[h.kakavand]

نوشته : Jenny Freeman سخنران موسسه بهداشت دانشگاه Plymouth و سخنران افتخاري انستيتو عصب شناسي لندن – انگلستان


بي رمقي و ام اس

بر اساس مجموعه تحيقات و شواهد علمي بمرور جمع شده فيزيوتراپي ميتواند براي بيماران ام اس مفيد باشد. همچنين فيزيوتراپي بعنوان جزئي از يك رويكرد كلي براي كمك در كنترل علائم ام اس مانند بي رمقي (fatigue) پيشنهاد شده است.

اگر چه فيزيوتراپي دامنه هاي وسيع و رويكردهاي بسياري داشته و ما تنها در شروع بررسي اين نكته هستيم كه كدام دامنه و رويكرد براي بيماران ام اس بهترين است.

شواهد اينگونه نشان ميدهند كه برخي زمينه هاي فيزيوتراپي مانند تمرينهاي قدرتي و تمرينهاي هوازي منجر به افزايش توانايي در راه رفتن , ايستادن و در واقع كاهش خستگي و بي رمقي ميشوند. اما اين واقعيت نيز وجود دارد كه بيماران ام اس تفاوت زيادي با هم داشته و از نظر زمان ابتلا و شدت پيشرفت بيماري نيز با هم متفاوت هستند. چنين امري دلالت بر اين مهم دارد كه يك تمرين خاص را نمي توان براي همه توصيه نمود چون ممكن است براي برخي مفيد نباشد.
بنابراين مهم است كه انجام تمرينها زير نظر يك فيزيوتراپ و با مشاركت ساير مراقبين بهداشت صورت گيرد تا هركس متناسب با وضعيتي كه دارد به انجام تمرينها پرداخته و در طول زمان به وضعيت جسمي بهتري دست يابد براي دستيابي به هدف فوق و دستيابي به بهترين روش تاثير گذار روي سلامتي شخص تبادل اطلاعات , مشورت و همكاري صريح لازم است.
رويكرد درماني خاص با توجه به منابع موجود بين درمانگرها . تجربه درمانگر , رجحان شخصي درمانگر و بيمار , متفاوت است. درمان به اشكال مختلف مي تواند پيشنهاد شود چه براي بيماران بستري چه براي بيماران سرپايي و چه تمرينهاي جمعي. چنين انعطاف پذيريي بسيار ضروري است زيرا هر بيمار خاص و يكه است (كمتر دو بيمار كاملا مشابه وجود دارند) و نيازهايشان نيز همواره در حال تغيير مي باشد.

انجام فيزيوتراپي بايستي بصورت پيوسته و بلند مدت باشد تا بهترين نتيجه را براي بيمار در بر داشته باشد, در غير اين صورت نتيجه مورد نظر حاصل نخواهد شد. خود درماني مداوم و موثر بخشي حياتي در رويكرد به فيزيوتراپي جهت به حداقل رساندن علائم بيماري محسوب ميشود علائمي مانند گرفتگي عضله ها - بي رمقي – ضعف و درد. چنين امري مستلزم درك ماهيت علائم بيماري و منطقي است كه در رويكرد مديريتي ما وجود دارد تا توانايي بكاربردن ره يافت و شيوه هاي مناسب را داشته باشيم0 چنين دانشي نه تنها شخص را قادر به كنترل بهتر علائم بيماريش ميكند بلكه باعث ميگردد تا او شناخت كافي از توانايي خودش بدست آورد. آموزش نقش كليدي در فيزيوتراپي دارد0

در ارتباط با اين رويكرد آنچه مهم است اين است كه فيزيوتراپي نبايد حاكم بر زندگي فرد باشد بلكه بايستي جزئي از زندگي او گردد به اين شكل كه :

- در وضعيتهايي قرار گرفته كه در آنها احساس راحتي كرده و هم ترازي عضله ها و مفاصل وجود داشته باشد مثل وقتي كه روي رختخواب دراز كشيده ايد يا روي صندلي نشسته ايد.

- بكار بردن الگوهاي حركتي كه باعث ايجاد عدم تقارن نشود يا باعث افزايش سفتي و گرفتگي عضله ها نگردد.

- مشاركت در انجام تمرينهاي هوازي

- استفاده صحيح از تجهيزات

اهداف اوليه فيزيوتراپي عبارتند از:

- تشخيص جامع نيازهاي فيزيكي , تمركز روي وضعيت و حركت
- تسهيل انجام وظايف بطور مستقل
- ارائه مجموعه آموزشهايي در ارتباط با موضوعهاي: تمرينهاي هوازي – حركت و انجام امور و چگونگي حركت بگونه اي كه كمتر بيمار دچار سقوط شود.
- جلوگيري از بغرنج تر شدن وضعيت بيمار مانند در تنگا و فشار قرار گرفتن , كوتاه شدن عضله ها و تاندون بافتها.
- دست يابي به بهترين وضعيت تندرستي فيزيكي – عمومي

"نقل شده" كلمه اي است كه فيزيوتراپها اغلب براي توصيف بهبود بدست آمده و دائمي شده در يكنفر بكار مي برند , آنها با اندازه گيري تغييرات نسبت به سنجش ميزان پيشرفت بيمار در طول زمان اقدام ميكنند , چنين سنجشي در نواحي كيفيت راه رفتن , سطح تندرستي, دامنه حركات و مقدار انجام وظايف بطور مستقل صورت ميگيرد. در صورتيكه وضعيت بيمار بطرف بدتر شده باشد فيزيوتراپها ميتوانند مشخص كنند كه اين بدتر شدن ناشي از عوامل عصبي است يا ساير عوامل است.

چنين تشخيصي ضروري است زيرا محدوديت در منابع مراقبت بهداشتي به اين معني است كه تمرينهاي مداوم بلند مدت به دشواري ميتواند مفيد باشد در صورتيكه تغييرات مثبت بوقوع نپيوندد يا اگر پس از مدتي بهبود مورد نظر حاصل نگردد.
لذا خود درماني مداوم بوسيله مشاركت با فيزيوتراپ بنياد اساسي موفقيت در رهيافت درمان با فيزيوتراپي است.

نقل از مجله MS in focus شماره 1 سال 2003