Music Meditation & Music Relaxation

امروزه در بیشتر کشورهای جهان در کنار دیگر موزیکهای جهان بخشی بعنوان موزیکهای انرژی زا و بدون کلام و ملایم Music Meditation & Music Relaxation & Music New Age و... جای خود را باز نموده. آیا تا به حال به این موزیکها توجه کرده‌اید البته در ایران تعداد معدودی به این نوع توجه می‌کنند چون درک و شناخت و سطح دست یابی به آرامش روحی و جسمی در ایران هنوز به هیچ نوعی شکل نگرفته است و ما ایرانیها به آرامش دینی خود بسنده می‌کنیم و دیگر علوم را به چشم غریب نگاه کرده و می‌کنیم.
آیا از تاثیر روانی گوش دادن به موزیکهای New Age مطلع هستید؟
آیا تا به حال به یک موزیک Relaxation یا Meditation گوش داده‌اید؟ موزیکهایی که شما را به طبیعت نزدیک کرده و بر خلاف دیگر موزیکها موجود که موجب تخلیه انرژی و بسیاری باعث افسردگی، بوجود آمدن جنگ روانی و عصبی در بدن شده این موزیکها که بسیاری با استفاده اصوات طبیعت ساخته شده شما را دعوت به جذب انرژی طبیعی اطراف نموده و زمانی که شما آنرا درک کردید آرامش وصف ناپذیری به شما هدیه می‌نماید. در تمامی امور زندگی کاری، فکری، زناشویی، درمانی، عاشقی، خواب، تغذیه و... این نوع موزیکها می‌توانند جای خالی انرژی طبیعی را برای شما پرکنند و تعادل روانی مناسب را برای انجام امور روزانه برای شما فراهم سازد.
شاید در نگاه اول شما گوش دادن به این سبک موزیکها کسل کننده و به درد کافی شاپها و رستورانها و... بخورد اما ممکن است برداشتتان اشتباه بوده، و وقت آن رسیده است که با ما همراه شوید تا به آرامشی که در درونتان نهفته است دست یابید.
با گوش دادن به موزیکهای یوگا، مدیتیشن، ریلکسیشن، اصوات طبیعت و... انجام حرکات یوگا، مدیتیشن، و... تجربه‌ای جدید از زندگیتان را احساس و پیدا کنید.

موسيقي درماني

خدا زيباست و زيبايي را دوست دارد. رسول اكرم (ص)
اديان و نژادها بي‌شمارند اما زبان و روح يكي است، زبان عشق. موسيقي نوعي زبان عشق است.

انسان و موسيقي

كاربرد موسيقي براي درك زيبايي و سلامت زندگي اجتناب ناپذير است
از بدو خلقت انسان، نيازهاي متنوعي (اعم از جسمي و رواني) با او همراه بوده كه براي برآورده ساختن اين نيازها سازگاري با محيطش به ابزارهايي نياز داشته است.
هنر به عنوان يكي از وسايل اوليه سازگاري بشر در خدمت نيازهاي كمال جويي و زيبا طلبي و از طرف ديگر، آرامبخش ناراحتي ها و سختي‌هاي زندگي او بوده است. موسيقي شكلي از هنر است كه احساس، عاطفه، ادراك و شناخت انسان را بدون نياز به تكلم و زبان منتقل مي‌كند.
استفاده بشر از موسيقي، امري آسان و قابل دسترس بوده است، چون ريتم و ملودي، به عنوان دو ركن اساسي موسيقي، در سرشت انسان وجود داشته و از طرفي آواگريها و حركات ريتميك نيز نيازي به تكلم نداشته است. از اين رو در بيشتر قبايل ابتدايي مراسم و آيينهاي مختلف موسيقيايي كه وسيله‌اي براي ابراز همبستگي جمعي و از بين بردن ترسها و غمها و ايجاد آرامش و شادي و اراده در بين افراد قبيله بوده برگزار مي‌شده است.
موسيقي زبان آرزوها، انتظارها و عواطف بشري است و هر قوم و ملتي بر حسب ويژگيهاي عاطفي و فرهنگي خود، موسيقي خاصي دارد. با درك موسيقي، عواطف زيبا، همدردي و تفاهم بيشتر قلبي ميسر خواهد شد.
پژوهشگران توصيه مي‌كنند كه والدين روزانه يك ساعت براي فرزندان كوچك خود موسيقي پخش كنند. اين عمل موجب بهتر شدن وضعيت تغذيه، خواب و افزايش وزن آنها مي شود.

موسيقي و درمان

از ابتداي تاريخ، بشر از موسيقي براي شفاي بيماران استفاده مي كرده است.
براي مثال: ريتم طبل ها در مراسم شفابخش جادوگران و درمان گران نقش مهمي داشته است.
ارسطو مي گويد: از موسيقي مي‌توان در بسياري از شئون زندگي، تربيت، سرگرمي، درمان، خوشگذراني و تعديل احساسات و عواطف استفاده كرد. فارابي موسيقي را با سه خاصيت مطرح مي‌ساخت: احساس انگيز، نشاط انگيز، خيال انگيز و يا تحت شرايطي هر سه خصوصيت را دارا مي‌باشد.
نغمه‌هاي موسيقي بر حسب تركيب فواصل و ريتم داراي ارتعاشات خاصي هستند كه با تحريك ارتعاشات سلول هاي عصبي احساس و انگيزه‌اي را تقويت، تضعيف و يا منتقل مي‌سازند.
اگرچه فوايد درمان با موسيقي از دورانهاي قبل مطرح بوده است، اما تا قبل از اينكه در قرن اخير به عنوان يك رشته تخصصي شناخته شود خوب معرفي نشده است.
امروزه از تأثير و فوايد موسيقي در مراحل مختلف رشد و زندگي انسان (از دوره جنيني تا سالمندي) گياهان و جانوران سخن به ميان مي‌آيد، و از تغييرات آن بر روي سيستمهاي حسي حركتي، هيجاني-عاطفي، ترشح غدد، هوشياري و آگاهي و شناخت فرد بحث مي‌شود.
به گفته پژوهشگران مركز پزشكي نيويورك، شنيدن موسيقي‌هاي كلاسيك و حتي موسيقي جاز موجب كاهش اضطراب و افزايش تحمل درد بيماران مي‌شود. (تنسي ويليامز)

مقدمه‌اي بر موسيقي درماني

شايد تا كنون مطالبي در روزنامه ها، مجلات، محل كارتان يا در بين مردم درباره "موسيقي درماني" خوانده يا شنيده باشيد. موسيقي درماني يك رشته جديدي است و فقط به مدت پنجاه سال است كه به عنوان يك تخصص كلاسيك و حرفه اي توسعه پيدا كرده است.
بر طبق تعريفي كه " انجمن ملي موسيقي درماني" (NAMT) ارائه داده است، موسيقي درماني عبارتست از " كاربرد موسيقي تأمين، حفظ و بهبود سلامت جسماني و رواني در واقع موسيقي درماني كاربرد منظم موسيقي است، بطوريكه موسيقي درمانگر مستقيما" در يك محيط درماني، تغييرات دلخواه را در عواطف و رفتار درمانجو ايجاد مي كند...).
به طور خلاصه در موسيقي درماني با استفاده از موسيقي، كه يك رسانه هنري خلاق است، به افرادي داراي مشكلات گوناگون، به منظور دستيابي به بهداشت رواني و جسمي آنان كمك مي‌شود.
موسيقي درماني در درمان افرادي كه ناتواني‌هاي مختلفي از جمله عقب ماندگي ذهني، تأخير يافتگي رشدي، معلوليت جسمي، بيماري رواني و... داشته اند، به طور موفقيت آميزي جواب داده است.
موسيقي درمانگر، اهداف و مقاصد را بر اساس نيازهاي خاص درمانجو دنبال مي‌كند. فنون مختلفي براي پيشبرد اين اهداف استفاده مي‌شود.براي مثال، آواز خواندن مي‌تواند به افراد مبتلاً به بيماري آلزايمر كمك كند تا حافظه دراز مدتشان را به كار اندازند، نواختن آلات موسيقي با همسالان يا درمانگر مي تواند مهارتهاي ميان فردي را افزايش دهد و كاركردهاي اجتماعي را بهبود بخشد. از همه مهمتر اينكه افراد احساساتشان را در روشي مطمئن و لذت بخش بوسيله نواختن موسيقي، گوش كردن به موسيقي و رقصيدن به همراه موسيقي بيان مي‌كنند.
البته موسيقي درماني فقط در خدمت افرادي كه داراي انواع مختلف ناتوانيها هستند به كار برده نمي‌شود، بلكه در شرايط مختلف پزشكي نيز سودمند است. از جمله كاهش فشار رواني يا درد، زايمان، توانبخشي بيماران سكته اي و مبتلايان به بيماري پايانه (بيماريهايي كه علاج ناپذير و مرگبار هستند، مثل ايدز). مساله عمده كه در اينجا براي درمانگر مطرح است كاهش درد و تحمل آن در شيوه درمان است و يا كمك به بيمار براي دستيابي به كاركردهاي بهينه.
موسيقي درماني رشد فزاينده‌اي در كشورهاي مختلف جهان و در عرض سالهاي اخير داشته است و كارهاي درماني متعددي توسط موسيقي درمانگران صورت پذيرفته است و اين امر تأكيد گرديده كه اساساً موسيقي در درمان اشخاص مبتلاً به وضعيتهاي مختلف پزشكي كارآئي بسياري دارد.
اين مقاله كوتاه به شما يك ديد كلي درباره اينكه "موسيقي درماني چيست؟" ارائه داده است. اين مقاله فقط بخش كوچكي از اين رشته حرفه‌اي عظيم را معرفي كرده است و به عنوان يك كليت در اين باره نميتواند نتيجه گيري شود.

موسيقي درماني: موسيقي درماني چيست؟

در يونان قديم ارتباط نزديكي بين موسيقي و شفا وجود داشت. اين همبستگي به يكي از خدايان يونان «آپولو» شخصيت و شكل داده است. آپولو هم خداي موسيقي و هم خداي طب بود. يونانيان معتقد بودند كه امراض نتيجه عدم هارموني در وجود فرد است و موسيقي با قدرت روحي و اخلاقي خود مي‌تواند با برگرداندن هارموني و نظم در بدن سلامتي را براي فرد مورد استفاده به ارمغان آورد. گپژوهشهاي انجام شده، نشان مي‌دهد كه غده تالاموس به عنوان مهمترين غده در مغز انسان محركهاي صوتي را به وسيله سيستمهاي عصبي دريافت و در كنار حافظه و تخيل به آنها پاسخ مي‌دهد.
غده هيپوفيز نيز كه از غده تالاموس فرمان دريافت مي‌كند به محركهاي صوتي موزون پاسخ مي‌دهد، موجب بروز ترشحاتي مي‌شود كه نتيجه آن آزاد سازي ماده آرام بخش به نام آندروفين خواهد بود.
با توجه اينكه مهمترين اثر ماده مزبور، تسكين درد در انسان است به سادگي مي‌توان به ارزش موسيقي درماني كه عملاً موجبات آزادسازي ماده آندروفين كه علاوه بر تسكين درد، موجبات انبساط و شادي را در انسان فراهم مي‌سازد، پي برد. تحقيقاتي كه توسط كولن در سال هزار و نهصد و نود و دو در بخش مراقبتهاي ويژه بيمارستان «سنت جرج» لندن صورت گرفته، نشان مي‌دهد كه موسيقي به ميزان قابل توجهي در تسكين و تقليل وضعيت بحراني بيماران كه در بخش آي ـ سي ـ يو بستري بوده‌اند تاثير داشته است.
زيرا ثابت شده است كه سيستم اعصاب انسان به محرك هاي موزيكال پاسخ مثبت مي‌دهد.
موسيقي درماني يك فرآيند فعال است. در موسيقي درماني، ما انتظار داريم كه موسيقي ما را در برگرفته و در تمام وجودمان جريان پيدا كند. يادتان باشد كه از قوه تخيل مغز استفاده كنيد.
به خاطر داشته باشيد: «انرژي در پي انديشه مي آيد» هر جا كه فكر باشد انرژي هم وجود دارد.

براي بهتر گوش كردن به موسيقي دو مطلب را به خاطر بسپاريد:

1) صداي موسيقي در حدي باشد كه شما با آن راحت هستيد.
2) خودتان را تسليم موسيقي كنيد.

در اينجا به كاربرد مواردي چند از موسيقي درماني اشاره مي‌شود:

كاربرد موسيقي درماني براي كمك به افراد عقب مانده با حركات ريتميك موزيكال مي‌توان مهارت در هماهنگيهاي حركتي را بهبود بخشيد، اشعار آوازهاي مخصوص را مي‌توان نوشت كه از طريق آن مراحل و روشهاي مهارتهاي خودياري مثل لباس پوشيدن و مسواك زدن را ياد بگيرند و به خاطر بسپارند. موزيك تراپيست‌ها، براي اينكه برنامه‌هاي درماني و روشهاي مؤثر براي در حال جريان ايجاد كنند، بايد برنامه ريزي دقيقي را به كار گيرند.

كاربرد موسيقي درماني در نارسائي‌هاي گفتاري:

افرادي كه در ارتباط كلامي مشكل دارند با خواندن آوازها و سرودهاي مخصوص مي‌توانند در شمرده تلفظ كردن اصوات، گفتار مورد نياز و مهارت در تشخيص لغات رشد و تمرين كنند. ريتم و صداي موسيقي همچنين مي‌تواند تقويت جريان تكلم را در اختلالات گفتاري مانند لكنت زبان آسان سازد.
از موسيقي براي اشخاص زبان پريش (آفازيك) به عنوان روش براي برقراري رابطه كلامي مي‌توان استفاده كرد.

تكنيك شناخته شده، درمان آوازي ملوديك (Melodic intonation Therepy ( M.I.T:

اين تكنيك، در اوايل دهه هفتاد ميلادي به عنوان يك روش ترميمي براي بخشي از مسائل گفتاري بزرگسالان زبان پريش به وجود آمده است. در اين روش جملات كوتاه در نمونه‌هاي ساده آهنگين، با آواز خوانده مي‌شود. به موازاتي كه بيماران عبارات و جملات را ياد مي‌گيرند، آهنگها كمرنگتر و محو مي‌شوند، اين روش بر پايه اين نظريه قرار گرفته كه وقتي نيم كره سمت چپ، آسيب مي‌بيند مي‌توان به وسيله اغراق در آواز (ريتم، با تأكيد بيان كردن و جملات ملوديك) با كمك نيم كره راست مغز، تكلم را كمك، تحريك و تسهيل كرد.

كاربرد موسيقي درماني در درمان معلوليتهاي ارتوپدي:

بنابر نظر «رودنبرگ» (هزار و نهصد و هشتاد و دو) از موسيقي مي‌توان در چند منظور درماني براي معلولين ارتوپدي استفاده كرد:
1) كاهش حواس پرتي
2) رهايي از تنش ها و حساسيتهاي شديد
3) تقويت تمرينهاي عضلاني
4) افزايش احساس ارزش شخصي
فعاليتهاي مختلف موسيقي درماني مي‌تواند جهت بهبود وضعيت مفاصل و ماهيچه‌ها و افزايش هماهنگي حركات آنها كمك كرد. مثلاً نواختن سازهاي انتخاب شده با شيوه‌هاي مخصوص مي‌تواند تحرك و استقامت مفاصل را افزايش دهد و با هماهنگي قسمت‌هايي از بدن را بهبود بخشد. مثلاً نواختن پيانو براي حركت و خم كردن و كشش انگشتها و از ريتم سازها براي افزايش دامنه حركات و منبعي براي الگوهاي حركتي.
از نواختن ساز دهني براي كنترل بهتر دستها و هماهنگي آن با دهان و تقويت ظرفيتهاي حياتي مي‌توان استفاده كرد. يكي ديگر از منافع يادگيري نواختن ساز براي معلولين، احساس كاميابي و رضايت است. نواختن ساز، احساس ارزش شخصي را افزايش مي‌دهد و اگر به صورت گروهي نواخته شود، رشد اجتماعي شان تقويت خواهد شد.

كاربرد موسيقي درماني در درمان سالمندان:

سالمندي معمولاً با درجاتي از زوال كاركرد جسمي و ذهني همراه است. كه اين درجات در افراد مختلف متفاوت است. بيشتر افراد مسن خصوصاً آنهايي كه در خانه‌هاي سالمندان زندگي مي‌كنند، علائمي از اختلالات فكري و بدني دارند. بسياري از سالمندان مشكل پزشكي مانند بيماريهاي قلبي، ديابت، سرطان و يا فشارخون دارند. به علاوه عده‌اي نيز به دلايل عاطفي دچار افسردگي و تنهايي مي‌شوند.
موسيقي درماني مي‌تواند در زمينه تقويت كاركرد جسمي و روحي اين افراد مؤثر واقع شود.
بعنوان مثال موسيقي همراه با تمرينات و ورزشهاي روزانه، مي‌توان احساس دردي را كه غالبا توأم با اين ورزشهاست از ذهن دور ساخته و يا انگيزه و محرك لازم را براي شركت در انجام اين قبيل ورزشها و فعاليتهاي حركتي فراهم كرد. دست زدن نشاط انگيز و موسيقي ريتميك مي‌تواند ورم مفاصل انگشتان را صاف كند.