2012/11/15, 08:33 PM
ام اس وقتي سيستم عصبي بيمار ميشود
بيماري اماس به سبب شانس ابتلاي بالاي آن در جوانان، امروزه بسيار مورد توجه محافل علمي و پزشكي است و به خاطر شايع بودن و ناتوانياي كه براي بيماران ايجاد ميكند، كوشش در شناخته شدن درمان و بهبود كيفيت زندگي اين بيماران از اولويتهاي پزشكي قرار گرفته است.
نام اصلي اين بيماري مولتيپل اسكلروزيس است كه دستگاه عصبي مركزي را درگير ميكند. در حالت عادي يك بافت محافظ رشتههاي عصبي را دربرميگيرد كه وجود اين بافت سبب ميگردد انتقال پيامهاي عصبي بخوبي انجام شود و حركات هماهنگ بدن صورت گيرد. در بيماري اماس بافت محافظ فيبرهاي عصبي آسيب ميبيند كه اين آسيب ممكن است به مقدار كم يا زياد باشد و عملكرد بافت عصبي دچار اختلال ميشود.
اين بيماري در سنين 20 تا 40 سال خود را نشان ميدهد، از اين رو به بيماري جوانان شهرت دارد و در خانمها دو برابر آقايان رخ ميدهد.
بيماري كه در هالهاي از ابهام قرار دارد
اگرچه بيماري اماس يك بيماري خودايمن است، اما عليرغم مطالعات فراوان هنوز علت اصلي بيماري در هالهاي از ابهام قرار دارد. فرضيههاي بسياري در اين زمينه مطرح شده كه هيچكدام صددرصد توجيهكننده علت بيماري نيستند. از ميان نظرات بهترين فرضيه مطرح ميكند كه به علت عفونتهاي ويروسي سيستم دفاعي بدن عليه بافت محافظ رشتههاي عصبي وارد عمل شده و موجب تخريب اين بافت ميشود و علائم اماس بروز ميكند.
اما در عين حال به نظر ميرسد عوامل متعددي در علت اين بيماري دخيل هستند، چرا كه افراد از گونهها و جمعيتهاي خاص استعداد بيشتري در ابتلا به اماس دارند. از طرفي بروز بيشتر اين بيماري در خانمها اثر تفاوتهاي هورموني را در اين بيماري مطرح ميكند. جالب است كه اين بيماري در طبقه اجتماعي اقتصادي بالا بيشتر ديده ميشود.
روشهاي تشخيص براي مبتلايان
به سبب درگيري قسمتهاي مختلف دستگاه عصبي اين بيماري خود را در فرمهاي متفاوت نشان ميدهد. برخي بيماران تنها چندين حمله اماس را در طول زندگي خود تجربه و باقي عمر با سير آهسته بيماري دست و پنجه نرم ميكنند، اما عدهاي نيز با سير پيشرفته بيماري همراه هستند. برخي علائم اين بيماري به صورت انقباضات عضلاني، گزگز، دوبيني، تاري ديد در يك چشم، اختلال تعادل، مشكلات مثانه و مشكلات حافظه و تمركز است. در اين بيماري بسته به شدت آسيب در بافت محافظ دورههاي بهبودي موقت يا كامل رخ ميدهد. اينكه واقعا چه اتفاقاتي در انتظار بيمار اماس است، تقريبا ممكن نيست. مبتلايان به اين بيماري مانند افراد طبيعي به ساير بيماريها مبتلا ميشوند و اين بيماران به سبب درگير بودن سيستم عصبي مركزي مشكلات روحي را نيز تجربه ميكنند.
از آنجا كه علائم اين بيماري به صورت دورهاي است، قرار گرفتن اين بيماران در برخي شرايط علائم بيماري را شدت ميبخشد كه بايد از اين شرايط مانند استرس، خستگي و تب اجتناب كنند. يكي ديگر از شرايط بدتر شدن بيماري، قرار گرفتن در معرض گرما براي اين بيماران است. لذا بايد از قرار گرفتن در گرما يا سونا بپرهيزند.
روش تشخيص قطعي براي اماس وجود ندارد و تنها بعد از بروز علائم عصبي ميتوان به اين بيماري شك كرد. گاهي تشخيص اين بيماري ماهها و شايد سالها به طول ميانجامد كه علت آن علائم متفاوتي است كه ايجاد ميكند.
معمولا پس از يك معاينه عصبي كامل، از روشهاي تكميلي براي تشخيص استفاده ميشود. پتانسيلهاي القايي كه براي اندازهگيري ميزان انتقال پيامهاي عصبي در سيستم عصبي صورت ميگيرد، يكي از روشهاي تشخيصي است. از طرفي امآرآي و سيتياسكن ميتواند در تشخيص كمككننده باشد. كشيدن مايع مغزي نخاعي نيز در تشخيص استفاده ميشود.
اماس و زندگي
بيماران بسختي ابتلا به اماس را ميپذيرند و سير آهسته اين بيماري و علائم دورهاي آن بيمار را ناتوان خواهد ساخت. اين بيماران نياز به حمايت همهجانبه خانواده خواهند داشت تا بتوانند زندگي عادي خود را از سر گيرند. از آنجا كه استرس و خستگي موجب تشديد علائم بيماري ميشود، بايد شرايط شغلي و تحصيلي اين بيماران به دور از هيجان و اضطراب باشد. براي اين بيماران، حركات ورزشي منظم و سبك روزانه و ورزشهاي توانبخشي توصيه ميشود. شنا يكي از ورزشهايي است كه در اين بيماري توصيه ميشود، اما بايد از ورزشهاي سنگين پرهيز نمايند. از آنجا كه اين بيماران به يبوست مبتلا ميشوند، بايد ميزان فيبر و مايعات روزانه را در رژيم غذايي خود افزايش دهند و از رژيم غذايي كمچربي و استفاده از چربيهاي گياهي استفاده كنند.
حساسيتهاي غذايي بيماري را تشديد ميبخشد، بنابراين بايد از ادويهها و شكلات كمتر استفاده كنند. سن درگيري بيماران بخصوص خانمها به گونهاي است كه سن باروري را در بر ميگيرد. مطالعات نشان دادهاند بارداري بر روند بيماري اماس تاثيري ندارد، اما امكان افزايش عود بيماري در 3 ماهه اول پس از زايمان گزارش شده است. مادراني كه از درمان اينترفرون استفاده ميكنند، قادر نخواهند بود به فرزند خود شير دهند.
درمانهاي نوين براي يك بيماري ناشناخته
متاسفانه هنوز درمان قطعي براي اماس شناخته نشده است. برخي از داروهاي مصرفي در اين بيماران مربوط به درمان علامتي علائم اين بيماري است. مثلا براي رفع انقباضات عضلاني، داروهاي مسكن استفاده ميشود.
درمان ديگر استفاده از كورتونهاست كه شدت علائم بيماري را در مراحل اوليه كاهش ميدهد و به سبب داشتن عوارض جانبي، اين داروها بايد با احتياط مصرف شوند.
پژوهشها تزريق ايمونوگلوبولين را در اين بيماران مفيد مطرح كردهاند، زيرا روند و عوارض بيماري را كاهش ميدهد.
اما دسته مهم دارويي در اين بيماران، داروهاي اينترفرون هستند كه پروتئينهاي ساخته شده از روش بيوتكنولوژي بوده و موجب تقويت سيستم ايمني بدن ميشوند. اين دسته دارويي از عود بيماري جلوگيري ميكنند و به صورت عضلاني تزريق ميشوند و كساني از آن استفاده ميكنند كه بيش از يك حمله در سال دارند.
اين دسته دارويي تنها از عوارض بعدي بيماري جلوگيري ميكنند، اما در بهبود ناتوانيهاي ايجاد شده قبلي تاثيري ندارند. 3 نوع اينترفرون براي درمان بيماري اماس ساخته شده كه خوشبختانه با تلاش پژوهشگران ايراني مشابه اين اينترفرونها در كشور در حال ساخت است و با اين خودكفايي علاوه بر كاهش هزينههاي اين بيماران، دسترسي آنها به دارو آسان ميشود.
نوع ديگري از داروها به نام گلاتيامر استات نيز به عنوان جايگزين اينترفرونها استفاده ميشوند كه تزريق آنها زيرپوستي است و از عود بيماري جلوگيري ميكنند.
پژوهشهاي جديد، استفاده از داروهاي ضدسرطاني چون سيكلوفسفامايد را در انواع اماسهاي پيشرونده مطرح كردهاند كه تحقيقات بر اثر اين داروها همچنان ادامه دارد.
تعويض پلاسماي خون نيز در بيماراني كه به درمانهاي ديگر پاسخ نميدهند، در جلوگيري از عود اين بيماري استفاده ميشود
منبع
+ نوشته شده در پنجشنبه دوازدهم خرداد 1390 توسط دکتر علی بهشتی
اے دنیا کے مسافر منزل تیری قبرھیں اے کر رھا ھیں جو تو دو دن کا یہ سفرھیں موت ھیں تیرا ان دیکھا ساتھی آچانگ تجھے نگل لے گا:ای مسافر دنیا خونه ی توقبر است ای که هرکاری میکنی سفر دو روزه هست مرگ رفیق ندیده ی تو است یکهو نفست رو می گیره