[sargol]

متوتركسات جزو داروهای کنترل کننده سیر بیماری می باشد

.این دارو به چه اشکالی در بازار وجود دارد؟

این دارو به شکل قرص های 2.5 و آمپول های 50 میلی گرم و نیز 5 میلیگرم در بازار موجود است. میزان مصرف آن با توجه به نظر پزشک متخصص قابل تغییر است.

  Himage.ashx.jpg (اندازه: 3.26 KB / تعداد دفعات دریافت: 94)
2.دلیل تجویز «متوتركسات[1]» چیست؟

متوتركسات در درمان انواع بيماري‌هاي روماتيسمي از جمله آرتريت روماتوئيد بكار مي‌رود. اين دارو با كاهش فعاليت سيستم ايمني سبب كاهش مراحل و عوامل ايجاد‌ كننده التهاب مي‌شود و در درمان بيماري تأثير مي‌گذارد. این داروفقط علائم بیماری راازبین نمی بردبلکه برروی سیربیماری نیزتاثیردارد، البته اين دارو در مقادیر بسیار بالا قبل از مصرف براي اين بيماري، در درمان بیماری های دیگر نيز بكار مي‌رفته و هم اكنون نيز كاربرد دارد.

3.چه وقت متوتركسات باید مصرف شود

اين دارو به صورت قرص هاي خوراكي و هفته‌اي يك بار تجويز مي‌شود. معمولا به بيماران گفته مي‌شود كه اين دارو بايد همراه با غذا يا بعد از غذا مصرف شود، قرص بايد به صورت كامل بلعيده شده و جويده نشود. اين دارو ممكن است بصورت آمپول هم تجويز شود. برای مقادیربالاتراز15میلیگرمدرهفته،وبرایکاهش عوارض جانبی، ممکن است ازنوع تزریقی متوترکسات استفاده شود، که میتوان هم زیرجلدی وهم درعضله تزریق کرد، که تاثیر آن تفاوتی با نوع خوراکی ندارد.

4.چه مقدار از این دارو بايد مصرف شود؟

مقدار دارو طبق نظر پزشك تعيين مي‌شود. اما معمولا اين دارو به مقدار كم شروع مي‌شود. مثلاً 5/7 ميلي‌گرم هفتگي (3 قرص 5/2 ميلي‌گرمي) كه مي‌توان 3 قرص را يك جا و در يك وعده يا در سه نوبت در طي 24 ساعت مصرف كرد. در صورت نياز و با نظر پزشك مقدار داروي مصرفي اضافه مي‌شود. اين دارو ضد‌درد نيست ، بنابراين اگر همزمان داروی ضد روماتیسمی دیگر مصرف مي‌كنيد بايستي آن را ادامه بدهيد مگر آنكه پزشك معالج، دستور ديگري داده باشد. معمولا همراه اين دارو، از ساير دارو‌هاي مؤثر بر سير بيماري نيز استفاده مي‌شود.

5.چه مدت طول مي‌كشد تا دارو اثر كند

متوتركسات فوري اثر نمي‌كند. بطور متوسط حدود 6 هفته طول مي‌كشد تا اثرات دارو ظاهر شود، اما اين مدت مي‌تواند بين 3 تا 12 هفته متغير باشد.تجربه های زیادی در مورد بی خطر بودن مصرف طولانی مدت دارو وجود دارد، و لذا درمان بامتوترکسات معمولابرای مدت طولانی تازمانیکه عوارض ایجادنشده باشد،ادامه مییابد. اگردرمان بامتوترکسات بعدازچندهفته قطع شود،حتماعودعلائم بیماری وجودخواهدداشت.مصرف متوترکسات درصبح ناشتا یا آخرشب وبامعده خالی جذب آنرا,زیادمی کند، ازطرفی مصرف دارو همراه باغذا (شام) باعث کاهش تهوع میشود.

6.عوارض جانبي احتمالي متوتركسات چيست؟

همه دارو‌ها مي‌توانند باعث عوارض ناخواسته و زيان‌آور باشند، اما اغلب بيماران به اين عوارض مبتلا نمي‌شوند. شايع‌ترين عارضه جانبي اين دارو‌ احساس تهوع بعد از مصرف دارو مي‌باشد، كه چنانچه دارو با غذا مصرف شود اين عارضه ممكن است از بين برود. بيماران ممكن است مبتلا به زخم‌هاي دهاني شوند كه قابل درمان است.

پزشک شما ممکن است جهت کاهش بعضی از عوارض جانبی دارو، اسید فولیک تجویز نماید. بيماران ممكن است دچار كاهش گلبول هاي سفيد خون شده و احتمال بروز عفونت‌ها افزايش يابد، لذا توجه داشته باشيد كه اگر به تب، گلو درد يا ساير عفونت ها مبتلا شديد حتما با پزشك خود تماس بگيريد. اين دارو به ندرت ممكن است سبب تحريك ريه‌ها شود، لذا چنانچه پس از مصرف اين قرص ها دچار تنگي نفس شديد، حتما با پزشك خود تماس بگيريد.

7.چه عوارضی نیاز به مراقبت پزشکی دارد و لازم است به پزشک معالج فورا اطلاع داده شود؟

-زخم دهان

-تب و گلو درد

-ضعف مفرط

-سیاهی رفتن چشم ها

-خونریزی غیر طبیعی

-تنگی نفس جدید

-اختلال قاعدگی

8.آيا زماني كه اين دارو مصرف مي‌شود نياز به مراقبت يا كنترل خاصي هم هست؟

به دليل آنكه این دارو از طریق تعدیل سیستم ایمنی در کنترل بیماری آرتریت روماتوئید تاثیر می کند، لذا لازم است طبق دستور پزشک، به طور دوره ای بررسی و آزمایش های منظم دوره ای انجام شود. نتایج این بررسی ها به طور مرتب در یک پوشه نگهداری شود و در مراجعات پزشکی همراه بیمار باشد.

9.آيا ساير دارو‌ها را مي‌توان همزمان با متوتركسات استفاده نمود؟

مصرف بعضي داروها ممكن است با متوتركسات تداخل داشته باشد و به جز در مورد دارو‌هايي كه به طور همزمان برای کنترل بیماری، پزشك روماتولوژیست تجويز كرده است، هر دارويي را بايد بعد از مشورت با پزشك معالج مصرف كنيد. در صورتیکه بیمار تحت درمان با داروهای مانند پنی سیلامین، سیکلوسپورین، کوتریموکسازول، آسپیرین و داروهای ضد درد غیر استروئیدی باشد موارد را با پزشک خود در میان بگذارد. مصرف همزمان این دارو با داروهائی مثل لفلونامید[2]یاآزاتیوپرین[3] مراقبت بیشتری را می طلبد. بیماران با بیماری های کبدی و یا مصرف الکل به مراقبت بیشتری نیاز دارند.

10.آيا متوتركسات بر روي باروري، حاملگي و شیردهی تأثير مي‌گذارد؟

متوتركسات بر روي میزان باروري تأثير گذاشته و احتمال آن را كاهش مي‌دهد، به علاوه اينكه دارو نبايد در زمان حاملگي مصرف شود. در زمان مصرف دارو و تا 3 ماه پس از قطع دارو بايستي از روش هاي جلوگيري از بارداري استفاده شود. اگر شما ناخواسته باردار شديد با پزشك معالج خود تماس بگيريد. ضمنا در زمان مصرف دارو نبايد به نوزاد خود شير بدهيد. مردانی که این دارو را مصرف می کنند نیز نباید اقدام به بچه دار شدن نمایند و در صورت کسب اجازه از پزشک، لازم است دوره چند ماهه بین پایان درمان با این دارو و اقدام برای باروری فاصله باشد.

11.آیا متوترکسات را باید با معده پر مصرف کرد؟

برخی بیماران این دارو را با معده خالی بهتر تحمل می کنند و برخی با معده پر مصرف می کنند. الزاما نباید معده بیماران قبل از مصرف دارو پر باشد.

12.عوارض مطرح برای متوترکسات چقدر شیوع دارد؟

عوارض جدی مطرح شده برای متورکسات آنقدر نادر هستند که پزشکان نگارنده این کتاب در طول طبابت چندین ساله خود، کمتر شاهد موارد جدی آن بوده اند. به شکلی که این دارو موثر ترین و بی خطر ترین داروی ضد آرتریت روماتوئید تلقی می گردد (در شرایطی که با مراقبت های مناسب تجویز و مصرف گردد).

[1] Methotrexate

[2] Leflunomid

[3] Azathioprine

منبع: کلینیک آنلاین روماتولوژی

ساعت و تاریخ : 10:54- 1391/10/21