[mojtaba2iran]

سوهان یکی از محصولات سنتی ایران است که شهر قم خاستگاه اولیه تولید آن به شمار می رود. تاریخچه دقیق سوهان به دوره قاجاریه نسبت داده شده که به عنوان حلوایی بسیار مقوی، مغذی و پرکالری مصرف می شد. سوهان در فرهنگ لغت به معنای مطبوع و دلپذیر است و از ترکیب مواد ارزشمندی نظیر آرد گندم، جوانه گندم، زرده تخم مرغ، کره، شکر، زعفران، هل و انواع مغزها تهیه می شود. این محصول به سبب دارا بودن جوانه گندم، پروتئین فراوانی دارد و منبع فوق العاده ای از ویتامین ها و مواد معدنی بویژه ویتامین های گروه B و E و آرام بخش اعصاب و روان است.
جوانه گندم موجود در این محصول به دلیل داشتن قندهای طبیعی سبب ذخیره سازی انرژی در ماهیچه ها شده و باعث بهبود عملکرد عضلانی و جلوگیری از خستگی و بی حالی می شود. برای تهیه سوهان، از کره یا روغن های گیاهی استفاده می شود. افزودن چربی به سوهان، کالری آن را افزایش می دهد و بر قابلیت جویدن، طعم، بو، مزه و مدت زمان ماندگاری محصول می افزاید. البته در میان چربی ها کره طعمی چشمگیرتر دارد و هنگام پخت به همراه هل و شکر طعم تافی مانندی را به سوهان می دهد، اما فراموش نکنید که کره کلسترول، تری گلیسیرید و همچنین وزن شما را افزایش می دهد. شکر نیز در صنایع پخت سوهان به منظور شیرین کردن، بهبود رنگ و از همه مهم تر به عنوان نگهدارنده افزوده می شود و تخم مرغ هم به دلیل دارا بودن پروتئین، چربی و قسمت عمده ای از ویتامین ها، ارزش غذایی محصول را افزایش داده و منجر به تردی و تازگی محصول می شود.
با توجه به اهمیت رنگ و طعم در سوهان استفاده از زعفران در این محصول سنتی ضروری به نظر می رسد. اما متاسفانه برخی کارگاه های سوهان پزی غیرمجاز که پروانه کسب و کد بهداشتی ندارند، برای خوش منظر کردن یا مخفی و نامحسوس کردن عیوب فرآورده خود از رنگ های مصنوعی یا زردچوبه به جای زعفران و از چربی های نامرغوب به جای روغن حیوانی استفاده می کنند. رنگ های مصنوعی که در نتیجه سنتز مواد شیمیایی به دست می آیند به علت عوارض خاصی نظیر ایجاد تومورهای سرطانی و ناراحتی های شدید عصبی از طرف سازمان بهداشت جهانی ممنوع اعلام شده اند. همچنین روغن های نامرغوبی که برای تهیه این محصول استفاده می شود در برابر حرارت بالای پخت سوهان به هم چسبیده و پلیمریزه می شوند یا آن که دود کرده و شروع به سوختن می کنند و باعث تولید آکرولئین می شدند. آکرولئین ماده ای خطرناک است که می تواند به بروز سرطان کبد در مصرف کننده منجر شود. بنابراین استفاده از زعفران و چربی های مرغوب و مقاوم به حرارت بالا یکی از ملزومات پخت سوهان است. از این رو، از خرید سوهان که بدون نام و نشان بوده و کد بهداشتی روی آن درج نشده است جدا اجتناب کنید.
● توصیه ها
۱) سوهان باید رنگ قهوه ای روشن و عطر و طعم مطبوع داشته و نباید روی آن روغن دلمه بسته باشد یا بوی تند ناشی از فساد و ماندگی دهد.
۲) سوهان باید در کاغذهای مومی یا هر پوشش بهداشتی دیگری قرار گیرد و سپس در ظروف فلزی ضدزنگ یا پلاستیکی کریستالی که مناسب مواد غذایی است بسته بندی شود. در قوطی نیز باید از نوع فشاری باشد به طوری که کاملا جذب بدنه گردد تا از نفوذ هوای خارج به داخل قوطی تا حد امکان جلوگیری شود.
۳) روی بسته بندی سوهان باید لزوما نام و مشخصات کارخانه، پروانه بهداشت، وزن خالص، ترکیبات و تاریخ مصرف نوشته شده باشد.
سوهان را پشت شیشه اتومبیل و مقابل نور مستقیم خورشید قرار ندهید. برای ثابت ماندن کیفیت محصول آن را در جای خشک و خنک نگهداری کنید. از همه مهم تر آن که هنگام مصرف این شیرینی وطنی مراقب وزن، قند و چربی خونتان باشید.

[yaro]

حالا كه مجتبي اينقدر از سوهان تعريف كردي از اون خوباش تو قم گير مياد بخوريم؟

[mojtaba2iran]

حتما عزیز دل برادر .
اخوی شما زحمت تشریف اوردنش رو بکشید . از اون خوباش با من .

[mehdi.abdn]

این حاج حسین و پسران رو می شناسی؟
حالا سوهان مال کرمان هست یا قم در اصل ؟یا اصفهان؟

[نازلی]

گز می‌خورید یا باسلق؟

این درست است که می‌گویند گز به سبب داشتن صمغ‌های گیاهی و باسلق به دلیل حالت ژله‌ای همچون ژلاتین خاصیت درمانی دارد؟

آیا واقعاً مبتلایان به دیابت و افراد چاق می‌توانند بدون دردسر از گزهای سبز رنگ رژیمی استفاده کنند؟ ژلاتین ژله و باسلق چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟
گز

گز خوب است اگر...

پایه اصلی گز باید از انگبین‌های طبیعی همچون شیرخشت و ترنجبین تهیه شده باشد تا خاصیت درمانی پیدا کند.

شیرخشت از نظر خواص مشابه ترنجبین، اما قوی‌تر از آن است. اگر گز با تکه‌های صمغی سفید و شیرین شیرخشت تهیه شده باشد وقتی در دهان می‌گذارید، زود حل می‌شود. زبان را بسیار سرد می‌کند و شیرینی آن با عسل و شکر متفاوت است.

در طب سنتی طبیعت شیرخشت معتدل و سرد است. ملین، صفرابر، خلط‌آور، کاهش‌دهنده حرارت بدن، رفع کننده سرفه و خارش و مقوی معده، کبد و کلیه‌هاست و اثر مسهلی آن همراه گلاب موجود در گز بیشتر می‌شود، اما از عوارض زیاد خوردن آن به انزال زودرس اشاره شده است که البته به دلیل گران‌قیمت بودن، اغلب گزها این انگبین را ندارند.

بافت ژله و باسلق گرچه ژله‌ای است، اما از نظر ماهیت با یکدیگر تفاوت دارند.

ژلاتین ژله از تجزیه استخوان و غضروف‌های گاو که پروتئینی است به دست

می‌آید، اما ژل باسلق از جنس نشاسته غلات (کربوهیدرات) است و در مقایسه

با ژله‌ای که از ژلاتین حیوانی تهیه شده باشد مواد مغذی و خاصیت درمانی ندارد

درباره گزهای کم شیرین یا رژیمی موجود در بازار باید گفت که از قندهای طبیعی ضعیف شده‌ای تهیه می‌شود که برای تجزیه شدن در بدن نیاز به انسولین نداشته و برای افراد دیابتی مناسب است؛ اما درباره گزهای سبزرنگی هم که به گفته فروشندگان با گیاهی به نام استویا شیرین شده و کاملا رژیمی است، باید بدانید گرچه استویا تقریباً بدون کالری است، ولی اگر در ترکیبات گزهای رژیمی از عسل، انگبین‌های شیرین یا ترکیبات نشاسته‌ای استفاده شده باشد، کالری شیرینی آن با شکر برابری کرده و برای افراد دیابتی مضر و مصرف بیش از حد آن با چای عصرانه یا به عنوان تنقلی برای کودکان و دانش‌آموزان چاق کننده است.
باسلق

باسلق خواص ژله را ندارد

باسلق از اصیل‌ترین شیرینی‌های سنتی ایران است. خوشمزگی و احساس دهانی آن در حین جویدن بسیار لذت‌بخش و محرکی برای مصرف بیشتر است.

این شیرینی دل‌چسب مثل لرزونک، اما با قوام تر از آن است. لرزونک را که می‌شناسید؟ نسل قدیم به ژله، لرزونک می‌گفتند. شما هم اگر در حین خوردن یا سرو ژله، بافت آن را ببینید حتماً متوجه حرکات ریز و موزون آن می‌شوید.

البته بافت ژله و باسلق گرچه ژله‌ای است، اما از نظر ماهیت با یکدیگر تفاوت دارند. ژلاتین ژله از تجزیه استخوان و غضروف‌های گاو که پروتئینی است به دست می‌آید، اما ژل باسلق از جنس نشاسته غلات (کربوهیدرات) است و در مقایسه با ژله‌ای که از ژلاتین حیوانی تهیه شده باشد مواد مغذی و خاصیت درمانی ندارد.

نکته مهم دیگر آن که دوسوم هر تکه باسلق را شکر تشکیل می‌دهد؛ یعنی شکر این شیرینی دو برابر نشاسته آن است و می‌تواند به سرعت قند خون را بالا برده و چاق کننده باشد.

البته برخی تهیه‌کنندگان برای آن که قوت و خوشمزگی باسلق را نشان دهند یک مقدار گردو درون آن جاسازی کرده و این‌گونه ما را وسوسه می‌کنند؛ غافل از این که آن گردوی گول زننده در بیشتر موارد تلخ و کپک‌زده بوده و به واسطه دارا بودن سم آفلاتوکسین دشمن کبد ما می‌شود.

این موضوع درباره مغزهای به کار رفته در گزهای فله‌ای هم صدق می‌کند.