2013/08/17, 05:21 PM
تبلیغات
نظریه تحلیل رفتار متقابل را بیشتر بشناسیم
بنا به تعريف(ITAA) انجمن بين المللي تحليل رفتار متقابل، نظريه‌اي است در مورد شخصيت و روش منظمي است براي روان درماني به منظور رشد و تغييرات شخصي. از جمله خصوصيات اين نظريه اين است كه فرايند درمان ديگر فرايندي يك سويه نيست بلكه درمان به صورت روشي منظم براي آشنايي با اين نظريه و همزمان كشف و شهود شخصي در آمده است. در فرايند درمان با كمك اين نظريه، درمانگر و بيمار هر دو همزمان در كار درمان دخيل هستند. در واقع درمانگر تنها به بيمار كمك مي‌كند تا اصول نظريه را درك كند و پس از آن، اين خود بيمار است كه بايد مشكلاتش را كشف و آنها را رفع كند و البته در اين راه درمانگر حامي شخص در طي مسير رشد و بهبودي شخصي مي باشد.
از جمله خصوصيات نظريه اريك برن استفاده از كلمات ساده و همه فهم براي بيان مقصود است. در تحليل رفتار متقابل اثري از كلمات پيچيده روانشناسي فرويدي ديده نمي‌شود. كلماتي كه حتي در تعريف آنها هم بين روانشناسان اختلاف است! ضمناً مفاهيمي انتزاعي چون من، فرامن، و نهاد هم در نظريه برن جايي ندارند. اما همين استفاده از كلمات ساده باعث شد، برخي نويسندگان با سوءاستفاده از سادگي اين كلمات و ارائه تفسيرهايي بيش از حد ساده شده از نظريه اريك برن، اين نظريه را به عنوان يك نظريه روانشناسي سطحي و عاميانه معرفي كنند. و بسياري از روانپزشكان هم كه علاقه‌اي به پارادايم شيفتي نداشتند با عنوان "روانشناسي عامه" از اين نظريه ياد مي‌كردند. اما با گذشت زمان، و تلاش برخي شاگردان اريك برن، كم كم نظريه تحليل رفتار متقابل جايگاه ويژه اي در بين روانشناسان برخوردار شود. اين تلاش ها باعث شد كه امروزه شاهد گرايش روزافزون روانپزشكان به اين نظريه شويم. در واقع از سال 1970 تاكنون نظريه تحليل رفتار متقابل تغييرات بسياري كرده است، به طوري كه برخي معتقدند اگر اريك برن امروز به دنيا بر مي‌گشت، بايد در مورد بعضي از مفاهيم به مطالعه و شنيدن نظريات اساتيد امروز تحليل رفتار متقابل وقتي را اختصاص مي داد.
برن معتقد است كه نيل به خود مختاري هدف غايي شيوه تحليل ارتباط محاوره اي است .خود مختار يعني اينكه فرد بر خويشتن كنترل داشته باشد، سرنوشتش را خودش تعيين كند، مسئوليت اعمال و احساساتش را بپذ يرد و الگوهاي زندگي را كه با خويشتن او بيگانه است به دور اندازد (شفيع آبادي وناصري 1371).
كاربرد TA
کاربردTA در حل مشکلات احساسي و رفتاري، مورد قبول جامعه روانشناسي قرار گرفته و تدريجاً در زمينه‌هاي مشاوره، روان‌کاوي، گروه درماني، مديريت، جامعه‌شناسي، توسعه سازماني و آموزش، نظريه‌هاي جديدي ارايه نموده و گسترش پيدا کرده است. TA هر جا که انسان‌ها حضور داشته و با يکديگر ايجاد رابطه نمايند کاربرد عملي پيدا مي كند و ابزاري براي تغيير و حل مشکلات قرارمي گيرد. تحليل رفتار يک مکتب علمي کاربردي مي‌باشد که در آن از به کار بردن مفاهيم پيچيده اجتناب شده است و نظريات آن به صورتي مطرح شده‌اند که به راحتي مي‌توان آنها را مشاهده و تجربه نمود. تئوري تحليل رفتار متقابل (TA) يك تئوري شخصيتي است. در اين نظريه رفتارهاي شخص و ارتباط متقابل بين افراد با روشي ساده و كاربردي تجزيه و تحليل مي‌گردد. تحليل رفتار يك روش درماني سريع است كه به آنچه در درون شخص مي‌گذرد، توجه دارد. تحليل رفتار قادر به رفع تعارضات و مشكلات عاطفي افراد بوده و به آنها كمك مي‌نمايد، دريابند علت مشكلات عاطفي و ارتباطي آنان چيست؟ تحليل رفتار پيچيدگي ساير تئوري‌هاي روانشناسي را ندارد و مدل ساده‌اي از رفتار انسان ارائه مي‌دهد. بسياري از مردم به مرحله‌اي از زندگي خود مي‌رسند كه نياز به شناخت خود دارند. در اين زمان تحليل رفتار چهارچوب مناسبي ارائه مي‌دهد كه اغلب مردم قادر به درك مفاهيم و استفاده از آن مي‌باشند. تحليل رفتار (TA) به مهم‌ترين سوال هر انساني كه خواهان تغيير است پاسخ مي‌دهد. يعني: «چرا رفتارم به اين صورت است؟ چگونه اين طور شدم و چگونه مي‌توانم آن را تغيير دهم؟» تحليل رفتار به ما كمك مي‌كند تا بدانيم چگونه الگوهاي كنوني زندگي ما ريشه دردرون كودكي دارند، اينكه چگونه شيوه‌هاي زندگي دوران بزرگسالي ما بازنوازي و فراخوان همان روش‌هاي ناكارآمد دوران كودكي است. افرادي كه تحليل رفتار را آموزش نديده‌اند به طور ناخودآگاه و تحت تاثير عوامل محيطي و تربيتي و بدون انتخاب خود از يكي از سه بخش شخصيت، كه در اين نظريه توضيح داده مي‌شود. واكنش نشان مي‌دهند كه گاه منجر به پشيماني و يا ايجاد مشكلات ساده يا حتي پيچيده مي‌شود: اما پس از آگاهي از تئوري‌هاي تحليل رفتار (TA) هر فرد مي‌تواند با تمرين و ممارست به صورت آگاهانه انتخاب نمايد كه از كداميك از بخش‌هاي شخصيت خود واكنش نشان دهد. بدين صورت رضايت از رفتار و پي‌آمد آن آرامش و سلامت رواني به دنبال خواهد داشت. در نتيجه مي‌توانيم با كاربرد تحليل رفتار در زندگي روزمره و حتي شغل خود، روابط پيچيده انساني را ساده نماييم.در اين نظريه رفتارهاي شخصي و ارتباط متقابل بين افراد با روشي ساده و كاربردي تجزيه و تحليل مي گردد. تحليل رفتار مدل ساده ايي از رفتار انسان را ارائه مي دهد و به افراد كمك مي كند مشكلات عاطفي و ارتباط‌گيري خود را دريابند.
مبنای نظریه تحلیل رفتارمتقابل شخصيت انسان به 3 حالت جداگانه "من" (ego states) است. به عقيده برن “حالتهاي من “ اجزاي نظري و نقش نيستند بلكه واقعيت هاي پديداري و رواني اند كه مي تواند مستقيما مشاهده شوند. هرحالت من اشاره دارد به نظامی احساسی که الگوهای رفتاری وفکری مربوط به خودرابه همراه دارد.
نظریه تحلیل رفتار متقابل را بیشتر بشناسیم
بنا به تعريف(ITAA) انجمن بين المللي تحليل رفتار متقابل، نظريه‌اي است در مورد شخصيت و روش منظمي است براي روان درماني به منظور رشد و تغييرات شخصي. از جمله خصوصيات اين نظريه اين است كه فرايند درمان ديگر فرايندي يك سويه نيست بلكه درمان به صورت روشي منظم براي آشنايي با اين نظريه و همزمان كشف و شهود شخصي در آمده است. در فرايند درمان با كمك اين نظريه، درمانگر و بيمار هر دو همزمان در كار درمان دخيل هستند. در واقع درمانگر تنها به بيمار كمك مي‌كند تا اصول نظريه را درك كند و پس از آن، اين خود بيمار است كه بايد مشكلاتش را كشف و آنها را رفع كند و البته در اين راه درمانگر حامي شخص در طي مسير رشد و بهبودي شخصي مي باشد.
از جمله خصوصيات نظريه اريك برن استفاده از كلمات ساده و همه فهم براي بيان مقصود است. در تحليل رفتار متقابل اثري از كلمات پيچيده روانشناسي فرويدي ديده نمي‌شود. كلماتي كه حتي در تعريف آنها هم بين روانشناسان اختلاف است! ضمناً مفاهيمي انتزاعي چون من، فرامن، و نهاد هم در نظريه برن جايي ندارند. اما همين استفاده از كلمات ساده باعث شد، برخي نويسندگان با سوءاستفاده از سادگي اين كلمات و ارائه تفسيرهايي بيش از حد ساده شده از نظريه اريك برن، اين نظريه را به عنوان يك نظريه روانشناسي سطحي و عاميانه معرفي كنند. و بسياري از روانپزشكان هم كه علاقه‌اي به پارادايم شيفتي نداشتند با عنوان "روانشناسي عامه" از اين نظريه ياد مي‌كردند. اما با گذشت زمان، و تلاش برخي شاگردان اريك برن، كم كم نظريه تحليل رفتار متقابل جايگاه ويژه اي در بين روانشناسان برخوردار شود. اين تلاش ها باعث شد كه امروزه شاهد گرايش روزافزون روانپزشكان به اين نظريه شويم. در واقع از سال 1970 تاكنون نظريه تحليل رفتار متقابل تغييرات بسياري كرده است، به طوري كه برخي معتقدند اگر اريك برن امروز به دنيا بر مي‌گشت، بايد در مورد بعضي از مفاهيم به مطالعه و شنيدن نظريات اساتيد امروز تحليل رفتار متقابل وقتي را اختصاص مي داد.
برن معتقد است كه نيل به خود مختاري هدف غايي شيوه تحليل ارتباط محاوره اي است .خود مختار يعني اينكه فرد بر خويشتن كنترل داشته باشد، سرنوشتش را خودش تعيين كند، مسئوليت اعمال و احساساتش را بپذ يرد و الگوهاي زندگي را كه با خويشتن او بيگانه است به دور اندازد (شفيع آبادي وناصري 1371).
كاربرد TA
کاربردTA در حل مشکلات احساسي و رفتاري، مورد قبول جامعه روانشناسي قرار گرفته و تدريجاً در زمينه‌هاي مشاوره، روان‌کاوي، گروه درماني، مديريت، جامعه‌شناسي، توسعه سازماني و آموزش، نظريه‌هاي جديدي ارايه نموده و گسترش پيدا کرده است. TA هر جا که انسان‌ها حضور داشته و با يکديگر ايجاد رابطه نمايند کاربرد عملي پيدا مي كند و ابزاري براي تغيير و حل مشکلات قرارمي گيرد. تحليل رفتار يک مکتب علمي کاربردي مي‌باشد که در آن از به کار بردن مفاهيم پيچيده اجتناب شده است و نظريات آن به صورتي مطرح شده‌اند که به راحتي مي‌توان آنها را مشاهده و تجربه نمود. تئوري تحليل رفتار متقابل (TA) يك تئوري شخصيتي است. در اين نظريه رفتارهاي شخص و ارتباط متقابل بين افراد با روشي ساده و كاربردي تجزيه و تحليل مي‌گردد. تحليل رفتار يك روش درماني سريع است كه به آنچه در درون شخص مي‌گذرد، توجه دارد. تحليل رفتار قادر به رفع تعارضات و مشكلات عاطفي افراد بوده و به آنها كمك مي‌نمايد، دريابند علت مشكلات عاطفي و ارتباطي آنان چيست؟ تحليل رفتار پيچيدگي ساير تئوري‌هاي روانشناسي را ندارد و مدل ساده‌اي از رفتار انسان ارائه مي‌دهد. بسياري از مردم به مرحله‌اي از زندگي خود مي‌رسند كه نياز به شناخت خود دارند. در اين زمان تحليل رفتار چهارچوب مناسبي ارائه مي‌دهد كه اغلب مردم قادر به درك مفاهيم و استفاده از آن مي‌باشند. تحليل رفتار (TA) به مهم‌ترين سوال هر انساني كه خواهان تغيير است پاسخ مي‌دهد. يعني: «چرا رفتارم به اين صورت است؟ چگونه اين طور شدم و چگونه مي‌توانم آن را تغيير دهم؟» تحليل رفتار به ما كمك مي‌كند تا بدانيم چگونه الگوهاي كنوني زندگي ما ريشه دردرون كودكي دارند، اينكه چگونه شيوه‌هاي زندگي دوران بزرگسالي ما بازنوازي و فراخوان همان روش‌هاي ناكارآمد دوران كودكي است. افرادي كه تحليل رفتار را آموزش نديده‌اند به طور ناخودآگاه و تحت تاثير عوامل محيطي و تربيتي و بدون انتخاب خود از يكي از سه بخش شخصيت، كه در اين نظريه توضيح داده مي‌شود. واكنش نشان مي‌دهند كه گاه منجر به پشيماني و يا ايجاد مشكلات ساده يا حتي پيچيده مي‌شود: اما پس از آگاهي از تئوري‌هاي تحليل رفتار (TA) هر فرد مي‌تواند با تمرين و ممارست به صورت آگاهانه انتخاب نمايد كه از كداميك از بخش‌هاي شخصيت خود واكنش نشان دهد. بدين صورت رضايت از رفتار و پي‌آمد آن آرامش و سلامت رواني به دنبال خواهد داشت. در نتيجه مي‌توانيم با كاربرد تحليل رفتار در زندگي روزمره و حتي شغل خود، روابط پيچيده انساني را ساده نماييم.در اين نظريه رفتارهاي شخصي و ارتباط متقابل بين افراد با روشي ساده و كاربردي تجزيه و تحليل مي گردد. تحليل رفتار مدل ساده ايي از رفتار انسان را ارائه مي دهد و به افراد كمك مي كند مشكلات عاطفي و ارتباط‌گيري خود را دريابند.
مبنای نظریه تحلیل رفتارمتقابل شخصيت انسان به 3 حالت جداگانه "من" (ego states) است. به عقيده برن “حالتهاي من “ اجزاي نظري و نقش نيستند بلكه واقعيت هاي پديداري و رواني اند كه مي تواند مستقيما مشاهده شوند. هرحالت من اشاره دارد به نظامی احساسی که الگوهای رفتاری وفکری مربوط به خودرابه همراه دارد.
یادت را از من نگیر،بگذار من هم مثل سهراب بگویم:دلخوشی ها کم نیست!!!
