2010/10/02, 10:40 PM
ميگرن به معناي سردرد مزمني مي باشد كه مي تواند باعث ظهور سردرد خاصي در ساعت هاي متوالي براي گاهي اوقات و يا حتي براي هر روز شود.
علائم ميگرن مي توانند خيلي شديد باشند به طوري كه شما مدام در تلاش براي پيداكردن يك مكان آرام و تاريك براي درازكشيدن و تسكين خود باشيد.
برخي از سردردهاي ميگرني با علايمي نظير اختلالاتي در بينايي و كاهش ديد، يا سوزش هايي در بازو يا ساق پاي تان همراه مي باشد و همچنين ميگرن اغلب با حالت تهوع، استفراغ و حساست شديد به صدا و نور همراه مي گردد.
اگر چه هيچ معالجه اي وجود ندارد، تجويز داروها مي تواند به كاهش تكرار و شدت ميگرن ها كمك كند. اگر معالجات گذشته وضعيت شما را بهتر نكرده اند، بهتر است كه با دكترتان درباره ي تغيير درمان و استفاده از داروي متفاوت مشورت نماييد. تجويز داروهاي صحيح در كنار اصلاح شيوه ي زندگي ممكن است تغييرات چشمگيري را در روند بهبودي شما ايجاد نمايد.
علائم:
ميگرن معمولا در دوران كودكي، نوجواني يا نزديك به بزرگسالي شروع مي شود. ميگرن اغلب با علايم و نشانه هايي به شرح زير همراه مي باشد:
* درد متوسط تا شديد كه ممكن است به يك طرف سر محدود بشود يا ممكن است بر هر 2 قسمت سر اثر بگذارد.
* سردردي كه به صورت تپشي و ضرباني است.
* دردي كه با فعاليت فيزيكي بدتر مي شود.
* دردي كه انجام فعاليت هاي منظم روزمره تان را مختل مي كند.
* حالت تهوع همراه يا بدون استفراغ
* حساسيت به نور و صدا
ميگرن معمولا از 4 تا 72 ساعت طول مي كشد. اما ميزان تكرار سردردهايي كه اتفاق مي افتد از شخصي به شخص ديگر متفاوت است. ممكن است ميگرن براي چندين بار در ماه و يا با بسامد هاي بسيار كمتر در شما ظهور نمايد.
علايم ميگرن ها در همه شبيه هم نيست. در اغلب افراد ميگرن بدون علايم مشخصي ظهور مي نمايد كه اين حالت از ميگرن را قبلا تحت عنوان ميگرن هاي معمولي و رايج مي ناميدند. ولي در برخي افراد ميگرن با ظهور علائم مشخصي همراه مي گردد كه سابقا آن را تحت عنوان ميگرن هاي كلاسيك مي ناميدند از جمله علايمي كه ممكن است با ميگرن همراه باشند عبارت هستند از: تغييراتي در بينايي، مشاهده تشعشعات آزاردهنده از نور، احساس درد، سوزن سوزن شدن در ناحيه بازو و ساق پا.
خواه يا ناخواه شما گاهي نشانه هايي از بيماري را پيدا مي كنيد، ممكن است قبل از اين كه سردردتان واقعا تشديد شود يك يا چند نشانه را براي مدت چند ساعت يا يك روز داشته باشيد كه اين نشانه ها به شما هشدار مي دهد كه ممكن است به زودي سردرد شديدي بگيريد.
اين علائم عبارت هستند از:
* نوعي احساس سر خوشي و پُر انرژي بودن
* تمايل شديد براي شيريني جات
* تشنگي
* خواب آلودگي
* تحريك پذيري يا افسردگي
چه زماني بايد به پزشك مراجعه نماييد؟
ميگرن ها اغلب تشخيص داده نمي شوند و معالجه هم نمي شوند. اگر شما علائم و نشانه هاي ميگرن را در خود مشاهده مي نماييد حملات سردردتان و اين كه چگونه آن ها را معالجه كرديد را يادداشت كنيد و آن را در جلسه مشاوره با پزشك به همراه تان ببريد.
در جلسه ملاقات با پزشك درباره سردردهاي تان و انتخاب روش معالجه، بحث و تبادل نظر نماييد.
حتي اگر سابقه اي از سردردها را داريد و اگر الگوي سردردهاي شما تغيير مي كند يا سردردهاي تان به صورت غير قابل پيش بيني اي احساس هاي متفاوتي به شما مي دهند، به پزشك تان مراجعه نماييد و مشكلات خود را با وي در ميان بگذاريد.
چه مواقعي بايد فورا با پزشك معالج تان تماس بگيريد؟ يا فورا از خدمات فوري و اورژانسي پزشكي بهره مند شويد؟
اگر هر يك از علايم پايدار به شرح زير را در خود مشاهده كرديد مي بايست فورا از خدمات درماني اورژانسي بهره مند گرديد. اين علايم جدي عبارت هستند از:
* سردرد شديد و ناگهاني(چيزي شبيه صداي رعد و برق)
* سردرد همراه با تب، گردن سفت شده، لرزش، پريشاني روحي، حمله ناگهاني، دوبيني، ضعف، مفهوم نبودن يا سختي در صحبت كردن.
* سردرد به دنبال يك جراحت و آسيب به ناحيه سر، مخصوصا اين كه سردرد به سمت وخيم تر شدن متمايل باشد.
* سردرد مزمني كه بعد از سرفه كردن، فعاليت فيزيكي سنگين، حركت ناگهاني و شديد و... بدتر مي شود.
* اگر در سنين بالاي 50 سالگي تان هستيد و جديدا به سردرد مبتلا شده ايد.
علل:
اگر چه علل ابتلا به ميگرن اغلب به درستي درك نمي شود ولي به نظر مي رسد كه عوامل محيطي و ژنتيكي هر دو سهم مشابهي را در ابتلاء به ميگرن دارند.
ميگرن ها ممكن است به واسطه ي ايجاد تغييراتي در عصب سه قلو(گذرگاه اصلي درد) ايجاد شوند. همچنين ممكن است عدم تعادل در مواد شيميايي موجود در مغز شامل سروتونين(كه به تنظيم درد در سيستم اعصاب شما كمك مي كند) در ابتلاء به ميگرن دخيل باشد.
در طول ميگرن سطح سروتونين خون كاهش مي يابد كه اين امر ممكن است سيستم عصبي سه قلوي شما را براي آزاد سازي موادي موسوم به نوروپپتيدها تحريك نمايد، كه اين مواد به پوشش خارجي اعصاب(منگنين ها) منتقل مي شوند و نتيجه فر آيند مذكور، ظهور سردرد مي باشد.
محرك هاي ميگرن:
صرف نظر از مكانيسم ايجاد كننده ي سردرد، تعدادي از عوامل تحريك كننده سردرد عبارت هستند از:
* تغييرات هورموني در زنان
به نظر مي رسد كه در بسياري از زناني كه مبتلا به ميگرن مي باشند، نوسانات سطوح استروژن، سردردها را تحريك مي كند.
زناني كه سابقه ابتلاء به ميگرن دارند اغلب ظهور سردردهاي ناگهاني را قبل و يا در طي دوره پريودشان و در زماني كه سطح استروژن خون افت زيادي مي كند، گزارش مي نمايند.
برخي افراد نيز در طي بارداري و يائسگي بيشتر مستعد ابتلاء به ميگرن مي باشند.
درمان هاي هورموني(براي مثال درمان جايگزيني هورموني و يا قرص هاي ضد بارداري) نيز همچنين ممكن است ميگرن را بدتر نمايند، اگر چه عكس اين امر نيز ممكن است، يعني اين كه ممكن است در برخي زنان مصرف داروهاي هورموني مفيد هم باشد.
* غذاها
به نظر مي رسد كه برخي از سردردها توسط برخي غذاهاي خاص تحريك مي شوند. مواد مُضر رايج عبارت هستند از الكل، مخصوصا آب جو و شراب قرمز، پنيرهاي كهنه، شكلات، آسپارتام، مصرف مفرط كافئين، مونوسديم گلوتامات(ماده ي اصلي در بعضي غذاهاي آسيايي،غذاهاي شور وغذاهاي فرايند شده).
نخوردن غذاها يا روزه داري همچنين ممكن است ميگرن را تحريك كند.
* استرس
استرس در محيط كار يا خانه مي تواند ميگرن ها را تحريك كند.
* محرك حسي
نورهاي روشن و درخشندگي آفتاب مي تواند ميگرن ها را تحريك كند، همان طور كه صداهاي بلند مي تواند ميگرن را ايجاد كند.
بوهاي غير معمول(شامل بوي خوشايند مانند عطر و بوهاي ناخوشايند مانند تينر، رنگ و بوي دودهاي سيگار) نيز مي توانند ميگرن ها را تحريك كند.
* تغييراتي در الگوي خواب و بيداري
كمبود خواب يا خواب خيلي زياد ممكن است به عنوان تحريك كننده براي حملات ميگرني در برخي افراد موثر باشند، همان طور كه به هم خوردن ساعت بيولوژيكي بدن نيز مي تواند باعث ايجاد ميگرن شود.
* عوامل فيزيكي
فعاليت جسماني شديد(از جمله فعاليت هاي جنسي زياد)، نيز مي تواند ميگرن ها را تحريك كنند.
* تغييرات در محيط زيست
تغيير در آب و هوا يا فشار بارومتري نيز مي توانند ميگرن را برانگيخته كند.
* داروها
داروهاي مشخصي مي توانند ميگرن ها را بدتر كند.
عوامل خطر:
عواملي به شرح زير، شانس ابتلاء به ميگرن را افزايش مي دهند:
* داشتن سابقه خانوادگي
بيشتر مردم با سردردهاي ميگرني در اعضاي خانواده شان، سابقه ابتلاء به ميگرن را دارند.
اگر يك يا هر دو والد فردي ميگرن داشته باشند، شانس ابتلاء به ميگرن در وي بيشتر خواهد شد.
* سن كمتر از 40 سال
نيمي از مردمي كه از ميگرن رنج مي برند، زمان شروع ميگرن در آن ها در سن قبل از 20 سالگي شان مي باشد.
ميگرن ها در سنين بين 30 تا 39 سال بيشترين شيوع را دارد.
* مونث بودن
احتمال ابتلاء به ميگرن در زنان 3 برابر بيشتر از مردان است.
در كودكي، پسرها بيشتر از دخترها مستعد ابتلاء به ميگرن هستند ولي از زمان بلوغ به بعد دخترها بيشتر مستعد ابتلاء مي گردند.
* تغييرات هورموني تجربي
اگر خانمي هستيد مبتلاء به ميگرن، ممكن است دريابيد كه دردهاي تان درست قبل و يا اندكي پس از شروع قاعدگي تشديد مي شود.
همچنين ممكن است در طي بارداري يا يائسگي هورمون هاي تان دستخوش تغييراتي گردند كه منجر به تشديد ميگرن گردند.
برخي زنان گزارش مي كنند كه ميگرن در آن ها در طي 3 ماهه اول بارداري تشديد مي يابد. هر چند براي بسياري افراد، ميگرن ها در طي آخرين مرحله از بارداري بهبود مي يابند.
آيا ميگرن قابل پيشگيري است؟
در اين مطلب مي خواهيم آزمايشات تشخيصي ميگرن و داروهايي كه موجب پيشگيري از سردردهاي ميگرني مي شود را براي تان توضيح دهيم.
آزمايش هاي تشخيصي
اگر ميگرن هايي خاص يا تاريخچه ي خانوادگي از ميگرن ها را داريد، دكترتان احتمالا بر مبناي تاريخچه باليني شما و بر مبناي يك معاينه ي جسماني، مشكل تان را تشخيص خواهد داد.
اما اگر سردردتان غير معمول(شديد يا اتفاقي است) است دكترتان ممكن است آزمايشات مختلفي را در جهت برطرف كردن احتمال وجود ديگر علل مرتبط با سردرد، تجويز نمايد.
* توموگرافي كامپيوتري(CT)
اين پروسه ي تصويربرداري از يك سري اشعه هاي(X - rays) كامپيوتري به صورت مستقيم استفاده مي كند كه يك ديد مقطعي از مغزتان را فراهم مي كند.
اين امر به دكترتان در تشخيص تومورها، عفونت ها و مشكلات باليني محتمل كه ممكن است باعث ايجاد سردردها شوند، كمك مي كند.
* تصويربرداري رزونانس مغناطيسي(MRI)
اين تكنيك به منظور تهيه ي تصاوير واضح از اندام هاي بدن، از امواج راديويي و ميدان هاي مغناطيسي قوي به جاي X-Ray استفاده مي كند.
در اين روش كه از امواج راديويي و خاصيت مغناطيسي استفاده مي شود، ديدهاي مقطعي خيلي جزئي از مغزتان فراهم مي گردد و اسكن هاي MRI به پزشك تان در تشخيص تومورها، ضربه ها، اتساع عروقي، بيماري هاي عصبي و ديگر ناهنجاري هاي مغزي كمك مي كنند.
همچنين MRI مي تواند براي بررسي رگ هاي خوني كه تغذيه را براي مغز فراهم مي آورند، استفاده شود.
* بررسي ستون فقرات(سوراخ كمري)
اگر دكترتان به يك شرايط زمينه ساز سردرد در ستون فقرات تان مشكوك شود مانند مننژيت ها(يك تورم در غشاء ها يا منينگ ها و التهاب در مايع مغزي - نخاعي كه اطراف مغز و نخاع را پوشانده است) ممكن است براي شما يك آزمايش، تحت عنوان Spinal tap lumbar puncture را توصيه كند.
در اين پروسه به منظور استخراج نمونه اي از مايع مغزي – نخاعي(CSF) براي تجزيه هاي آزمايشگاهي، يك سوزن نازك بين 2 تا مهره هاي پايين كمر وارد مي شود.
داروهاي پيشگيري كننده
نزديك به نيمي از افرادي كه به ميگرن مبتلاء مي شوند مي توانند از مصرف داروهاي پيشگيري كننده سود ببرند. هنوز تنها در حدود 1 نفر از هر 10 نفر، آن را مصرف مي كند. اگر در طي ماه براي 2 مرتبه و يا تعداد دفعات بيشتري حملات ناتوان كننده ي ميگرن را داريد ممكن است يك كانديداي مناسب براي استفاده از درمان هاي پيشگيرانه باشيد.
اگر داروهاي تسكين درد مفيد نباشند و يا علائم و نشانه هايي از جمله تشعشعات نوراني آزاردهنده، بي حسي و ضعف را داريد، مصرف داروهاي پيش گيري كننده مي توانند تكرر و شدت و طول مدت ميگرن را كاهش دهند و ممكن است اثربخشي داروهاي تسكين دهنده علائم بيماري در طي حمله هاي ميگرن را افزايش دهند.
پزشك تان ممكن است توصيه نمايد داروهاي پيشگيرانه را هر روز مصرف كنيد و يا آن را تنها زماني كه يك عامل محرك قابل پيش بيني مانند قاعدگي نزديك است، مصرف نماييد.
در اغلب موارد داروهاي پيشگيري كننده، سردرد را كاملا محدود نمي كنند و برخي سبب ايجاد عوارض جانبي جدي هم مي گردند. اگر از مصرف داروهاي پيشگيري كننده نتايج خوبي را به دست آوريد يعني به عنوان مثال براي 6 ماه تا 1 سال از ابتلا به ميگرن رهايي يافتيد پزشك تان ممكن است توصيه نمايد كه داروي مصرفي را كاهش دهيد تا ببينيد آيا بدون مصرف داروها، ميگرن تان برگشت مي كند و يا خير.
در صورت تجويز و تاييد پزشك معالج تان، براي دست يابي به بهترين نتيجه مي توانيد از داروهاي زير مصرف نماييد:
داروهاي قلبي - عروقي:
* بتابلوكرها(عموما براي درمان فشار خون بالا و بيماري عروق كرونر تجويز مي گردند) مي توانند تكرر و شدت ميگرن ها را كاهش دهند. اين داروها از فاكتورهاي صف اول درمان محسوب مي شوند.
* بلوكرهاي كانال كلسيمي نوع ديگري از داروهاي قلبي عروقي هستند به ويژه وراپاميل(calan ، isoptin) كه همچنين ممكن است در پيشگيري و تسكين علائم ميگرن موثر باشند.
* به علاوه داروهاي ضد فشار خون ليزينوپريل(prinivil-zestril) و داروي كاندسارتان(candesartan) با نام تجارتي Atacand و داروي ليزينوپريل(Zestril) در كاهش مدت و شدت ميگرن ها موثر هستند.
محققين دقيقا نمي دانند كه چرا داروهاي قلبي عروقي از ميگرن ها پيشگيري مي كنند. عوارض جانبي مصرف داروها مي تواند شامل گيجي، خواب آلودگي و يا سردرد خفيف باشند.
داروهاي ضد افسردگي
برخي از داروهاي ضد افسردگي خاص در جهت كمك به پيشگيري از برخي انواع سردردها(از جمله ميگرن ها) مفيد هستند. موثرترين آن ها عبارت هستند از داروهاي ضد افسردگي تري سايكليك مانند آمي تريپتيلين و پروتريپتيلين.
اين داروها از فاكتورهاي صف اول درمان محسوب مي شوند و ممكن است با اثربخشي بر سطوح هورمون سروتونين و ديگر مواد شيميايي مغزي، ميگرن ها را كاهش دهند. نيازي نيست كه حتما به افسردگي مبتلا باشيد تا بتوانيد از مزاياي اين داروها بهره ببريد.
نوع ديگري از ضد افسردگي ها عبارت هستند از مهاركننده هاي انتخابي بازجذب سروتونين(SSRIS) و مهاركننده بازجذب نوراپي نفرين(SNRIS) كه اثربخشي آن ها در پيشگيري از ميگرن تاييد نشده است. به هر حال تحقيقات اوليه پيشنهاد مي كنند كه يك نوع از SNRI ها يعني ونلافاكسين(Venlafaxine) يا Effexor ممكن است در پيشگيري از ميگرن مفيد باشد.
داروهاي ضد صرع
به نظر مي رسد كه برخي داروهاي ضد صرع مانند divalproex) Depakote) و topiramate) Topamax) و gabapentin (Neurontin) تكرر ميگرن ها را كاهش مي دهند. هر چند دوز بالاي مصرف اين داروها ممكن است سبب عوارض جانبي مثل تهوع، استفراغ، اسهال و گرفتگي عضلاني و ريزش مو و گيجي گردند.
سيپروهپتادين
اين آنتي هيستامين به طور ويژه بر فعاليت سروتونين اثر مي گذارد و پزشكان برخي اوقات آن را به عنوان يك ابزار پيشگيري به كودكان مي دهند.
سم بوتولينوم نوع A
سم بوتولينوم نوع A برخي اوقات براي معالجه ي ميگرن هاي مزمن استفاده مي گردد. مطالعات نتايج را با توجه به ميزان اثربخشي، ادغام كرده اند.
به هر حال برخي متخصصين در امر سردرد معتقدند كه مصرف آن مي تواند براي برخي افراد مفيد واقع شود.
تزريق اين دارو به نواحي عضلات پيشاني و گردن صورت مي گيرد. وقتي اين راه كار موثر واقع شود عموما نياز است كه اين درمان هر 3 ماه يك بار تكرار شود.
رهايي از سردردهاي ميگرني
طيف متنوعي از داروها به طور ويژه اي براي درمان ميگرن ها طراحي شده اند.
به علاوه برخي از داروهاي ديگري كه عموما براي درمان مشكلات ديگر تجويز مي شوند، ممكن است همچنين به تسكين يا پيشگيري از ميگرن ها كمك كنند.
داروهاي مورد استفاده در درمان ميگرن عموما به دو گروه تقسيم مي شوند:
1- داروهاي تسكين دهنده ي درد
اين داروها به عنوان درمان سريع اما بي فايده براي ميگرن هستند، در طي حمله هاي ميگرن مصرف مي شوند و براي توقف علائمي كه از قبل شروع شده اند، طراحي گشته اند.
2- داروهاي پيشگيري كننده
اين داروها كه به صورت منظم مصرف مي شوند اغلب به صورت روزانه پايه ريزي شده اند و مصرف آن ها براي كاهش شدت و تكرر ميگرن ها توصيه مي گردد.
پيدا كردن استراتژي مناسب براي مديريت ميگرن تان به تكرر و شدت سردردتان و اين كه ميگرن تا چه حد باعث ناتواني و ضعف در شما مي شود، بستگي دارد.
اگر باردار يا شيرده باشيد مصرف برخي داروها براي شما توصيه نمي شوند و برخي داروها نيز براي كودكان استعمال نمي گردند. پزشك معالج تان مي تواند به يافتن داروي مناسب براي شما كمك نمايد.
داروهاي تسكين دهنده ي درد(مسكن ها):
براي دست يابي به بهترين نتيجه مي بايست به محض اين كه نشانه ها و علائم يك ميگرن را تجربه نموديد، داروهاي مسكن تان را مصرف نماييد. مصرف اين داروها ممكن است به استراحت و يا خواب شما در يك اتاق تاريك پس از صرف غذا كمك نمايند.
* داروهاي ضد التهاب غير استروئيدي(Nsaids):
اين داروها مانند ايبوپروفن(Advil, Motrin, others) يا آسپيرين ممكن است به تسكين ميگرن هاي ملايم كمك نمايند.
داروهايي كه به طور ويژه براي درمان ميگرن به بازار عرضه مي شوند مانند تركيبي از استامينوفن، آسپيرين و كافئين نيز ممكن است ميگرن هاي ملايم را تسكين دهند ولي به تنهايي براي تسكين ميگرن هاي شديد كفايت نمي كنند.
اگر اين داروها براي مدت زماني طولاني و يا با تكرر زياد مصرف شوند مصرف آن ها مي تواند منجر به زخم ها، خونريزي معده و روده و سردردهاي برگشت پذير گردد.
* تريپتامين ها:
براي اغلب افرادي كه به حمله هاي شديد ميگرن مبتلا هستند تريپتان ها داروهاي انتخابي هستند، آن ها در تسكين درد، حالت تهوع و حساسيت به نور و صدا كه با ميگرن همراه باشد موثر هستند.
داروهاي اين گروه عبارت هستند از سوماتريپتان(Imitrex) و ريزاتريپتان(Maxalt) و ناراتريپتان(Amerge) و Zolmitriptan(Zomig) و almotriptan يا Axert و frovatriptan يا Frova و eletriptan يا Relpax.
اثرات جانبي تريپتان ها شامل تهوع، گيجي و ضعف عضلاني مي باشند و مصرف آن ها براي افراد در معرض خطر سكته ها و حمله هاي قلبي توصيه نمي شود.
يك تركيب دارويي جديد(تنها به صورت قرص) از داروي sumatriptan و داروي ناپروكسين سديم (treximet) در سال 2008 ميلادي در دسترس قرار گرفت. مصرف تركيب اين دو دارو نسبت به مصرف يكي از آن ها به تنهايي، در تسكين علائم ميگرن موثرتر است.
* ارگوت ها:
ارگوتامين(Migergot, Cafergot) نسبت به تريپتان ها بسيار ارزان تر است از طرفي كمتر هم موثر مي باشد.
همچنين به نظر مي رسد كه اين نوع دارو بيشترين اثربخشي را براي افرادي كه دردشان بيش از 48 ساعت به طول مي انجامد، دارد.
دهيدرو ارگوتامين(migranal) مشتقي از ارگوت ها مي باشند كه موثرتر بوده و عوارض جانبي كمتري را نسبت به ارگوتامين ها دارند.
* داروهاي ضد تهوع:
از آن جا كه حمله هاي ميگرني اغلب به همراه تهوع( با و يا بدون استفراغ) هستند، مصرف اين داروها براي بهبود تهوع مطلوب است و اغلب با مصرف داروهاي ديگر تركيب مي شود.
از جمله داروهايي كه مكررا تجويز مي شوند عبارت هستند از: Metoclopramide(مصرف خوراكي) و يا Pro chlorpromazine(به صورت خوراكي و يا از طريق شياف مقعد)
* تركيبات بوتالبيتال(Butalbital):
داروهايي هستند كه داروي مسكن Butalbital را با آسپيرين يا استامينوفن تركيب مي نمايند(Butapap, Phrenlin Forte).
اين داروها برخي اوقات براي درمان حمله هاي ميگرني استفاده مي گردند.
برخي تركيبات درماني نيز شامل كافئين و يا كدئين(Esgic-Plus, Fioricet) مي باشند. از آن جا كه اين داروها خطر ايجاد سردردهاي برگشت پذير و ديگر عوارض جانبي را دارند لذا مي بايست به صورت غير مكرر مصرف شوند.
* اوپيات ها:
شامل داروهايي از جمله داروي هاي مخدر(narcotic) به ويژه كدئين هستند و برخي اوقات ممكن است براي معالجه ي درد ميگرن وقتي افراد نمي توانند تريپتان يا ارگوت مصرف كنند، استفاده شوند. Narcotic ها اعتياد آور هستند و اغلب، تنها به عنوان آخرين راه حل پيشنهاد مي شوند.
درمان هاي شيوه ي زندگي
روش هاي خوددرماني مي تواند به تسكين و توقف درد ميگرن كمك نمايد.
امتحان كردن نرمش هايي براي آرام سازي
آرام سازي ماهيچه ها مثل مديتيشن و يوگا به هيچ ابزاري نياز ندارند. شما مي توانيد آن ها را در كلاس هاي آموزشي يا در خانه با استفاده از كتاب ها يا نوارها ياد بگيريد و مي توانيد هر روز نيم ساعت آن ها را انجام دهيد. ممكن است عامل آرامش بخشي را براي خود بيابيد براي مثال گوش كردن به موسيقي، باغباني، دوش داغ گرفتن يا خواندن كتاب.
خواب كافي داشته باشيد، اما پُرخوابي نكنيد
متوسط خواب مورد نياز براي بزرگسالان، 6 تا 8 ساعت در شبانه روز است. همچنين بهتر است كه در زمان مشخصي به رختخواب برويد و در زمان مشخصي بيدار شويد.
استراحت و آرامش
وقتي احساس مي كنيد كه سردردي به سراغ تان مي آيد اگر براي تان امكان دارد در تاريكي و در اتاقي ساكت، استراحت كنيد.
يك تكه يخ پيچيده شده در پارچه را در پشت گردن تان و روي مناطق دردناك در پوست سر با فشار دادن آرام نگه داريد و بماليد.
دفتر يادداشت روزانه براي سردردتان داشته باشيد
يادداشت هاي ثبت سردردهاي تان را ادامه دهيد حتي پس از اين كه به پزشك مراجعه كرده باشيد. اين امر به شما كمك خواهد كرد كه ياد بگيريد چه چيزهايي ميگرن هاي شما را تحريك خواهند كرد و چه معالجاتي موثرتر هستند.
درمان هاي جايگزين
اگر سردرد مزمن داريد، ممكن است درمان هايي به شرح زيربراي تان مفيد باشند:
* طب سوزني:
در اين معالجه، پزشك تعداد زيادي سوزن يك بار مصرف نازك در داخل چندين منطقه از پوست تان در نقاط مشخص جا گذاري مي كند. تعدادي از آزمايشات باليني دريافته اند كه طب سوزني ممكن است براي سردرد مفيد باشد.
* بيوفيدبك:
بيوفيدبك نوعي روش تجسم خلاق و كنترل فكر و فرآيند ذهني است. معلوم شده است كه بيوفيدبك در تسكين دردهاي ميگرني موثر مي باشد. اين روش آرام سازي از ابزار ويژه اي براي آموزش نحوه ي بررسي و مديريت پاسخ هاي جسماني خاص مرتبط با استرس(مثل كشش و انبساط عضلاني) مدد مي گيرد.
* ماساژ:
ماساژ ممكن است به كاهش تناوب ميگرن كمك كند و مي تواند كيفيت خواب تان را بهبود بخشد، لذا اين امر مي تواند در جهت پيشگيري از ميگرن مفيد باشد.
* گياهان، ويتامين ها و مواد معدني:
بعضي مدارك حاكي از اثر بخشي گياه feverfew و butterbur در پيشگيري از ميگرن ها يا كاهش شدت آن ها مي باشند.
همچنين مصرف دوز بالايي از ريبوفلاوين(ويتامين ب2) ممكن است به وسيله ي تصحيح كردن كمبودهايي در سلول هاي مغزي از ميگرن ها پيشگيري كند.
مصرف مكمل هاي كوآنزيم Q10 نيز ممكن است در بعضي از افراد مفيد باشند. مكمل هاي سولفات منيزيم ممكن است تناوب سردردها را در بعضي افراد كاهش دهند اگرچه همه ي مطالعات با اين موضوع موافق نيستند.
* به نظر مي رسد كه مصرف منيزيم درون وريدي در بعضي از افراد مدت زمان يك سردرد شديد را كاهش دهد، مخصوصا افرادي كه كمبود منيزيم دارند.
از دكترتان بپرسيد كه آيا اين معالجات مذكور براي شما مناسب هستند و يا خير؟ اگر باردار هستيد از گياهان نام برده استفاده نكنيد.
علائم ميگرن مي توانند خيلي شديد باشند به طوري كه شما مدام در تلاش براي پيداكردن يك مكان آرام و تاريك براي درازكشيدن و تسكين خود باشيد.
برخي از سردردهاي ميگرني با علايمي نظير اختلالاتي در بينايي و كاهش ديد، يا سوزش هايي در بازو يا ساق پاي تان همراه مي باشد و همچنين ميگرن اغلب با حالت تهوع، استفراغ و حساست شديد به صدا و نور همراه مي گردد.
اگر چه هيچ معالجه اي وجود ندارد، تجويز داروها مي تواند به كاهش تكرار و شدت ميگرن ها كمك كند. اگر معالجات گذشته وضعيت شما را بهتر نكرده اند، بهتر است كه با دكترتان درباره ي تغيير درمان و استفاده از داروي متفاوت مشورت نماييد. تجويز داروهاي صحيح در كنار اصلاح شيوه ي زندگي ممكن است تغييرات چشمگيري را در روند بهبودي شما ايجاد نمايد.
علائم:
ميگرن معمولا در دوران كودكي، نوجواني يا نزديك به بزرگسالي شروع مي شود. ميگرن اغلب با علايم و نشانه هايي به شرح زير همراه مي باشد:
* درد متوسط تا شديد كه ممكن است به يك طرف سر محدود بشود يا ممكن است بر هر 2 قسمت سر اثر بگذارد.
* سردردي كه به صورت تپشي و ضرباني است.
* دردي كه با فعاليت فيزيكي بدتر مي شود.
* دردي كه انجام فعاليت هاي منظم روزمره تان را مختل مي كند.
* حالت تهوع همراه يا بدون استفراغ
* حساسيت به نور و صدا
ميگرن معمولا از 4 تا 72 ساعت طول مي كشد. اما ميزان تكرار سردردهايي كه اتفاق مي افتد از شخصي به شخص ديگر متفاوت است. ممكن است ميگرن براي چندين بار در ماه و يا با بسامد هاي بسيار كمتر در شما ظهور نمايد.
علايم ميگرن ها در همه شبيه هم نيست. در اغلب افراد ميگرن بدون علايم مشخصي ظهور مي نمايد كه اين حالت از ميگرن را قبلا تحت عنوان ميگرن هاي معمولي و رايج مي ناميدند. ولي در برخي افراد ميگرن با ظهور علائم مشخصي همراه مي گردد كه سابقا آن را تحت عنوان ميگرن هاي كلاسيك مي ناميدند از جمله علايمي كه ممكن است با ميگرن همراه باشند عبارت هستند از: تغييراتي در بينايي، مشاهده تشعشعات آزاردهنده از نور، احساس درد، سوزن سوزن شدن در ناحيه بازو و ساق پا.
خواه يا ناخواه شما گاهي نشانه هايي از بيماري را پيدا مي كنيد، ممكن است قبل از اين كه سردردتان واقعا تشديد شود يك يا چند نشانه را براي مدت چند ساعت يا يك روز داشته باشيد كه اين نشانه ها به شما هشدار مي دهد كه ممكن است به زودي سردرد شديدي بگيريد.
اين علائم عبارت هستند از:
* نوعي احساس سر خوشي و پُر انرژي بودن
* تمايل شديد براي شيريني جات
* تشنگي
* خواب آلودگي
* تحريك پذيري يا افسردگي
چه زماني بايد به پزشك مراجعه نماييد؟
ميگرن ها اغلب تشخيص داده نمي شوند و معالجه هم نمي شوند. اگر شما علائم و نشانه هاي ميگرن را در خود مشاهده مي نماييد حملات سردردتان و اين كه چگونه آن ها را معالجه كرديد را يادداشت كنيد و آن را در جلسه مشاوره با پزشك به همراه تان ببريد.
در جلسه ملاقات با پزشك درباره سردردهاي تان و انتخاب روش معالجه، بحث و تبادل نظر نماييد.
حتي اگر سابقه اي از سردردها را داريد و اگر الگوي سردردهاي شما تغيير مي كند يا سردردهاي تان به صورت غير قابل پيش بيني اي احساس هاي متفاوتي به شما مي دهند، به پزشك تان مراجعه نماييد و مشكلات خود را با وي در ميان بگذاريد.
چه مواقعي بايد فورا با پزشك معالج تان تماس بگيريد؟ يا فورا از خدمات فوري و اورژانسي پزشكي بهره مند شويد؟
اگر هر يك از علايم پايدار به شرح زير را در خود مشاهده كرديد مي بايست فورا از خدمات درماني اورژانسي بهره مند گرديد. اين علايم جدي عبارت هستند از:
* سردرد شديد و ناگهاني(چيزي شبيه صداي رعد و برق)
* سردرد همراه با تب، گردن سفت شده، لرزش، پريشاني روحي، حمله ناگهاني، دوبيني، ضعف، مفهوم نبودن يا سختي در صحبت كردن.
* سردرد به دنبال يك جراحت و آسيب به ناحيه سر، مخصوصا اين كه سردرد به سمت وخيم تر شدن متمايل باشد.
* سردرد مزمني كه بعد از سرفه كردن، فعاليت فيزيكي سنگين، حركت ناگهاني و شديد و... بدتر مي شود.
* اگر در سنين بالاي 50 سالگي تان هستيد و جديدا به سردرد مبتلا شده ايد.
علل:
اگر چه علل ابتلا به ميگرن اغلب به درستي درك نمي شود ولي به نظر مي رسد كه عوامل محيطي و ژنتيكي هر دو سهم مشابهي را در ابتلاء به ميگرن دارند.
ميگرن ها ممكن است به واسطه ي ايجاد تغييراتي در عصب سه قلو(گذرگاه اصلي درد) ايجاد شوند. همچنين ممكن است عدم تعادل در مواد شيميايي موجود در مغز شامل سروتونين(كه به تنظيم درد در سيستم اعصاب شما كمك مي كند) در ابتلاء به ميگرن دخيل باشد.
در طول ميگرن سطح سروتونين خون كاهش مي يابد كه اين امر ممكن است سيستم عصبي سه قلوي شما را براي آزاد سازي موادي موسوم به نوروپپتيدها تحريك نمايد، كه اين مواد به پوشش خارجي اعصاب(منگنين ها) منتقل مي شوند و نتيجه فر آيند مذكور، ظهور سردرد مي باشد.
محرك هاي ميگرن:
صرف نظر از مكانيسم ايجاد كننده ي سردرد، تعدادي از عوامل تحريك كننده سردرد عبارت هستند از:
* تغييرات هورموني در زنان
به نظر مي رسد كه در بسياري از زناني كه مبتلا به ميگرن مي باشند، نوسانات سطوح استروژن، سردردها را تحريك مي كند.
زناني كه سابقه ابتلاء به ميگرن دارند اغلب ظهور سردردهاي ناگهاني را قبل و يا در طي دوره پريودشان و در زماني كه سطح استروژن خون افت زيادي مي كند، گزارش مي نمايند.
برخي افراد نيز در طي بارداري و يائسگي بيشتر مستعد ابتلاء به ميگرن مي باشند.
درمان هاي هورموني(براي مثال درمان جايگزيني هورموني و يا قرص هاي ضد بارداري) نيز همچنين ممكن است ميگرن را بدتر نمايند، اگر چه عكس اين امر نيز ممكن است، يعني اين كه ممكن است در برخي زنان مصرف داروهاي هورموني مفيد هم باشد.
* غذاها
به نظر مي رسد كه برخي از سردردها توسط برخي غذاهاي خاص تحريك مي شوند. مواد مُضر رايج عبارت هستند از الكل، مخصوصا آب جو و شراب قرمز، پنيرهاي كهنه، شكلات، آسپارتام، مصرف مفرط كافئين، مونوسديم گلوتامات(ماده ي اصلي در بعضي غذاهاي آسيايي،غذاهاي شور وغذاهاي فرايند شده).
نخوردن غذاها يا روزه داري همچنين ممكن است ميگرن را تحريك كند.
* استرس
استرس در محيط كار يا خانه مي تواند ميگرن ها را تحريك كند.
* محرك حسي
نورهاي روشن و درخشندگي آفتاب مي تواند ميگرن ها را تحريك كند، همان طور كه صداهاي بلند مي تواند ميگرن را ايجاد كند.
بوهاي غير معمول(شامل بوي خوشايند مانند عطر و بوهاي ناخوشايند مانند تينر، رنگ و بوي دودهاي سيگار) نيز مي توانند ميگرن ها را تحريك كند.
* تغييراتي در الگوي خواب و بيداري
كمبود خواب يا خواب خيلي زياد ممكن است به عنوان تحريك كننده براي حملات ميگرني در برخي افراد موثر باشند، همان طور كه به هم خوردن ساعت بيولوژيكي بدن نيز مي تواند باعث ايجاد ميگرن شود.
* عوامل فيزيكي
فعاليت جسماني شديد(از جمله فعاليت هاي جنسي زياد)، نيز مي تواند ميگرن ها را تحريك كنند.
* تغييرات در محيط زيست
تغيير در آب و هوا يا فشار بارومتري نيز مي توانند ميگرن را برانگيخته كند.
* داروها
داروهاي مشخصي مي توانند ميگرن ها را بدتر كند.
عوامل خطر:
عواملي به شرح زير، شانس ابتلاء به ميگرن را افزايش مي دهند:
* داشتن سابقه خانوادگي
بيشتر مردم با سردردهاي ميگرني در اعضاي خانواده شان، سابقه ابتلاء به ميگرن را دارند.
اگر يك يا هر دو والد فردي ميگرن داشته باشند، شانس ابتلاء به ميگرن در وي بيشتر خواهد شد.
* سن كمتر از 40 سال
نيمي از مردمي كه از ميگرن رنج مي برند، زمان شروع ميگرن در آن ها در سن قبل از 20 سالگي شان مي باشد.
ميگرن ها در سنين بين 30 تا 39 سال بيشترين شيوع را دارد.
* مونث بودن
احتمال ابتلاء به ميگرن در زنان 3 برابر بيشتر از مردان است.
در كودكي، پسرها بيشتر از دخترها مستعد ابتلاء به ميگرن هستند ولي از زمان بلوغ به بعد دخترها بيشتر مستعد ابتلاء مي گردند.
* تغييرات هورموني تجربي
اگر خانمي هستيد مبتلاء به ميگرن، ممكن است دريابيد كه دردهاي تان درست قبل و يا اندكي پس از شروع قاعدگي تشديد مي شود.
همچنين ممكن است در طي بارداري يا يائسگي هورمون هاي تان دستخوش تغييراتي گردند كه منجر به تشديد ميگرن گردند.
برخي زنان گزارش مي كنند كه ميگرن در آن ها در طي 3 ماهه اول بارداري تشديد مي يابد. هر چند براي بسياري افراد، ميگرن ها در طي آخرين مرحله از بارداري بهبود مي يابند.
آيا ميگرن قابل پيشگيري است؟
در اين مطلب مي خواهيم آزمايشات تشخيصي ميگرن و داروهايي كه موجب پيشگيري از سردردهاي ميگرني مي شود را براي تان توضيح دهيم.
آزمايش هاي تشخيصي
اگر ميگرن هايي خاص يا تاريخچه ي خانوادگي از ميگرن ها را داريد، دكترتان احتمالا بر مبناي تاريخچه باليني شما و بر مبناي يك معاينه ي جسماني، مشكل تان را تشخيص خواهد داد.
اما اگر سردردتان غير معمول(شديد يا اتفاقي است) است دكترتان ممكن است آزمايشات مختلفي را در جهت برطرف كردن احتمال وجود ديگر علل مرتبط با سردرد، تجويز نمايد.
* توموگرافي كامپيوتري(CT)
اين پروسه ي تصويربرداري از يك سري اشعه هاي(X - rays) كامپيوتري به صورت مستقيم استفاده مي كند كه يك ديد مقطعي از مغزتان را فراهم مي كند.
اين امر به دكترتان در تشخيص تومورها، عفونت ها و مشكلات باليني محتمل كه ممكن است باعث ايجاد سردردها شوند، كمك مي كند.
* تصويربرداري رزونانس مغناطيسي(MRI)
اين تكنيك به منظور تهيه ي تصاوير واضح از اندام هاي بدن، از امواج راديويي و ميدان هاي مغناطيسي قوي به جاي X-Ray استفاده مي كند.
در اين روش كه از امواج راديويي و خاصيت مغناطيسي استفاده مي شود، ديدهاي مقطعي خيلي جزئي از مغزتان فراهم مي گردد و اسكن هاي MRI به پزشك تان در تشخيص تومورها، ضربه ها، اتساع عروقي، بيماري هاي عصبي و ديگر ناهنجاري هاي مغزي كمك مي كنند.
همچنين MRI مي تواند براي بررسي رگ هاي خوني كه تغذيه را براي مغز فراهم مي آورند، استفاده شود.
* بررسي ستون فقرات(سوراخ كمري)
اگر دكترتان به يك شرايط زمينه ساز سردرد در ستون فقرات تان مشكوك شود مانند مننژيت ها(يك تورم در غشاء ها يا منينگ ها و التهاب در مايع مغزي - نخاعي كه اطراف مغز و نخاع را پوشانده است) ممكن است براي شما يك آزمايش، تحت عنوان Spinal tap lumbar puncture را توصيه كند.
در اين پروسه به منظور استخراج نمونه اي از مايع مغزي – نخاعي(CSF) براي تجزيه هاي آزمايشگاهي، يك سوزن نازك بين 2 تا مهره هاي پايين كمر وارد مي شود.
داروهاي پيشگيري كننده
نزديك به نيمي از افرادي كه به ميگرن مبتلاء مي شوند مي توانند از مصرف داروهاي پيشگيري كننده سود ببرند. هنوز تنها در حدود 1 نفر از هر 10 نفر، آن را مصرف مي كند. اگر در طي ماه براي 2 مرتبه و يا تعداد دفعات بيشتري حملات ناتوان كننده ي ميگرن را داريد ممكن است يك كانديداي مناسب براي استفاده از درمان هاي پيشگيرانه باشيد.
اگر داروهاي تسكين درد مفيد نباشند و يا علائم و نشانه هايي از جمله تشعشعات نوراني آزاردهنده، بي حسي و ضعف را داريد، مصرف داروهاي پيش گيري كننده مي توانند تكرر و شدت و طول مدت ميگرن را كاهش دهند و ممكن است اثربخشي داروهاي تسكين دهنده علائم بيماري در طي حمله هاي ميگرن را افزايش دهند.
پزشك تان ممكن است توصيه نمايد داروهاي پيشگيرانه را هر روز مصرف كنيد و يا آن را تنها زماني كه يك عامل محرك قابل پيش بيني مانند قاعدگي نزديك است، مصرف نماييد.
در اغلب موارد داروهاي پيشگيري كننده، سردرد را كاملا محدود نمي كنند و برخي سبب ايجاد عوارض جانبي جدي هم مي گردند. اگر از مصرف داروهاي پيشگيري كننده نتايج خوبي را به دست آوريد يعني به عنوان مثال براي 6 ماه تا 1 سال از ابتلا به ميگرن رهايي يافتيد پزشك تان ممكن است توصيه نمايد كه داروي مصرفي را كاهش دهيد تا ببينيد آيا بدون مصرف داروها، ميگرن تان برگشت مي كند و يا خير.
در صورت تجويز و تاييد پزشك معالج تان، براي دست يابي به بهترين نتيجه مي توانيد از داروهاي زير مصرف نماييد:
داروهاي قلبي - عروقي:
* بتابلوكرها(عموما براي درمان فشار خون بالا و بيماري عروق كرونر تجويز مي گردند) مي توانند تكرر و شدت ميگرن ها را كاهش دهند. اين داروها از فاكتورهاي صف اول درمان محسوب مي شوند.
* بلوكرهاي كانال كلسيمي نوع ديگري از داروهاي قلبي عروقي هستند به ويژه وراپاميل(calan ، isoptin) كه همچنين ممكن است در پيشگيري و تسكين علائم ميگرن موثر باشند.
* به علاوه داروهاي ضد فشار خون ليزينوپريل(prinivil-zestril) و داروي كاندسارتان(candesartan) با نام تجارتي Atacand و داروي ليزينوپريل(Zestril) در كاهش مدت و شدت ميگرن ها موثر هستند.
محققين دقيقا نمي دانند كه چرا داروهاي قلبي عروقي از ميگرن ها پيشگيري مي كنند. عوارض جانبي مصرف داروها مي تواند شامل گيجي، خواب آلودگي و يا سردرد خفيف باشند.
داروهاي ضد افسردگي
برخي از داروهاي ضد افسردگي خاص در جهت كمك به پيشگيري از برخي انواع سردردها(از جمله ميگرن ها) مفيد هستند. موثرترين آن ها عبارت هستند از داروهاي ضد افسردگي تري سايكليك مانند آمي تريپتيلين و پروتريپتيلين.
اين داروها از فاكتورهاي صف اول درمان محسوب مي شوند و ممكن است با اثربخشي بر سطوح هورمون سروتونين و ديگر مواد شيميايي مغزي، ميگرن ها را كاهش دهند. نيازي نيست كه حتما به افسردگي مبتلا باشيد تا بتوانيد از مزاياي اين داروها بهره ببريد.
نوع ديگري از ضد افسردگي ها عبارت هستند از مهاركننده هاي انتخابي بازجذب سروتونين(SSRIS) و مهاركننده بازجذب نوراپي نفرين(SNRIS) كه اثربخشي آن ها در پيشگيري از ميگرن تاييد نشده است. به هر حال تحقيقات اوليه پيشنهاد مي كنند كه يك نوع از SNRI ها يعني ونلافاكسين(Venlafaxine) يا Effexor ممكن است در پيشگيري از ميگرن مفيد باشد.
داروهاي ضد صرع
به نظر مي رسد كه برخي داروهاي ضد صرع مانند divalproex) Depakote) و topiramate) Topamax) و gabapentin (Neurontin) تكرر ميگرن ها را كاهش مي دهند. هر چند دوز بالاي مصرف اين داروها ممكن است سبب عوارض جانبي مثل تهوع، استفراغ، اسهال و گرفتگي عضلاني و ريزش مو و گيجي گردند.
سيپروهپتادين
اين آنتي هيستامين به طور ويژه بر فعاليت سروتونين اثر مي گذارد و پزشكان برخي اوقات آن را به عنوان يك ابزار پيشگيري به كودكان مي دهند.
سم بوتولينوم نوع A
سم بوتولينوم نوع A برخي اوقات براي معالجه ي ميگرن هاي مزمن استفاده مي گردد. مطالعات نتايج را با توجه به ميزان اثربخشي، ادغام كرده اند.
به هر حال برخي متخصصين در امر سردرد معتقدند كه مصرف آن مي تواند براي برخي افراد مفيد واقع شود.
تزريق اين دارو به نواحي عضلات پيشاني و گردن صورت مي گيرد. وقتي اين راه كار موثر واقع شود عموما نياز است كه اين درمان هر 3 ماه يك بار تكرار شود.
رهايي از سردردهاي ميگرني
طيف متنوعي از داروها به طور ويژه اي براي درمان ميگرن ها طراحي شده اند.
به علاوه برخي از داروهاي ديگري كه عموما براي درمان مشكلات ديگر تجويز مي شوند، ممكن است همچنين به تسكين يا پيشگيري از ميگرن ها كمك كنند.
داروهاي مورد استفاده در درمان ميگرن عموما به دو گروه تقسيم مي شوند:
1- داروهاي تسكين دهنده ي درد
اين داروها به عنوان درمان سريع اما بي فايده براي ميگرن هستند، در طي حمله هاي ميگرن مصرف مي شوند و براي توقف علائمي كه از قبل شروع شده اند، طراحي گشته اند.
2- داروهاي پيشگيري كننده
اين داروها كه به صورت منظم مصرف مي شوند اغلب به صورت روزانه پايه ريزي شده اند و مصرف آن ها براي كاهش شدت و تكرر ميگرن ها توصيه مي گردد.
پيدا كردن استراتژي مناسب براي مديريت ميگرن تان به تكرر و شدت سردردتان و اين كه ميگرن تا چه حد باعث ناتواني و ضعف در شما مي شود، بستگي دارد.
اگر باردار يا شيرده باشيد مصرف برخي داروها براي شما توصيه نمي شوند و برخي داروها نيز براي كودكان استعمال نمي گردند. پزشك معالج تان مي تواند به يافتن داروي مناسب براي شما كمك نمايد.
داروهاي تسكين دهنده ي درد(مسكن ها):
براي دست يابي به بهترين نتيجه مي بايست به محض اين كه نشانه ها و علائم يك ميگرن را تجربه نموديد، داروهاي مسكن تان را مصرف نماييد. مصرف اين داروها ممكن است به استراحت و يا خواب شما در يك اتاق تاريك پس از صرف غذا كمك نمايند.
* داروهاي ضد التهاب غير استروئيدي(Nsaids):
اين داروها مانند ايبوپروفن(Advil, Motrin, others) يا آسپيرين ممكن است به تسكين ميگرن هاي ملايم كمك نمايند.
داروهايي كه به طور ويژه براي درمان ميگرن به بازار عرضه مي شوند مانند تركيبي از استامينوفن، آسپيرين و كافئين نيز ممكن است ميگرن هاي ملايم را تسكين دهند ولي به تنهايي براي تسكين ميگرن هاي شديد كفايت نمي كنند.
اگر اين داروها براي مدت زماني طولاني و يا با تكرر زياد مصرف شوند مصرف آن ها مي تواند منجر به زخم ها، خونريزي معده و روده و سردردهاي برگشت پذير گردد.
* تريپتامين ها:
براي اغلب افرادي كه به حمله هاي شديد ميگرن مبتلا هستند تريپتان ها داروهاي انتخابي هستند، آن ها در تسكين درد، حالت تهوع و حساسيت به نور و صدا كه با ميگرن همراه باشد موثر هستند.
داروهاي اين گروه عبارت هستند از سوماتريپتان(Imitrex) و ريزاتريپتان(Maxalt) و ناراتريپتان(Amerge) و Zolmitriptan(Zomig) و almotriptan يا Axert و frovatriptan يا Frova و eletriptan يا Relpax.
اثرات جانبي تريپتان ها شامل تهوع، گيجي و ضعف عضلاني مي باشند و مصرف آن ها براي افراد در معرض خطر سكته ها و حمله هاي قلبي توصيه نمي شود.
يك تركيب دارويي جديد(تنها به صورت قرص) از داروي sumatriptan و داروي ناپروكسين سديم (treximet) در سال 2008 ميلادي در دسترس قرار گرفت. مصرف تركيب اين دو دارو نسبت به مصرف يكي از آن ها به تنهايي، در تسكين علائم ميگرن موثرتر است.
* ارگوت ها:
ارگوتامين(Migergot, Cafergot) نسبت به تريپتان ها بسيار ارزان تر است از طرفي كمتر هم موثر مي باشد.
همچنين به نظر مي رسد كه اين نوع دارو بيشترين اثربخشي را براي افرادي كه دردشان بيش از 48 ساعت به طول مي انجامد، دارد.
دهيدرو ارگوتامين(migranal) مشتقي از ارگوت ها مي باشند كه موثرتر بوده و عوارض جانبي كمتري را نسبت به ارگوتامين ها دارند.
* داروهاي ضد تهوع:
از آن جا كه حمله هاي ميگرني اغلب به همراه تهوع( با و يا بدون استفراغ) هستند، مصرف اين داروها براي بهبود تهوع مطلوب است و اغلب با مصرف داروهاي ديگر تركيب مي شود.
از جمله داروهايي كه مكررا تجويز مي شوند عبارت هستند از: Metoclopramide(مصرف خوراكي) و يا Pro chlorpromazine(به صورت خوراكي و يا از طريق شياف مقعد)
* تركيبات بوتالبيتال(Butalbital):
داروهايي هستند كه داروي مسكن Butalbital را با آسپيرين يا استامينوفن تركيب مي نمايند(Butapap, Phrenlin Forte).
اين داروها برخي اوقات براي درمان حمله هاي ميگرني استفاده مي گردند.
برخي تركيبات درماني نيز شامل كافئين و يا كدئين(Esgic-Plus, Fioricet) مي باشند. از آن جا كه اين داروها خطر ايجاد سردردهاي برگشت پذير و ديگر عوارض جانبي را دارند لذا مي بايست به صورت غير مكرر مصرف شوند.
* اوپيات ها:
شامل داروهايي از جمله داروي هاي مخدر(narcotic) به ويژه كدئين هستند و برخي اوقات ممكن است براي معالجه ي درد ميگرن وقتي افراد نمي توانند تريپتان يا ارگوت مصرف كنند، استفاده شوند. Narcotic ها اعتياد آور هستند و اغلب، تنها به عنوان آخرين راه حل پيشنهاد مي شوند.
درمان هاي شيوه ي زندگي
روش هاي خوددرماني مي تواند به تسكين و توقف درد ميگرن كمك نمايد.
امتحان كردن نرمش هايي براي آرام سازي
آرام سازي ماهيچه ها مثل مديتيشن و يوگا به هيچ ابزاري نياز ندارند. شما مي توانيد آن ها را در كلاس هاي آموزشي يا در خانه با استفاده از كتاب ها يا نوارها ياد بگيريد و مي توانيد هر روز نيم ساعت آن ها را انجام دهيد. ممكن است عامل آرامش بخشي را براي خود بيابيد براي مثال گوش كردن به موسيقي، باغباني، دوش داغ گرفتن يا خواندن كتاب.
خواب كافي داشته باشيد، اما پُرخوابي نكنيد
متوسط خواب مورد نياز براي بزرگسالان، 6 تا 8 ساعت در شبانه روز است. همچنين بهتر است كه در زمان مشخصي به رختخواب برويد و در زمان مشخصي بيدار شويد.
استراحت و آرامش
وقتي احساس مي كنيد كه سردردي به سراغ تان مي آيد اگر براي تان امكان دارد در تاريكي و در اتاقي ساكت، استراحت كنيد.
يك تكه يخ پيچيده شده در پارچه را در پشت گردن تان و روي مناطق دردناك در پوست سر با فشار دادن آرام نگه داريد و بماليد.
دفتر يادداشت روزانه براي سردردتان داشته باشيد
يادداشت هاي ثبت سردردهاي تان را ادامه دهيد حتي پس از اين كه به پزشك مراجعه كرده باشيد. اين امر به شما كمك خواهد كرد كه ياد بگيريد چه چيزهايي ميگرن هاي شما را تحريك خواهند كرد و چه معالجاتي موثرتر هستند.
درمان هاي جايگزين
اگر سردرد مزمن داريد، ممكن است درمان هايي به شرح زيربراي تان مفيد باشند:
* طب سوزني:
در اين معالجه، پزشك تعداد زيادي سوزن يك بار مصرف نازك در داخل چندين منطقه از پوست تان در نقاط مشخص جا گذاري مي كند. تعدادي از آزمايشات باليني دريافته اند كه طب سوزني ممكن است براي سردرد مفيد باشد.
* بيوفيدبك:
بيوفيدبك نوعي روش تجسم خلاق و كنترل فكر و فرآيند ذهني است. معلوم شده است كه بيوفيدبك در تسكين دردهاي ميگرني موثر مي باشد. اين روش آرام سازي از ابزار ويژه اي براي آموزش نحوه ي بررسي و مديريت پاسخ هاي جسماني خاص مرتبط با استرس(مثل كشش و انبساط عضلاني) مدد مي گيرد.
* ماساژ:
ماساژ ممكن است به كاهش تناوب ميگرن كمك كند و مي تواند كيفيت خواب تان را بهبود بخشد، لذا اين امر مي تواند در جهت پيشگيري از ميگرن مفيد باشد.
* گياهان، ويتامين ها و مواد معدني:
بعضي مدارك حاكي از اثر بخشي گياه feverfew و butterbur در پيشگيري از ميگرن ها يا كاهش شدت آن ها مي باشند.
همچنين مصرف دوز بالايي از ريبوفلاوين(ويتامين ب2) ممكن است به وسيله ي تصحيح كردن كمبودهايي در سلول هاي مغزي از ميگرن ها پيشگيري كند.
مصرف مكمل هاي كوآنزيم Q10 نيز ممكن است در بعضي از افراد مفيد باشند. مكمل هاي سولفات منيزيم ممكن است تناوب سردردها را در بعضي افراد كاهش دهند اگرچه همه ي مطالعات با اين موضوع موافق نيستند.
* به نظر مي رسد كه مصرف منيزيم درون وريدي در بعضي از افراد مدت زمان يك سردرد شديد را كاهش دهد، مخصوصا افرادي كه كمبود منيزيم دارند.
از دكترتان بپرسيد كه آيا اين معالجات مذكور براي شما مناسب هستند و يا خير؟ اگر باردار هستيد از گياهان نام برده استفاده نكنيد.
