2009/09/06, 04:15 PM
بسیاری از مبتلایان به ام اس از افسردگی در زمانهای مختلف رنج میبرند. عكسالعمل افراد در مواجه با افسردگی متفاوت است. بعضی از افراد هنگامیكه افسرده هستند با مصرف برخی از غذاها ناراحتی خود را كاهش میدهند. مثلاً مقدار زیادی سیب زمینی سرخ شده، ماكارونی با پنیر و یا غذاهای مورد علاقه خود را میخورند. بنابراین خطر دریافت چربی، شكر و كالری اضافی سلامتی آنها را تهدید میكند. اما بعضی از افراد زمانیكه افسرده میشوند، اشتهایشان كاهش مییابد. بنابراین مهم است كه بدانید احساس افسردگی چه تأثیری بر نحوه تغذیه و سلامتی شما میگذارد. در این مواقع سعی كنید از پزشك برای درمان افسردگی خود كمك بگیرید. افسردگیهای شدید با تجویز برخی داروها قابل درمان است.
نگرانیهایی در مورد مثانه:
مشكلات مثانه ممكن است قابل درمان باشد. با پزشك خود به محض دیدن اولین علامت مشورت كنید. ترس از تكرر ادرار و كاهش كنترل آن باعث میشود بسیاری از افراد مبتلا به MS كه مشكلات مثانه دارند مایعات خود را محدود كنند. محدودیت در دریافت مایعات ممكن است باعث كم آبی، خشكی دهان، بلع دشوار، كاهش اشتها، یبوست، و حتی كمبود بعضی از مواد مغذی گردد. نوشیدن 6 تا 8 اونس آب یا مایعات در هر روز ضروری است.
برای اینكه مایعات كافی دریافت كنید، روشهای زیر را بكارگیرید:
* سعی كنید از نوشیدن آب لذت ببرید، زمانیكه با یك منبع آب مواجه میشوید، سعی كنید یك جرعه از آن بنوشید.
* یك بطری قابل حمل آب همیشه باخود داشته باشید.
* در میان وعدهها و در وعدههای اصلی غذا از آب میوه، شیر و یا آب استفاده كنید.
* نوشیدنیهای غنی از كافئین را محدود كنید مثل قهوه، چای، كولا و سایر نوشیدنیهای غیر الكلی. كافئین به عنوان دیورتیك (ادرار آور) عمل میكند و باید كسانیكه مشكلات مثانه دارند از آن اجتناب كنند.
* اگر الكل مینوشید، در مصرف آن محتاط باشید. الكل مواد مغذی كم ولی كالری بالایی دارد. الكل از فعالیتهای حیاتی مربوط به سیستم عصبی مركزی میكاهد و باعث افزایش مشكلات مربوط به تعادل بدن میشود. و ممكن است باعث تحریك مثانه و تشدید مشكلات مربوط به مثانه گردد.
اگر شما مستعد ابتلا به عفونتهای ادراری هستید، نوشیدن مایعاتی كه به اسیدی شدن ادرار كمك كند، میتواند از این عفونتها جلوگیری كند. از نمونه آنها میتوان آب آلو، زردآلو، سیب و نوعی توت قرمز به نام کرانبری را نام برد. از غذاها یا مایعاتی كه ادرار را قلیایی میكنند اجتناب كنید مثل آب مركبات (آب پرتقال و گریپ فروت)، گوجه فرنگی، سیب زمینی، لوبیای چشم بلبلی و آنتی اسیدهای محتوی بیكربنات سدیم.
تنظیم حركات روده:
یبوست ممكن است در نتیجه ام اس یا عادات شما باشد. در هر صورت ناامید نشوید و از روشهای زیر بهره بگیرید:
* مقدار فیبر مصرفی خود را افزایش دهید. فیبر رژیمیمادهای است كه در غلات، مغزها، دانهها، سبزیجات و میوهها یافت میشود و قابل هضم و یا قابل جذب توسط بدن نمیباشد. (مواد غذایی حیوانی محتوی فیبر رژیمینمیباشند).
* رژیمی كه محتوی 25 تا 30 گرم فیبر در هر روز باشد به بهبود عملكرد رودهها كمك میكند. در ضمن این مقدار فیبر میتواند باعث احساس سیری شده و مقدار دریافت غذای شما را كاهش دهد.
* برای افزودن فیبر به رژیم غذایی با مقادیر كم شروع كنید، زیرا افزودن مقدار زیادی فیبر به طور ناگهانی، باعث نفخ، دل درد، اسهال و یا سایر علائم میگردد و شما را از انجام این كار منصرف میكند.
* سعی كنید در هر وعده اصلی غذایی یا در میان وعدهها از میوهها استفاده كنید.
* از انواع لوبیاها، نخودها و عدس بیشتر استفاده كنید.
* از برنج قهوهای، ماكارونی تهیه شده از گندم با سبوس و جو (به عنوان غلات كامل) بیشتر استفاده كنید.
* با استفاده از خشكبار و انواع سبزیهای خام میان وعدههای خوشمزه تهیه كنید.
اگر تصور میكنید خوردن این مقدار فیبر مشكل است میتوانید از مكملهای فیبر استفاده كنید. یك قاشق غذاخوری ازاین مكملها، 15 گرم فیبر دارد. مكملهای فیبر ملین نمیباشند.
ولی قبل از استفاده از آنها، حتماً با پزشك خود مشورت كنید.
* فراموش نكنید كه فیبر مقدار قابل توجهی آب جذب میكند، بنابراین زمانیكه فیبر دریافتی خود را افزایش میدهید، مایعات كافی بنوشید.
* علاوه بر مصرف فیبر، فعالیت فیزیكی میتواند از بروز یبوست در شما جلوگیری كند.
توجه داشته باشید كه عدم كنترل مدفوع در بیماری MS اغلب به دلیل یبوست اتفاق میافتد.
از كاهش توده استخوانی جلوگیری كنید:
مبتلایان به MS ممكن است در معرض خطر پوكی استخوان یا استئوپروز قرار گیرند. پوكی استخوان در مبتلایان به MS به دلیل عدم تحرك، رژیم فقیر از كلسیم، و استفاده از داروهای استروئیدی (كورتونها) پدید میآید.
به منظور پیشگیری از پوكی استخوان به نكات زیر توجه كنید:
* مواد غذایی غنی از كلسیم بخورید مثل فرآوردههای لبنی كم چرب، سبزیجات برگ سبز تیره، ماهی همراه با استخوانهای خوراكی آنها، و بعضی از مواد غذایی غنی شده مثل آب پرتقال و سریال. در مصرف پروتئین، كافئین و سدیم تعادل را رعایت كنید، چون این مواد در جذب كلسیم تداخل میكنند.
* ویتامین D به میزان كافی دریافت كنید. این ویتامین، یك ماده مغذی مهم در جذب كلسیم محسوب میشود. به شرط اینكه پوست بدن در معرض نور كافی خورشید به طور مستقیم قرار گیرد، بدن میتواند مقدار كافی از این ویتامین را بسازد، ولی بسیاری از مبتلایان به MS به منظور جلوگیری از خستگی ناشی از گرما از نور خورشید دوری میكنند. بنابراین مطمئنترین انتخاب برای این بیماران استفاده از مكملهای ویتامین D تحت نظر پزشك است.
* فعالیت داشته باشید. ورزشهایی را انتخاب كنید كه استخوانهایتان تحت تحمل وزن بدنتان قرار گیرند.
مشكلات مربوط به جویدن و بلعیدن:
* نوشیدنیهای نسبتا غلیظ بلعیدن را آسانتر میكنند، ازاین نوشیدنیها میتوان به آب میوههای ژلاتینی، سسهای میوهای، شربتها و پودینگها اشاره كرد.
* مواد غذایی كه به آسانی خرد میشوند مثل انواع چیپسها، كراكرها، نان سوخاری و كیكها میتوانند بلعیدن را مشكلتر كنند از اینگونه مواد غذایی اجتناب كنید.
* مواد غذایی نرم نیازی ندارند كه زیاد جویده شوند. از سیب زمینی له شده و پخته شده به جای سرخ شده استفاده كنید به جای استفاده از میوهها و سبزیهای خام از پخته آنها استفاده كنید. در صورت لزوم از مخلوط كن برای نرم كردن مواد غذایی استفاده كنید.
* سعی كنید از لقمههای كوچك غذا استفاده كنید تا زمانیكه دچار مشكلات بلع هستید از جویدن آنها خسته نشوید.
ام اس و مشكلات دیگر:
مبتلایان به ام اس� معمولاً مشكلات دیگری هم دارند. دیابت، فشار خون بالا، كلسترول بالا مشكلاتی است كه معمولاً مبتلایان به ام اس به آن دچار میشوند و نیاز دارند كه از رژیمهای غذایی خاص و داروها استفاده كنند. رژیم شناسان میتوانند اطلاعات تغذیهای مناسبی رادر اختیار این بیماران قرار دهند.
www.seemorgh.com
نگرانیهایی در مورد مثانه:
مشكلات مثانه ممكن است قابل درمان باشد. با پزشك خود به محض دیدن اولین علامت مشورت كنید. ترس از تكرر ادرار و كاهش كنترل آن باعث میشود بسیاری از افراد مبتلا به MS كه مشكلات مثانه دارند مایعات خود را محدود كنند. محدودیت در دریافت مایعات ممكن است باعث كم آبی، خشكی دهان، بلع دشوار، كاهش اشتها، یبوست، و حتی كمبود بعضی از مواد مغذی گردد. نوشیدن 6 تا 8 اونس آب یا مایعات در هر روز ضروری است.
برای اینكه مایعات كافی دریافت كنید، روشهای زیر را بكارگیرید:
* سعی كنید از نوشیدن آب لذت ببرید، زمانیكه با یك منبع آب مواجه میشوید، سعی كنید یك جرعه از آن بنوشید.
* یك بطری قابل حمل آب همیشه باخود داشته باشید.
* در میان وعدهها و در وعدههای اصلی غذا از آب میوه، شیر و یا آب استفاده كنید.
* نوشیدنیهای غنی از كافئین را محدود كنید مثل قهوه، چای، كولا و سایر نوشیدنیهای غیر الكلی. كافئین به عنوان دیورتیك (ادرار آور) عمل میكند و باید كسانیكه مشكلات مثانه دارند از آن اجتناب كنند.
* اگر الكل مینوشید، در مصرف آن محتاط باشید. الكل مواد مغذی كم ولی كالری بالایی دارد. الكل از فعالیتهای حیاتی مربوط به سیستم عصبی مركزی میكاهد و باعث افزایش مشكلات مربوط به تعادل بدن میشود. و ممكن است باعث تحریك مثانه و تشدید مشكلات مربوط به مثانه گردد.
اگر شما مستعد ابتلا به عفونتهای ادراری هستید، نوشیدن مایعاتی كه به اسیدی شدن ادرار كمك كند، میتواند از این عفونتها جلوگیری كند. از نمونه آنها میتوان آب آلو، زردآلو، سیب و نوعی توت قرمز به نام کرانبری را نام برد. از غذاها یا مایعاتی كه ادرار را قلیایی میكنند اجتناب كنید مثل آب مركبات (آب پرتقال و گریپ فروت)، گوجه فرنگی، سیب زمینی، لوبیای چشم بلبلی و آنتی اسیدهای محتوی بیكربنات سدیم.
تنظیم حركات روده:
یبوست ممكن است در نتیجه ام اس یا عادات شما باشد. در هر صورت ناامید نشوید و از روشهای زیر بهره بگیرید:
* مقدار فیبر مصرفی خود را افزایش دهید. فیبر رژیمیمادهای است كه در غلات، مغزها، دانهها، سبزیجات و میوهها یافت میشود و قابل هضم و یا قابل جذب توسط بدن نمیباشد. (مواد غذایی حیوانی محتوی فیبر رژیمینمیباشند).
* رژیمی كه محتوی 25 تا 30 گرم فیبر در هر روز باشد به بهبود عملكرد رودهها كمك میكند. در ضمن این مقدار فیبر میتواند باعث احساس سیری شده و مقدار دریافت غذای شما را كاهش دهد.
* برای افزودن فیبر به رژیم غذایی با مقادیر كم شروع كنید، زیرا افزودن مقدار زیادی فیبر به طور ناگهانی، باعث نفخ، دل درد، اسهال و یا سایر علائم میگردد و شما را از انجام این كار منصرف میكند.
* سعی كنید در هر وعده اصلی غذایی یا در میان وعدهها از میوهها استفاده كنید.
* از انواع لوبیاها، نخودها و عدس بیشتر استفاده كنید.
* از برنج قهوهای، ماكارونی تهیه شده از گندم با سبوس و جو (به عنوان غلات كامل) بیشتر استفاده كنید.
* با استفاده از خشكبار و انواع سبزیهای خام میان وعدههای خوشمزه تهیه كنید.
اگر تصور میكنید خوردن این مقدار فیبر مشكل است میتوانید از مكملهای فیبر استفاده كنید. یك قاشق غذاخوری ازاین مكملها، 15 گرم فیبر دارد. مكملهای فیبر ملین نمیباشند.
ولی قبل از استفاده از آنها، حتماً با پزشك خود مشورت كنید.
* فراموش نكنید كه فیبر مقدار قابل توجهی آب جذب میكند، بنابراین زمانیكه فیبر دریافتی خود را افزایش میدهید، مایعات كافی بنوشید.
* علاوه بر مصرف فیبر، فعالیت فیزیكی میتواند از بروز یبوست در شما جلوگیری كند.
توجه داشته باشید كه عدم كنترل مدفوع در بیماری MS اغلب به دلیل یبوست اتفاق میافتد.
از كاهش توده استخوانی جلوگیری كنید:
مبتلایان به MS ممكن است در معرض خطر پوكی استخوان یا استئوپروز قرار گیرند. پوكی استخوان در مبتلایان به MS به دلیل عدم تحرك، رژیم فقیر از كلسیم، و استفاده از داروهای استروئیدی (كورتونها) پدید میآید.
به منظور پیشگیری از پوكی استخوان به نكات زیر توجه كنید:
* مواد غذایی غنی از كلسیم بخورید مثل فرآوردههای لبنی كم چرب، سبزیجات برگ سبز تیره، ماهی همراه با استخوانهای خوراكی آنها، و بعضی از مواد غذایی غنی شده مثل آب پرتقال و سریال. در مصرف پروتئین، كافئین و سدیم تعادل را رعایت كنید، چون این مواد در جذب كلسیم تداخل میكنند.
* ویتامین D به میزان كافی دریافت كنید. این ویتامین، یك ماده مغذی مهم در جذب كلسیم محسوب میشود. به شرط اینكه پوست بدن در معرض نور كافی خورشید به طور مستقیم قرار گیرد، بدن میتواند مقدار كافی از این ویتامین را بسازد، ولی بسیاری از مبتلایان به MS به منظور جلوگیری از خستگی ناشی از گرما از نور خورشید دوری میكنند. بنابراین مطمئنترین انتخاب برای این بیماران استفاده از مكملهای ویتامین D تحت نظر پزشك است.
* فعالیت داشته باشید. ورزشهایی را انتخاب كنید كه استخوانهایتان تحت تحمل وزن بدنتان قرار گیرند.
مشكلات مربوط به جویدن و بلعیدن:
* نوشیدنیهای نسبتا غلیظ بلعیدن را آسانتر میكنند، ازاین نوشیدنیها میتوان به آب میوههای ژلاتینی، سسهای میوهای، شربتها و پودینگها اشاره كرد.
* مواد غذایی كه به آسانی خرد میشوند مثل انواع چیپسها، كراكرها، نان سوخاری و كیكها میتوانند بلعیدن را مشكلتر كنند از اینگونه مواد غذایی اجتناب كنید.
* مواد غذایی نرم نیازی ندارند كه زیاد جویده شوند. از سیب زمینی له شده و پخته شده به جای سرخ شده استفاده كنید به جای استفاده از میوهها و سبزیهای خام از پخته آنها استفاده كنید. در صورت لزوم از مخلوط كن برای نرم كردن مواد غذایی استفاده كنید.
* سعی كنید از لقمههای كوچك غذا استفاده كنید تا زمانیكه دچار مشكلات بلع هستید از جویدن آنها خسته نشوید.
ام اس و مشكلات دیگر:
مبتلایان به ام اس� معمولاً مشكلات دیگری هم دارند. دیابت، فشار خون بالا، كلسترول بالا مشكلاتی است كه معمولاً مبتلایان به ام اس به آن دچار میشوند و نیاز دارند كه از رژیمهای غذایی خاص و داروها استفاده كنند. رژیم شناسان میتوانند اطلاعات تغذیهای مناسبی رادر اختیار این بیماران قرار دهند.
www.seemorgh.com