+- وبسایت تخصصی ام اس سنتر | بیماری ام اس | مرجع تخصصی ام اس (https://mscenter.ir)
+-- انجمن: پزشكي (https://mscenter.ir/Forum-%D9%BE%D8%B2%D8%B4%D9%83%D9%8A)
+--- انجمن: پزشكي (https://mscenter.ir/Forum-%D9%BE%D8%B2%D8%B4%D9%83%D9%8A--24)
+---- انجمن: دانستنی های پزشکی (https://mscenter.ir/Forum-%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA%D9%86%DB%8C-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C)
+---- موضوع: علل گزگز و یا سوزن‌سوزن شدن دست و پاها چیست ؟ (/Thread-%D8%B9%D9%84%D9%84-%DA%AF%D8%B2%DA%AF%D8%B2-%D9%88-%DB%8C%D8%A7-%D8%B3%D9%88%D8%B2%D9%86%E2%80%8C%D8%B3%D9%88%D8%B2%D9%86-%D8%B4%D8%AF%D9%86-%D8%AF%D8%B3%D8%AA-%D9%88-%D9%BE%D8%A7%D9%87%D8%A7-%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA-%D8%9F)
علل گزگز و یا سوزن‌سوزن شدن دست و پاها چیست ؟ - nahid - 2011/05/30
علل گزگز و یا سوزن‌سوزن شدن دست و پاها چیست ؟
آشنایی با انواع نوروپاتی‌های محیطی
گزگز و یا سوزن‌سوزن شدن دست و پاها در حالتی که اعصاب محیطی انتهای دست و پاها به صورت دوطرفه و متقارن دچار التهاب شده است، دیده میشود.این علائم گاهی به صورت یک طرفه شروع و در نهایت در سمت مقابل نیز دیده خواهد شد که این‌گونه التهاب اعصاب، اصطلاحا به نوروپاتی محیطی معروف‌اند.
اعصاب محیطی دست و پا دارای رشته‌های حسی و حرکتی‌اند که اعصاب حسی، حس اندام‌ها و اعصاب حرکتی، فرمان حرکت عضلات و به تبع آن حرکت اندام را موجب میشوند و برحسب این‌که کدام‌یک از رشته‌های عصبی گرفتار شده باشند، علایم حسی یا حرکتی یا مخلوطی از علایم دیده خواهد شد. در بسیاری از نوروپاتی‌های محیطی علایم نخست به صورت اختلالات حسی همانند سوزش، سوزن‌سوزن شدن، کرختی و بی‌حسی در انگشتان دیده میشود در صورتی که اعصاب حرکتی محیطی بیشتر از رشته‌های حسی گرفتار شده باشند علایم به صورت ضعف و تحلیل عضلات دست‌ها تظاهر میکند.
علل و عوامل فراوانی موجب بروز نوروپاتی‌های محیطی میشوند که میتوان آنها را به اقسام مختلفی تقسیم بندی کرد .
* نوروپاتی‌های محیطی ناشی از بیماری‌های ارثی :این بیماری‌ها به صورت فامیلیال بوده که اکثرا به صورت حرکتی بروز می‌نمایند ولی در نوروپاتی‌های محیطی که در اثر بیماری‌های متابولیک ظاهر میشوند، میتوان به دیابت شیرین، کم‌کاری غده تیروئید، نارسایی کلیوی و نارسایی کبدی اشاره کرد.
لازم به ذکر است در بیماران دیابتی در بسیاری از موارد نوروپاتی‌های محیطی به صورت حسی است و این بیماران بی‌حسی، احساس سوزش و گزگز پا (در شب) را دارند، که اختلال حسی در پاها و گاهی در دست‌ها به صورت کاهش حس درد و تماس تظاهر میکند که در صورت درگیری اعصاب حرکتی، تحلیل عضلانی در دست‌ها دیده میشود.
این نوع نوروپاتی‌ها در هر مرحله‌ای از بیماری ، دیابت دیده میشود و گاهی از اولین علایم ابتلا به دیابت است، البته این فرم از نوروپاتی ربطی به شدت بیماری دیابت ندارد.
طبق تحقیقات به دست آمده در بعضی از بیماران مبتلا به کم‌کاری غده تیروئید (هیپوتیروئیدی) نیز نوروپاتی محیطی به صورت بروز اختلالات حسی در پاها تظاهر میکند که بیمار از گزگز پا شکایت میکند، که اگر این نوع از اختلالات حسی به صورت پیشرفته نباشد به آسانی به درمان بیماری هیپوتیروئیدی پاسخ میدهد. بیماران مبتلا به سیروز کبدی نیز به صورت نادر نوروپاتی محیطی را تجربه میکنند.
گاهی علامت پیش درآمد ضایعه کبدی، نوروپاتی است.همچنین در بیماران مبتلا به نارسایی کلیوی، حالتی به نام اورمی اتفاق می‌افتد که اصطلاحا اوره خون بالا میرود و موجب بروز علایم مختلفی در سیستم‌های بدن میشود.
نوروپاتی محیطی در بیماران اورمیک یک پدیده شایع است (سندرم پاهای بی‌قرار) که گفته میشود این بیماران هنگامی که در بستر خوابیده‌اند یا این‌که در حالت نشسته هستند ، دچار احساس ناراحتی در پاهایشان میشوند که با حرکت دائم پاها کاهش می‌یابد و این علامت پیش‌آگهی شروع نوروپاتی محیطی است.
آمار نشان میدهد نوروپاتی اورمی بیشتر در پاها دیده میشود و خود را به صورت احساس سردی، سوزش شدید و بی‌حسی پاها نشان میدهد.گاهی نیز علائم به صورت حرکتی است که در این نوع از نوروپاتی‌ها، با درمان اورمی نظیر دیالیز یا پیوند کلیه، بهبود حس میشود.
گاهی نیز نوروپاتی‌های محیطی در اثر سموم، سرب، جیوه، آرسنیک، یا داروهایی همچون فنوباربیتال، کورتون‌ها و… به وجود می‌آیند.
فقر تغذیه بخصوص در مورد ویتامین‌ها نیز موجب بروز نوروپاتی محیطی میشود که کمبود این ویتامین‌ها بیشتر در افراد الکلی مزمن، بیماران دارای سندروم سوءجذب، فقر غذایی شدید، زنان شیرده، زنان حامله با استفراغ‌های شدید و … دیده میشود.
البته گاهی نوروپاتی‌های محیطی در اثر عفونت‌هایی نظیر بیماری جذام، دیفتری، حصبه، بوتولیسم، سرطان‌ها، عدم کفایت خون‌رسانی، بیماری‌های کلاژن نظیر لوپوس و… به وجود می‌آیند. که در این موارد بهترین را تشخیص و درمان ( شامل تشخیص عامل و بیماری زمینه‌ای و درمان ) علت نوروپاتی محیطی است .
http://www.daneshju.ir/forum/f693/t116889.html
2011-Feb-07, 20:15 -
RE: علل گزگز و یا سوزن‌سوزن شدن دست و پاها چیست ؟ - nahid - 2011/07/22
مور مور شدن دست وپاها می تواند از عوارض غلظت خون باشد .
این بیماری به هر علتی که ایجاد شده باشد عوارضی را برای بیمار در پی خواهد داشت. وقتی که خون غلیظ میشود، دیگر نمی‌تواند به راحتی درون عروق بدن جریان داشته باشد و این امر باعث کاهش خون‌رسانی به قسمت‌های مختلف میشود.
به طور مثال افراد مبتلا به غلظت بالای خون دچار کاهش خون‌رسانی به مغز هستند و بنابراین خواب‌آلودگی دارند. سرگیجه، سردرد، اختلالات بینایی و حتی و وزوز گوش از دیگر علائمی است که در پی ابتلا به این بیماری در فرد ایجاد میشود. در برخی بیماران به علت سکون و کند شدن جریان خون، خون در عروق لخته میشود. این لخته شدن خون در عروق گاهی خطرات جانی ناگواری را برای فرد در پی دارد. کبود شدن بدن، گلگون و سرخ بودن صورت، خون دماغ و یا خونریزی گوارشی هم به علت غلظت خون بالا ایجاد میشود. در بسیاری از این بیماران فشارخون بالاتر از حد عادی و معمول است. در ضمن، بالا رفتن غلظت خون باعث میشود که سطح اسید اوریک خون بالا برود. این مسأله باعث میشود که فرد مستعد ابتلا به نقرس و سنگ کلیه شود. به دلایل مختلف این افراد مستعد ابتلا به زخم معده هم هستند. در ضمن برخی معتقدند اگر چه به احتمال کم، اما این افراد در خطر ابتلا به برخی از بدخیمی‌های خونی در سنین بالا قرار دارند.
این اختلال سال‌ها به طول می‌انجامد و سیر بالینی کندی دارد به طوری که بیمار ممکن است چندین دهه از عمر خود را با این بیماری خون (در اصل سطح هموگلوبین خون) سپری کند. به هر حال برای پیشگیری و به حداقل رساندن عوارضی که گفته شد بهتر است هرچه سریع‌تر سطح غلظت خون به حد عادی رسیده شود. در حال حاضر پزشکان معتقدند که در مردان مبتلا به این بیماری باید کاری کرد که هموگلوبین کمتر از 14 و در زنان کمتر از 12 باشد. بهترین کار برای رسیدن به این هدف، اهدای منظم خون است. این کار به قدری تکرار میشود که بدن فرد دچار فقر آهن شود و به علت کمبود آهن دیگر قادر به ادامه خون‌رسانی بیش از حد نباشد. پس از رسیدن به این مرحله، اهدای خون هر سه ماه یک بار تکرار میشود.
البته پزشکان در کنار درمان یاد شده از روشهای درمانی دیگری هم سود می‌برند. به طور مثال با تجویز داروهایی نظیر آسپرین و غیره احتمال لخته شدن خون را کاهش میدهند. حتی گاهی برای کنترل مناسب بیماری نیاز به استفاده از برخی داروهای شیمی درمانی است. یک متخصص خون مجرب در این زمینه به راحتی میتواند بیماری را کنترل کند و اطلاعات کافی در مورد بیماری به شما ارائه دهد. در گذشته هم از روشهای پزشکی هسته‌ای و درمان با مواد رادیواکتیو (نظیر فسفر رادیواکتیو) برای درمان این بیماری استفاده می‌شده. اگر چه هم اکنون امکان انجام چنین درمان‌هایی در کشور ما نیز وجود دارد اما به علت وجود انتخاب‌های درمانی مناسب‌تر، کمتر از آن استفاده میشود.
پرهیز از سیگار و محیط آلوده، مصرف مایعات زیاد (مصرف حداقل روزی 8 لیوان مایعات) از درمان های غلظت خون : گاهی غلظت خون بر اثر بیماری اولیه (غلظت خون اولیه) مغز استخوان است که در این شرایط بیمار باید هر از چندگاه طبق نظر پزشک«فصد خون» (گرفتن خون از بیمار) شود تا حدی که این غلظت در آقایان به زیر 45 درصد و در خانم ها به 42درصد برسد.
در فصد خون، خون گرفته شده از بیمار بلااستفاده است هیچ گاه سیاهی و تیره بودن خون دلیل بر غلظت آن نیست، و طی انجام آزمایشات می توان به این نتیجه رسید، چون خونی که از فرد گرفته می شود از ورید است و خون وریدی به دلیل کمبود اکسیژن اغلب تیره است.
غلظت خون و عوارض آن
فردی که دچار غلظت خون شده است ریسک سکته مغزی و قلبی در وی بالامی رود و در اغلب اوقات دارای فشارخون بالایی است و گاهی ممکن است از طریق بینی دچار خونریزی شود.
سردردهای غیرطبیعی، تاری دید، ناراحتی های معدوی و خارش های پوستی بخصوص خارش پس از استحمام را از عوارض این بیماری عنوان می کند که فرد با مراجعه به پزشک و انجام آزمایشCBC می تواند از میزان غلظت خون خود اطلاع پیدا کند.
چند توصیه
پزشکان بر این اعتقادند که با نوشیدن آب، غلظت خون در حد متعادل باقی می ماند و مشکلاتی چون لخته شدن خون به جهت غلظت خون که عاملی در بروز سکته قلبی است بروز نمی کند.
به طورکلی میوه ها و سبزی ها به علت دارا بودن ویتامینC و فیبرهای محلول و نامحلول، یک عمل حفاظتی در قبال افزایش غلظت خون و کاهش میزان فیبرینوژن (پروتئینی که تبدیل به لخته خون می شود) و افزایش فشارخون دارند که از مهم ترین آنها جهت رفع غلظت خون می توان به آلبالو، لیموترش و موز جهت صاف کردن خون اشاره کرد.
اگر کسی مشکل افزایش تولید گلبولهای قرمز و یا به تعبیری غلیظ بودن خون را داشته باشد...دچار این علائم خواهد شد:
خستگی - سردرد - خواب آلودگی - منگی - خارش یا پرخونی صورت -ببدون علامت و .... خواهد شد...
برای تشخیص آن ملاکهای متعددی باید مد نظر قرار گیرد...به این ترتیب که تعدادگلبولها به 12-7 میلیون میرسد و حتی به 15 میلیون هم شاید برسد... و هماتوکریت در 85% موارد بالای 55% است
افزایش تعداد گلبولهای قرمز در واحد حجم را، غلظت خون می گویند چنانچه هموگلوبین در مردان بالاتر از ۱۸ و در زنان فراتر از ۱۶ گرم در دسی لیتر باشد، غلظت خون گفته میشود.غلظت خون در بدن باعث کند شدن حرکت خون در قلب و رگ ها می شود که باعث گرفتگی اندام هایی نظیر دست و پا، موجب سکته مغزی یا قلبی خواهد شد.
این بیماری بر اثر خوردن مواد غذایی ناسالم و چرب ، روغن نباتی مایع و جامد ، خوردن میوه در غیر فصل آن ، گاه بر اثر استرس ، شادی و ناراحتی که فرد را شکَه کند و گاهی به خاطر کم مصرف کردن خوراکیهای خون ساز و مفید برای خون و گاها بر اثر سوء تغذیه فرد را مبتلا میکند. بخشی از علت ابتلا به بیماری غلظت خون به وجود زمینه های ارثی و مادرزادی مربوط می شود (که این میزان حدود 5تا10درصد است) و بخش دیگر آن به علت ابتلای فرد به بیماری های مختلف است. (بیشترین علت ابتلا به غلظت خون ، وجود بیماری هایی نظیر ریوی و قلبی است. بنابراین برای پیشگیری و حل مشکل خون باید بیماری ها درمان شوند)
نشانه‌های بالینی غلظت خون : گلگونی چهره، برافروختگی چشم‌هاست. این در حالیست که کندی حرکت خون در نسوج حیاتی نظیر مغز و ریه هم سبب بروز مشکلاتی در مغز نظیر اختلالات هوشیاری، منگی، خواب آلودگی، اختلالات بینایی به علت پرخونی سیستم اعصاب مرکزی و اختلالات تنفسی میشود .تیرگی رنگ لب به ویژه هنگام انجام فعالیت های ورزشی از جمله علائم دیگر بروز غلظت خون در بدن است.
زمانی که اکسیژن کافی به بدن نرسد برای جبران این کمبود ، گلبول بیشتری در بدن ساخته می شود و این امر باعث افزایش غلظت خون در رگ ها می شود. در شرایط کمبود اکسیژن، سطح خونی اریتروپوتئین افزایش و سبب تحریک پیش ساز خونی در مغز استخوان و افزایش اکسیژن رسانی میشود. به افزایش تولید خون از منشا خودکاری در مغز استخوان، سرطان خون یا پلی سیتمی حقیقی اطلاق می شود.
اغلب افراد ساکن مکان هایی نظیر کوهستان و ارتفاعات و یا مکان های دچار آلودگی هوا که در این مکان ها اکسیژن در آنها به میزان کمی وجود دارد ، دچار بیماری غلظت خون می شوند. به گونه ای که میزان غلظت خون در این افراد در اغلب موارد بالا است.
افراد مبتلا به بیماری هایی نظیر بیماری های ریوی و قلبی نیز به علت کافی نبودن میزان اکسیژن در بدن ، دچار افزایش غلظت خون هستند و افزایش غلظت خون در افراد مبتلا به بیماری ریوی نیز باعث آمبولی ریه می شود.
میوه های مفید برای غلظت خون:
1) آلبالو برای رفع غلظت خون مفید است. 2) آب لیموی ترش ضد غلظت خون است. 3) مصرف موز برای صاف کردن خون مفید است.
پزشکان معتقدند با نوشیدن آب، غلظت خون در حد متعادل باقی می ماند و مشکلاتی چون لخته شدن خون به جهت افزایش غلظت خون که عاملی در بروز سکته قلبی است، بروز نمی کند.چرا که کم آبی باعث افزایش غلظت خون شده و گردش خون را دچار اشکال می کند.
به‌طور کلی میوه‌ها و سبزی‌ها به‌علت دارا بودن ویتامین C و فیبرهای محلول و نامحلول، یک عمل حفاظتی در قبال افزایش غلظت خون و کاهش میزان فیبرینوژن(پروتئینی که تبدیل به لخته می شود) و افزایش فشار خون دارند. به همین علت افرادی که گیاه خوارند، نه تنها احتمال ابتلا به سرطان روده‌ی بزرگ را از خود دور کرده‌اند، بلکه دارای خون رقیق‌تر و فشارخون و فیبرونوژن پایین‌تری نسبت به افراد هم سن و سال خود هستند.
به عنوان مثال می توان زنجبیل، زیره و جعفری را نام برد.
برای کاهش لخته شدن خون از روغن جامد، روغن نارگیل ، چربی‌های حیوانی، گوشت قرمز، دل، قلوه، مغز ، پیه گاو و گوسفند به مقدار خیلی کم مصرف کنید و به جای آن از لبنیات کم چرب، ماهی، سبزی و میوه ی فراوان استفاده کنید.
استرس و تنشهای عصبی هم عامل بروز غلظت خون کاذب است
استرس و فشارهای روانی سبب افزایش ترشح آدرنالین و در نتیجه بروز انقباضات عروقی میشود، بدین ترتیب پلاسما به خارج عروق نشت کرده و نسبت به آن به گلبول قرمز کاهش می‌یابد.
تعریق و اسهال‌های شدید از علل دیگر بروز غلظت خون (پلی سیتمی) کاذب یا موقت است سن شیوع این عارضه بالای ۴۰ سال بوده و درمردان شایع‌تر است.
افزایش غلظت خون ناشی از افزایش میزان گلبولهای قرمز خون می باشد . این وضعیت می تواند به صورت اولیه و ناشی از بیماری پلی سیتمی ورا باشد و یا ثانویه به مشکلات دیگر میزان گلبولهای قرمز خون افزایش می یابد. عللی مثل : کاهش اکسیژن رسانی بافتی ، بیماری های ریوی ، ارتفاع بالا ، شانت های داخل قلبی ، اختلالات مربوط به هموگلوبین ، کشیدن سیگار ، افزایش تولید اریتروپویتین و تومورها .
بنابراین باید عواملی که سبب افزایش میزان گلبولهای قرمز بررسی و شناخته شود و درمان متناسب با آن انجام شود .
در مورد علایم آن هم باید گفت که بعضی از بیماران در مراحل علامتی ندارند . مشکلاتی مانند ضعف و بیحالی ، سردرد ، سبکی سر ، اختلالات بینایی و تنگی نفس از جمله علایم آن می تواندباشد .خارش و بویژه بعد از دوش گرفتن با آب گرم می تواند باشد. صورت می تواند قرمز باشد و وریدهای چشم ها برجسته باشد. بزرگی کبد و طحال شایع است. زخم معده ، دردهای استخوانی و در مراحل بعد بروز نقرس و سنگ کلیوی می تواند بروز کند.
درمان عبارت است از درمان عامل زمینه ای در صورت وجود ، فصد خون و درمانهای دارویی جهت کاهش تولید گلبولهای قرمز خون .
در مورد مقایسه حجامت و خون دادن باید گفت که اگرچه حجامت می تواند به عنوان یک روش درمانی در بعضی بیمارهای خاص مورد استفاده قرار گیرد ولی نمی تواند در این مورد جای خون دادن را بگیرد . زیرا حجم خونی که در حجامت از بدن خارج می شود زیاد نیست و ما در این مورد نیاز به خارج کردن مقادیری از خون از بدن می باشیم . توصیه می کنم در صورت وجود چنین مسئله ای درمان را تحت نظر فوق تخصص خون پیگیری نمایید.
غلظت وسفتی خونعلت بیماری : این بیماری بر اثر خوردن مواد غذایی ناسالم و چرب ، روغن نباتی مایع و جامد ، خوردن میوه در غیر فصل آن ، گاه بر اثر استرس ، شادی و ناراحتی که فرد را شکَه کند و گاهی به خاطر کم مصرف کردن خوراکیهای خون ساز و مفید برای خون و گاها بر اثر سوء تغذیه فرد را مبتلا میکند
علائم بیماری : غلظت خون : از شایع ترین علائم غلظت خون میتوان به خواب رفتن سریع دست و پا، زردشدن سفیدی چشم، خشک شدن دهان، تشنگی زیاد، و سوزش کف دست وپاها و مغز سراشاره نمود.
توضیحات : باید از غذا های چرب و روغنهای نباتی مایع و جامد پرهیز کنید و به جای آن از روغنهای طبیعی و حیوانی مصرف کنید، غذاهایی بد هضم و سنگین هم چون ماکارونی و تخم مرغ را کمتر استفاده کنید
منبع : http://fa.parsiteb.com/news.php?nid=11201
RE: علل گزگز و یا سوزن‌سوزن شدن دست و پاها چیست ؟ - شهرزاد - 2011/10/08
دلیل خواب رفتن مداوم دست و پا چیست؟
حتما بارها برای شما پیش آمده كه دچار خواب‌رفتگی دست و پا شوید و گزگز و سوزش ناشی از آن شما را آزار دهد.
راه رفتن با پایی كه خواب رفته كار دشواری است و تنها راه‌حل شل گذاشتن اندام است تا آرام‌آرام به حالت طبیعی باز گردد...
احساس خواب‌رفتگی در اندام‌ها یا هر قسمتی از بدن یك احساس غیرطبیعی و همراه با سایر شكایات حسی نظیر سوزن‌سوزن شدن، گزگز و مورمورشدن یا احساس سوزش است که اصطلاحا آن را «پارستزی» می‌نامند. این حالت‌ها میتواند به صورت موقت یا مزمن روی دهد.
بیشتر موارد خواب‌رفتگی دست و پا ناشی از فشار روی یك یا چند عصب است و اغلب چند دقیقه بعد از حذف فشار از بین میرود. در واقع حس و تحریكات حسی دست و پا از طریق سلول‌های عصبی به نام نرون از مسیر نخاع وارد مغز میشود و هرگونه اختلال در عملكرد این مسیر به طوری كه نتواند پیام حسی را به خوبی به مغز منتقل كند به بروز پارستزی می‌انجامد.
خواب‌رفتگی اندام نشانه بیماری است؟
معمولا پارستزی زمانی رخ میدهد كه مثلا در اثر بد نشستن یا نشستن طولانی‌مدت به صورت دوزانو یا چهارزانو پاها دچار خواب‌رفتگی شوند ولی اگر خواب‌رفتگی اندام به صورت روزمره یا مداوم یا خودبه‌خود و بدون فشار خارجی روی عصب باشد، میتواند نشانه یك اختلال یا بیماری زمینه‌ای در بدن باشد. طیف وسیعی از بیماری‌ها و اختلالات میتوانند به عصب آسیب بزنند. از گیرافتادن عصب در محل‌های خاصی از بدن و تحت فشار قرارگرفتن آن تا بیماری‌های سیستم عصب مركزی – محیطی یا مشكلات ارتوپدی. در صورتی كه از این دسته از افراد هستید، بهتر است برای بررسی علت زمینه‌ای به پزشك مراجعه كنید.
در مواردی خواب‌رفتگی اندام نشانه‌ای از یك بیماری مهم است كه بررسی سریع را می‌طلبد. گاهی هم میتواند علامت عارضه‌دارشدن یك بیماری زمینه‌ای باشد مثلا در بیماران دیابتی. دیابت به خصوص اگر كنترل‌نشده باشد به اعصاب حسی یا حركتی محیطی آسیب می‌رساند كه این جزو شایع‌ترین عوارض این بیماری است و علائم آن به نوع آسیب بستگی دارد ولی در اكثر موارد اولین نشانه آن احساس خواب‌رفتگی، گزگز و مورمورشدن در انگشتان پا و در موارد طول كشیده، در انگشتان دست است. این علائم معمولا در طول شب تشدید میشود.
میزان شیوع این نوع آسیب در بیماران دیابتی 20 تا 30 درصد گزارش شده است كه البته احتمال آن با توجه به سن بیماری و طول مدت ابتلا به دیابت، همراهی با پرفشاری و چربی خون بالا یا سیگاركشیدن فرد افزایش می‌یابد. كنترل مناسب قندخون تا حدود زیادی از احتمال بروز پارستزی می‌كاهد.
گاهی اولین علامت بیماری گیلن‌باره احساس خواب‌آلودگی و گزگز در انگشتان پاست كه متعاقب آن ضعف پیشرونده ایجاد میشود. تعدادی از بیماران مبتلا به كم‌كاری تیروئید از پارستزی دست و پا همراه با عدم تحمل سرما شكایت دارند.
علاوه بر فشارهایی كه ذكر شد، در صورتی كه خواب رفتن در دست و پا محدود به انگشت خاص یا محل خاصی از دست و پا باشد، آسیب‌های دیسك و آرتروز ستون فقرات، گردن یا كمر از جمله مواردی هستند كه باید آنها را در نظر داشت كه معمولا در این افراد شكایت از درد كمر و گردن (خفیف یا شدید) یا سابقه قبلی آن وجود دارد.
پارستزی و خواب‌رفتگی میتواند یكی از علائم شایع بیماری «ام‌اس» (MS) باشد. حدود 80 درصد بیماران، درجاتی از این اختلال حسی را در مقاطعی از سیر بیماری خود تجربه می‌كنند. گاهی خواب‌رفتگی یكی از نشانه‌های اولیه بیماری است. اگر پارستزی چند روز یا چند هفته طول بكشد، به‌خصوص اگر قسمت‌های وسیع یا پراكنده از بدن را گرفتار كند، باید آن را پیگیری و بررسی كرد.باید توجه داشت كه بسیاری از بیماری‌های دیگر هم در تشخیص افتراقی «ام‌اس» مطرح میشوند كه علائم مشابه دارند.
«ام‌اس» طبق معیارهای خاص بالینی و تصویری و نظر متخصصان مغز و اعصاب تشخیص داده میشود و هر بیماری با این علائم لزوما مبتلا به «ام‌اس» نیست. مثلا مبتلایان به «فیبرومیالژی» با علائم خستگی و درد منتشر عضلانی مراجعه می‌كنند كه انواع اختلالات حسی نظیر سوزن‌سوزن شدن و خواب‌رفتگی اندام میتواند از تظاهرات آن باشد. بیشتر بیماران با «فیبرومیالژی» اختلال خواب دارند یا از درجاتی از مسائل روانی نظیر افسردگی رنج می‌برند.
شایع‌ترین علت خواب‌رفتگی دست و پا
گیرافتادن و تحت فشار قرار گرفتن موضعی اعصاب محیطی از شایع‌ترین علل احساس خواب‌رفتگی دست و پاست زیرا این اعصاب در طول مسیر خود در محل‌های به خصوصی مستعد گیرافتادن یا آسیب‌های فشاری هستند. ناحیه پشت و داخلی آرنج، ناحیه مچ و دست، قسمت خارجی زیر زانو یا قسمت داخلی مچ پا از جمله این محل‌هاست. مثلا آنچه تحت عنوان «نشانگان تونل كارپ» شناخته میشود، به دلیل گیرافتادن و فشار روی عصبی به نام «مدین» در ناحیه مچ دست اتفاق می‌افتد. این ناحیه (تونل مچ) شایع‌ترین محل گیرافتادن عصب است. افراد مبتلا معمولا خانم‌های خانه‌دار بین سنین 30 تا 40 سال، كاربران رایانه، مكانیك‌های خودرو یا شاغلانی كه با دست زیاد كار می‌كنند، هستند. در صورت آسیب عصب، بیماران از گزگز و خواب‌رفتگی یا درد در انگشت نشانه یا میانی و شست در طول شب شكایت دارند و در موارد شدیدتر، این خواب رفتن در روز هم احساس میشود.
اگر خواب‌رفتگی دو یا سه انگشت وسطی شخص را از خواب بیدار كند و احساس كند كه با تكان دادن دست خواب‌رفتگی آن كمتر میشود، معمولا اولین تشخیص مطرح، «نشانگان تونل كارپ» است مگر خلاف آن ثابت شود. علاوه بر انجام كارهای زیاد با دست، گاهی این نشانگان در زمینه یك بیماری رخ میدهد مانند روماتوئید آرتریت، دیابت، آكرومگالی یا در دوران بارداری. مشابه همین حالت ممكن است در مچ پا رخ دهد كه آن را «نشانگان تونل تارس» می‌گویند. در این حالت فرد به دنبال ایستادن طولانی یا راهپیمایی دچار كرختی، خواب‌رفتگی و درد در قسمت داخلی كف پا یا كف پاشنه میشود که با بیرون آوردن كفش و استراحت كاهش می‌یابد. عموما تروما (ضربه)، چاقی و تورم مفصل مچ پا از علل آن است و گاهی هم علت خاصی برای آن نداریم.
برخی اوقات علامت گیرافتادن عصب (عصب تیبیال) در ناحیه مچ پا شبیه علامت خارپاشنه است كه باید آنها را از هم افتراق داد.
از دیگر علل خواب‌رفتگی اندام‌ها، كم‌خونی از نوع كمبود ویتامین B12، مسمومیت با فلزات سنگین نظیر سرب و ارسنیك، التهاب نخاع، ایسكمی موقت مغز، سكته‌های مغزی و گاهی تومورهاست ولی هر فردی با خواب‌رفتگی دست و پا نباید تا زمان بررسی آن به وسیله پزشك به خود برچسب بیماری خاص یا خطرناكی بزند. در هر فرد علت خواب‌رفتگی دست و پا به محل و همراهی با سایر علائم بستگی دارد
RE: علل گزگز و یا سوزن‌سوزن شدن دست و پاها چیست ؟ - nahid - 2011/10/09
نقل قول: پس ام اس چی؟
مواردی که صرفا مربوط به ام اس نیست ، گفته شده که هر کس با دیدن این علایم ، فقط به ام اس فکر نکنه ، علتهای دیگری هم داره و باید بررسی بشه.
تو انجمن پزشکی مواردی میاد که عمومیه نه مختص ام اس.
RE: علل گزگز و یا سوزن‌سوزن شدن دست و پاها چیست ؟ - naazanin - 2012/08/26
سوزن سوزن شدن دست و پا
گاهی اوقات احساس می کنیم دست ها و یا پاهایمان سوزن سوزن می شوند. اگر این مشکل به ندرت برای شما رخ داد نگران نباشید، ولی اگر به دفعات زیاد اتفاق افتاد به پزشک مراجعه کنید تا علت و درمان آن را برای شما بگوید.
احساس سوزن سوزن شدن دست و یا پا به علت فشار مستمر بر اعصاب، گاهی می تواند خوش خیم و موقتی باشد؛ برای مثال هنگامی که دست خود را موقع خواب زیر سرتان می گذارید و یا پاهای خود را برای مدت طولانی روی هم می اندازید، ممکن است این حالت در شما دیده شود.
این سوزن سوزن شدن که معمولا بدون درد است، با برداشتن فشار از روی اعصاب، از بین می رود.
برخی موارد، سوزن سوزن شدن دست ها یا پاها می تواند طولانی‌مدت و شدید باشد و معمولا با علائم دیگری همراه است مثل درد، خارش، بی حسی و ضعف عضلات.
در چنین مواردی، سوزن سوزن شدن ممکن است نشانه ای از آسیب عصبی، عفونت باکتریایی یا ویروسی، قرار گرفتن در معرض مواد سمی و بیماری های سیستمیک از قبیل دیابت باشد.
احساس سوزن سوزن شدن در اثر آسیب عصبی را نوروپاتی محیطی می نامند، زیرا بر اعصاب دور از مغز و نخاع که اغلب در دست ها و پاها می باشند، اثر می گذارد
با گذشت زمان و در اثر کم تحرکی و یا بی تحرکی، نوروپاتی محیطی بدتر می شود.
علل
1- 30 درصد موارد احساس سوزن سوزن شدن، به علت بیماری دیابت می باشد. در نوروپاتی دیابتی، این سوزن سوزن شدن ابتدا در هر دو پا و بالای ساق ایجاد می شود و سپس به سمت دو دست و بالای بازو می رود.
2- علت 30 درصد موارد سوزن سوزن شدن ها، ناشناخته و یا ایدیوپاتیک می باشد.
3- 40 درصد باقیمانده به علت یکی از موارد زیر می باشد:
- سندرم درگیری اعصاب : این سندرم شامل سندرم تونل کارپال، فلج اعصاب ساعد و فلج اعصاب ساق پا است.
- بیماری های سیستمیک : این بیماری ها شامل اختلالات کلیه، بیماری کبدی، آسیب عروق، بیماری های خونی، آمیلوئیدوز (پروتئینی غیرمحلول که در کبد، کلیه ها، طحال و دیگر بافت ها ته نشین می شود)، اختلالات بافت همبند، التهاب مزمن، عدم تعادل هورمونی مثل کم کاری تیروئید، سرطان ها و تومورهای خوش خیم که به اعصاب حمله می کنند، است.
- کمبود ویتامین ها : ویتامین های E، B1، B3، B6 و B12 برای درست عمل کردن اعصاب لازم می باشند. برای مثال، کمبود ویتامین B12 موجب کم خونی کشنده می شود و این کم خونی یکی از دلایل مهم نوروپاتی محیطی می باشد. زیاد مصرف کردن ویتامین B6 نیز موجب سوزن سوزن شدن دست ها و پاها می گردد.
- اعتیاد به الکل: افرادی که زیاد الکل می نوشند، دارای کمبود ویتامین B1 و دیگر ویتامین های مهم می باشد که این خود دلیلی برای نوروپاتی محیطی می باشد. الکلیسم موجب آسیب اعصاب می گردد و از این رو برخی محققان به این نوع نوروپاتی، نوروپاتی الکلی می گویند.
- مواد سمی : این مواد سمی شامل فلزات سنگین (مانند سرب، آرسنیک، جیوه و تالیوم) و برخی مواد شیمیایی صنعتی و محیط زیستی می باشد.
همچنین این مواد سمی می تواند شامل داروهای شیمی درمانی، داروهای ضد ویروس و آنتی بیوتیک ها باشد.
- عفونت ها : این عفونت ها شامل بیماری لایم، زونا (آبله مرغان)، ویروس هرپس سیمپلکس (مولد تبخال) و ایدز می باشد.
- بیماری های خودایمنی : شامل سندرم گیلن باره، لوپوس و آرتریت روماتوئید می باشد.
- اختلالات ارثی : شامل گروهی از اختلالاتی می باشد که در مجموع به نام بیماری شارکو- ماری- توث خوانده می شوند.
- حوادث : در این آسیب ها، اعصاب فشرده و له می شوند؛ برای مثال فشرده شدن اعصاب در اثر فتق دیسک و یا دررفتگی استخوان.
گرچه برای نوروپاتی محیطی ارثی درمانی وجود ندارد، ولی بسیاری از انواع اکتسابی با درمان بهبود می یابند
راه های تشخیص
در ابتدا پزشک فرد را معاینه می کند و سئوالاتی راجع به محیط کار، عادات اجتماعی (مثل نوشیدن الکل)، در معرض مواد سمی قرار گرفتن، خطر ایدز و دیگر بیماری های عفونی و سابقه خانوادگی ابتلا به بیماری های عصبی از شما می پرسد.
همچنین پزشک ممکن است آزمایشات زیر را از شما بخواهد:
- آزمایش خون : برای تشخیص دیابت، کمبود ویتامینی، اختلال کبد و یا کلیه، دیگر بیماری های متابولیکی و نشانه های فعالیت غیرطبیعی سیستم ایمنی بدن صورت می گیرد.
- بررسی مایع مغزی نخاعی : برای تشخیص آنتی بادی های مرتبط با نوروپاتی دیابتی انجام می شود.
- الکترومایوگرام ( EMG) یا آزمایش فعالیت الکتریکی عضله
- سرعت هدایت عصبی
- سی تی اسکن
- ام ار آی ( MRI)
- نمونه برداری از عصب
درمان
درمان موفق، بستگی به زمان تشخیص بیماری دارد. تا زمانی که سلول های عصبی محیطی از بین نرفته اند، امکان بازسازی آنها وجود دارد.
گرچه برای نوروپاتی محیطی ارثی درمانی وجود ندارد، ولی بسیاری از انواع اکتسابی با درمان بهبود می یابند. برای مثال کنترل قند خون در افراد دیابتی می تواند سرعت پیشرفت نوروپاتی دیابتی را کم کند و یا مصرف مکمل ویتامینی برای نوروپاتی های حاصل از کمبود ویتامین می تواند مفید باشد.
در برخی موارد، سوزن سوزن شدن دست و پا و دیگر علائم نوروپاتی محیطی، با درمان تشنج و افسردگی کاهش می یابد.
شیوه زندگی شما نیز باید درست و سالم باشد، بدین منظور:
- وزن خود را متعادل نگه دارید.
- از تماس با مواد سمی خوداری کنید.
- تحت نظر پزشک باشید.
- یک رژیم غذایی سالم مصرف کنید.
- از مصرف الکل خودداری کنید.
- سیگار را ترک کنید. سیگار باعث تنگ شدن رگ های خونی می شود و در نتیجه مواد مغذی به اعصاب محیطی کمتر می رسند.
- داروهای هومیوپاتی (تحت نظر متخصص) نقش مهمی را در بهبود آسیب عصبی دارند.
- گیاهان بابونه، رزماری و جینکو بیلوبا (Ginkgo biloba)، سیستم عصبی را تقویت می کنند.
درمان در خانه
- ورزش کنید. ورزش های کششی می تواند از سوزن سوزن شدن پاها جلوگیری کند. به یاد داشته باشید هیچ وقت برای مدت طولانی در یک وضعیت ثابت (مثل نشستن یا ایستادن طولانی) قرار نگیرید.
کنار یک دیوار بایستید و کمی از آن فاصله بگیرید. کف دستانتان را به دیوار تکیه دهید.
یکی از زانوها را به سمت دیوار ببرید و آرنج خود را خم کنید. کف پای دیگرتان در تماس با زمین و مستقیم و صاف باشد.
آنقدر به جلو خم شوید تا زمانی که کشش عضله ساق پای پشتی خود را احساس کنید. این تمرین را با پای دیگر تکرار کنید.
- آب : پاها را در یک لگن پر از آب سرد قرار دهید. آب نباید یخ باشد. برای درمان بهتر، پاهای خود را حداقل دو بار در روز، در محلول آب و سرکه قرار دهید.
- پماد فلفل تند : مقداری فلفل قرمز تند را برداشته و آن ها را روی شعله آتش گرم کنید. فلفل ها را خرد کنید و در پارچه نرم و نازکی ببندید و آن را روی محل سوزن سوزن شدن بگذارید. گرمای فلفل، درد را کمتر می کند.
- جوراب مناسب : همیشه جوراب تمیز و خشک و نخی بپوشید. جورابی که باعث خشک شدن عرق پا شود، از سوزن سوزن شدن پا جلوگیری می کند. هر 8 ساعت یک بار جوراب خود را عوض کنید.
- کفش مناسب : کفشی را بخرید که برای قوس پای شما مناسب باشد.
توصیه های غذایی
- از مصرف قند و غذاهای شیرین و استعمال الکل و تنباکو خودداری کنید.
- رژیم غذایی محتوی ویتامین های گروه B برای تسکین سوزن سوزن شدن پا موثر است.
- سبزیجات برگ سبز، لوبیاها، نخود، آجیل، شیر و تخم مرغ را به رژیم غذایی خود بیفزایید.
RE: علل گزگز و یا سوزن‌سوزن شدن دست و پاها چیست ؟ - sargol - 2012/12/19
چهارشنبه ۲۹ آذر ۱۳۹۱ ◊ Wednesday, 19 December, 2012
خواب رفتگی
[attachment=8301]
خواب رفتگی خواب رفتگی یا paresthesia احساس سوزش و خارشی ناخوشایند همراه با سوزن سوزن شدن عضو خواب رفته است که غالبا در دست و پا ایجاد میشود. دلیل معمول بروز چنین حالتی نشستن، تکیه کردن یا خوابیدن بر روی عضو است به طوریکه فشاری مداوم بر اعصاب این عضو وارد شده یا جریان خون در این منطقه مختل شود.
تغییر حالت دادن و خارج کردن عضو خواب رفته از حالت فشرده، معمولا این حالت را از بین میبرد. اما با برداشته شدن فشار و با برقرار شدن پیام رسانی اعصاب به مغز و نخاع، ابتدا حالت بی حسی جای خود را به درد و سوزش داده و سپس از بین میرود. در بعضی از موارد خواب رفتگی در اثر آسیب دیدگی عصب یا اختلالات خاصی در سیستم عصبی ایجاد میشود. اگر شما غالبا و یا به مدتهای طولانی دچار خواب رفتگی اعضا میشوید، حتما به پزشک مراجعه کنید.
● علائم
علائم خواب رفتگی که معمولا در دست و پا رخ میدهد عبارتند از :
▪ در ابتدا عضو دچار بی حسی و سنگینی میشود
▪ پوست عضو خواب رفته سوزن سوزن شده و به خارش می افتد
▪ این عوارض پس از بازگشت بدن به حالت عادی، در عرض چند دقیقه برطرف میشود
● تعدادی از دلایل عمده
▪ وارد شدن فشار بر روی عصب
▪ کاهش مقدار خون موجود در عضو
▪ آسیب دیدگی عصب
▪ تنفس سریع (نفس نفس زدن)
▪ متاثر شدن اعصاب از ماده ای سمی، مانند الکل یا سرب
▪ عارضه جانبی بعضی از داروها
▪ دیابت (بیماری قند)
▪ تصلب بافتهای عصبی یا multiple sclerosis
▪ کم کاری تیروئید
▪ سکته ناقص
▪ سکته
● خواب رفتگی بر اثر فشار
اطلاعات دریافت شده از محیط، توسط اعصاب پیرامونی بدن به مغز و نخاع فرستاده میشود. هنگامی که یک عصب حسی به دلیل قرار گرفتن در یک حالت تنگ و ناراحت تحت فشار قرار گیرد، از کارایی آن کاسته میشود. اگر این فشار ادامه یابد، عضو درگیر دچار خواب رفتگی میشود، به این معنا که پیامهای حسی قطع میشوند.
به محض آنکه فشار از عصب برداشته شود، کار خود را از سر میگیرد. حالت ناخوشایند سوزن سوزن شدن، در اثر فرستاده شدن ناگهانی پیامهای متعدد درد از عصب به مغز است. اعصاب دیگری که در این وضعیت تحت فشار قرار گرفته بودند، از جمله عصبهای تشخیص دهنده دما، برای بازگشت به حالت اولیه به زمان بیشتری نیاز دارند.
● فشردگی شدید عصب
رگهای عصبی نیز میتوانند در اثر گیر افتادن میان استخوانها یا بافتهای دیگر تحت فشار شدید قرار بگیرند. برای مثال :
▪ سندرم تونل مچ دست - عصب اصلی دست از میان حلقه ای متشکل از استخوانهای مچ میگذرد. وجود تاندونهایی که غشایی ملتهب و متورم داشته باشند، فضای این تونل را تنگ کرده و عصب را به شدت فشار میدهند. نشانه های این مشکل شامل حالت خواب رفتگی، درد و ضعف دست است.
▪ آسیب دیدگی ریشه عصب گردن- اعصاب گردن از درون سوراخهای کوچک موجود در میان مهره ها خارج میشوند.فضای این سوراخها میتواند در اثر التهاب، آسیب دبدگی یا رشد بیش از حد بافت استخوانی، کوچک شود و در نتیجه عصبی که از آن عبور میکند به شدت تحت فشار قرار میگیرد. در این حالت احساس خواب رفتگی در گردن ایجاد شده و موجب بروز درد جابجا شده در بازوها میشود.
▪ سیاتیک - عصب سیاتیک، عصب اصلی پا است که به صورت چهار شاخه عصبی از میان مهره های بخش پایینی ستون مهره ها خارج میشود. هر مهره توسط دیسک هایی غضروفی محافظت میشود. افتادگی یا جابجایی این دیسک موجب برآمدگی در مسیر عصب و فشردگی آن میشود، این حالت علاوه بر ایجاد احساس خواب رفتگی در محل، میتواند موجب بروز درد جابجا شده در پا شود.
● التهاب عصبی
التهاب عصبی یا ورم رشته های عصبی، دلایل متعددی دارد که رایج ترین آنها از این قرارند :
▪ الکل - مصرف مداوم و بیش از حد الکل میتواند موجب مسمومیت اعصاب شده و وضعیتی را به وجود آورد که پریفرال نوروپاتی peripheral neuropathy (بیماری اعصاب پیرامونی) نام دارد و بارزترین نشانه آن خواب رفتگی در اعضا است.
▪ سندروم گیلین بری (Guillain-Barre) - حالتی که به احتمال فراوان در اثر عفونت ویروسی ایجاد میشود و اعصاب پیرامونی را تحت تاثیر قرار داده، موجب درد و بی حسی در عضو میشود.
▪ کم خونی خطرناک (Pernicious anemia) - کاهش یا عدم کارایی ویتامین B۱۲ موجب کند شدن روند تولید گلبول قرمز شده و عملکرد نخاع را تحت الشعاع قرار میدهد.
● بیماری عصب
علامت مشخصه بیماری عصب یا نوروپاتی، عدم وجود رابطه اطلاعاتی حسی بین عصب و مغز است که در اثر آسیب دیدگی عصب حسی ایجاد میشود.برای مثال، شخص دچار نوروپاتی ممکن است درد را در حد معمول آن حس نکند و یا اصلا احساس درد نداشته باشد. شرایطی که میتوانند موجب بروز چنین آسیبهایی شوند از این قرارند :
▪ قطع شدن نخاع
▪ بیماری قند
▪ نوروپاتی حسی ارثی
▪ قرار گرفتن در معرض داروهای خاص یا فلزات سنگینی چون سرب
▪ مصرف مداوم و بیش از حد الکل
● پیگیری پزشکی
بروز هر از گاه حالت خواب رفتگی، مورد نگران کننده ای نیست. اما خواب رفتگی مزمن میتواند نشانه یک مشکل اساسی باشد. اگر بیش از حد یا در فواصل کوتاه دچار خواب رفتگی اعضا میشود، به پزشک مراجعه کرده و از او بخواهید تا از شما یک معاینه کامل به عمل آورد.
● روشهای درمان
درمان خواب رفتگی ارتباط مستقیمی با دلیل بروز آن دارد و در هر مورد متفاوت است. برای مثال، سندرم تونل مچ دست، با مصرف داروهای ضد التهاب و ادرار آور، استراحت و بستن مچ با نوارهای کشی مخصوص بهبود میابد. مشکل عصبی که در میان استخوان یا بافتهای دیگر فشرده شده باشد ممکن است با فیزیوتراپی برطرف شود یا برای رفع آن به جراحی نیاز باشد. شرایط نامحسوسی چون بیماری قند، باید به طور جدی و با دقت کنترل شود تا مشکلات جانبی این بیماری کاهش یابند. نشانه های التهاب عصبی و آسیب دیدگی عصب که در اثر مصرف الکل بروز میکنند نیز، معمولا با عدم مصرف الکل، بهبود خواهد یافت