زیفرون (ZIFERON) نام تجاری اینترفرون بتا ۱بی است که تولید آن در سال ۱۳۸۹ توسط شرکت ایرانی زیست دارو دانش و در مرکز رشد واحدهای فناوری فرآوردههای دارویی دانشگاه علوم پزشکی تهران به بهره برداری رسید.
ساختمان و خصوصیات مولکولی زیفرون (اینترفرون بتا یک بی، Interferon beta-۱b):
زیفرون از جمله پلی پپتیدهای دارویی نوترکیبی است که برای مصارف درمانی در مقیاس بالا تولید میشود. این پروتئین سبب کاهش تعداد حملات در بیمارانی میشود که مبتلا به ام اس عود کننده هستند. اینترفرون بتای طبیعی دارای ۳ آمینواسید سیستئین در نقاط ۱۷، ۳۱ و ۱۴۱ از توالی ۱۶۵ اسیدآمینه خود است. سیستئین ۳۱ و۱۴۱ برای فعالیت بیولوژیکی اینترفرون بتا لازم است. به همین منظور در توالی اینترفرون بتای نوترکیب، سرین به جای سیستئین ۱۷ جایگزین شدهاست.
شکل دارویی: پودر لیوفیلیزه تزریقی
دسته درمانی: عامل ایمنولوژیکی
دسته دارویی: اینترفرون، گروه بتا
مورد مصرف : کاهش تعداد حملات عودکننده در بیماری ام اس
منبع
******************************************
زیفرون چیست و این دارو برای چه بیماری تجویز می شود؟
زیفرون یا همان اینترفرون-بتا-یک-بی، معادل یک پروتئین طبیعی انسانی به همین نام است که دارای خواص تعدیل کننده سیستم ایمنی می باشد. این دارو برای کنترل حملات و کاهش سیر پیشرفت بیماری در درمان مبتلایان به بیماری ام اس یا همان مالتیپل اسکلروزیس استفاده می شود. باید توجه داشت که این دارو باعث درمان قطعی ام اس نمی شود ولی در کاهش تعداد حملات ونیز آهسته کردن روند پیشرفت بیماری بسیار موثر می باشد.
موارد منع مصرف دارو
قبل از تجویز این دارو توسط پزشک، وی را از این نکات مطلع سازید :
1- حساسیت به هرگونه اینترفرون بتا طبیعی و یا نوترکیب.
آیا شما به اینترفرون بتا یا هر یک از اجزای این فرآورده حساسیت دارید؟
2- حساسیت به آلبومین انسانی و یا هر یک از اجزای فرمولاسیون.
آیا شما مبتلابه حساسیت به هرگونه دارو، مواد غذایی و یا سایرمواد هستید. به پزشک معالج در مورد آلرژی خود و علایم آن مانند راش (جوش)، تب یونجه، خارش، تنگی نفس، خس خس سینه، سرفه، تورم صورت، لب ها، زبان یا حلق و یا هر گونه نشانه دیگر، اطلاع دهید.
3- بارداری.
· آیا شما باردار هستید و یا قصد بارداری دارید.
· آیا شما به فرزند خود شیر می دهید.
· پزشک و یا داروساز خود را در مورد تمامی داروهای مصرفی (تجویزی، بدون نسخه، فرآورده های گیاهی، ویتامین ها و مکمل ها) وبیماری های زمینه ای خود، آگاه سازید. شما باید مطمئن شوید که آیا مصرف این دارو همزمان با سایر داروهایتان مجاز می باشد. بدون مشورت با پزشک، هیچ دارویی را شروع و قطع نکرده ویا مقدار مصرف آن را تغییر ندهید.
روش نگهداری داروی زیفرون
بسته حاوی داروی زیفرون را باید در یخچال و در دمای 8-2 درجه سانتی گراد نگه داری کرده و از یخ زدگی و قراردادن آن در داخل فریزر خودداری کنید.
نکاتی که در هنگام مصرف این دارو باید در نظر داشت:
· به دندانپزشک، جراح و یا سایر پزشکان خود بگویید که در حال استفاده از این دارو هستید.
· در صورتیکه مبتلا به بیماری قلبی، تیروئید، کبدی و یا اعصاب و روان هستید به پزشک خود اطلاع دهید.
· آیا آزمایش خون شما بررسی شده است.
· در مدت مصرف این دارو از روش های مطمئن ضد بارداری استفاده کنید.
بعضی از عوارض جانبی
کلیه داروها ممکن است باعث عوارض جانبی شوند. اگرچه بسیاری از بیماران دچار عارضه جانبی نشده و یا فقط عوارض خفیفی را بروز می دهند. در صورتی که هر کدام از عوارض زیر و یا عوارض دیگر باعث ایجاد مشکلات در شما گردید، با پزشک خود تماس بگیرید:
· عوارض در محل تزریق (مانند خارش، قرمزی، درد، تورم، زخم، کبودی).
· علایم شبه سرما خوردگی. این عوارض شامل سردرد، ضعف، تب، لرز، بدن درد و تعریق می باشند. داروهای ضددرد ملایم مانند استامینوفن در این موارد مفید می باشند.
· یبوست. نوشیدن مایعات زیاد، ورزش و یا افزودن فیبرهای گیاهی به رژیم غذایی کمک کننده است. در موارد شدیدتر می توانید از پزشک خود بخواهید که یک نرم کننده مدفوع و یا یک داروی ملین را برای شما تجویز کند.
· شکم درد (درد اطراف ناف).
· خلق پایین (افسردگی).
· تورم در دست ها و یا پاها.
در صورت بروز کدام عوارض نیاز به تماس فوری با پزشک معالج می باشد؟
· علایم ناشی از واکنش های حساسیتی مانند راش (جوش)، تب یونجه، خارش، پوست قرمز، متورم، تاول زده یا کنده شده همراه با یا بدون تب، خس خس سینه، احساس تنگی و فشار در حلق و یا قفسه سینه، اشکال در نفس کشیدن یا صحبت کردن، خشن شدن غیر معمول صدا، تورم دهان، صورت، لب ها، زبان و یا حلق.
· نشانه های خلق پایین (افسردگی)، تفکرات خودکشی، عصبی بودن، بالا وپایین شدن احساسات، افکار غیر طبیعی، اضطراب و یا عدم علاقه وانگیزه در زندگی.
· عوارض بسیار شدید پوستی در محل تزریق و یا سایر نواحی بدن.
· هرگونه کبودی وخونریزی زیر پوستی.
· ادرار تیره یا زرد شدن پوست و یا چشم.
· احساس ضعف یا خستگی شدید.
· قادر نبودن و یا میل نداشتن به خوردن غذا.
· مشکلات شدید گوارشی (معده وروده) و یا تهوع و استفراغ.
· درد شدید شکم (اطراف ناف).
· باردارشدن در حین مصرف این دارو.
باید توجه داشت که لیست فوق بیانگر تمامی عوارض جانبی این دارو نمی باشد. درصورتی که در مورد عوارض جانبی ویا توصیه های پزشکی مربوط به آن ها سئوالاتی دارید، با پزشک معالج خود تماس بگیرید.
در این قسمت توجه شما به
دو عارضه شایع این دارو و روش برخورد در جهت به حداقل رساندن آنها جلب می شود:
1) عوارض شبه آنفولانزا یا شبه سرماخوردگی
این عوارض به صورت سردرد، بدن درد، تب، خستگی، کسالت، ضعف و یا لرز می باشند که در ابتدای شروع درمان با دارو بیشتر دیده شده و عمدتا با ادامه مصرف دارو و به مرور زمان کاهش می یابند و یا حتی برطرف می شوند. در صورت بروز هر یک از این عوارض، مصرف یک عدد قرص استامینوفن یا ایبوپروفن و یا حتی یک عدد قرص سرما خوردگی یک ساعت قبل و یا بعد از تزریق کمک کننده است.
نکته مهم دیگر در جهت کاهش این عوارض این است که دارو را همیشه در یک زمان معین و منظم و ترجیحا در ساعات اولیه شب تزریق کنید تا بروز این علایم بیشتر در زمان خواب بوده و در طول روز باعث ایجاد ناراحتی نشوند.
2) عوارض محل تزریق
این عوارض در مصرف کلیه دارو های تزریقی مورد استفاده در درمان ام اس شایع بوده و به یکی از حالات درد در محل تزریق، تحریک پوستی، قرمزی، خارش، کبودی، تورم و یا سفت شدن ناحیه تزریق مشاهده می شوند. جهت کاهش این عوارض، محل تزریق را به صورت چرخشی و طبق جدول رنگی راهنمای نواحی تزریق انتخاب کرده و از تزریق در محلی که از قبل دارای مشکل می باشد، خودداری کنید. دقت کنید که هرگز دو تزریق پی در پی را در یک نقطه انجام ندهید.
جهت کاهش درد در محل تزریق می توانید قبل از تزریق حداکثر به مدت چند ثانیه از تجویز کمپرس سرد در ناحیه مورد نظر استفاده کنید و سپس محل را با پد الکی ضدعفونی کرده و تزریق را انجام دهید. توجه به این نکته ضروری است که استفاده از این روش فقط مخصوص قبل از تزریق بوده و هرگز پس از تزریق دارو از کمپرس آب گرم و یا سرد و یا ماساژ دادن استفاده نکنید، زیرا این اعمال سبب اختلال در جذب و اثربخشی دارو می شود.
نکته مهم دیگر این است که تزریق داروی سرد سبب افزایش شدت درد در محل تزریق می شود. لذا از تهیه و تزریق دارو بلافاصله پس از خروج از یخچال خودداری کرده و حتما حدود 30 دقیقه صبر کنید تا دارو به دمای محیط رسیده و سپس آن را آماده و تزریق کنید.
شرکت زیست دارو دانش