[sargol]

چه طوری می شه خنک شد؟
پیام ام اس

مریم پیمان - این پرسش مشترک همه آدم‌ها در فصل‌های گرم است. اما برای کسانی که از داروهای مختلفی مثل اینترفرون‌ها و آونکس و دیگر داروهای تزریقی کنترل ام اس استفاده می‌کنند، این سوال در همه روزهای سال مطرح است و روزهای داغ تابستان به شکل یک غصه شنیده می‌شود. اولین پاسخ‌ها همیشه بهترین راه حل‌ها نیست اما شنیده می‌شود که محل زندگی را به مناطق سرد منتقل کنید. این پاسخ خیلی عاقلانه نیست زیرا خانم و آقایی که در اداره‌ای بعد از سال‌ها تلاش شاغل شده‌اند و یا دانشجویی که بعد از تلاش مفرط در دانشگاه در رشته مطلوبش قبول شده است حاضر نیست تا موقعیت مطلوب به دست آمده را رها کند و به ارتفاعات خنک نقل مکان کند. بنابر این بهتر است راه‌هایی برای اداره و مدیریت گرما پیدا کرد تا سختی ناشی از گرما برای بیماران به حداقل ممکن برسد.

را‌ه های خنک شدن از میان تجربه‌های شخصی، صحبت‌های قدیمی تر ‌ها و توصیه‌های علمی جدید استخراج شده‌اند؛

۱- استفاده از مایعات خنک کننده بدن؛ این توصیه قدیمی‌هاست که از مایعات و میوه‌های خنک کننده بدن مانند هندوانه و طالبی و از طرفی شربت‌های مناسب مانند خاکشیر استفاده کنید. از آن جایی که ام اس درصد یبوست را هم بالا می‌برد این تجویز می تواند کمک خوبی برای کاهش دما و یبوست به صورت هم زمان باشد. استفاده از چای یخ، آب آلبالو و شیر سویا هم تجربه خنک شدن در برخی افراد بوده است. اگر به نوشیدن چای داغ اول صبح عادت دارید جدا به شما پیشنهاد می کنیم که این عادت را ترک کنید و یک لیوان چای ولرم یا خنک را جایگرین کنید تا در طول روز دمای بدن شما بالا نماند.

۲- زندگی در سایه: برای رفتن به هر جایی مطمئنا راهی وجود دارد که بشود از نور مستقیم آفتاب دور شد؛ استفاده از سایه‌های ناشی از ساختمان‌های بلند، تنظیم زمان رفت و برگشت در ساعت‌هایی که آفتاب مایل می‌تابد و استفاده از مترو راه‌های متعارفی هستند که از تشدید دما جلوگیری می کنند.

۳- حمل یخ؛ یخ خشک یا تهیه بطری‌های کوچک آب و یخ می‌تواند کمک خوبی باشد و هر جا هم که لازم شد نوشیدن آب این بطری ها می‌تواند کمک مفیدی برای کاهش دما باشد. یکی از بیماران پیشنهاد داده است که یخ خشک را در پارچه‌ای بپیچید و روی صندلی کار خود بگذارید. او مدعی است این روش دمای بدن را به سرعت پایین می‌آورد.

۴- تهیه تهویه کننده هوا؛ اسپیلت، کولر آبی و گازی این روزها بسیار رایج است و افراد برای کاهش دمای ساختمان‌ها به آنها روی می آورند. جالب است بدانید در کشورهای دیگر از جمله انگلستان با تجویز دکتر و تایید کمیسیون پزشکی مبتلایان به ام اس می‌توانند این تجهیزات را با تخفیف تهیه کنند و برای پرداخت پول برق هم می‌توانند با ارائه نامه تایید شده پزشک از تسهیلات ویژه‌ای برخوردار شوند.

۵- محصولات خنک کننده؛ جلیقه خنک کننده و تهویه هوا، کلاه و سایبان و هم چنین نوار خنک کننده گردن از جمله محصولاتی هستند که این روزها برای کاهش دمای بدن بیماران مبتلا به ام اس استفاده می‌شود. انجمن ام اس آمریکا این محصولات را رایگان در اختیار بیماران قرار می‌دهد.

الف - جلیقه آتش نشانان؛ این جلیقه برای آتش نشانان ساخته شده است تا در فضای گرم حریق بتوانند به راحتی به وظیفه خودشان عمل کنند. جلیقه به حالت نگه دارنده یخ عمل می کند که بیش از سه ساعت در گرما دوامی ندارد و مانند یخ‌های خشک دارویی باید برای تجدید سرما در یخچال و فریزر قرار بگیرند. این نوع جلیقه‌ها وزن زیادی دارند و حداقل وزن آن‌ها در اشکال جدید خارجی ۸۰۰ تا ۱۰۰۰ گرم است. اما نمونه های موجود وزن بیشتری دارند. این جلیقه ها مشخصا برای کاهش دمای بدن افراد مبتلا به ام اس در وزن کمتر ساخته شده است که امیدواریم به صورت گسترده به زودی در بازار ایران پیدا شود.

ب - جلیقه خنک کننده یا جلیقه تهویه مطبوع ؛ محققان جلیقه ابتکاری را تولید کرده اند که تنها با استفاده از دو باتری به خنک سازی فرد با استفاده از سیستم جریان هوا می پردازد. این جلیقه که محصول طراحی محققان اروپایی است، در حقیقت یک موتور خنک کننده ویژه تهویه مطبوع هوا دارد که در دو جیب کناری جای گرفته و در هر دقیقه بالغ بر ۵۵۰ لیتر هوا را در اطراف پوست بدن جابه جا می کند و بدین ترتیب فرد احساس خنکی می کند. چنین سیستمی افزایش تعریق بدن را به دنبال داشته و به واسطه تنظیم طبیعی دمای بدن، فرد استفاده کننده احساس خنکی می کند. در هر سری استفاده از باتری‌های شارژ شده تا ۸ ساعت به خنک سازی فرد می پردازد و لایه پلی استری سه بعدی ۱۰ میلیمتری به کار رفته دراین سیستم، شکافی را میان پوست و لباس ایجاد می کند تا بدین ترتیب هوا بهتر در اطراف پوست جریان یابد. این جلیقه ها در صنعت و مشخصا در کارگاه های ذوب با حرارت بالا استفاده می شوند


ج- نوار خنک کننده گردن؛ تجربه نشان داده که کاهش دمای گردن، پاها و ناحیه شکم در کاهش دمای کل بدن بسیار موثر است. نوار خنک کننده گردن هم نوار باریکی شامل کریستال‌های مرطوب نگه دارنده است که نمونه‌های کوچک معکوس آن را در شکل رطوبت گیر داروهایی مانند قرص جوشان دیده‌ایم. این نوارهای خنک کننده با ماندن یک ساعت در آب برای تبدیل شدن کریستال‌ها به حالت ژله‌ای و نگه داری در یخچال می‌توانند ساعت‌ها خنک بمانند. ارتش آمریکا برای خنک نگه داشتن سربازان اعزامی خود به کشورهای مختلف از این گردنبندهای خنک کننده استفاده می‌کند. در هر بار استفاده تنها با رها کردن آن در ظرف آب به مدت یک ساعت امکان استفاده مجدد برای شما فراهم می شود.

د – اسپری؛ قوطی‌های اسپری آب را می‌توان در یخچال نگه داشت تا بعد از خنک شدن در موارد مختلفی مانند اسپری کردن آب بر روی صورت و دست ها مورد استفاده قرار گیرد. این اسپری‌ها یک بار مصرف نیستند و امکان شارژ مجدد را دارند.

۶- خوردن غذاهای سرد؛ برای همه افراد خوردن غذاهای گرم در هوای داغ کار دشواری است. اما از آن جایی که بیماران مبتلا به ام اس نیاز دارند تا با تهیه غذای مناسب انرژی کافی را به دست بیاورند و از خستگی زودرس ناشی از نوسان قند خون جلوگیری کنند بهتر است آنها غذاهایی را بخورند که با وجود خنکی یک وعده کامل باشند؛ سالاد با انواع سبزیجات و میوه مانند سالادهای مدیترانه ای و اروپایی، آجیل، لوبیا، تخم مرغ، ساندویچ، گوشت قرمز و ماهی، سوپ سرد، استفاده از چیپس سویا و خرما و سایر غذاهای آب‌پز کم‌تر چرب.

۷- دوش گرفتن؛ بر خلاف باور عمومی که افراد وقتی گرم می شوند دوش می گیرند تا دمای آنها پایین بیاید راه درست گرفتن دوش آب سرد یا ولرم قبل از فعالیت‌های گرم کننده مانند حرکت و راه رفتن است و قدرت تحمل فرد را در گرما بالا می برد. استفاده از حوضچه آب سرد در هنگام ورزش کردن هم بهترین راه حل برای کسانی است که دوست دارند هنگام نرمش دمای بدنشان پایین بماند.

۸- تعیین زمان بندی لوازم منزل؛ لوازم آشپزخانه از جمله مایکرویو، فر، ماشین ظرفشویی و لباسشویی در حین کار گرما تولید می کنند. با زمان‌بندی برای استفاده از آنها در ساعت‌های اولیه صبح که دمای هوا کمتر است از بالارفتن دمای منزل جلوگیری کنید.

۹- پنکه های سقفی- آبی؛ استفاده از پنکه‌های سقفی شاید در نگاه اولیه کمکی به خنک شدن هوا نکند اما نوعی از پنکه‌ها که مخزن آب دارند و قطرات آب را با فشار هوا به اطراف پرتاب می کنند در خنک شدن هوا بسیار موثر هستند.

۱۰- پارک کردن در محل خنک؛ توقف چند ساعته وسیله نقلیه شما در زیر آفتاب می تواند دمای بدن شما را در هنگام رانندگی بالا ببرد زیرا گرمای جذب شده توسط ماشین به بدن شما منتقل می شود. بسیاری از مبتلایان به ام اس در آمریکا برچسب پارک مخصوص در سایه روی شیشه ماشین‌هایشان نصب می‌کنند و اصلا نگران نگاه دیگران و برداشت آنها نیستند بلکه به سلامت خود فکر می کنند و اینکه چطور کمتر خود را در معرض گرما قرار بدهند. اما اگر روی صندلی عقب ماشین بنشینید و شیشه جلوی ماشین را پایین بدهید هم دمای ماشین را پایین آوردید و هم از روشن کردن کولر و مصرف بنزین خودداری می‌کنید.

۱۱- رفتن به خارج از شهر؛ کسانی که می‌توانند بهتر است از اواخر بهار تا اواخر تابستان را به اطراف شهر پناه ببرند و از موج گرما دوری کنند. در غیر این صورت برنامه ریزی برای رفتن به تعطیلات کوتاه آخر هفته به مناطق خنک ترمی تواند در پایین آمدن میانگین دمای بدن در هفته موثر باشد.

۱۲- استفاده از لباس نمناک؛ یکی از راه‌های ساده خنک شدن پوشیدن لباس‌های مرطوب است. یکی از بیماران نیز پیشنهاد کرده است تا لباس مرطوب را در فریزر قرار داده و هنگام گرمای شدید از آن استفاده کنید تا خنکی مطبوعی را تجربه کرده باشید. اگر چه کمی غیر عادی به نظر می رسد اما روش مناسبی برای کاهش دماست. به علاوه می توانید دستمال‌های مرطوب را در کیف شخصی تان نگه داری کنید و هر جا که احساس گرما کردید از آنها بر روی صورت و دور گردنتان استفاده کنید تا از گرما آسیبی نبینید.

در هر حال سعی کنید خنک بمانید تا در کنترل و بهبود بیماری قدم مهمی را برداشته باشید.