اختلالات جنسی در زنان مبتلا به ام اس (MS)
زنان خیلی بیشتر از مردان مبتلا به ام اس می شوند. عملکرد جنسی در زنان مبتلا به ام اس کاملا متفاوت از خانمهای سالم است و در هر نوع از ام اس اختلالات جنسی می تواند اتفاق بیفتد. آسیب به حس دستگاه تناسلی در زنان مبتلا به ام اس شایع است.
سیستم عصبی مرکزی انسان طوری آفریده شده است که بتواند به راحتی و با سرعت پیامهای عصبی را منتقل نماید. مثلا وقتی دست ما با یک بخاری داغ برخورد می کند بلافاصله در عرض چند دهم ثانیه دست خود را بطرف عقب می کشیم. در این فرایند ابتدا گیرنده های حسی دست، احساس گرما را به مغز منتقل کرده و سپس از مغز پیامهائی به عضلات بازو و ساعد ارسال می شود و این عضلات با انقباض خود دست ما را از بخاری داغ جدا می کنند. تمامی این فرایند در عرض چند دهم ثانیه اتفاق می افتد. سیستم عصبی برای انتقال پیامهای عصبی از فیبرهای عصبی استفاده می کند که بصورت سیم کشی نقاط مختلف بدن را با هم هماهنگ می کند (شکل 4). فیبرهای عصبی دارای یک پوشش هستند که به آن غلاف میلین می گویند. این پوشش در هدایت پیامهای عصبی نقش بسیار مهم دارد. در بیماری ام اس این غلاف میلین فیبرهای عصبی دچار آسیب شده و تخریب می شوند (شکل 5) و در نتیجه سیستم عصبی نمی تواند بدرستی پیامهای عصبی را منتقل کند. حال اگر فیبرها و مراکز عصبی دخیل در فرایند عملکرد جنسی آسیب ببینند، فرد مبتلا به انواع مختلف اختلالات جنسی خواهد شد (شکل 6).
زنان خیلی بیشتر از مردان مبتلا به ام اس می شوند. عملکرد جنسی در زنان مبتلا به ام اس کاملا متفاوت از خانمهای سالم است و در هر نوع از ام اس اختلالات جنسی می تواند اتفاق بیفتد. در حدود 80-30 درصد خانمهای مبتلا به ام اس دارای اختلالات جنسی هستند. اختلالات جنسی شایع در زنان مبتلا به ام اس عبارتند از:
• آسیب یا فقدان حس در دستگاه تناسلی
• خشکی واژن
• اختلال در رسیدن به ارگاسم
• از بین رفتن میل جنسی
• درد در هنگام رابطه زناشوئی
بیش فعالی جنسی نیز در این خانمها گزارش شده است.
آسیب به حس دستگاه تناسلی در زنان مبتلا به ام اس شایع است، علت آن آسیب به فیبرهای عصبی است که حس را از دستگاه تناسلی به ناحیه مغز منتقل می کنند. این آسیب به حس دستگاه تناسلی منشاء سایر اختلالات جنسی از جمله اختلال در برانگیختگی جنسی و اختلال در بدست آوردن ارگاسم نیز است. یکی از راههای ساده برای تشخیص اختلال در حس دستگاه تناسلی در زنان، استفاده از ویبراتور کلیتوریس است. زنان مبتلا به ام اس که دارای اختلالات جنسی هستند، معمولا دچار اختلال در دستگاه ادراری تحتانی نیز می باشند. آن بیشتر بصورت مثانه بیش فعال که منجر به تکرر ادرار شدید می شود و ضعف در عضلات کف لگن که منجر به بی اختیاری ادرار می گردد، تظاهر می کند. برای تشخیص اختلال در دستگاه ادراری تحتانی یک تست دقیق به اسم تست یورودینامیک وجود دارد که معمولا از آن استفاده می شود.
مشکلت جنس در خانمهای مبتلا به ام اس دارای سه منشاء به شرح زیر می باشند:
• اولیه که ناشی از آسیب به سیستم عصبی است.
• ثانویه که ناشی از عوارض جسمی بیماری است
• ثالثیه که ناشی از مشکلات روحی روانی و عوارض داروهای مصرف می باشند.
مشکلات ثانویه که در خانمهای مبتلا به ام اس می توانند سبب اختلالات جنسی شوند به قرار زیر هستند:
• خستگی
• ضعف عمومی
• مختل شدن هماهنگی عضلات و لرزش
• مشکلات ادراری و روده ای (بیشتر به شکل بی اختیاری)
• درد
• از بین رفتن و مختل شدن حس
• اختلال در حرکت
• اختلال در شناخت روانی
مشکلات ثالثیه که در خانمهای مبتلا به ام اس می توانند سبب اختلالات جنسی شوند به قرار زیر هستند:
• افسردگی و اضطراب
• عصبانیت، ترس و غمگینی
• کاهش اعتماد به نفس
• تغییر روابط با شریک زندگی و تغییر نقش فرد در خانواده
• عوارض داروهائیکه مصرف می شوند
• داشتن سوند ادراری
خانمهای مبتلا به ام اس که دارای اختلالات جنسی هستند، ده نکته زیر را باید به خاطر داشته باشند:
1. باید با همسر خود مشکلات جنسی را به وضوح در میان بگذارند. بیماری ام اس بسیاری از جنبه های زندگی مشترک را تحت تاثیر قرار می دهد. شما برای انجام کارهای روزانه و یا مراقبت از خود ممکن است نیاز به کمک دیگران داشته باشید. با برقراری روابط عاطفی خوب با همسر، روابط زناشوئی نیز رو به بهبودی خواهند داشت.
2. سایر بیماریهای موجود را درمان کنید. مثلا فشار خون و آرتروز بر عملکرد جنسی اثرات سوء دارند. درمان اینگونه بیماریها در بهبود عملکرد جنسی کمک کننده هستند.
3. هنگام مراجعه به پزشک خود حتما مشکلات جنسی را با وی درمیان بگذارید و از وی راه حل طلب کنید. هر گونه داروئی که استفاده می کنید با پزشک خود در میان بگذارید و از عوارض آنها مطلع شوید. پزشک فقط موقعی می تواند به شما کمک کند که از مشکلات شما آگاه باشد.
4. گاها علت اختلال جنسی درد و اسپاسم در اندامها است. می توان رابطه زناشوئی را در وضعیتهای مختلف امتحان کرد و بهترین وضعیت را انتخاب نمود. گاها زمان رابطه زناشوئی نیز در بر طرف کردن مشکل موجود اهمیت دارد.
5. اطلاع خود را درباره عملکرد جنسی افزایش دهید. خانمهای مبتلا به اختلالات جنسی برای برانگیختگی جنسی و ارگاسم نیاز به زمان طولانی تر و تماسهای فیزیکی بیشتر و مخصوص دارند. اگر شما دچار آسیب به قدرت شناختی شده اید، تمرکز در شما مشکل خواهد بود. کم کم باید یاد بگیرید که چگونه تمرکز حواس خود را تقویت کنید.
6. از کشیدن سیگار و نوشیدن الکل خودداری کنید. این دو ماده میزان جریان خون در بدن را تغییر داده و ورود جریان خون به دستگاه تناسلی را کم می کنند. لازمه برانگیختگی جنسی و تغییرات مورد نیار برای فعالیت جنسی، وجود جریان خون خوب در دستگاه تناسلی است.
7. شما باید منتظر تغییرات احتمالی باشید. با گذشت زمان ممکن است مشکلات شما نیز بیشتر شوند. وقتی این تغییرات اتفاق می افتند شما نباید وحشت زده شوید. اگر شما بطور هیجانی به این مشکلات پاسخ دهید وضعیت بدتر خواهد شد.
8. رژیم غذائی سالم و وزن ایده آل داشته باشید. اضافه وزن سبب ایجاد فشار خون، بیماری قلبی عروقی و دیابت می شود که همگی آنها اثرات سوء بر عملکرد جنسی دارند. رژیم غذائی سالم و کاهش وزن کمک زیادی نیز به کنترل سایر علائم ام اس می کنند.
9. شما باید حتما از نظر جنسی فعال باشید. از هر عضوی در بدن استفاده نشود، آن عضو تحلیل رفته و کار خود را از دست می دهد. فعالیت جنسی سبب بهبود عملکرد جنسی می شود.
10. داروهای خود را در زمان مناسب مصرف کنید. مثلا اگر شما برای مثانه بیش فعال دارو مصرف می کنید، زمان آنرا به نیم ساعت قبل از رابطه زناشوئی تنظیم کنید. آن به شما کمک می کند تا از انقباض مثانه و بی اختیاری ادراری در حین رابطه جنسی جلوگیری شود. داروهای مخصوص خستگی را یک ساعت قبل از رابطه زناشوئی مصرف نمائید. تعدادی از داروهای ضد افسردگی سبب کاهش میل جنسی می شوند. اگر شما داروی ضد افسردگی مصرف می کنید و دچار کاهش میل جنسی شده اید، با پزشک خود در میان بگذارید. اگر خود شما داروهای مورد نیاز را تزریق می کنید، زمان آنرا طوری انتخاب کنید که اثرات سوء بر عملکرد جنسی نداشته باشد.
تشخیص اختلالات جنسی در خانمهای مبتلا به ام اس
در شرایط عادی تشخیص اختلالات جنسی در خانمها پیچیده تر از مردان می باشد و این موضوع در خانمهائی که مبتلا به ام اس هستند، بیشتر صدق می کند. برای تشخیص از مجموعه ای از بررسیهای رادیولوژیک، بررسیهای آزمایشگاهی و بررسی توسط دستگاهای بخصوص استفاده می شود. باید حداکثر سعی را کرد که اولا وجود اختلال جنسی به اثبات برسد و ثانیا دلیل و علت آن مشخص شود.
درمانهای اختلالات جنسی در خانمهای مبتلا به ام اس
ابتدا باید به عوامل مساعد کننده مثل فشارخون و دیابت فکر کرد و آنها را به نحو مناسب درمان نمود. باید به روابط عاطفی با همسر توجه خاص داشت و مشکلات جانبی زندگی که در عملکرد جنسی دخیل هستند مشخص و به طرز مناسب با آنها برخورد شود. سرانجام می توان برای درمان اختلالات جنسی ناشی از ام اس از ترکیبی از موارد زیر استفاده نمود:
• داروهای خوراکی
• داروهای موضعی
• داروهای تزریقی
• استفاده از دستگاه
• افزایش آگاهی و اطلاعات
• روان درمانی
• رفتار درمانی
• فیزیوتراپی
• و در صورت لزوم عمل تصاویر
shkhl_6.jpg (اندازه: 40.35 KB / تعداد دفعات دریافت: 14)
shkhl_5_0.jpg (اندازه: 40.57 KB / تعداد دفعات دریافت: 10)
منبع:
آقای دکتر محمدرضا صفری نژاد، جراح بیماریهای کلیه و مجاری ادراری، استاد دانشگاه
زنان خیلی بیشتر از مردان مبتلا به ام اس می شوند. عملکرد جنسی در زنان مبتلا به ام اس کاملا متفاوت از خانمهای سالم است و در هر نوع از ام اس اختلالات جنسی می تواند اتفاق بیفتد. آسیب به حس دستگاه تناسلی در زنان مبتلا به ام اس شایع است.
سیستم عصبی مرکزی انسان طوری آفریده شده است که بتواند به راحتی و با سرعت پیامهای عصبی را منتقل نماید. مثلا وقتی دست ما با یک بخاری داغ برخورد می کند بلافاصله در عرض چند دهم ثانیه دست خود را بطرف عقب می کشیم. در این فرایند ابتدا گیرنده های حسی دست، احساس گرما را به مغز منتقل کرده و سپس از مغز پیامهائی به عضلات بازو و ساعد ارسال می شود و این عضلات با انقباض خود دست ما را از بخاری داغ جدا می کنند. تمامی این فرایند در عرض چند دهم ثانیه اتفاق می افتد. سیستم عصبی برای انتقال پیامهای عصبی از فیبرهای عصبی استفاده می کند که بصورت سیم کشی نقاط مختلف بدن را با هم هماهنگ می کند (شکل 4). فیبرهای عصبی دارای یک پوشش هستند که به آن غلاف میلین می گویند. این پوشش در هدایت پیامهای عصبی نقش بسیار مهم دارد. در بیماری ام اس این غلاف میلین فیبرهای عصبی دچار آسیب شده و تخریب می شوند (شکل 5) و در نتیجه سیستم عصبی نمی تواند بدرستی پیامهای عصبی را منتقل کند. حال اگر فیبرها و مراکز عصبی دخیل در فرایند عملکرد جنسی آسیب ببینند، فرد مبتلا به انواع مختلف اختلالات جنسی خواهد شد (شکل 6).
زنان خیلی بیشتر از مردان مبتلا به ام اس می شوند. عملکرد جنسی در زنان مبتلا به ام اس کاملا متفاوت از خانمهای سالم است و در هر نوع از ام اس اختلالات جنسی می تواند اتفاق بیفتد. در حدود 80-30 درصد خانمهای مبتلا به ام اس دارای اختلالات جنسی هستند. اختلالات جنسی شایع در زنان مبتلا به ام اس عبارتند از:
• آسیب یا فقدان حس در دستگاه تناسلی
• خشکی واژن
• اختلال در رسیدن به ارگاسم
• از بین رفتن میل جنسی
• درد در هنگام رابطه زناشوئی
بیش فعالی جنسی نیز در این خانمها گزارش شده است.
آسیب به حس دستگاه تناسلی در زنان مبتلا به ام اس شایع است، علت آن آسیب به فیبرهای عصبی است که حس را از دستگاه تناسلی به ناحیه مغز منتقل می کنند. این آسیب به حس دستگاه تناسلی منشاء سایر اختلالات جنسی از جمله اختلال در برانگیختگی جنسی و اختلال در بدست آوردن ارگاسم نیز است. یکی از راههای ساده برای تشخیص اختلال در حس دستگاه تناسلی در زنان، استفاده از ویبراتور کلیتوریس است. زنان مبتلا به ام اس که دارای اختلالات جنسی هستند، معمولا دچار اختلال در دستگاه ادراری تحتانی نیز می باشند. آن بیشتر بصورت مثانه بیش فعال که منجر به تکرر ادرار شدید می شود و ضعف در عضلات کف لگن که منجر به بی اختیاری ادرار می گردد، تظاهر می کند. برای تشخیص اختلال در دستگاه ادراری تحتانی یک تست دقیق به اسم تست یورودینامیک وجود دارد که معمولا از آن استفاده می شود.
مشکلت جنس در خانمهای مبتلا به ام اس دارای سه منشاء به شرح زیر می باشند:
• اولیه که ناشی از آسیب به سیستم عصبی است.
• ثانویه که ناشی از عوارض جسمی بیماری است
• ثالثیه که ناشی از مشکلات روحی روانی و عوارض داروهای مصرف می باشند.
مشکلات ثانویه که در خانمهای مبتلا به ام اس می توانند سبب اختلالات جنسی شوند به قرار زیر هستند:
• خستگی
• ضعف عمومی
• مختل شدن هماهنگی عضلات و لرزش
• مشکلات ادراری و روده ای (بیشتر به شکل بی اختیاری)
• درد
• از بین رفتن و مختل شدن حس
• اختلال در حرکت
• اختلال در شناخت روانی
مشکلات ثالثیه که در خانمهای مبتلا به ام اس می توانند سبب اختلالات جنسی شوند به قرار زیر هستند:
• افسردگی و اضطراب
• عصبانیت، ترس و غمگینی
• کاهش اعتماد به نفس
• تغییر روابط با شریک زندگی و تغییر نقش فرد در خانواده
• عوارض داروهائیکه مصرف می شوند
• داشتن سوند ادراری
خانمهای مبتلا به ام اس که دارای اختلالات جنسی هستند، ده نکته زیر را باید به خاطر داشته باشند:
1. باید با همسر خود مشکلات جنسی را به وضوح در میان بگذارند. بیماری ام اس بسیاری از جنبه های زندگی مشترک را تحت تاثیر قرار می دهد. شما برای انجام کارهای روزانه و یا مراقبت از خود ممکن است نیاز به کمک دیگران داشته باشید. با برقراری روابط عاطفی خوب با همسر، روابط زناشوئی نیز رو به بهبودی خواهند داشت.
2. سایر بیماریهای موجود را درمان کنید. مثلا فشار خون و آرتروز بر عملکرد جنسی اثرات سوء دارند. درمان اینگونه بیماریها در بهبود عملکرد جنسی کمک کننده هستند.
3. هنگام مراجعه به پزشک خود حتما مشکلات جنسی را با وی درمیان بگذارید و از وی راه حل طلب کنید. هر گونه داروئی که استفاده می کنید با پزشک خود در میان بگذارید و از عوارض آنها مطلع شوید. پزشک فقط موقعی می تواند به شما کمک کند که از مشکلات شما آگاه باشد.
4. گاها علت اختلال جنسی درد و اسپاسم در اندامها است. می توان رابطه زناشوئی را در وضعیتهای مختلف امتحان کرد و بهترین وضعیت را انتخاب نمود. گاها زمان رابطه زناشوئی نیز در بر طرف کردن مشکل موجود اهمیت دارد.
5. اطلاع خود را درباره عملکرد جنسی افزایش دهید. خانمهای مبتلا به اختلالات جنسی برای برانگیختگی جنسی و ارگاسم نیاز به زمان طولانی تر و تماسهای فیزیکی بیشتر و مخصوص دارند. اگر شما دچار آسیب به قدرت شناختی شده اید، تمرکز در شما مشکل خواهد بود. کم کم باید یاد بگیرید که چگونه تمرکز حواس خود را تقویت کنید.
6. از کشیدن سیگار و نوشیدن الکل خودداری کنید. این دو ماده میزان جریان خون در بدن را تغییر داده و ورود جریان خون به دستگاه تناسلی را کم می کنند. لازمه برانگیختگی جنسی و تغییرات مورد نیار برای فعالیت جنسی، وجود جریان خون خوب در دستگاه تناسلی است.
7. شما باید منتظر تغییرات احتمالی باشید. با گذشت زمان ممکن است مشکلات شما نیز بیشتر شوند. وقتی این تغییرات اتفاق می افتند شما نباید وحشت زده شوید. اگر شما بطور هیجانی به این مشکلات پاسخ دهید وضعیت بدتر خواهد شد.
8. رژیم غذائی سالم و وزن ایده آل داشته باشید. اضافه وزن سبب ایجاد فشار خون، بیماری قلبی عروقی و دیابت می شود که همگی آنها اثرات سوء بر عملکرد جنسی دارند. رژیم غذائی سالم و کاهش وزن کمک زیادی نیز به کنترل سایر علائم ام اس می کنند.
9. شما باید حتما از نظر جنسی فعال باشید. از هر عضوی در بدن استفاده نشود، آن عضو تحلیل رفته و کار خود را از دست می دهد. فعالیت جنسی سبب بهبود عملکرد جنسی می شود.
10. داروهای خود را در زمان مناسب مصرف کنید. مثلا اگر شما برای مثانه بیش فعال دارو مصرف می کنید، زمان آنرا به نیم ساعت قبل از رابطه زناشوئی تنظیم کنید. آن به شما کمک می کند تا از انقباض مثانه و بی اختیاری ادراری در حین رابطه جنسی جلوگیری شود. داروهای مخصوص خستگی را یک ساعت قبل از رابطه زناشوئی مصرف نمائید. تعدادی از داروهای ضد افسردگی سبب کاهش میل جنسی می شوند. اگر شما داروی ضد افسردگی مصرف می کنید و دچار کاهش میل جنسی شده اید، با پزشک خود در میان بگذارید. اگر خود شما داروهای مورد نیاز را تزریق می کنید، زمان آنرا طوری انتخاب کنید که اثرات سوء بر عملکرد جنسی نداشته باشد.
تشخیص اختلالات جنسی در خانمهای مبتلا به ام اس
در شرایط عادی تشخیص اختلالات جنسی در خانمها پیچیده تر از مردان می باشد و این موضوع در خانمهائی که مبتلا به ام اس هستند، بیشتر صدق می کند. برای تشخیص از مجموعه ای از بررسیهای رادیولوژیک، بررسیهای آزمایشگاهی و بررسی توسط دستگاهای بخصوص استفاده می شود. باید حداکثر سعی را کرد که اولا وجود اختلال جنسی به اثبات برسد و ثانیا دلیل و علت آن مشخص شود.
درمانهای اختلالات جنسی در خانمهای مبتلا به ام اس
ابتدا باید به عوامل مساعد کننده مثل فشارخون و دیابت فکر کرد و آنها را به نحو مناسب درمان نمود. باید به روابط عاطفی با همسر توجه خاص داشت و مشکلات جانبی زندگی که در عملکرد جنسی دخیل هستند مشخص و به طرز مناسب با آنها برخورد شود. سرانجام می توان برای درمان اختلالات جنسی ناشی از ام اس از ترکیبی از موارد زیر استفاده نمود:
• داروهای خوراکی
• داروهای موضعی
• داروهای تزریقی
• استفاده از دستگاه
• افزایش آگاهی و اطلاعات
• روان درمانی
• رفتار درمانی
• فیزیوتراپی
• و در صورت لزوم عمل تصاویر
shkhl_6.jpg (اندازه: 40.35 KB / تعداد دفعات دریافت: 14)
shkhl_5_0.jpg (اندازه: 40.57 KB / تعداد دفعات دریافت: 10)
منبع:
آقای دکتر محمدرضا صفری نژاد، جراح بیماریهای کلیه و مجاری ادراری، استاد دانشگاه
اے دنیا کے مسافر منزل تیری قبرھیں اے کر رھا ھیں جو تو دو دن کا یہ سفرھیں موت ھیں تیرا ان دیکھا ساتھی آچانگ تجھے نگل لے گا:ای مسافر دنیا خونه ی توقبر است ای که هرکاری میکنی سفر دو روزه هست مرگ رفیق ندیده ی تو است یکهو نفست رو می گیره
