2013/03/28, 12:05 PM
۲۳ اسفند ۱۳۹۱ - ۱۰:۴۸
كدخبر: ۳۳۰۱۵
تحریم دارو یا بی‌کفایتی در تامین دارو؟/سراب دارو برای بیماران خاص
در حالی که برخی بیماران از افزایش قیمت داروی درمان «ام‌اس» به 11 میلیون تومان خبر می‌دهند، اما سرپرست وزارت بهداشت معتقد است داروی بیماران خاص یارانه می‌گیرد و هرگونه افزایش قیمت در آن، خلاف قانون است. البته محمدحسن طریقت منفرد، از تهیه طرحی نیز خبر می‌دهد که بر اساس آن، بیماران خاص با داشتن کارت ویژه، به‌راحتی می‌توانند داروهای مورد نیاز خود را در فواصل زمانی و با قیمت یارانه‌ای تهیه کنند.
به گزارش تعامل به نقل از هفته نامه متن، کارتی که البته وعده آن به سال 92 محول شده و بعید است با توجه به عدم تخصیص بودجه در سه‌ماهه اول سال، چنین وعده‌ای محقق شود.
کمبود دارو؛ تحریم یا بی‌کفایتی
اوایل آبان‌ماه امسال بود که برای اولین بار موضوع کمبود دارو در بازارهای داخلی، از گوشه و کنار به گوش می‌رسید. برخی آن را محصول تحریم‌های دارویی می‌دانستند، اما فعالان بازار دارو، این کمبود را نتیجه عدم پرداخت ارز به واردات دارو معرفی کردند. اما به هرحال نگرانی‌هایی از کمبود و گرانی دارو، به خصوص در بحث داروهای بیماران خاص مطرح شد. وزیر وقت بهداشت یکی از کسانی بود که در ابتدا کمبود دارو را مرتبط با تحریم‌ها دانست و اعلام کرد: «تحریم نبودن ایران در زمینه دارو توسط غربی‌ها، یک دروغ بزرگ است و آنان برخلاف معادلات انسان‌دوستانه عمل می‌کنند.» وحیددستجردی البته اذعان داشت که «اگر ذخایر دارویی نبود، وضعیت کشور وخیم می‌شد.»
اما برخلاف گفته‌های دستجردی، جنیدی‌جعفری، عضو هیات‌مدیره انجمن داروسازان ایران معتقد بود تامین ارز مورد نیاز جهت تهیه دارو، مهم‌ترین نگرانی تولیدکنندگان و شرکت‌های دارویی است و برای کمبود دارو در بازار، بانک‌ها باید تا سه برابر قبل ارز برای واردات اختصاص دهند تا کمبود در بازار برطرف شود.
مرضیه وحیددستجردی از جمله اولین کسانی بود که کمبود دارو را نتیجه تحریم غربی‌ها معرفی کرد. البته دستجردی خودش بهتر از هرکسی می‌دانست که کمبود دارو شاید محصول تحریم بانکی و عدم گشایش ال‌سی‌های مورد نیاز در این خصوص باشد، اما قطعا عدم تخصیص به موقع ارز توسط دولت و بانک مرکزی در این مساله تاثیری بیشتر از تحریم‌ها دارد. دستجردی خوب می‌دانست که بازار دارو بیش از آنکه محصول فشار خارجی‌ها باشد، محصول بی‌کفایتی داخلی‌هاست.
اولین کسی که موضوع عدم اختصاص ارز برای واردات دارو را مطرح کرد، رئیس کمیسیون بهداشت مجلس بود. شهریاری، در ابتدا در تذکراتی خواستار اختصاص بودجه تامین دارو از سوی دولت شد، اما زمانی‌که دید دولت اقدامی در این راستا صورت نمی‌دهد، با تهیه گزارشی در صحن علنی مجلس، از تخلفات دولت در عدم اختصاص بودجه مورد نیاز واردات دارو به کشور خبر داد و البته پیشنهاد کرد مجلس در مصوبه‌ای بانک مرکزی را ملزم به اختصاص 5/2 میلیارد دلار ارز مورد نیاز برای واردات دارو کند.
پس از این اظهارنظر بود که مسئولان وزارت بهداشت نیز به صف منتقدان دولت و بانک مرکزی در عدم تخصیص ارز مورد نیاز دارو پیوستند و این بار وزیری از درون کابینه به انتقاد صریح از مسئولان دولتی و بانک مرکزی پرداخت. مرضیه وحیددستجردی با بیان اینکه «بانک مرکزی در اختصاص ارز به دارو تعلل می‌کند»، کنایه تلخی را متوجه دولت و بانک مرکزی کرد: «نقل و انتقال ارز در خارج از کشور را دور می‌زنیم، ولی تخصیص ارز در داخل را نمی‌توانیم دور بزنیم.»
اما با همه این حرف‌ها و گزارش‌ها تغییری در بازار دارویی کشور ایجاد نشد و روز به روز بر تنگنای دارویی برای بیماران، به‌خصوص بیماران خاص افزوده شد. به‌طوری که دکتر حمیده مصطفایی، مدیرعامل انجمن صرع ایران، از کمبود داروی «بیولکترا» برای بیماران صرعی، اکبر کوشانفر، عضو هیات‌مدیره انجمن بیماری‌های کودکان از کمبود واکسن آنفلوآنزای کودکان و محمدرضا مشهدی، دبیر انجمن تالاسمی ایران، از کمبود داروی «دفروکسامین» برای بیماران مبتلا به تالاسمی در کشور خبر دادند.
از فقر بیماران تا گرانی و کمبود دارو
بیماران از سراسر کشور برای دریافت دارو به تهران مراجعه می‌کردند، اما در تهران نیز بسیاری از داروها با کمبودهای جدی روبه‌رو بود، به‌طوری که به گفته خیرالله غلامی، مدیر داروخانه 13 آبان، به عنوان مهم‌ترین مرکز تامین داروی کشور، «کمبود دارو در همه حوزه‌ها از جمله شیمی‌درمانی و برخی داروهای هورمونی وجود دارد.» البته غلامی، در خصوص علت این کمبود معتقد بود: «علاوه بر مشکلات ارزی کشور، تاخیر در تهیه مواد اولیه و دارو به دلیل عدم انتقال ارز میان بانک‌ها، تبدیل به مهم‌ترین مشکل حوزه بهداشت و درمان کشور شده است.»
مشکلات ناشی از کمبود دارو از یک‌سو و گرانی داروها در این بازار بی‌سامان، از سوی دیگر، فشارهای زیادی را متوجه بیماران کرد. در حالی که رهبر معظم انقلاب در دیدار با مسئولان نظام سلامت کشور از آنها خواسته بودند تدبیری اتخاذ کنند که بیماران به جز رنج حاصل از بیماری، رنج دیگری نداشته باشند، اما با کمبود دارو، این سخن رهبری به فراموشی سپرده شد و کمبود دارو، به همراه مشکلاتی نظیری دوری راه و گرانی دارو به رنج بیماری بیماران افزوده شد.
بیمه‌نبودن داروهای بیماران خاص و داروهای وارداتی نیز از مشکلات دیگری است که گریبانگیر بیماران شده است. دکتر محمد رضایی، معاون اجرایی داروخانه 13 آبان، می‌گوید: «به واسطه نوسانات نرخ ارز، قیمت برخی اقلام دارویی وارداتی بین 15 تا 20درصد رشد داشته است. البته توجه داشته باشید که تنها کمتر از پنج درصد از داروهای مورد نیاز بیماران از خارج از کشور وارد می‌شود و از همین پنج درصد هم تنها یک یا دو درصد افزایش قیمت داشته‌اند.»
رضایی البته ادامه می‌دهد: «بیمه‌ها تنها داروهای ایرانی را پوشش می‌دهند و متاسفانه 40 تا 45 درصد بیماران به اصرار خود یا پزشک‌شان به تهیه داروی خارجی اقدام می‌کنند. به همین دلیل مجبورند هزینه دارو را از جیب پرداخت کنند که البته فشار مالی سنگینی به آنها وارد می‌کند.»
کارت ویژه دریافت دارو
در حالی که رئیس سازمان نظام پزشکی در اظهارنظرهای مختلفی از فقیرشدن 5/7 درصد مردم به واسطه هزینه‌های دارویی و درمانی خبر داده و بارها سهم دارو را در هزینه‌های درمانی بیماران خاص، بسیار بالا دانسته است، اما طریقت منفرد، سرپرست وزارت بهداشت، آمار بیماران خاص در کشور را حدود 100هزار نفر اعلام می‌کند و می‌گوید: «به دنبال طراحی کارت ویژه‌ای برای بیماران خاص هستیم تا این بیماران بر اساس نیاز تعیین‌شده و با قیمت یارانه‌ای بتوانند داروی خود را به دور از هرگونه دغدغه‌ای تامین کنند.»
اگرچه همان‌طور که طریقت منفرد اعلام کرده است، این طرح در سال 92 اجرایی می‌شود، اما نکته اساسی در خصوص مزایا و معایب اجرای چنین طرحی است. شاید هدفمندی یارانه‌های دارو و جلوگیری از قاچاق داروی بیماران خاص مهم‌ترین مزیت طراحی کارت‌های ویژه باشد، اما نباید فراموش کرد که ایجاد یک نظام توزیع منسجم در سراسر کشور، علاوه بر نیرو و امکانات، هزینه‌های زیادی را نیز به سیستم درمانی کشور تحمیل می‌کند که می‌تواند به نوعی نقض غرض در این موضوع محسوب شود.
از سوی دیگر، با توجه به تجربه سال جاری و تخصیص دیرهنگام بودجه‌های جاری دستگاه‌های اجرایی و نیز به رغم ماه‌های پایانی عمر دولت، اجرایی شدن چنین طرحی دور از ذهن به نظر می‌رسد، اما آنچه قابل غفلت نیست، فشاری است که گرانی و کمبود دارو بر مردم وارد می‌کند. آیا مدیران خود گرفتار بیماری نمی شوند؟
پایگاه خبری تحلیلی تعامل
اے دنیا کے مسافر منزل تیری قبرھیں اے کر رھا ھیں جو تو دو دن کا یہ سفرھیں موت ھیں تیرا ان دیکھا ساتھی آچانگ تجھے نگل لے گا:ای مسافر دنیا خونه ی توقبر است ای که هرکاری میکنی سفر دو روزه هست مرگ رفیق ندیده ی تو است یکهو نفست رو می گیره
