می کند وپیلز سرخ شده فعالیت ان را افزایش می بخشد.

§

§ مصرف داروهای ضد آسم ( تئوفیلین , پردوافدرین ... ) همراه با گوشت قرمز کباب شده باعث کاهش اثر این داروها می گردد ( افزایش متابولیسم دارو توسط غذا ).

§

§ مصرف داروی کینیدین همراه با آب مرکبات باعث افزایش طول اثر دارو می گردد ( کاهش متابولیسم دارو در بدن ).

§

§ مصرف بیش از حد آب میوه باعث کاهش اسیدیته ادرار گشته و از دفع سریع یا نرمال داروهای اسیدی در کلیه خودداری کرده و باعث افزایش غلظت دارو در خون و متناوب با ان افزایش عوارض جانبی دارو می گردد .

§

§ مصرف همزمان داروهای آرام بخش و خواب آور با نوشابه های الکلی باعث افزایش اثر تضعیف کنندگی سیستم اعصاب ( خواب ‌آوری , کوما , مرگ )این داروها می گردد .

§

§ مصرف همزمان دارو با مایعات داغ باعث از بین رفتن دارو وکاهش اثر دارو خواهد شد .

توجه

[naz.gigili]

مصرف همزمان چند دارو با یکدیگر می‌تواند در سطح خونی آنها اثراتی بگذارد. این اثرات هم می‌تواند منجر به کاهش سطح خونی دارو و هم باعث افزایش آن شود. این وضعیت به این علت رخ می‌دهد که تجزیه، دفع و جذب داروهای ضدصرع می‌تواند به وسیله سایر داروها تحت‌تأثیر قرار بگیرد. بنابراین، لازم است قبل از اینکه هرگونه داروی دیگری را همراه با داروی ضدصرع مصرف نماییم از نحوه تداخل آنها با یکدیگر اطلاعاتی داشته باشیم. وقتی که یک داروی ضدصرع دیگر به داروهای ضدصرع یک بیمار اضافه می‌شود، اغلب لازم است که تغییراتی در مقدار مصرف داروهایی که قبلاً مصرف می‌شدند داده شود و سطح خونی این داروها آزمایش شود.
انواع مختلف صرع و درمان دارویی مناسب آن شامل:
١) پارشیل ساده – داروی انتخابی: کاربامازپین – سایر داروها: استازولامید – کلوبازام
٢) پارشیل مرکب – داروی انتخابی: فنی‌توئین – سایر داروها: گاباپنتین، لاموتریژین.
٣) ژنرالیزه ثانویه: داروی انتخابی: سدیم والپروات - سایر داروها: فنوباربیتال – پریمیدون – ویگاباترین – تیاگابین.
٤) ابسانس – داروی انتخابی: اتوسوکسیماید – سایر داروها: استازولامید – کلونازپام – لاموتریژین.
٥) آتونیک / تونیک – داروی انتخابی: سدیم والپروات – سایر داروها: استازولامید – کاربامازپین – کلوبازام – کلونازپام – گاباپنتین – لاموتریژین – فنوباربیتال – پریمیدون – فنی‌توئین – توپیرامات.
٦) تونیک – کلونیک – داروی انتخابی: کاربامازپین – فنی‌توئین – سدیم والپروات – سایر داروها : استازولامید – لاموتریژین – فنوباربیتال – پریمیدون – توپیرامات – ویگاباترین.
٧) میوکلونیک – داروی انتخابی: کلونازپام – سدیم والپروات – سایر داروها: استازولامید – فنوباربیتال – پریمیدون – پیراستام.
داروهای ضدصرع همچنین می‌توانند بر سطح خونی سایر داروها نیز تأثیر بگذارند. این مسئله در مورد داروهای ضدحاملگی اهمیت زیاد دارد، زیرا بسیاری از داروهای ضدصرع باعث افزایش قدرت بدن در تجزیه داروهای ضدحاملگی شده و در نتیجه آنها را بی‌اثر می‌سازد. در چنین مواردی باید از داروهای قوی‌تر ضدحاملگی استفاده کرد تا مؤثر واقع شود.
همچنین در مواردی که داروی وارفارین (دارویی که برای پیشگیری از لخته شدن خون مصرف می‌شود) استفاده می‌شود، داروهای ضدصرع می‌توانند باعث کاهش سطح خونی آن شده و در نتیجه لازم است که مقادیر بیشتری از داروهای وارفارین مصرف شود تا مؤثر واقع شود.
● شروع و توقف مصرف داروها
شروع مصرف داروهای ضدصرع با مقادیر زیاد می‌تواند منجر به بروز عوارض جانبی شود. بنابراین داروهای ضدصرع باید با مقادیر کم شروع شده و به‌تدریج و کم‌کم مقدار آنها را افزایش داد. مقدار نهایی دارویی که باید مصرف شود توسط تعادل بین کنترل حملات بیمار و عوارض جانبی آن، تعیین می‌شود. اهمیت زیاد دارد که بدانیم بیماران مختلف به مقادیر مختلف دارو نیازمندند و ممکن است مقدار نهایی دارویی که برای یک بیمار تجویز می‌شود برای بیمار دیگر، ایجاد عوارض جانبی شدید کند. اگر یک دارو برای بیماری مؤثر واقع نشد و یا اینکه عوارض جانبی نامطلوبی باقی گذاشت، باید داروی دیگر را امتحان کرد و اکثر بیماران فقط با مصرف یک نوع داروی ضدصرع، حملاتشان کنترل می‌شود، اما درصد کمی از بیماران نیاز به مصرف دو یا چند داروی مختلف ضدصرع دارند. به دلایل زیر، پزشکان تا آنجا که بتوانند از تجویز همزمان چند داروی ضدصرع به یک بیمار خودداری می‌کنند:
بعضی از داروهای ضدصرع با یکدیگر تداخل دارند.
عوارض جانبی داروها در مواردی که چندین داروی ضدصرع با هم مصرف می‌شود بیشتر خواهد بود.
بیماران اغلب در به خاطر سپردن و خوردن چند داروی ضدصرع دچار مشکل می‌شوند و احتمال اشتباه مصرف کردن داروها توسط بیمار وجود دارد.
وقتی که می‌خواهیم مصرف یک دارو را متوقف کنیم، باید به‌تدریج میزان آن را کاهش داده و سپس مصرف آن را قطع کنیم. در صورت قطع ناگهانی یک دارو، ممکن است حملات بعدی رخ دهد. داروهایی که مصرف آنها همراه با داروهای ضدصرع ایجاد تداخل دارویی می‌کنند:
- آلوپورینول
- آمینوفیلین
- آمیودارون
- داروهای ضداسید معده
- آسپرین
- سایمتیدین
- دیلتیازم
- اریترومایسین
- فلوکستین
- امپرازول
- کوتریموکسازول
- وراپامیل
● مصرف منظم داروها
عدم مصرف به موقع و منظم داروها، یک علت مهم در عدم موفقیت درمان دارویی صرع است. از آنجایی که مدت زمان وقت لازم است (چندین روز یا چندین هفته) تا یک داروی ضدصرع اثر کامل خود را نشان دهد و نیز از آنجایی که حملات معمولاً به صورت غیرقابل پیش‌بینی اتفاق می‌افتند، لازم و ضروری است که داروها به طور منظم مصرف شوند تا از این حملات پیشگیری شود. وقتی بیماران دچار حمله نمی‌شوند، احساس کاملاً خوبی دارند (به غیر از عوارض جانبی که داروهای ضدصرع بر روی آنها دارد) و در نتیجه تعجب‌آور نخواهد بود که بعضی اوقات مصرف قرص‌های خود را فراموش کنند.
● پیگیری یک روش منظم
بسیاری از اوقات برای بیماران اتفاق افتاده است که فراموش کرده‌اند که آیا در ساعت مقرر داروی خود را خورده‌اند یا خیر؟ برای پیشگیری از چنین مواردی، بهتر است که بیماران یک برنامه منظم برای مصرف داروهای خود طرح‌ریزی کنند. اگر لازم باشد که داروی خاصی را بیشتر از دوبار در روز مصرف کنیم و یا اینکه چندین داروی مختلف را هر کدام چند بار در روز مصرف کنیم، وضعیت دشوارتر می‌شود. استفاده از یک کیف دارویی که در آن مشخص شده که در ساعت خاص باید این دارو مصرف شود و روزهای مختلف هفته در آن نوشته شده باشد، در یادآوری بیماران در مصرف صحیح و به موقع داروها کمک بسیاری خواهد کرد.
● قطع ناگهانی مصرف دارو
گاهی مواقع بیماران تصمیم می‌گیرند که به طور ناگهانی مصرف داروی خود را قطع کنند (اغلب افسردگی و یا روحیه ضعیف). این حالت به طور بالقوه می‌تواند بسیار خطرناک باشد زیرا ممکن است منجر به بروز حملات مکرر و طولانی شود. همچنین در مواقعی که اسهال یا استفراغ وجود دارد، داروهای ضدصرع ممکن است جذب بدن نشوند و لازم باشد که دوباره دارو استفاده شود. در چنین مواردی گاهی اوقات لازم است که بیمار در بیمارستان بستری شود.
● مصرف مقدار صحیح دارو
درست نفهمیدن صحبت‌های پزشک توسط بیمار، می‌تواند منجر به مصرف اشتباه مقدار دارو شود. در هر بار ویزیت بیمار، اهمیت زیادی دارد که مشخص شود دقیقاً چه مقدار دارویی باید بیمار مصرف کند. در صورت لزوم پزشک باید این اطلاعات را بر روی یک برگ کاغذ نوشته و به بیمار بدهد. همچنین فکر خوبی است که هر بار که بیمار به پزشک مراجعه می‌کند داروهایش را هم همراه خود برده و به پزشک نشان دهد. پاسخ دادن به سؤالات مبهمی که بیمار در مورد داروهایش می‌پرسد به‌ندرت می‌تواند مفید واقع شود. برای مثال، غیرممکن است که به سؤالاتی مثل این، جواب صحیح داد «خوب، پس من دو قرص آبی یا قرمز در صبح باید بخورم و سپس یک قرص سفید؟».