2012/05/06, 03:43 PM
دکتر محمدرضا صفری نژاد در گفت وگو با خبرنگار سلامت نیوز گفت:«عفونت ادراری عبارت از یک عفونت باکتریال می باشد که در آن سیستم ادراری توسط باکتریها مورد حمله قرار می گیرد. حدود نصف خانمها در طول زندگی حداقل یک بار دچار عفونت ادراری می شوند و بسیاری از آنها نیز دچار عفونتهای ادراری راجعه یا مکرر خواهند شد. »
وی ادامه داد:«علت اکثر عفونتهای ادراری باکتریها هستند. دستگاه ادراری شامل کلیهها، حالب، مثانه و مجرای ادراری است. ادرار در کلیهها تولید می شود، توسط حالبها به مثانه حمل شده و در آنجا ذخیره می گردد و سپس در موقع لزوم از طریق مجرای ادراری دفع می شود. کلیهها و حالبها را دستگاه ادراری فوقانی و مثانه و مجرای ادراری را دستگاه ادراری تحتانی می گویند.
هر کدام از قسمتهای فوق می توانند دچار عفونت شوند. آن چیزی که در خانمها تحت عنوان عفونت ادراری گفته می شود، بیشتر عفونت دستگاه ادراری تحتانی است. خطیرترین آنها, عفونت کلیهها است که اغلب به دنبال عفونت مثانه اتفاق می افتد. عفونت ادراری در خانمهای بالغ خیلی شایعتر از دختر بچهها می باشد، ولی اگر کودکی دچار عفونت ادراری شد، باید آنرا جدی تلقی کرد و ممکن است نشان از وجود یک بیماری پس زمینهای مهم باشد.»
جراح و متخصص بیماریهای کلیه و مجاری ادراری خاطرنشان کرد:« سِرمی که در مراکز پزشکی برای بیمار تزریق می شود، باید کاملاً استریل باشد، و برای استریل شدن آن تمهیدات خاصی در کارخانه سازنده بعمل می آید. ادرار انسان در حالت طبیعی استریل و عاری از هر نوع میکروب و آلودگی است.
پس از ادرار کردن نیز چون ناحیه به ادرار استریل آغشته است، هیچ نوع میکروبی به محل اضافه نمی شود. گاهاً بعضی از خانمها با انجام اقداماتی مثل شستن خود با بعضی از محلولها، در حقیقت با دست خود ناحیه مربوطه را آلوده به میکروب می کنند. عفونت وقتی اتفاق می افتد که باکتری خود را به مثانه رسانده و در آنجا تکثیر شود. میکروب از دهانه خروجی مجرای ادرار وارد مجرا شده و رفت رفته بطرف عقب بداخل مثانه پیشرفت می کند، و از مثانه ممکن است به بالا به طرف کلیه ها سرایت بکند. »
وی افزود:«علت بیش از 90 درصد عفونتهای ادراری در خانمها، یک باکتری به اسم ائی کولای (E. Coli) می باشد. شایعترین عامل عفونت ادراری در خانمها باکتریهای روده هستند که در پوست اطراف مقعد و اطراف دهانه واژن زندگی می کنند. این باکتریها بصورت طبیعی در روده بزرگ و اطراف مقعد وجود دارند.
این باکتریها می توانند از نواحی اطراف مقعد به طرف مجرای ادرار حرکت کرده و وارد سیستم ادراری شوند. دو تا از شایعترین علل برای عفونت ادراری در خانمها، بهداشت نامناسب ناحیه و رابطه زناشوئی است. در حین رابطه زناشوئی ممکن است باکتریهای اطراف دهانه واژن و داخل واژن به طرف مجرای ادراری رانده شوند. عدهای از خانمها پس از هر بار رابطه زناشوئی دچار عفونت ادراری می شوند. »
دکتر صفری نژآد تاکید کرد:«یک عده عواملی خطر ابتلاء به عفونت ادراری در خانمها را زیاد می کنند، که به آنها عوامل خطر ساز می گویند این عوامل خطر عبارتند از هر نوع بیماری ای که سبب ایجاد انسداد در مسیر خروجی ادرار شود، مثل سنگ ادراری همچنین بیمارانی که سیستم ایمنی آنها آسیب دیده باشد، مثل افرادی که مبتلا به ایدز هستند و یا افرادی که از داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی مثل کورتون استفاده می کنند در معرض ابتلا به عفونت ادراری هستند.»
وی در ادامه به خبرنگار سلامت نیوز گفت:«افرادی که مبتلا به بیماری دیابت یا مرض قند هستند و یا زنانی که جهت جلوگیری از حاملگی از دیافراگم استفاده می کنند همچنین افرادی که در مکان های بخصوص مثل آسایشگاه سالمندان نگهداری می شوند نیز در معرض ابتلا به عفونت های ادراری هستند.»
استاد دانشگاه علوم پزشکی ارتش ادامه داد:« وجود اختلال آناتومیک در دستگاه ادراری، مثل تنگی حالب، وجود حالبهای دو گانه، و غیره و همچنین کاهش هورمون استروژن در خانم های یائسه، سیستم ادراری را مستعد عفونت می نماید.»
وی در پاسخ به خبرنگار سلامت نیوز که چرا خانمها بیشتر از مردان دچار عفونت ادراری می شوند گفت:« علت اصلی دو خصوصیت آناتومیک در خانم ها است. یکی مجاورت مجرای ادراری به ناحیه مقعد و دیگری طول کوتاه مجرای ادراری در خانم ها که بعلت کوتاهی مجرای ادراری در خانمها، میکروبها راحت تر می توانند خود را از محیط خارجی بداخل مثانه برسانند یعنی مسافتی را که باید باکتری طی کرده و خود را به مثانه برساند، خیلی کوتاهتر و راحت تر از مردان است چرا که مجرای ادرار در خانمها در مجاورت نزدیک راست روده (مقعد) قرار دارد، باکتریهای روده می توانند به راحتی بالا رفته و وارد مجرای ادراری خانم شوند.»
دکتر صفری نژاد ادامه داد:«عامل دیگر رابطه زناشوئی است چرا که حین رابطه زناشوئی، باکتریها از محیط خارج براحتی بداخل مجرای ادراری رانده می شوند از طرفی عدهای از خانم ها ممکن است جهت جلوگیری از حاملگی از دیافراگم استفاده کنند که دیافراگم از داخل واژن به مجرای ادرار فشار وارد کرده و آنرا بطور نسبی می بندد و سبب می شود که هنگام ادرار کردن تخلیۀ مثانه کامل نباشد و همیشه مقداری ادرار در داخل مثانه باقی بماند اگر ادرار در داخل مثانه بماند، با گذشت زمان عفونی می شود و خانم مبتلا به عفونت ادراری می گردد.
موضوع مهم دیگر عفونت ها یا بیماریهای آمیزشی هستند. توجه داشته باشید که عفونتهای آمیزشی یا بیماری های آمیزشی با عفونت ادراری تفاوت دارند. از عفونت های آمیزشی مهم می توان به سوزاک، سیفیلیس، کلامیدیا، و زونا یا هرپس اشاره کرد. چون در خانم ها مجرای ادراری کاملاً در مجاورت واژن قرار دارد، بیماریهای آمیزشی به راحتی می توانند از واژن وارد مجرا شده و از آنجا به طرف مثانه و کلیهها حرکت نمایند.»
وی ادامه داد:«علت اکثر عفونتهای ادراری باکتریها هستند. دستگاه ادراری شامل کلیهها، حالب، مثانه و مجرای ادراری است. ادرار در کلیهها تولید می شود، توسط حالبها به مثانه حمل شده و در آنجا ذخیره می گردد و سپس در موقع لزوم از طریق مجرای ادراری دفع می شود. کلیهها و حالبها را دستگاه ادراری فوقانی و مثانه و مجرای ادراری را دستگاه ادراری تحتانی می گویند.
هر کدام از قسمتهای فوق می توانند دچار عفونت شوند. آن چیزی که در خانمها تحت عنوان عفونت ادراری گفته می شود، بیشتر عفونت دستگاه ادراری تحتانی است. خطیرترین آنها, عفونت کلیهها است که اغلب به دنبال عفونت مثانه اتفاق می افتد. عفونت ادراری در خانمهای بالغ خیلی شایعتر از دختر بچهها می باشد، ولی اگر کودکی دچار عفونت ادراری شد، باید آنرا جدی تلقی کرد و ممکن است نشان از وجود یک بیماری پس زمینهای مهم باشد.»
جراح و متخصص بیماریهای کلیه و مجاری ادراری خاطرنشان کرد:« سِرمی که در مراکز پزشکی برای بیمار تزریق می شود، باید کاملاً استریل باشد، و برای استریل شدن آن تمهیدات خاصی در کارخانه سازنده بعمل می آید. ادرار انسان در حالت طبیعی استریل و عاری از هر نوع میکروب و آلودگی است.
پس از ادرار کردن نیز چون ناحیه به ادرار استریل آغشته است، هیچ نوع میکروبی به محل اضافه نمی شود. گاهاً بعضی از خانمها با انجام اقداماتی مثل شستن خود با بعضی از محلولها، در حقیقت با دست خود ناحیه مربوطه را آلوده به میکروب می کنند. عفونت وقتی اتفاق می افتد که باکتری خود را به مثانه رسانده و در آنجا تکثیر شود. میکروب از دهانه خروجی مجرای ادرار وارد مجرا شده و رفت رفته بطرف عقب بداخل مثانه پیشرفت می کند، و از مثانه ممکن است به بالا به طرف کلیه ها سرایت بکند. »
وی افزود:«علت بیش از 90 درصد عفونتهای ادراری در خانمها، یک باکتری به اسم ائی کولای (E. Coli) می باشد. شایعترین عامل عفونت ادراری در خانمها باکتریهای روده هستند که در پوست اطراف مقعد و اطراف دهانه واژن زندگی می کنند. این باکتریها بصورت طبیعی در روده بزرگ و اطراف مقعد وجود دارند.
این باکتریها می توانند از نواحی اطراف مقعد به طرف مجرای ادرار حرکت کرده و وارد سیستم ادراری شوند. دو تا از شایعترین علل برای عفونت ادراری در خانمها، بهداشت نامناسب ناحیه و رابطه زناشوئی است. در حین رابطه زناشوئی ممکن است باکتریهای اطراف دهانه واژن و داخل واژن به طرف مجرای ادراری رانده شوند. عدهای از خانمها پس از هر بار رابطه زناشوئی دچار عفونت ادراری می شوند. »
دکتر صفری نژآد تاکید کرد:«یک عده عواملی خطر ابتلاء به عفونت ادراری در خانمها را زیاد می کنند، که به آنها عوامل خطر ساز می گویند این عوامل خطر عبارتند از هر نوع بیماری ای که سبب ایجاد انسداد در مسیر خروجی ادرار شود، مثل سنگ ادراری همچنین بیمارانی که سیستم ایمنی آنها آسیب دیده باشد، مثل افرادی که مبتلا به ایدز هستند و یا افرادی که از داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی مثل کورتون استفاده می کنند در معرض ابتلا به عفونت ادراری هستند.»
وی در ادامه به خبرنگار سلامت نیوز گفت:«افرادی که مبتلا به بیماری دیابت یا مرض قند هستند و یا زنانی که جهت جلوگیری از حاملگی از دیافراگم استفاده می کنند همچنین افرادی که در مکان های بخصوص مثل آسایشگاه سالمندان نگهداری می شوند نیز در معرض ابتلا به عفونت های ادراری هستند.»
استاد دانشگاه علوم پزشکی ارتش ادامه داد:« وجود اختلال آناتومیک در دستگاه ادراری، مثل تنگی حالب، وجود حالبهای دو گانه، و غیره و همچنین کاهش هورمون استروژن در خانم های یائسه، سیستم ادراری را مستعد عفونت می نماید.»
وی در پاسخ به خبرنگار سلامت نیوز که چرا خانمها بیشتر از مردان دچار عفونت ادراری می شوند گفت:« علت اصلی دو خصوصیت آناتومیک در خانم ها است. یکی مجاورت مجرای ادراری به ناحیه مقعد و دیگری طول کوتاه مجرای ادراری در خانم ها که بعلت کوتاهی مجرای ادراری در خانمها، میکروبها راحت تر می توانند خود را از محیط خارجی بداخل مثانه برسانند یعنی مسافتی را که باید باکتری طی کرده و خود را به مثانه برساند، خیلی کوتاهتر و راحت تر از مردان است چرا که مجرای ادرار در خانمها در مجاورت نزدیک راست روده (مقعد) قرار دارد، باکتریهای روده می توانند به راحتی بالا رفته و وارد مجرای ادراری خانم شوند.»
دکتر صفری نژاد ادامه داد:«عامل دیگر رابطه زناشوئی است چرا که حین رابطه زناشوئی، باکتریها از محیط خارج براحتی بداخل مجرای ادراری رانده می شوند از طرفی عدهای از خانم ها ممکن است جهت جلوگیری از حاملگی از دیافراگم استفاده کنند که دیافراگم از داخل واژن به مجرای ادرار فشار وارد کرده و آنرا بطور نسبی می بندد و سبب می شود که هنگام ادرار کردن تخلیۀ مثانه کامل نباشد و همیشه مقداری ادرار در داخل مثانه باقی بماند اگر ادرار در داخل مثانه بماند، با گذشت زمان عفونی می شود و خانم مبتلا به عفونت ادراری می گردد.
موضوع مهم دیگر عفونت ها یا بیماریهای آمیزشی هستند. توجه داشته باشید که عفونتهای آمیزشی یا بیماری های آمیزشی با عفونت ادراری تفاوت دارند. از عفونت های آمیزشی مهم می توان به سوزاک، سیفیلیس، کلامیدیا، و زونا یا هرپس اشاره کرد. چون در خانم ها مجرای ادراری کاملاً در مجاورت واژن قرار دارد، بیماریهای آمیزشی به راحتی می توانند از واژن وارد مجرا شده و از آنجا به طرف مثانه و کلیهها حرکت نمایند.»
