پژوهشگران با درج مقاله ای در نشریه پزشكی بریتانیا اعلام كردند:
فرزندان مادرانی كه در 3 ماه نخست بارداری به میزان كافی با نور آفتاب تماس ندارند، احتمال آنكه در آینده به بیماری ام اس یا مالتیپل اسكلروزیس دچار شوند ، بیش از دیگران است.
نتیجه بررسی گسترده پژوهشگران در استرالیا درباره 1524 فرد كه بین سال های 1920 تا 1950 به دنیا آمده بودند، نشان می دهد، احتمال ابتلا به ام اس در افرادی كه سه ماه نخست بارداری مادرشان در فصل زمستان بوده و با نور آفتاب تماس كافی نداشته اند ، 30 درصد بیش از دیگران است.
به گفته پژوهشگران، پیش از این نیز بررسی ها تاثیر ویتامین دی را در پیشگیری از ام اس نشان داده بود و نتایج این تحقیق نیز بار دیگر این مسئله را تائید می كند چراكه تابش نور خورشید به پوست عمده ترین منبع تولید ویتامین دی در بدن است.
ام اس هنگامی در بدن آغاز میشود كه گلبولهای سفید كه نقش دفاعی در بدن دارند به میلین كه حفاظتی برای رشتههای عصبی است و به انتقال سریع پیامهای الكتریكی كمك می كند، به جای یك عامل بیگانه حمله میكنند و هر بار كه این گلبولها به رشتههای اعصاب مربوط به یكی از اندامهای بدن حمله كنند، آن اندام مشكل پیدا می كند.
شاید بتوان گفت دو بیمار ام اس را نمیتوان یافت كه چگونگی شروع و ادامه بیماریشان شبیه هم باشد اما در كل بیماری ام اس را میتوان به چهار دسته اصلی تقسیم كرد. 1
-ام اس خوشخیم (Benign MS) كه در این نوع فقط تعداد كمی حمله رخ میدهد كه این حملات نیز معمولا با بهبودی كامل همراه است؛ این نوع اماس در طی زمان بدتر نمیشود و معمولا موجب هیچ ناتوانی ماندگاری نخواهد شد.
2- نوع عود كننده و فروكش یابنده (Relapsihg Remitting MS ) كه اكثر مبتلایان بیماریشان را با همین نوع آغاز میكنند و به این صورت است كه در آن ها هر حمله بیماری، یك دوره آرام در پی دارد كه بیماران در این مدت مشكلی ندارند، حملهها نیز معمولا غیرقابل پیشبینیاند.
3- نوع پیشرونده ثانویه (Secondary Progressive MS ) ، این دسته را میتوان ادامه نوع قبلی دانست یعنی پس از چندین سال حمله و آرامش بیمار به حدی میرسد كه بدون وجود دورههای واضحی از حمله با گذشت زمان ضعیفتر میشود.
4- نوع پیشرونده اولیه (Primary Progressive) در این نوع بیماری هرگز حالتهای عود یا فروكش را ندارند و از همان حالت ممكن است هر زمانی متوقف شود یا همچنان بدتر شود.
تظاهرات و سیر بیماری ام اس از شخصی به شخص دیگر متفاوت است. چشمها نیز معمولا اولین و شایعترین عضو درگیر هستند، قدرت بینایی نیز معمولا در اشخاصی كه درگیری چشمی داشتهاند تا حدی كاهش مییابد. اندامهای دست و پا نیز ممكن است به مشكلات حسی و حركتی دچار شوند مثل احساس كرختی، به خواب رفتگی یا سوزن سوزن شدن، اشكال در راه رفتن و حركات ارادی دیگر را میتوان نام برد؛ گوشها گاهی دچار مشكلاتی نظیر وزوز یا كاهش شنوایی میشوند. احساس نیاز مكرر به دفع ادرار، بند آمدن و احتباس ادرار، بیاختیاری در دفع ادرار و بالاخره كاهش میل و توانایی جنسی از مشكلاتی هستند كه در دستگاه ادراری - تناسلی بیماران به وجود میآیند؛ از دست دادن تعادل هنگام راه رفتن خصوصا در تاریكی ممكن است به خاطر درگیری مخچه باشد به جزء این موارد میتوان به مشكلاتی نظیر تمركز حواس و گاهی بیحواسی، اضطراب، افسردگی، احساس درد در ماهیچهها، اشكال در سخن گفتن، اشكال در اجابت مزاج اشاره كرد. گروهی از عوامل میتوانند زمینه ساز ایجاد مشكلات جدید باشند كه از آن ها میتوان به گرما و رطوبت، وزرشهایی كه حرارت بدن را بالا میبرند، تب و مهم تر از همه اینها فشار روحی و عصبی كه استرس روانی میگویند.
یكی از مشكلات اصلی بیماران ، ضعف و محدودیت در حركت است كه از طرفی به علت درگیری قسمتهای حركتی در مغز و نخاع و از طرف دیگر به علت كم حركت شدن خود بیماران كه به یكی از عواملی مانند افسردگی و بیحوصلگی، ترس از افتادن و كم بودن تحرك، مربوط می شود كه در این صورت است كه فیزیوتراپی بیماران ام اس ، برای مدت نامحدودی صورت میگیرد و منظور از فیزیوتراپی رسیدن به وضع بهتر جسمی و روحی است.
تاكنون هیچ رابطه مشخص بین مواد غذایی و ام اس پیدا نشده است، با این وجود با یك برنامهریزی خوب غذایی میتوانیم از یكسری عوارض بیماری جلوگیری كنیم ؛ به طور مثال استفاده كافی از میوهها و سبزیجات علاوه بر تامین درصد بالایی از ویتامینهای ضروری میتواند به بهتر كار كردن دستگاه گوارش و جلوگیری از یبوست كمك به سزایی كند.
ما میتوانیم آزادانه غذاهای متنوعی مصرف كنیم و یا از هر برنامه غذایی كه میپسندیم پیروی كنیم به شرطی كه حاوی مواد اصلی و ضروری بدن باشد.
داروهای موجود برای درمان ام اس از نظر كاربرد به سه گروه اصلی تقسیم بندی میشوند:
1- برای حملات بیماری، در این دوره زمانی معمولا به صورت تزریقی وریدی و یا خوراكی تجویز میشوند و معمولا طول هر دوره بین چهار تا هفت روز طول میكشد.
از این مواد، متیل پردنیزولون (سولومدرول یا دپومدرول) بیشتر به كار میرود و به جز آن از دگزامتازون، پروفیرون، بتامتازون هم استفاده میشود.
2- برای كنترل علائم بیماری: بیش از 30 داروی مختلف به این منظور به كار میروند، مثلا از آمانتادین برای كم كردن اختلالات حركتی و از باكلوفن برای مقابله با سفتی عضلانی (اسپاسم) استفاده میشود.
3- برای كنترل دوره بیماری: برای این منظور سه دارو وجود دارد كه دو عدد از آنها از دسته اینترفرونها هستند، اینترفرونها مواد پروتئینی هستند كه به طور طبیعی در بدن برای مقابله با بعضی عفونتها تولید میشوند. این سه دارو عبارتند از:
1- اینترفرون بتا، یكA (آوونكس)
2- اینتروفرون بتا، یك B (بتاسرون)،
3- گلاتیرامراستات (كوپاكسون)
از روشهای درمانی دیگر میتوان به تاثیر خوب كاردرمانی، فیزیوتراپی، گفتاردرمانی و ماساژ اشاره كرد.
فرزندان مادرانی كه در 3 ماه نخست بارداری به میزان كافی با نور آفتاب تماس ندارند، احتمال آنكه در آینده به بیماری ام اس یا مالتیپل اسكلروزیس دچار شوند ، بیش از دیگران است.
نتیجه بررسی گسترده پژوهشگران در استرالیا درباره 1524 فرد كه بین سال های 1920 تا 1950 به دنیا آمده بودند، نشان می دهد، احتمال ابتلا به ام اس در افرادی كه سه ماه نخست بارداری مادرشان در فصل زمستان بوده و با نور آفتاب تماس كافی نداشته اند ، 30 درصد بیش از دیگران است.
به گفته پژوهشگران، پیش از این نیز بررسی ها تاثیر ویتامین دی را در پیشگیری از ام اس نشان داده بود و نتایج این تحقیق نیز بار دیگر این مسئله را تائید می كند چراكه تابش نور خورشید به پوست عمده ترین منبع تولید ویتامین دی در بدن است.
ام اس هنگامی در بدن آغاز میشود كه گلبولهای سفید كه نقش دفاعی در بدن دارند به میلین كه حفاظتی برای رشتههای عصبی است و به انتقال سریع پیامهای الكتریكی كمك می كند، به جای یك عامل بیگانه حمله میكنند و هر بار كه این گلبولها به رشتههای اعصاب مربوط به یكی از اندامهای بدن حمله كنند، آن اندام مشكل پیدا می كند.
شاید بتوان گفت دو بیمار ام اس را نمیتوان یافت كه چگونگی شروع و ادامه بیماریشان شبیه هم باشد اما در كل بیماری ام اس را میتوان به چهار دسته اصلی تقسیم كرد. 1
-ام اس خوشخیم (Benign MS) كه در این نوع فقط تعداد كمی حمله رخ میدهد كه این حملات نیز معمولا با بهبودی كامل همراه است؛ این نوع اماس در طی زمان بدتر نمیشود و معمولا موجب هیچ ناتوانی ماندگاری نخواهد شد.
2- نوع عود كننده و فروكش یابنده (Relapsihg Remitting MS ) كه اكثر مبتلایان بیماریشان را با همین نوع آغاز میكنند و به این صورت است كه در آن ها هر حمله بیماری، یك دوره آرام در پی دارد كه بیماران در این مدت مشكلی ندارند، حملهها نیز معمولا غیرقابل پیشبینیاند.
3- نوع پیشرونده ثانویه (Secondary Progressive MS ) ، این دسته را میتوان ادامه نوع قبلی دانست یعنی پس از چندین سال حمله و آرامش بیمار به حدی میرسد كه بدون وجود دورههای واضحی از حمله با گذشت زمان ضعیفتر میشود.
4- نوع پیشرونده اولیه (Primary Progressive) در این نوع بیماری هرگز حالتهای عود یا فروكش را ندارند و از همان حالت ممكن است هر زمانی متوقف شود یا همچنان بدتر شود.
تظاهرات و سیر بیماری ام اس از شخصی به شخص دیگر متفاوت است. چشمها نیز معمولا اولین و شایعترین عضو درگیر هستند، قدرت بینایی نیز معمولا در اشخاصی كه درگیری چشمی داشتهاند تا حدی كاهش مییابد. اندامهای دست و پا نیز ممكن است به مشكلات حسی و حركتی دچار شوند مثل احساس كرختی، به خواب رفتگی یا سوزن سوزن شدن، اشكال در راه رفتن و حركات ارادی دیگر را میتوان نام برد؛ گوشها گاهی دچار مشكلاتی نظیر وزوز یا كاهش شنوایی میشوند. احساس نیاز مكرر به دفع ادرار، بند آمدن و احتباس ادرار، بیاختیاری در دفع ادرار و بالاخره كاهش میل و توانایی جنسی از مشكلاتی هستند كه در دستگاه ادراری - تناسلی بیماران به وجود میآیند؛ از دست دادن تعادل هنگام راه رفتن خصوصا در تاریكی ممكن است به خاطر درگیری مخچه باشد به جزء این موارد میتوان به مشكلاتی نظیر تمركز حواس و گاهی بیحواسی، اضطراب، افسردگی، احساس درد در ماهیچهها، اشكال در سخن گفتن، اشكال در اجابت مزاج اشاره كرد. گروهی از عوامل میتوانند زمینه ساز ایجاد مشكلات جدید باشند كه از آن ها میتوان به گرما و رطوبت، وزرشهایی كه حرارت بدن را بالا میبرند، تب و مهم تر از همه اینها فشار روحی و عصبی كه استرس روانی میگویند.
یكی از مشكلات اصلی بیماران ، ضعف و محدودیت در حركت است كه از طرفی به علت درگیری قسمتهای حركتی در مغز و نخاع و از طرف دیگر به علت كم حركت شدن خود بیماران كه به یكی از عواملی مانند افسردگی و بیحوصلگی، ترس از افتادن و كم بودن تحرك، مربوط می شود كه در این صورت است كه فیزیوتراپی بیماران ام اس ، برای مدت نامحدودی صورت میگیرد و منظور از فیزیوتراپی رسیدن به وضع بهتر جسمی و روحی است.
تاكنون هیچ رابطه مشخص بین مواد غذایی و ام اس پیدا نشده است، با این وجود با یك برنامهریزی خوب غذایی میتوانیم از یكسری عوارض بیماری جلوگیری كنیم ؛ به طور مثال استفاده كافی از میوهها و سبزیجات علاوه بر تامین درصد بالایی از ویتامینهای ضروری میتواند به بهتر كار كردن دستگاه گوارش و جلوگیری از یبوست كمك به سزایی كند.
ما میتوانیم آزادانه غذاهای متنوعی مصرف كنیم و یا از هر برنامه غذایی كه میپسندیم پیروی كنیم به شرطی كه حاوی مواد اصلی و ضروری بدن باشد.
داروهای موجود برای درمان ام اس از نظر كاربرد به سه گروه اصلی تقسیم بندی میشوند:
1- برای حملات بیماری، در این دوره زمانی معمولا به صورت تزریقی وریدی و یا خوراكی تجویز میشوند و معمولا طول هر دوره بین چهار تا هفت روز طول میكشد.
از این مواد، متیل پردنیزولون (سولومدرول یا دپومدرول) بیشتر به كار میرود و به جز آن از دگزامتازون، پروفیرون، بتامتازون هم استفاده میشود.
2- برای كنترل علائم بیماری: بیش از 30 داروی مختلف به این منظور به كار میروند، مثلا از آمانتادین برای كم كردن اختلالات حركتی و از باكلوفن برای مقابله با سفتی عضلانی (اسپاسم) استفاده میشود.
3- برای كنترل دوره بیماری: برای این منظور سه دارو وجود دارد كه دو عدد از آنها از دسته اینترفرونها هستند، اینترفرونها مواد پروتئینی هستند كه به طور طبیعی در بدن برای مقابله با بعضی عفونتها تولید میشوند. این سه دارو عبارتند از:
1- اینترفرون بتا، یكA (آوونكس)
2- اینتروفرون بتا، یك B (بتاسرون)،
3- گلاتیرامراستات (كوپاكسون)
از روشهای درمانی دیگر میتوان به تاثیر خوب كاردرمانی، فیزیوتراپی، گفتاردرمانی و ماساژ اشاره كرد.
خوب باشيد و خوب بمانيد
