2010/09/07, 08:13 PM
شايد اين مبحث به درد بعضا از دوستان بخوره چون ام اس باعث يبوست و به دنبال همورويد و شقاق ميشه
صحبت از برخي بيماري ها كار چندان ساده اي نيست؛ نه از آن جهت كه مشكلات پيچيده و غير قابل درماني داشته باشند؛ بلكه برعكس، گاهي آن قدر ساده درمان مي شوند كه انسان به سختي باور مي كند افرادي هستند كه سال ها است از اين بيماري ها رنج مي برند. بيماري هاي ناحيه مقعد از اين دسته بيماري ها هستند.
دكتر هادي احمدي آملي، جراح و فوق تخصص كولوركتال در مورد اين بيماري ها و باورهاي رايج اما نادرست در مورد آن ها با هفته نامه سلامت گفتگو كرده است.
سوزش و خون ريزي هنگام اجابت مزاج، شكايت نسبتا شايعي به حساب مي آيد. آيا بايد از اين علايم بترسيم يا بايد با آن ها بسازيم؟
خون ريزي هاي مقعدي مي تواند به علت بيماري هاي ناحيه مقعد و يا بيماري هاي قسمت هاي بالاتر روده باشد. خون ريزي هاي بالاتر از مقعد كه در روده بزرگ است اغلب به علت غده هاي خوش خيم يا بدخيم روده و گاهي زخم هاي روده است اما از بيماري هاي مقعد دو دسته هستند كه خون ريزي مي دهند، يكي هموروئيد (بواسير) كه سبب خون ريزي مي شود. اين خون ريزي به صورت قطرات خون روشن روي مدفوع است و با درد همراه نيست. علت ديگر فيشر مقعد يا همان شقاق است.
پس با اين حساب، فقط شقاق است كه خونريزي اش با سوزش و درد همراه است؟
تقريبا بايد گفت بله؛ در اين بيماري علامت عمده، درد و سوزش مقعد است كه مي تواند با خون ريزي توام شود. خون ريزي در شقاق به صورت قطرات خون روشن پس از دفع و يا هم زمان با دفع است. به ندرت تومورهاي مقعد هم باعث خون ريزي مقعد مي شوند. اگر چه اين خون ريزي ها به صورت روشن نبوده و ممكن است تيره باشند ولي گاهي كاملا با هموروئيد اشتباه مي شوند. درد مي تواند همراه با اين تومورها (غده ها) باشد و يا نباشد.
دانستن فرق اين بيماري ها با هم براي بيمار مهم است؟ اصلا با مشاهده اين علايم بايد چه كار كرد؟
اگر چه دانستن تفاوت اين بيماري ها مهم است اما نبايد تشخيص بيماري ها را به عهده خود بيمار گذاشت چون گاهي علايم بسياري از اين بيماري ها با هم مشابه است. تازه پزشك درمانگر هم اغلب فقط با شرح حال و معاينه به تشخيص هاي احتمال نمي رسد و در بسياري از موارد اقدام به روش هاي تشخيصي بيشتر مثل دكتوسيگموئيدوسكوپي و يا كولونوسكوپي مي كند.
كدام يك از اين بيماري ها خطرناك تر هستند و بررسي فوري مي خواهند؟
اصولا اگر بيمار با خون ريزي مراجعه كند بايد با دقت و فوريت بيشتري مورد ارزيابي قرار گيرد چون خون ريزي مي تواند به علت تومورها (غده هاي) روده و مقعد باشد. علايم ديگري كه مي توانند نشان دهنده غده هاي روده باشد شامل تغيير اجابت مزاج، كاهش وزن و بي اشتهايي است. اگر خون ريزي به صورت خون تيره و يا با دفع لخته و يا مخلوط شدن مدفوع و خون باشد، نگران كننده تر است.
آيا پي گيري اين بيماري ها در مردان و زنان فرق دارد؟
تفاوت عمده اي در پي گيري و شيوع بيماري هاي مقعد بين زن و مرد وجود ندارد اما به دليل بارداري و زايمان ممكن است هموروئيد در خانم ها كمي شايع تر شود، خصوصا در دوران بارداري، اما زن ها به علت حجب و حياي بيشتر اغلب ديرتر به پزشك مراجعه مي كنند. در مورد پيشگيري، تفاوت عمده اي بين زن ها و مردها نيست.
در داروخانه ها با پمادها يا قطره هاي صنعتي يا گياهي مواجه مي شويم كه مثلا روي آن نوشته اند: ضدهموروئيد يا ضدشقاق. آيا استفاده از اين محصولات دارويي را تجويز مي كنيد؟
بسياري از اين داروها در كارآزمايي هاي باليني مورد استفاده قرار نگرفته اند تا كارايي آن ها به صورت علمي اثبات شود. بسياري از داروهاي رايج مثل پماد آنتي هموروئيد در درمان هموروئيد تقريبا هيچ جايگاهي ندارد. توصيه ي اكيد بنده اين است كه به هيچ وجه از اين داروها به صورت سرخود استفاده نشود. نه به دليل تاثير نداشتن اين داروها، بلكه به اين دليل كه بيمار با تشخيص احتمالي هموروئيد و يا شقاق اقدام به مصرف اين داروها مي كند در حالي كه ممكن است بيماري جدي تري مطرح باشد.
در روزنامه ها گاهي آگهي هاي مبني بر "درمان غيرجراحي هموروئيد توسط ليزر" منتشر مي شود. اين شيوه ها چه قدر علمي است؟
اگر چهار بيماري شايع مقعد را مدنظر قرار دهيم، ليزر در درمان سه تا از اين بيماري ها هيچ نقشي ندارد؛ تاكيد مي‌كنم: هيچ نقشي ندارد. اين بيماري ها عبارت هستند از شقاق، آبسه مقعدي و فيستول مقعد. در درمان هموروئيد (بواسير) در نوع خارجي هم هيچ جايگاهي ندارد اما در هموروئيد داخلي مي توان از ليزر استفاده كرد اما به دليل تاخير در بهبود زخم و گران بودن، روش مناسبي نيست و در اكثر كشورهاي جهان از ليزر استفاده نمي شود.
اما اين كه درمان هاي غيرجراحي در بيماري هاي مقعد وجود دارد يا خير؟ جواب آن مثبت است. در درمان شقاق از پمادهاي نيتروگليسيرين و ديلتيازم استفاده مي شود و يا در درمان هموروئيد از حلقه هاي لاستيكي به جاي جراحي، استفاده مي شود.
آقاي دكتر! با توجه به تجربه شما، مي خواهم بپرسم چرا مردم براي بيان اين قبيل مشكلات خود معمولا نوعي شرم و خجالت بيش از حد بروز مي دهند؟ چه طور بايد اين رفتار را اصلاح كرد؟
خب، منش مردم را بايد با اقدامات فرهنگي اصلاح كرد. اطلاع رساني بهتر در رسانه ها خيلي موثر است. با توجه به وجود متخصصان خوب زن در كشورمان مي توان خانم ها را براي معاينه به پزشكان زن ارجاع داد. با تكيه بر هنجارها و باورهاي ديني مان كه پزشك محرم است و حفظ سلامت فرد از تاكيدات ديني ما است، مي توان تا حدي اين رفتارهاي فرهنگي را عوض كرد.
مصاحبه كننده: دكتر ياشا نهريني
صحبت از برخي بيماري ها كار چندان ساده اي نيست؛ نه از آن جهت كه مشكلات پيچيده و غير قابل درماني داشته باشند؛ بلكه برعكس، گاهي آن قدر ساده درمان مي شوند كه انسان به سختي باور مي كند افرادي هستند كه سال ها است از اين بيماري ها رنج مي برند. بيماري هاي ناحيه مقعد از اين دسته بيماري ها هستند.
دكتر هادي احمدي آملي، جراح و فوق تخصص كولوركتال در مورد اين بيماري ها و باورهاي رايج اما نادرست در مورد آن ها با هفته نامه سلامت گفتگو كرده است.
سوزش و خون ريزي هنگام اجابت مزاج، شكايت نسبتا شايعي به حساب مي آيد. آيا بايد از اين علايم بترسيم يا بايد با آن ها بسازيم؟
خون ريزي هاي مقعدي مي تواند به علت بيماري هاي ناحيه مقعد و يا بيماري هاي قسمت هاي بالاتر روده باشد. خون ريزي هاي بالاتر از مقعد كه در روده بزرگ است اغلب به علت غده هاي خوش خيم يا بدخيم روده و گاهي زخم هاي روده است اما از بيماري هاي مقعد دو دسته هستند كه خون ريزي مي دهند، يكي هموروئيد (بواسير) كه سبب خون ريزي مي شود. اين خون ريزي به صورت قطرات خون روشن روي مدفوع است و با درد همراه نيست. علت ديگر فيشر مقعد يا همان شقاق است.
پس با اين حساب، فقط شقاق است كه خونريزي اش با سوزش و درد همراه است؟
تقريبا بايد گفت بله؛ در اين بيماري علامت عمده، درد و سوزش مقعد است كه مي تواند با خون ريزي توام شود. خون ريزي در شقاق به صورت قطرات خون روشن پس از دفع و يا هم زمان با دفع است. به ندرت تومورهاي مقعد هم باعث خون ريزي مقعد مي شوند. اگر چه اين خون ريزي ها به صورت روشن نبوده و ممكن است تيره باشند ولي گاهي كاملا با هموروئيد اشتباه مي شوند. درد مي تواند همراه با اين تومورها (غده ها) باشد و يا نباشد.
دانستن فرق اين بيماري ها با هم براي بيمار مهم است؟ اصلا با مشاهده اين علايم بايد چه كار كرد؟
اگر چه دانستن تفاوت اين بيماري ها مهم است اما نبايد تشخيص بيماري ها را به عهده خود بيمار گذاشت چون گاهي علايم بسياري از اين بيماري ها با هم مشابه است. تازه پزشك درمانگر هم اغلب فقط با شرح حال و معاينه به تشخيص هاي احتمال نمي رسد و در بسياري از موارد اقدام به روش هاي تشخيصي بيشتر مثل دكتوسيگموئيدوسكوپي و يا كولونوسكوپي مي كند.
كدام يك از اين بيماري ها خطرناك تر هستند و بررسي فوري مي خواهند؟
اصولا اگر بيمار با خون ريزي مراجعه كند بايد با دقت و فوريت بيشتري مورد ارزيابي قرار گيرد چون خون ريزي مي تواند به علت تومورها (غده هاي) روده و مقعد باشد. علايم ديگري كه مي توانند نشان دهنده غده هاي روده باشد شامل تغيير اجابت مزاج، كاهش وزن و بي اشتهايي است. اگر خون ريزي به صورت خون تيره و يا با دفع لخته و يا مخلوط شدن مدفوع و خون باشد، نگران كننده تر است.
آيا پي گيري اين بيماري ها در مردان و زنان فرق دارد؟
تفاوت عمده اي در پي گيري و شيوع بيماري هاي مقعد بين زن و مرد وجود ندارد اما به دليل بارداري و زايمان ممكن است هموروئيد در خانم ها كمي شايع تر شود، خصوصا در دوران بارداري، اما زن ها به علت حجب و حياي بيشتر اغلب ديرتر به پزشك مراجعه مي كنند. در مورد پيشگيري، تفاوت عمده اي بين زن ها و مردها نيست.
در داروخانه ها با پمادها يا قطره هاي صنعتي يا گياهي مواجه مي شويم كه مثلا روي آن نوشته اند: ضدهموروئيد يا ضدشقاق. آيا استفاده از اين محصولات دارويي را تجويز مي كنيد؟
بسياري از اين داروها در كارآزمايي هاي باليني مورد استفاده قرار نگرفته اند تا كارايي آن ها به صورت علمي اثبات شود. بسياري از داروهاي رايج مثل پماد آنتي هموروئيد در درمان هموروئيد تقريبا هيچ جايگاهي ندارد. توصيه ي اكيد بنده اين است كه به هيچ وجه از اين داروها به صورت سرخود استفاده نشود. نه به دليل تاثير نداشتن اين داروها، بلكه به اين دليل كه بيمار با تشخيص احتمالي هموروئيد و يا شقاق اقدام به مصرف اين داروها مي كند در حالي كه ممكن است بيماري جدي تري مطرح باشد.
در روزنامه ها گاهي آگهي هاي مبني بر "درمان غيرجراحي هموروئيد توسط ليزر" منتشر مي شود. اين شيوه ها چه قدر علمي است؟
اگر چهار بيماري شايع مقعد را مدنظر قرار دهيم، ليزر در درمان سه تا از اين بيماري ها هيچ نقشي ندارد؛ تاكيد مي‌كنم: هيچ نقشي ندارد. اين بيماري ها عبارت هستند از شقاق، آبسه مقعدي و فيستول مقعد. در درمان هموروئيد (بواسير) در نوع خارجي هم هيچ جايگاهي ندارد اما در هموروئيد داخلي مي توان از ليزر استفاده كرد اما به دليل تاخير در بهبود زخم و گران بودن، روش مناسبي نيست و در اكثر كشورهاي جهان از ليزر استفاده نمي شود.
اما اين كه درمان هاي غيرجراحي در بيماري هاي مقعد وجود دارد يا خير؟ جواب آن مثبت است. در درمان شقاق از پمادهاي نيتروگليسيرين و ديلتيازم استفاده مي شود و يا در درمان هموروئيد از حلقه هاي لاستيكي به جاي جراحي، استفاده مي شود.
آقاي دكتر! با توجه به تجربه شما، مي خواهم بپرسم چرا مردم براي بيان اين قبيل مشكلات خود معمولا نوعي شرم و خجالت بيش از حد بروز مي دهند؟ چه طور بايد اين رفتار را اصلاح كرد؟
خب، منش مردم را بايد با اقدامات فرهنگي اصلاح كرد. اطلاع رساني بهتر در رسانه ها خيلي موثر است. با توجه به وجود متخصصان خوب زن در كشورمان مي توان خانم ها را براي معاينه به پزشكان زن ارجاع داد. با تكيه بر هنجارها و باورهاي ديني مان كه پزشك محرم است و حفظ سلامت فرد از تاكيدات ديني ما است، مي توان تا حدي اين رفتارهاي فرهنگي را عوض كرد.
مصاحبه كننده: دكتر ياشا نهريني
