2012/12/28, 06:26 PM
آشنایی با قهوه و خواص و مضرات آن
تهیه قهوه در کشورهای جهان متفاوت است، اما اغلب آن را با آب جوش ، بخار آب و یا از طریق گذراندن آب جوش از پودر آن تهیه می کنند. بهترین قهوه جهان از نظر بو و طعم ، از بوته ای به نام Arabica به دست می آید که در برزیل به خوبی رشد می کند و از آن جا به سراسرجهان صادر می شود .
بعد از برزیل ، بهترین قهوه که طعم و بویی مطبوع دارد متعلق به کشور تانزانیا و اتیوپی است. همچنین در آمریکا اغلب، قهوه را با بخار آب درست می کنند که به آن اسپرسو( Espresso) می گویند.
بررسی و پژوهش های علمی در عصر ما، افزون بر موارد یاد شده ثابت کرده است که مصرف قهوه باعث هوشیاری مغز و اعصاب می شود،خستگی عضلات و ماهیچه ها را برطرف می کند ، اشتها را کاهش می دهد ( که این خود مانع از بروز چاقی می شود )، یبوست را از میان می برد، ماهیچه های شش را شل می کند( که باعث سهولت در امر تنفس می شود) ، به دلیل رفع خستگی، زمان و میزان فعالیت را افزایش می دهد، برهمکاری عضلات چشم می افزاید( مهارت و دقت در کارها را افزایش می دهد)، مرکز تفکر را تحریک می کند( لذا بر قدرت قضاوت و نیروی حافظه می افزاید)، به انسان تیزهوشی همراه با آرامش می دهد ، و گاهی در بعضی افراد عامل تحریک قوای شهوانی می شود.
با این همه مصرف نامناسب قهوه ، زیان هایی را نیز در پی دارد که وقوع اتفاقات و رویدادهای زیر را می توان ناشی از آن دانست: گروهی از پژوهشگران به این نتیجه رسیده اند که قهوه موجب پیدایش سرطان در انسان می شود و گروهی نیزمعتقدند که کافئین ، باعث تحریک بیماران روانی می شود.
اما واقعیت این است که هیچیک از این پژوهش ها را نباید به عنوان یک اصل اثبات شده علمی پذیرفت، زیرا گستره این تحقیقات اغلب محدود است و در مقابل، فرضیه های مخالف نیز توانایی اثبات را دارند، چنان که در سال ۱۹۹۸ میلادی یک نشریه پزشکی مدعی شد که بر اساس آزمون های صورت گرفته ، این نتیجه به دست آمده است که قهوه، برخی از سلول های سرطانی را تحت تأثیر قرار می دهد و آن ها را از رشد باز می دارد یا کوچک می کند، اما بر روی سلول های معمولی تأثیری ندارد.
بعضی از افراد نسبت به کافئین به شدت حساسیت دارند، به طوری که مقدار اندکی از آن ، اشخاص را گرفتار هیجان می کند، ضربان قلبشان را افزایش می دهد و دچار بی خوابی می کند. ع ترین نوع قهوه ، نسکافه است که با ریختن آب جوش بر روی یک قاشق قهوه فراهم می شود.درقرن شانزدهم مصرف قهوه در مصر بسیار شایع بود و بیشتر، افراد مذهبی آن را به کار می بردند تا بتوانند بیدار بمانند و به عبادت پروردگاربپردازند.
اما بعدها هنگامی که دریافتند این ماده ضربان قلب را افزایش می دهد و موجب عادت می شود، خرید و فروش و مصرف آن را ممنوع ساختند و افراد متخلف را به شدت مجازات کردند، ولی چون مردم آن را دوست داشتند ، در این راه موفقیتی کسب نکردند.
ابوعلی سینا حکیم بزرگ ایران، حدود هزار سال قبل در کتاب خود شرح جامعی در مورد قهوه آورده که البته ایرانیان در آن عصر بر آن نام بونو( Buno) نهاده بودند و بوعلی نیز همین واژه را به کار بسته است . این واژه ای است که هنوز در اتیوپی آن را به کار می برند. بوعلی سینا قهوه را به منظور تحریک بیماران افسرده ، مورد استفاده قرار داده است.
ترکیبات شیمیایی:
از نظر ترکیبات شیمیایی در دانه های قهوه وجود آلکالوئید کافئین گزارش شده است.در برگها و در میوه علاوه برکافئین ،آلکالوئید های آدنین،کزانتین ،هایپو کزانتین و همچنین ماده گوانین نیز وجود دارد.
کافئین یک آلکالوئید متبلور و تلخی است و به فرمول خامC۸ H۱۰ N۴ O۲ که از قهوه و چای گرفته می شود و مدر و محرک است.
آدنین یک آلکا لوئیدی است به فرمول C۵ H۵ N۵ که از پورین گرفته می شود و به عنوان قسمتی از اجزای نوکلئیک اسید در عضو هایی نظیر لوزالمعده و طحال یافت می شود.
کزانتین یک ترکیب متیلور ازته به فرمول خام در ارتباط با اسید اوریک می باشد ،که در بعضی نسوج حیوانی از جمله قهوه یافت می شود.در انسان در نسج عضله ،جگر،طحال و لوزالمعده وجود دارد و در ادرار و خون نیز یافت می شود.
هایپو کزانتین یک آلکالوئید متبلوی است به فرمول خام که از خویشان نزدیک کزانتین است و در نسوج حیوانی و گیاهی یافت می شود.
گوانین یک ماده سفید متبلوری است به فرمول خام که در کبد و لوزالمعده حیوانات و جانوران نظیر ماهی و نظایر آن یافت می شود و از محصولاتی است که از تجزیه نوکلئیک اسید به دست می آید.
در دانه های قهوه همچنین وجود آلکالوئید تریگونلین ومواد کولین و نیاسین نیز به مقدار کم گزارش دشه است.
مقدار آلکالوئید کافئین در دانه های قهوه در حدود ۲/۱-۱ دردص می باشد.در قهوه سبز یا قهوه خام در حدود ۱۰ درصد روغن و مواد چرب و موم وجود دارد.بوی مطبوع عطر قهوه قسمتی مربوط به وجود مرکاپتان است که در قهوه بوداده وجود دارد.
سرانجام در قهوه مواد دیگری از قبیل قند و اسید کوفالیک ،سیتریک اسید و…وجود دارد و پس از بو دادن قهوه مقدار قند آن کاهش پیدا می کند و از ۸-۷ درصد به ۱ درصد می رسد.قهوه از محصولاتی است که در ترکیب آن مقدار قابل ملاظه ای ازت غیر پروتئینی یافت می شود یا به عبارت دیگر مقدار عمده مواد ازته موجود در ترکیب آن غیر پروتئینی و غیر قابل استفاده است.
در بازار دو نوع قهوه وجود دارد که بنام قهوه سبز (خام ) و قهوه بو داده معروف است و از نظر ترکیب شیمیایی با هم متفاوتند .
در صد گرم قهوه مواد زیرموجود است:
آب ۱۰ گرم
چربی ۸ گرم
مواد قندی ۷ گرم
سلولز ۱۵ گرم
کافئین ۱/۵ گرم
البته مقدر کافئین نسبت به نوع آن مختلف است و بین ۰/۷ درصد تا ۱/۵ درصد تغییر می کند . هر فنجان قهوه معمولا دارای ۸۰ میلی گرم کافئین می باشد .
البته در قهوه بغیر از کافئین ، آلکالوئیدهای دیگری مانند آدنین ، گزانتین ،هایپوگزانتین و گوانین وجود دارد .
قهوه ای که به مصرف نوشیدن می رسد قهوه بو داده است زیرا قهوه سبز را نمی توان مصرف کرذ
قهوه پس از بودادن عطری مطبوع پیدا می کند وبرنگ قهو ه ای در می آید و تغییرات شیمیایی بسیاری در آن بوجود می آید .
قهوه بو داده را باید در ظروف در بسته نگاهداری کرد زیرا تدریجا رطوبت خود را از دست داده و اکسیدمی شود و بوی مطبوع آن از بین می رود .
چون قهوه برای مبتلایان به بیماری قلبی و عصبی ضرر دارد بنابراین برای اینگونه افراد قهوه بدون کافئین که بنام Decafinated Coffee معروف است ودر بازار کرده اند که ضرر آن بیش از قهوه معمولی است زیرا برای گرفتن کافئین از حلال های شیمیایی نظیر دی کلرواتیلن ، تری کلور اتیلن و کلرور اتیلن استفاده می کنند که مقدری از آن در قهوه می ماند و این مواد سمی و سرطان زا هستند
خواص داروئی:
قهوه از نظرطب قدیم ایران سرد و خشک است و چون جزء دسته آلکالوئیدها می باشد بنابراین باید در مصرف آن احتیاط کرده و فقط آنرا بعنوان دارو مصرف کنند کسانی که به آن معتاد هستند باید سعی در ترک آن داشته باشند .
۱)قهوه محرک است و هضم را آسان می کند
۲)تب بر است مخصوصا تب های نوبه ای را برطرف می کند
۳)به بدن نیروی کاذب می دهد
۴)سردرد را برطرف می کند
۵)مسمومیت های نشای از مصرف الکل زیاد را درمان می کند
۶)برای برطرف کردن یرقان مفید است
۷)ادرار آور است
۸)در درمان سرفه ای که با بلغم همراه باشد موثر است
۹)دردهای عصبی را درمان می کند
۱۰)در درمان سیاه سرفه مفید است
۱۱)ضد عفونی کننده است
۱۲)گرد قهوه برای سوختگی ها مفید است
۱۳)قهوه ضد افسردگی است
۱۴)مقاومت ورزشکاران رازیاد می کند
۱۵)برونشها را باز می کند برای مبتلایان به بیماری آسم مفید است
۱۶)برای برطرف کردن تب یونجه مفید است
۱۷)از کرم خوردگی دندان جلوگیری می کند
مضرات :
۱-قهوه فشار خون را بالا می برد و آنهائیکه فشار خونشان بالاست باید از نوشیدن قهوه خودداری کنند
۲-باعث تحریک و ضعیف شدن قلب می شود
۳-باعث بیماری قلبی می شود . تجربه ثابت کرده است کسانیکه قهوه می نشوند احتمال بیمایر قلبی در آنها سه برابر کسانی است که قهوه نمی خورند .
۴-کلسترول خون را افزایش می دهد .
۵-زنان باردار به هیچ وجه نباید قهوه مصرف کننذ زیرا باعث عوارض خطرناک برای کودک می شود
۶-خوردن قهوه در خانم ها ممکن است باعث کیست در سینه شود
۷-ایجاد سردرد می کند
۸-قهوه بیخوابی می آورد
۹-ممکن است باعث حرکات غیر ارادی عضلانی شود
۱۰-ایجاد ناراحتی های روده ای و معده ای می کند
۱۱-لرزش و رعشه می آورد
۱۲-سوء هاضمه می آورد
۱۳-دربرخی مصرف زیاد تولید اسهال می کند
۱۴-باعث تضعیف قوای جنسی می شود .
مقدار مصرف صحیح قهوه چقدر است؟
دکتر Varro E.Tyler استاد دانشکده داروسازی در West Lafayette Indiana می گوید:” من به شما توصیه می کنم که نوشیدن قهوه را به ۲ فنجان قهوه دم کرده یا سه فنجان قهوه فوری در روز محدود کنید.”
لازم است کمی هم در مورد کافئین موجود در قهوه توضیح داده شود. کافئین خالص ، شبیه به پودری سفید و ابریشمی است و حالت سوزنی دارد و دارای طعمی تلخ وبی بو است، همچنین به سهولت در آب گرم حل می شود و در حرارتی معادل ۴۶۰ درجه فارنهایت ، ذوب شده، و به حالت مایع درمی آید.
این ماده در صنعت داروسازی بسیار پر مصرف است و به میزان اندک، دربیش از۶۰ نوع داروی مختلف ، به ویژه داروهای ضد حساسیت به کار گرفته می شود. کافئین نیز همچون مواد مخدر درصورت مصرف بلند مدت، موجب اعتیاد می شود، اما چون این اعتیاد زیان چندانی به انسان وارد نمی سازد، مصرف آن در میان مردم جهان رواج یافته است. حتی بسیاری از مردم نسبت به اعتیاد آور بودن آن بی اطلاع هستند.
کافئین در طول روز به شکل های گوناگون مانند قهوه، برخی از نوشابه های گازدار وبسیاری از انواع شکلات مورد مصرف قرار می گیرد و در کودکان بیشتر ایجاد ناآرامی وبی خوابی می کند. خردسالانی که مواد کافئین دار مصرف می کنند چنانچه روزی از مصرف آن خودداری کنند ، امکان دارد بعضی از علائم ترک اعتیاد مانند بیخوابی، ناآرامی، احساس خستگی، کم اشتهایی و گریه زیاد بر آن ها عارض شود.
* کافئین موجود در یک فنجان قهوه ، برابر ۱۵۰ سی سی است.
* قهوه ای که با آب جوش قطره ای تهیه شود(Brewed Drip Method) دارای ۶۰ تا ۱۸۰ میلی گرم کافئین و میانگین کافئین ۱۲۰ میلی گرم است .
* قهوه بدون کافئین که به طریقه بالا تهیه می شود، دارای ۳ تا ۵ میلی گرم کافئین ، و میانگین کافئین ۴ میلی گرم است .
* قهوه ترک دارای ۴۰ تا ۱۷۰ میلی گرم کافئین و میانگین کافئین ۱۰۰ میلی گرم است .
* نسکافه فرانسوی( قهوه آماده = Instant) دارای ۳۰ تا ۱۲۰ میلی گرم کافئین و میانگین کافئین ۷۵ میلی گرم است .
* نسکافه فرانسوی بدون کافئین دارای ۱ تا ۵ میلی گرم کافئین و میانگین کافئین ۳ میلی گرم است .
کافئین را نمی توان به صورت صد درصد از قهوه خارج نمود . از این رو حتی قهوه های بدون کافئین نیز مقدار اندکی از این ماده را دارند.
تأثیر کافئین بر اندام بدن
واکنش های متفاوت بدن در برابر کافئین ، به آستانه تحمل افراد بستگی دارد اما به طور کلی تأثیر آن ها را می توان چنین بیان کرد:
۱- فشار خون: کافئین ، فشار خون را افزایش می دهد. اگر کسی ۲۵۰ میلی گرم قهوه مصرف کند، فشار خونش در یک ساعت ، ۱۰ میلی متر بالا می رود.
۲- قلب: پس از مصرف قهوه، ضربان قلب کاهش می یابد اما پس از مدتی بر تعداد آن افزوده می شود و تا هنگامی که کافئین از بدن خارج نشده باشد به همان صورت باقی می ماند.
چنانچه میزان کافئین مصرفی ، بالا باشد نه فقط تپش قلب ایجاد می کند بلکه حالت ( Fibrilation) یعنی حرکت نامنظم ماهیچه های قلب نیز پدید می آید که گاه ممکن است منجر به مرگ شود.
بر اساس آمارهای به دست آمده، نوشیدن بیش از ۵ فنجان قهوه در روز ، احتمال سکته قلبی را افزایش می دهد.
۳- هورمون ها: کافئین بر تولید برخی از هورمون های بدن می افزاید، مانند : اپی نفرین( Epinephrine) که منقبض کننده عروق است ، نوراپی نفرین ( Norepinephrine) که بر میزان فشار خون می افزاید، رنین ( Renin) که به علت کم خونی کلیه ها و بر اثر کاهش فشار نبض در سرخرگ کلیوی ، از کلیه ها ترشح می شود و پس از فعل و انفعالاتی ، باعث فشار خون می گردد و کاتکولامین ( Catecholamine) که باعث تحریک اعصاب قلب شده و حرارت بدن را افزایش می دهد.
۴- معده: کافئین بر ترشح اسید معده و میزان پپسین ( Pepsin) که نوعی آنزیم معدی است می افزاید.
۵- خانم های باردار: اداره نظارت بر غذا و دارو در آمریکا ( FDR) در سال ۱۹۸۰ میلادی اعلام کرده است که کافئین باعث زایمان زودرس می شود و ممکن است در نوزدان ناراحتی ایجاد کند.
اگر چه از آن تاریخ ، پژوهش ها و مطالعات بسیاری در این زمینه صورت گرفت اما تا کنون مشخص نشده است که چه مقدار کافئین می تواند عامل زایمان زودرس شود.
تهیه قهوه در کشورهای جهان متفاوت است، اما اغلب آن را با آب جوش ، بخار آب و یا از طریق گذراندن آب جوش از پودر آن تهیه می کنند. بهترین قهوه جهان از نظر بو و طعم ، از بوته ای به نام Arabica به دست می آید که در برزیل به خوبی رشد می کند و از آن جا به سراسرجهان صادر می شود .
بعد از برزیل ، بهترین قهوه که طعم و بویی مطبوع دارد متعلق به کشور تانزانیا و اتیوپی است. همچنین در آمریکا اغلب، قهوه را با بخار آب درست می کنند که به آن اسپرسو( Espresso) می گویند.
بررسی و پژوهش های علمی در عصر ما، افزون بر موارد یاد شده ثابت کرده است که مصرف قهوه باعث هوشیاری مغز و اعصاب می شود،خستگی عضلات و ماهیچه ها را برطرف می کند ، اشتها را کاهش می دهد ( که این خود مانع از بروز چاقی می شود )، یبوست را از میان می برد، ماهیچه های شش را شل می کند( که باعث سهولت در امر تنفس می شود) ، به دلیل رفع خستگی، زمان و میزان فعالیت را افزایش می دهد، برهمکاری عضلات چشم می افزاید( مهارت و دقت در کارها را افزایش می دهد)، مرکز تفکر را تحریک می کند( لذا بر قدرت قضاوت و نیروی حافظه می افزاید)، به انسان تیزهوشی همراه با آرامش می دهد ، و گاهی در بعضی افراد عامل تحریک قوای شهوانی می شود.
با این همه مصرف نامناسب قهوه ، زیان هایی را نیز در پی دارد که وقوع اتفاقات و رویدادهای زیر را می توان ناشی از آن دانست: گروهی از پژوهشگران به این نتیجه رسیده اند که قهوه موجب پیدایش سرطان در انسان می شود و گروهی نیزمعتقدند که کافئین ، باعث تحریک بیماران روانی می شود.
اما واقعیت این است که هیچیک از این پژوهش ها را نباید به عنوان یک اصل اثبات شده علمی پذیرفت، زیرا گستره این تحقیقات اغلب محدود است و در مقابل، فرضیه های مخالف نیز توانایی اثبات را دارند، چنان که در سال ۱۹۹۸ میلادی یک نشریه پزشکی مدعی شد که بر اساس آزمون های صورت گرفته ، این نتیجه به دست آمده است که قهوه، برخی از سلول های سرطانی را تحت تأثیر قرار می دهد و آن ها را از رشد باز می دارد یا کوچک می کند، اما بر روی سلول های معمولی تأثیری ندارد.
بعضی از افراد نسبت به کافئین به شدت حساسیت دارند، به طوری که مقدار اندکی از آن ، اشخاص را گرفتار هیجان می کند، ضربان قلبشان را افزایش می دهد و دچار بی خوابی می کند. ع ترین نوع قهوه ، نسکافه است که با ریختن آب جوش بر روی یک قاشق قهوه فراهم می شود.درقرن شانزدهم مصرف قهوه در مصر بسیار شایع بود و بیشتر، افراد مذهبی آن را به کار می بردند تا بتوانند بیدار بمانند و به عبادت پروردگاربپردازند.
اما بعدها هنگامی که دریافتند این ماده ضربان قلب را افزایش می دهد و موجب عادت می شود، خرید و فروش و مصرف آن را ممنوع ساختند و افراد متخلف را به شدت مجازات کردند، ولی چون مردم آن را دوست داشتند ، در این راه موفقیتی کسب نکردند.
ابوعلی سینا حکیم بزرگ ایران، حدود هزار سال قبل در کتاب خود شرح جامعی در مورد قهوه آورده که البته ایرانیان در آن عصر بر آن نام بونو( Buno) نهاده بودند و بوعلی نیز همین واژه را به کار بسته است . این واژه ای است که هنوز در اتیوپی آن را به کار می برند. بوعلی سینا قهوه را به منظور تحریک بیماران افسرده ، مورد استفاده قرار داده است.
ترکیبات شیمیایی:
از نظر ترکیبات شیمیایی در دانه های قهوه وجود آلکالوئید کافئین گزارش شده است.در برگها و در میوه علاوه برکافئین ،آلکالوئید های آدنین،کزانتین ،هایپو کزانتین و همچنین ماده گوانین نیز وجود دارد.
کافئین یک آلکالوئید متبلور و تلخی است و به فرمول خامC۸ H۱۰ N۴ O۲ که از قهوه و چای گرفته می شود و مدر و محرک است.
آدنین یک آلکا لوئیدی است به فرمول C۵ H۵ N۵ که از پورین گرفته می شود و به عنوان قسمتی از اجزای نوکلئیک اسید در عضو هایی نظیر لوزالمعده و طحال یافت می شود.
کزانتین یک ترکیب متیلور ازته به فرمول خام در ارتباط با اسید اوریک می باشد ،که در بعضی نسوج حیوانی از جمله قهوه یافت می شود.در انسان در نسج عضله ،جگر،طحال و لوزالمعده وجود دارد و در ادرار و خون نیز یافت می شود.
هایپو کزانتین یک آلکالوئید متبلوی است به فرمول خام که از خویشان نزدیک کزانتین است و در نسوج حیوانی و گیاهی یافت می شود.
گوانین یک ماده سفید متبلوری است به فرمول خام که در کبد و لوزالمعده حیوانات و جانوران نظیر ماهی و نظایر آن یافت می شود و از محصولاتی است که از تجزیه نوکلئیک اسید به دست می آید.
در دانه های قهوه همچنین وجود آلکالوئید تریگونلین ومواد کولین و نیاسین نیز به مقدار کم گزارش دشه است.
مقدار آلکالوئید کافئین در دانه های قهوه در حدود ۲/۱-۱ دردص می باشد.در قهوه سبز یا قهوه خام در حدود ۱۰ درصد روغن و مواد چرب و موم وجود دارد.بوی مطبوع عطر قهوه قسمتی مربوط به وجود مرکاپتان است که در قهوه بوداده وجود دارد.
سرانجام در قهوه مواد دیگری از قبیل قند و اسید کوفالیک ،سیتریک اسید و…وجود دارد و پس از بو دادن قهوه مقدار قند آن کاهش پیدا می کند و از ۸-۷ درصد به ۱ درصد می رسد.قهوه از محصولاتی است که در ترکیب آن مقدار قابل ملاظه ای ازت غیر پروتئینی یافت می شود یا به عبارت دیگر مقدار عمده مواد ازته موجود در ترکیب آن غیر پروتئینی و غیر قابل استفاده است.
در بازار دو نوع قهوه وجود دارد که بنام قهوه سبز (خام ) و قهوه بو داده معروف است و از نظر ترکیب شیمیایی با هم متفاوتند .
در صد گرم قهوه مواد زیرموجود است:
آب ۱۰ گرم
چربی ۸ گرم
مواد قندی ۷ گرم
سلولز ۱۵ گرم
کافئین ۱/۵ گرم
البته مقدر کافئین نسبت به نوع آن مختلف است و بین ۰/۷ درصد تا ۱/۵ درصد تغییر می کند . هر فنجان قهوه معمولا دارای ۸۰ میلی گرم کافئین می باشد .
البته در قهوه بغیر از کافئین ، آلکالوئیدهای دیگری مانند آدنین ، گزانتین ،هایپوگزانتین و گوانین وجود دارد .
قهوه ای که به مصرف نوشیدن می رسد قهوه بو داده است زیرا قهوه سبز را نمی توان مصرف کرذ
قهوه پس از بودادن عطری مطبوع پیدا می کند وبرنگ قهو ه ای در می آید و تغییرات شیمیایی بسیاری در آن بوجود می آید .
قهوه بو داده را باید در ظروف در بسته نگاهداری کرد زیرا تدریجا رطوبت خود را از دست داده و اکسیدمی شود و بوی مطبوع آن از بین می رود .
چون قهوه برای مبتلایان به بیماری قلبی و عصبی ضرر دارد بنابراین برای اینگونه افراد قهوه بدون کافئین که بنام Decafinated Coffee معروف است ودر بازار کرده اند که ضرر آن بیش از قهوه معمولی است زیرا برای گرفتن کافئین از حلال های شیمیایی نظیر دی کلرواتیلن ، تری کلور اتیلن و کلرور اتیلن استفاده می کنند که مقدری از آن در قهوه می ماند و این مواد سمی و سرطان زا هستند
خواص داروئی:
قهوه از نظرطب قدیم ایران سرد و خشک است و چون جزء دسته آلکالوئیدها می باشد بنابراین باید در مصرف آن احتیاط کرده و فقط آنرا بعنوان دارو مصرف کنند کسانی که به آن معتاد هستند باید سعی در ترک آن داشته باشند .
۱)قهوه محرک است و هضم را آسان می کند
۲)تب بر است مخصوصا تب های نوبه ای را برطرف می کند
۳)به بدن نیروی کاذب می دهد
۴)سردرد را برطرف می کند
۵)مسمومیت های نشای از مصرف الکل زیاد را درمان می کند
۶)برای برطرف کردن یرقان مفید است
۷)ادرار آور است
۸)در درمان سرفه ای که با بلغم همراه باشد موثر است
۹)دردهای عصبی را درمان می کند
۱۰)در درمان سیاه سرفه مفید است
۱۱)ضد عفونی کننده است
۱۲)گرد قهوه برای سوختگی ها مفید است
۱۳)قهوه ضد افسردگی است
۱۴)مقاومت ورزشکاران رازیاد می کند
۱۵)برونشها را باز می کند برای مبتلایان به بیماری آسم مفید است
۱۶)برای برطرف کردن تب یونجه مفید است
۱۷)از کرم خوردگی دندان جلوگیری می کند
مضرات :
۱-قهوه فشار خون را بالا می برد و آنهائیکه فشار خونشان بالاست باید از نوشیدن قهوه خودداری کنند
۲-باعث تحریک و ضعیف شدن قلب می شود
۳-باعث بیماری قلبی می شود . تجربه ثابت کرده است کسانیکه قهوه می نشوند احتمال بیمایر قلبی در آنها سه برابر کسانی است که قهوه نمی خورند .
۴-کلسترول خون را افزایش می دهد .
۵-زنان باردار به هیچ وجه نباید قهوه مصرف کننذ زیرا باعث عوارض خطرناک برای کودک می شود
۶-خوردن قهوه در خانم ها ممکن است باعث کیست در سینه شود
۷-ایجاد سردرد می کند
۸-قهوه بیخوابی می آورد
۹-ممکن است باعث حرکات غیر ارادی عضلانی شود
۱۰-ایجاد ناراحتی های روده ای و معده ای می کند
۱۱-لرزش و رعشه می آورد
۱۲-سوء هاضمه می آورد
۱۳-دربرخی مصرف زیاد تولید اسهال می کند
۱۴-باعث تضعیف قوای جنسی می شود .
مقدار مصرف صحیح قهوه چقدر است؟
دکتر Varro E.Tyler استاد دانشکده داروسازی در West Lafayette Indiana می گوید:” من به شما توصیه می کنم که نوشیدن قهوه را به ۲ فنجان قهوه دم کرده یا سه فنجان قهوه فوری در روز محدود کنید.”
لازم است کمی هم در مورد کافئین موجود در قهوه توضیح داده شود. کافئین خالص ، شبیه به پودری سفید و ابریشمی است و حالت سوزنی دارد و دارای طعمی تلخ وبی بو است، همچنین به سهولت در آب گرم حل می شود و در حرارتی معادل ۴۶۰ درجه فارنهایت ، ذوب شده، و به حالت مایع درمی آید.
این ماده در صنعت داروسازی بسیار پر مصرف است و به میزان اندک، دربیش از۶۰ نوع داروی مختلف ، به ویژه داروهای ضد حساسیت به کار گرفته می شود. کافئین نیز همچون مواد مخدر درصورت مصرف بلند مدت، موجب اعتیاد می شود، اما چون این اعتیاد زیان چندانی به انسان وارد نمی سازد، مصرف آن در میان مردم جهان رواج یافته است. حتی بسیاری از مردم نسبت به اعتیاد آور بودن آن بی اطلاع هستند.
کافئین در طول روز به شکل های گوناگون مانند قهوه، برخی از نوشابه های گازدار وبسیاری از انواع شکلات مورد مصرف قرار می گیرد و در کودکان بیشتر ایجاد ناآرامی وبی خوابی می کند. خردسالانی که مواد کافئین دار مصرف می کنند چنانچه روزی از مصرف آن خودداری کنند ، امکان دارد بعضی از علائم ترک اعتیاد مانند بیخوابی، ناآرامی، احساس خستگی، کم اشتهایی و گریه زیاد بر آن ها عارض شود.
* کافئین موجود در یک فنجان قهوه ، برابر ۱۵۰ سی سی است.
* قهوه ای که با آب جوش قطره ای تهیه شود(Brewed Drip Method) دارای ۶۰ تا ۱۸۰ میلی گرم کافئین و میانگین کافئین ۱۲۰ میلی گرم است .
* قهوه بدون کافئین که به طریقه بالا تهیه می شود، دارای ۳ تا ۵ میلی گرم کافئین ، و میانگین کافئین ۴ میلی گرم است .
* قهوه ترک دارای ۴۰ تا ۱۷۰ میلی گرم کافئین و میانگین کافئین ۱۰۰ میلی گرم است .
* نسکافه فرانسوی( قهوه آماده = Instant) دارای ۳۰ تا ۱۲۰ میلی گرم کافئین و میانگین کافئین ۷۵ میلی گرم است .
* نسکافه فرانسوی بدون کافئین دارای ۱ تا ۵ میلی گرم کافئین و میانگین کافئین ۳ میلی گرم است .
کافئین را نمی توان به صورت صد درصد از قهوه خارج نمود . از این رو حتی قهوه های بدون کافئین نیز مقدار اندکی از این ماده را دارند.
تأثیر کافئین بر اندام بدن
واکنش های متفاوت بدن در برابر کافئین ، به آستانه تحمل افراد بستگی دارد اما به طور کلی تأثیر آن ها را می توان چنین بیان کرد:
۱- فشار خون: کافئین ، فشار خون را افزایش می دهد. اگر کسی ۲۵۰ میلی گرم قهوه مصرف کند، فشار خونش در یک ساعت ، ۱۰ میلی متر بالا می رود.
۲- قلب: پس از مصرف قهوه، ضربان قلب کاهش می یابد اما پس از مدتی بر تعداد آن افزوده می شود و تا هنگامی که کافئین از بدن خارج نشده باشد به همان صورت باقی می ماند.
چنانچه میزان کافئین مصرفی ، بالا باشد نه فقط تپش قلب ایجاد می کند بلکه حالت ( Fibrilation) یعنی حرکت نامنظم ماهیچه های قلب نیز پدید می آید که گاه ممکن است منجر به مرگ شود.
بر اساس آمارهای به دست آمده، نوشیدن بیش از ۵ فنجان قهوه در روز ، احتمال سکته قلبی را افزایش می دهد.
۳- هورمون ها: کافئین بر تولید برخی از هورمون های بدن می افزاید، مانند : اپی نفرین( Epinephrine) که منقبض کننده عروق است ، نوراپی نفرین ( Norepinephrine) که بر میزان فشار خون می افزاید، رنین ( Renin) که به علت کم خونی کلیه ها و بر اثر کاهش فشار نبض در سرخرگ کلیوی ، از کلیه ها ترشح می شود و پس از فعل و انفعالاتی ، باعث فشار خون می گردد و کاتکولامین ( Catecholamine) که باعث تحریک اعصاب قلب شده و حرارت بدن را افزایش می دهد.
۴- معده: کافئین بر ترشح اسید معده و میزان پپسین ( Pepsin) که نوعی آنزیم معدی است می افزاید.
۵- خانم های باردار: اداره نظارت بر غذا و دارو در آمریکا ( FDR) در سال ۱۹۸۰ میلادی اعلام کرده است که کافئین باعث زایمان زودرس می شود و ممکن است در نوزدان ناراحتی ایجاد کند.
اگر چه از آن تاریخ ، پژوهش ها و مطالعات بسیاری در این زمینه صورت گرفت اما تا کنون مشخص نشده است که چه مقدار کافئین می تواند عامل زایمان زودرس شود.
چشم ها را بـایـد شست . ، . جـــور دیـگـر بـایــد دیـــد
