[گروه کوهنوردی ام اس سنتر]

گزارش پیمایش و صعود به قله زیبای دماوند

زمان : پنج شنبه ، جمعه و شنبه ۱۷، ۱۸ و ۱۹ مرداد ماه سال ۱۳۹۲
مسیر پیمایش
روز اول : آغاز ( صعود )
حرکت از تهران به سمت پلور – توقف در فدراسیون – حرکت به سمت ابتدای مسیر جبهه غربی با ماشین – شروع برنامه با کوله کشی حدود ۲ تا ۲/۵ ساعت تا جانپناه سیمرغ در ارتفاع ۴۱۵۰ متری – بر پایی کمپ و صرف نهار – صعود به ارتفاع ۴۸۰۰ متری جهت هم هوایی و بازگشت به محل کمپ – شب مانی در محل کمپ
روز دوم ‫:‬ صعود به قله ‬‬
حرکت به سمت قله در بامدادان – صرف صبحانه مختصر در مسیر – صعود به قله – عکاسی بروی قله و استفاده از مناظر قله – بازگشت به محل کمپ – استراحت صرف نهار – شب مانی در محل کمپ
روز سوم ‫:‬ فرود و ‫...‬‬‬‬‬
حرکت به سمت محل سوار شدن ماشین در صبحگاهان – بازگشت به فدراسیون پلور- حرکت به سمت آبگرم لاریجان – استفاده از آبگرم طبیعی لاریجان – بازگشت به سمت تهران
حاضرین در برنامه ‫:‬ مهدی خیری ‫(‬ سرپرست گروه کوهنوردی همگام ‫)‬، جمعی از همنوردان عزیز گروه کوهنوردی همگام ‬‬‬‬‬‬
گروه کوهنوردی ام اس سنتر ‫:‬ فربود ‫(‬ سرپرست گروه ام اس سنتر ‫)‬ ، حمید ‫(‬ جانشین سرپرست ‫)‬ ، اعضای گروه ‫:‬ شهرزاد ،متین ، ندا و مریم ‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬
نیازهای صعود برای برنامه تابستانی ‫:‬ کیسه خواب ، باتوم کوهنوردی ، کفش ساقدار کوهنوردی ، کوله پشتی مناسب کوهنوردی ، گتر ‫(‬ پوششی است برای جلوگیری از ورود برف ، خاک و خاشاک به داخل کفش و کثیف شدن شلوار که بر روی ساق شلوار و بالای کفش بسته می شود ‫)‬ ، هد لامپ ‫و باتری ( در گزارش های قبل توضیح داده شده ) ، یخ شکن ، دو تا سه لیتر آب ،دستکش دو پوش ، چادر ( با توجه به فصل صعود و شلوغی و کوچکی پناهگاه غربی ، همراه بردن چادر الزامی است ) ، اجاق گاز کمپ و کپسول ، قطب نما ، تنقلات همچون : خرمای خشک ، خشکبار ،آبنبات ، لیمو ترش ، سیر ( شاید نیاز به این مورد در جبهه غربی به خاطر دوری از فضاهای گوگردی کمتر از بقیه باشد اما به هر حال وزش باد به خصوص در نزدیکی قله می تواند میزان قابل توجهی گوگرد وارد هوا کند . بوی سیر و استشمام آن تاثیر بوی گوگرد را روی افراد کمتر و صعود را راحت تر می کند ) ، کرم ضد آفتاب ، عینک آفتابی ،غذا روزی سه وعده به تعداد روزهای صعود ، قاشق ، چنگال ، لیوان ، چاقو ، کتری ، ظرف غذا ، فندک ، لباس اضافه سبک، لباس اضافه سبک ، پانچو ( بارانی ) ، لباس گرم (گرتکس و پلار ) ، کوه حمله ( کوله سبکی است که کوهنوردان برای صعود نهایی به قله استفاده می کنند ، به این صورت که کوله اصلی را در کمپ گذاشته و با وسایل لازم و ضروری و کوله کوچک و سبک به سمت قله می روند ، کلاه طوفان ( کلاهی که صورت را به جز چشمها و بینی پوشانده و برای زمان بادهای شدید ، آفتاب شدید و طوفان استفاده می شود )‬‬‬‬‬‬‬‬‬
دماوند : کوه دماوند ،کوهی در شمال ایران به ارتفاع ۵۶۷۱ متر است . این کوه به عنوان یک آتش فشان خفته ، شناخته شده و در قسمت مرکزی رشته کوه البرز و در جنوب دریای خزر واقع شده است . هنگام صاف و آفتابی بودن هوا این کوه از تهران ، ورامین و قم نیز قابل رویت است . آخرین فعالیت های آتش فشانی این کوه مربوط به ۳۸۵۰۰ سال قبل بود و در حال حاضر خفته محسوب می شود .
مسیر های اصلی صعود به قله ‫:‬ ‬‬
جبهه جنوبی ، جبهه شمالی ، جبهه شمال شرقی ، جبهه غربی ‫.‬ اسان ترین این مسیر ها جبهه جنوبی است ‫(‬ که البته وجود گوگرد فراوان می تواند تا حدودی مشکل افرین باشد ‫)‬ و سخت ترین آن جبهه شمالی محسوب می شود ‫.‬ ‬‬‬‬‬‬‬‬

پوشش گیاهی ‫:‬ پوشش گیاهی دماوند در ارتفاعات مختلف متفاوت است ‫.‬ جالب اینکه گیاهان این منطقه به اسم دماوند نامگذاری شده اند ‫.‬ گیاهانی مثل بومادران دماوندی ،پیر گیاه دماوندی ،فراموشم مکن دماوندی ،زنگوله ای دماوندی ، ماشک دماوندی در ارتفاع ۳۲۰۰ تا ۳۵۰۰ متری علف ها و بوته های بلند خاردار وجود دارند ‫.‬ بعضی دیگه از گونه های گیاهی عبارتند از کاج آلپی ، گون ، یاسمن صخره ای ، شبدر شاه بلوطی ، ترشک کوهی ، نسترن وحشی ،چمن آراراتی ،علف قرمز ، خاک شیر تلخ کوتوله و ‫…‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬
در برخی از فصول سال ، دامنه دماوند پوشیده از گل شقایق است ‫.‬ این شقایق منحصر به فرد شقایق لار نامیده میشود ‫.‬ دامنه دماوند همچنین از لحاظ مرتع یکک چراگاه بسیار غنی محسوب میشود ‫.‬ هر چند که چرای بی رویه می تواند به طبیعت دماوند صدمات جبران ناپذیر وارد نماید ‫.‬ ‬‬‬‬‬‬‬‬
پوشش جانوری ‫:‬ تنوع جانوری در کوه دماوند بسیار زیاد است ‫.‬ از جانوران شکارچی چون روباه ،شغال ، سگ ،گرگ ،خرس تا جانوران گیاهخوار چون کل ، میش ،آهو ،گراز ، خرگوش ‫.‬ همچنین پرندگان شکارچی چون عقاب طلایی ، جغد ، خفاش ،تیهو ،کبک ، سینه سیاه ، طوطی و دارکوب در این کوه دیده میشوند ‫.‬ همچنین چندی نوع مار ، عقرب ، بزمجه ،انواع خانواده موش و گور کن نیز در این منطقه وجود دارد ‫.‬ بیشتر گزنده های این منطقه سم مهلکی ندارند و حتی نیش خطرناک ترینشان نیز تا چند ساعت پس از گزش قابل درمان است ‫.‬ ‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬

پناهگاهها ‫:‬ پناهگاه گوسفند سرا ‫(‬ کوهپایه ‫)‬ در ارتفاع ۲۹۵۰ متری ،بارگاه سوم ‫( یال جنوبی ) در ارتفاع ۴۱۵۰ متری ، پناهگاه سیمرغ ( یال غربی ) در ارتفاع ۴۱۵۰ متری ، پناهگاه تخت فریدون ( یال شمال شرقی ) در ارتفاع ۴۳۶۰ متری جانپناه فلزی ( جبهه شمال ) در ارتفاع ۴۰۰۰ متری ‬‬‬‬‬‬‬‬‬
یخچالهای معروف ‫:‬ یخچال سیوله ‫(‬ جبهه شمالی ‫)‬ ، یخچال دوبی سل ‫(‬ جبهه شمالی ‫)‬ ، یخچال عروسکها ‫(‬ جبهه شمالی ‫)‬ ،یخچال دره یخال ‫(‬ شمال شرقی ‫)‬ ،یخچال خورتاب سر ، یخچال شمال غربی و یخچال غربی ‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬
آبشار معروف ‫:‬ در جبهه جنوبی کوه دماوند آبشاری یخ زده وجود دارد که آبشار یخی نامیده میشود و در نوع خود در جهان منحصر به فرد حساب میشود ‫.‬ بلندای این آبشار هفت متر و قطر آن سه متر می باشد ‫.‬ یخ این ابشار هرگز ذوب نمی شود ‫.‬ تنها تابستانها در ساعت گرم ظهر ،آب بسیار کمی از آن جاری میشود که چند ساعت بعد با سردتر شدن هوا دوباره منجمد میشود ‫.‬ به این ترتیب این آبشار همواره یخ زده باقی میماند ‫.‬ در بالای آبشار یخی گودالی وجود دارد که در تمام طول سال پوشیده از برف است ‫.‬ آبشار یخی در ارتفاع ۵۱۰۰ متری ، از نظر ارتفاع از سطح دریا مرتفع ترین آبشار خاورمیانه حساب می شود ‫.‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬

تپه گوگردی ‫:‬ این تپه در جبهه جنوبی و در نزدیکی قله یکی از نقاطی است که فعالیت های آتش فشانی دماوند در آن نمود پیدا می کند ‫.‬ خاک این منطقه سراسر پوشیده از گوگرد و همراه با خروج گازهای گوگردی است ‫.‬ کوهنوردان تقریبا از سمت راست آن عبور می کنند ‫.‬ عبور از این منطقه و مواجهه با گازهای بدبوی گوگردی و وجود باد که خاک های گوگردی را به سر و صورت کوهنوردان می پاشد ، دشوارترین بخش صعود به قله دماوند در این مسیر است ‫.‬
‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬

جاذبه های قله
یکی از جاذبه های روی قله دماوند وجود تعدادی گوسفند یخزده است . هیچ کس نمی داند این گوسفندان به دنبال چرا یا بر اثر گم کردن راه و یا چه علت دیگر به قله راه یافته اند . اما بر اثر برودت هوا همان جا یخ زده و سالهاست که جسد آنها بر روی قله مانده است . از دیگر جاذبه های قله دهانه اتش فشانی این کوه زیباست . لازم به ذکر است آنچه که گفته شد در صعود از جبهه جنوبی قابل دسترسی است .

واژه دماوند
در مورد نامگذاری دماوند در فرهنگ معین امده دم به معنی دمه و بخار و وند به معنی دارای است که مفهوم آن میشود دارای دم و بخار که به مفهوم کوه آتش فشانی است ‫.‬ احمد کسروی نیز که البته نظری کاملا متفاوت دارد ‫.‬ پس از استدلالی پیچیده دماوند را با مفهوم بر جای ایستاده معرفی می کند ‫.‬ ‬‬‬‬‬‬
جشن تیرگان ‫(‬ روز ملی دماوند ‫)‬ ‫:‬ جشن تیرگان که روز ملی دماوند نیز نامگذاری شده است ،سیزدهم تیر ماه می باشد ‫.‬ انجمن کوهنوردان ایران هر ساله در این روز جشن را در دامنه های قله دماوند در شهر رینه لاریجام شهرستان آمل برگزار می کند ‫.‬ لازم به ذکر است این جشن به ثبت ملی رسیده است ‫.‬ ‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬

سرود ملی ‫:‬ برای دماوند یک سرود ملی نیز با صدای سالار عقیلی خوانده شده که برای اولین بار در روز ملی دماوند در سال ۱۳۹۱ در حضور نه هزار نفر رونمایی شد ‫.‬ این سرود را در اینجا می توانید بشنوید ‫.‬ ‬‬‬‬‬‬

دماوند ، ثبت در آثار ملی ‫:‬ درسی ام تیر ماه سال ۱۳۸۷ ، دماوند به عنوان نخستین اثر طبیعی ایران در فهرست اثار ملی ثبت شد ‫.‬ همچنین این کوه از سال ۱۳۸۱ به عنوان اثر طبیعی ملی در شمار مناطق چهار گانه ارزشمند از نظر حفظ محیط زیست قرار گرفته است ‫.‬ ‫
اولین های دماوند ‫:‬ اولین گزارش مستند صعود به دماوند ۱۳۶ سال قبل در روز سه شنبه ۱۲۴۹ خورشیدی اتفاق افتاد ‫.‬ همچنین اروپاییان نیز برای اولین بار در سال ۱۸۳۷ موفق به صعود به این قله شدند ‫.‬ اولین پرواز بشر بر فراز قله دماوند در سال ۱۳۰۴ برابر با ۱۹۲۵ میلادی توسط یک هواپیمی فرانسوی انجام شد ‫.‬ همچنین اولین صعود از چهار جبهه توسط مرحوم رابوکی انجام شد ‫.‬ او در یک اقدام جسورانه در یازدهم مرداد سال ۱۳۸۰ در مدت ۲۶ ساعت و پانزده دقیقه قله دماوند را از چهار جبهه صعود کرد ‫.‬ ‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬

کوههای اطراف
ورارو . گل زرد . کاعون ( کبود ) ، میانرود
رودخانه ها ‫‬‬‬
‬رودخانه تینه در شمال ، رودخانه هراز در جنوب و شرق و رودخانه دلیچای در غرب
فاصله از شهرهای نزدیک ‫‬‬‬
‬این کوه در ۶۹ کیلومتری شمال شرق تهران ، ۶۲ کیلومتری غرب آمل و ۲۶ کیلومتری شمال شهر دماوند واقع شده است ‫.‬ ‬‬
جاذبه های توریستی اطراف کوه ‫‬‬‬
‬پارک ملی لار ، روستای توریستی آبگرم لاریجان ، آب معدنی هایی چون بایجان ،اسک ،استراباکو ، چشکه پلور ،چشمه آب معدنی آب آهن ،آبشار شاهاندشت و قلعه ملک بهمن و غار گل زرد


گزارش برنامه

آغاز ‫:‬‬‬

صبح روز پنج شنبه ،صبح خاصیه ‫.‬ نه مثل خیلی صبح های دیگه که بلند میشدیم و کوله بسته شده رو می ندازیم رو دوش و می ریم کوه ‫…‬ نه ‫…‬ این یکی حال و هوای دیگه ای داره ‫.‬ فلکه اول تهرانپارس لحظه به لحظه پر میشه از بچه های کوهنورد که با یه شوق خاصی اومدن برا دماوند ‫.‬ ولی ‫…‬ نه ‫…‬ اهمیت صرفا دماوند هم نیست ‫.‬

موضوع یه هدفه‫.‬ چشمها دنبال اون شش دختر و پسر ام اسیه که اومدن به نمایندگی از طرف یه جمع بزرگ ، برای اینکه خودشون و دوستاشون رو به کل این شهر که نه به کل این کشور ثابت کنن ‫.‬ اعتراف می کنم ، بچه های خودمون هر کدوم که از راه میرسن ، پشت اون خنده و سرحالی اول صبح و شوقشون ، یه نگرانی شیرین هم موج میزنه ، چیزی درباره اش نمی گیم ولی میشه حسش کرد ، خب سخته ‫.‬ نه دماوند که خب ، سختی های خودش رو داره بلکه احساس مسئولیت ، این حتی از خود دماوند هم سخت تره ‫.‬ ساعت هشت صبحه و بچه ها دیگه همه رسیدن ، این وسط به جز بعضی از پدر و مادرای عزیز بچه های خودمون که اومدن تا دعای خیرشون رو بدرقه راهمون کنند ، میهن ‫عزیزم ( یه غریبه ) هم اومده . اون ساعت صبح واقعا همت می خواد و انگیزه ولی ، انقدر این اتفاق برای همه ماست که انگیزه اش کاملا قابل درکه . بچه های همگام یه جور خاصی نگاهمون می کنن ، یه جور پر انگیزه ، یه جوره مشوق . سوار اتوبوس میشیم .

بر خلاف خیلی وقت ها کسی میل زیادی به خوابیدن نداره . میریم به سمت جاده هراز تا خودمون رو برسونیم به پلور . بین راه توقفمون امامزاده هاشمه ، به ‬نزدیکی های پلور که می رسیم ، تقریبا بعد از آب معدنیه پلور ، دماوند دیده میشه ‫.‬ نمیدونم جاذبه و زیبایی این کوه عجیب در چیه که تا میبینیش علاوه بر حس غرور دلت می خواد ساکت بشینیو فقط نگاهش کنی ‫.‬ بالاخره می رسیم به یه راه فرعی ، با دیدن مجسمه زیبای مرد کوهنورد که اشاره به دور و به سمت کوه داره واضحه که باید مسیر رو به سمت چپ بریم ‫.‬

و بالاخره میرسیم به فدراسیون کوهنوردیه پل‫ور . فدراسیون علاوه بر داشتن مغازه خوراکی فروشی و همچنین مغازه ای که لوازم کوهنوردی داره ، دارای یک خوابگاه هم هست که کوهنوردا می تونن شب رو اونجا بگذرونن . این خوابگاه به قرارگاه پلور معروفه .اینو هم بگم که جلوی در فدراسیون یه نقشه بزرگ از دماوند نصب شده که راهها و مسیرهای صعود رو به خوبی نشون میده . ‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬
قرارگاه پلور: این قرارگاه در ارتفاع ۲۲۷۰ متری از سطح دریا ، در زمین بزرگی واقع در ابتدای جاده سد لار ، نرسیده به دو راهی رینه به صورت سالن سوله و با وسایل و تجهیزات مناسب ساخته شده است . این بنا شامل خوابگاه ، سرویس های بهداشتی ، دیواره سنگ نوردی و پارکینگ است .

اتاق خواب ، سرویس بهداشتی ، آشپزخانه و حمام است . قیمت کرایه هر اتاق ۶ تخته برای یک شب ۴۸ هزار تومان است .
شماره تلفن های قرارگاه : ۰۱۲۲۳۲۴۲۸۰۱
آقای محمد پور : ۰۹۱۲۳۱۸۹۴۳
آقای ساریخانی : ۰۹۱۹۰۸۴۶۳۶۰

بچه ها دیگه آخرین خریدها و آخرین مراجعات به سرویس های بهداشتی رو انجام میدن و دیگه وقته رفتن میرسه . وقت شروع یه حرکته پر از انگیزه . از اینجا تا پای دامنه اصلی کوه رو باید با وانت بریم .

نیسانهای آبی که با وجود بالا و پایین پریدنای زیادش ، کلی پشتش میخندیم و خوش میگذره . اگه اشتباه نکنم قیمت وانت ها برای بردن تعداد مشخص حدود صد هزار تومانه . این مسیر ۱۷ کیلومتره ، چیزی حدود یک ساعت و نیمه و اول یه جاده آسقالته و از یه جایی به بعد خاکی میشه . اولین جاذبه ای که به چشم میاد از همون فدراسیون تا بین راه چادرها و سیاه چادرهای عشایره . همون جا با خودمون فکر می کنیم یه بار باید بیایم و زندگی کنار این سیاه چادها . گله های بزرگ دام رو تجربه کنیم . مسیری که میریم مسیر دشت لاره و همونطور که گفتم از یه جایی به بعد جاده آسفالته تموم میشه و میرسیم به یه دوراهی که تابلو هم داره مسیر سمت چپ میره برای جبهه شمال شرقی و تخت فریدون و مسیر سمت چپ جبهه غربی که همون مسیر ماست . توصیف این لحظه ها واقعا سخته ،‌کاش همتون بودید هوا خنکه اما باد سردی هم میاد . اصلا نمی تونیم تصور کنیم که اینجا با اون تهران داغ چندان هم فاصله نداره . برا کسی که اولین بار میره بکری و زیبایی مسیر واقعا چشمگیره . از همه مهم تر این که دماوند زیبا ، توی یه پیچ ظاهر میشه و ابهتش رو به رخ می کشه و باز پنهان میشه . این کوه واقعا خاصه و حالا می فهمم چرا میشه نماد ایران . واقعا نمی دونم چه حسیه ولی ابهتش می گیره آدم رو و یه جور حس غرور ، حس میهن پرستی میده به آدم . بالاخره میرسیم به پای کوه . اینجا شروع مسیر صعود ماست . مسیر جبهه غربی معمولا باربر و قاطر برای حمله کوله نداره اما ما خوش شانسیم و البته فصل صعود هم بی تاثیر نیست و خوشبختانه تعدادی قاطر برای حمله کوله ها تا پناهگاه هست .
* قیمت حمل هر کوله بیست و پنج هزار تومان محاسبه میشه .
بچه ها تنقلات بین راهی و آب و هر چیز دیگه ای که نیاز دارن برمیدارن و راه می افتیم و همه اومون تو دلمون می گیم خدایا کمکمون کن که نماینده های موفقی باشیم برای بچه ها . تا پناهگاه چیزی حدود دو ساعت و نیم راهه . در یه صف طویل راه می افتیم . مسیر خاکیه و مثل خیلی کوههای دیگه طبیعت سنگ و خاکش از جایی به جای دیگه تغییر می کنه . یعنی یه تیکه مسیر پاکوب خاکی رو میری بعد از یه جایی یهو مسیر سنگی میشه ( البته منظورم صخره ای نیست بلکه فقط به جاس خاک سنگه ) یا حتی یه تیکه از مسیر پوشیده از یه سری سنگ نازکه ، مثه خرده سنک . خرده سنگ های پهن و نازک و سیاه که راه رفتن روشون حس خاصی داره . نکته جالب اینکه روی سنگ ها با فلش مسیر رو مشخص کردن . همین جا بگم یکی از این فلش ها البته تو مسیر صعود به قله همراه بود با یه خسته نباشید به رنگ نارنجی که خیلی حس خوبی به ماها میداد . بین راه یکی از بچه های همگام با موبایل ترانه های مربوط به ایران رو گذاشته بود مثه وطنم سالار عقیلی که تو اون فضا خیلی می چسبید . اینو هم بگم که توی مسیر تقریبا به طور مداوم می تونی پناهگاه و محل اقامت شبانه رو ببینی . از یه جایی به بعد هر چقدر به پناهگاه نزدیک تر میشیم شیب تند تر میشه و بالاخره سقف شیروانیه آبی پناهگاه با پنجره های نارنجی خودنمایی می کنه . و حالا ما اینجاییم . در ارتفاع ۴۲۰۰ متری روی دامنه دماوند با شکوه در مقابلمون قله و کنار دستمون پناهگاه سیمرغ .