داروهايي كه نيست
يک شنبه 23 مهرماه 1391
گروه جامعه و شهروند- در روزهاي اخير حال و روز بازار دارويي کشور به دليل تاثير نوسانات نرخ ارز و تحريمهاي بينالمللي بانکي اگر بدتر از ساير بخشهاي اقتصادي کشور نباشد، به طور قطع بهتر نيست. کمبود واردات اين کالاي حياتي طي ماههاي اخير کار را به جايي رسانده است که توليد، واردات و توزيع برخي از مواد دارويي در حال کماست. گفته ميشود كه بين 50 تا 90 قلم داروي خارجي و داخلي ناياب و گران شده است كه حداقل 15 داروي حياتي بيماران خاص در اين فهرست قراردارند و بيماران سرطاني و ساير بيمارهاي خاص در خط مقدم تبعات انساني تحريمها قرار گرفته اند.
هشدار درباره خطرات كمبود داروهاي خاص در كشور در حالي است كه به تازگي رئيس سازمان غذا و دارو گفته است كه سياستهايي که در عرصه توليد دارو اعمال شده موجب رونق توليدات داخلي شده و ايران از نظر توليد داروهاي نوترکيب يا بايوتکنولوژي مقام اول منطقه، سوم آسيا و دوازدهم دنيا را دارد. احمد شيباني روز گذشته اظهار داشت در زمينه دارو در حال حاضر 97 درصد داروهاي مصرفي مردم و حدود 45 درصد مواد اوليه را در داخل توليد ميکنيم.اين در حالي است كه برخي منابع مطلع از وضعيت موجودي ذخاير دارويي كشور ميگويند كه ليست داروهاي ناياب در کشور از نزديک 30 قلم دارو در پنج ماه گذشته در حال حاضر به 90 دارو رسيده است.اين ليست شامل 50 قلم داروي وارداتي و 40 قلم داروي توليد داخل است که از داروهاي حاجب براي راديولوژي تا درمان ديابت، داروهاي شيميدرماني و انواع داروهاي بيماريهاي خاص و ساير نارساييهاي معمولي ديگر گسترده است. خبرگزاري ايلنا چند روز پيش از توليدکنندگان صنايع دارويي چنين نقل کرد: براي مقابله با افزايش قيمت دارو، اگرچه بانک مرکزي در مرکز مبادلات ارزي، ارز مورد نياز صنايع را در بخش اولويت دار طبقه بندي کرده اما ارز ثبت سفارش شده،نسبت به ابتداي سال جاري گزان تر است و از سويي هنوز اين ارز در اختيار صنايع دارويي قرار نگرفته است. چندي پيش هم نايب رئيس انجمن تالاسمي ايران از چندين مورد فوت ناشي از نبود دارو خبر داد و در انتقاد به وضع موجود عنوان کرد: بيماران تالاسمي چون خون ميزنند آهن بدنشان بالا ميرود، بنابراين بايد دسفرال يا دسفوناک مصرف کنند تا آهن خون آنها پايين بياد. متاسفانه با نبود دارو در چند ماه اخير فرتيناي بدن اين بيماران به 15هزار رسيده که خطر مرگ را به همراه دارد و کساني را هم داشتيم که بر اثر اين مسئله فوت کردهاند.
ورود سازمان ملل به ماجراي كمبود دارو
هم اکنون دامنه نگرانيها از کاهش تدريجي داروهاي بيماران خاص، به دفتر رئيس سازمان ملل نيز رسيده است. دبيرکل سازمان ملل طي هفته جاري ضمن انتشار گزارشي اعلام کرد: به دليل مشکلات سيستم بانکي در ارتباط با ايران، شرکتهاي دارو سازي صدور دارو به ايران را متوقف کردهاند و به همين دليل داروها براي درمان بيماريهاي مختلف از جمله داروهايي مانند داروهاي ضد سرطان، ناراحتي قلبي و تنفسي کمياب شدهاند. بر اساس گزارشها کاهش توليد و واردات دارو منجر به کمبود فهرستي 90 دارويي رسيده است كه در اين فهرست حداقل بيش از 15 داروي بيماريهاي خاص نيز وجود دارد. وضعيت نگران کننده پيش آمده در بحث دارو بيش ازهرچيز متاثر از مثلث تحريمهاي بينالمللي براي تبادلات بانکي، نوسانات نرخ ارز و بي برنامگي دولت براي مديريت اوضاع کنوني در کشور است. در حال حاضر علاوه بر ايران بسياري از کشورهاي جهان براي توليد داروهاي مورد نياز خود در بخش درمان چه از نظر واردات مواد اوليه و چه از نظر توليد نيازمند مبادلات بينالمللي با ساير کشورها هستند و کمتر کشوري در دنيا وجود دارد که در تمامي مراحل توليد داروهاي مورد نياز، خودکفا باشد.
كدام داروها ناياب شده اند
از بازار توليد و واردات اقلام دارويي در کشور خبر ميرسد که همراه شدن وابستگي بازار دارويي کشور به واردات دارو و مواد اوليه با تحريم بانکي بينالمللي براي تبادلات اقتصادي، باعث کاهش واردات و در نتيجه کمياب شدن اقلام دارويي بيماريهايي نظير سرطان، سرطان کودکان، بيماريهاي تالاسمي، ام اس، داروهاي تنفسي و بيماريهاي قلبي شده است. اين درحالي است که شايد برخي نمونههاي داخلي اين داروها در کشور وجود داشته باشد اما کاهش واردات مواد اوليه نيز باعث کمبود داروها نسبت به تقاضاي آن شده است. در ميان داروهاي بيماريهاي صعب العلاج برخي از اصلي ترين داروهايي که اکنون ناياب هستند، عبارتند از: فلورواوراسيل - داروي درمان سرطان معده، دوکسوروپيسين - داروي ضد سرطان، ابر لبين - داروي درمان سرطان، برستيکتيم - داروي درمان سرطان سينه، آواستين - داروي درمان سرطان دستگاه گوارش، لوموستين - داروي شيمي درماني تومورهاي مغزي، سروفلو – داروي درمان آسم و ربيف - داروي مخصوص بيماري ام اس. جدول ارائه شده فهرست كاملتري از داروهاي ناياب در كشور را نشان ميدهد.
معضل عدم تخصيص به موقع ارز دولتي
تشديد تحريم مبادلات بانکي ايران با ساير کشورهاي جهان به حدي واردات دارو بيماريهاي خاص در کشور را با مشکل مواجه کرده که شرکتهاي وارد کننده دارو راهي براي انجام مبادلات بانکي جهت خريد مواد اوليه و داروهاي بيماريهاي خاص پيش روي خود نميبينند. در مواردي مشاهده ميشود که داروهاي يک شرکت خاص به طور کلي از قفسههاي دارو خالي شدهاند. به عنوان مثال، بسياري از محصولات شرکتهاي pfizer آمريکا، apotex کانادا و hexal آلمان را ديگر در داروخانهها نميبينيم. با اينکه نوع داخلي اين داروها فعلاً در داروخانهها کم و بيش وجود دارد بنا به گفتههاي كارشناسان دارويي در حال حاضر حدود نيمي از مواد اوليه مورد نياز براي توليد داروهاي داخلي هم وارداتي است ودرصورت تداوم وضع موجود توليد اين دسته از داروهاي داخلي نيز با مشكل مواجه خواهد شد. گفته ميشود برخي شرکتهاي عمده وارد کننده دارو از طريق ميانبرهاي موجود سعي در وارد کردن داروهاي حياتي به کشور را دارند که با سد ديگري يعني کمبود ارز و عدم تخصيص به موقع ارز دولتي از سوي بانک مرکزي مواجه ميشوند. علاوه بر توليد کنندگان و وارد کنندگان دارو، توزيع کنندگان چرخه بعدي بازار دارويي به دليل کاهش نقدينگي توليد کنندگان مجبور به توزيع دارو به صورت نقدي هستند و نتيجه آن طلب 750 ميلياردي از داروخانهها و بيمارستانهاي دولتي شده است.
افزايش تا 40درصدي قيمت دارو
از طرف ديگر افزايش شديد قيمت برخي از اقلام دارويي (30 تا 40درصد) برخي از بيماران را از ادامه روند درمان خود باز داشته است که خود اين مساله در نهايت نتيجهاي بسيار زيانبارتر به بار ميآورد. در حال حاضر بسياري از بيماران ديابتي يا سرطاني ار ترس ناياب شدن با مراجعه به داروخانهها درخواست تعداد زيادي دارو ميکنند که اين روند نهتنها كشور را با کمبود دارو مواجه ميکند بلکه بيماران نيز در نگهداري تعداد زياد دارو دچار مشکل ميشوند و در بسياري از موارد داروها در منزل بيماران فاسد ميشود. اين مشکل باعث شده است تا داروخانه 13 آبان مهمترين داروخانه فروش داروهاي خاص در کشور سيستم سهميهبندي دارو را براي فروش در پيش گيرد. همچنين مساله احتکار که هميشه در زمان کمبود موجودي و افزايش تقاضا اتفاق ميافتد اکنون نيز بازار دلالان ناصرخسرو، اين غده سرطاني صنعت درمان را گرمتر کرده است. از طرف ديگر شنيده ميشود که برخي از اقلام دارويي که در کشور ناياب شدهاند از طريق قاچاق وارد کشور ميشوند. پرواضح است که اين اجناس ميتواند بدون هيچ سنجش و نظارتي شرايط بيماران را پيچيدهتر کند.همزمان با انتشار جزيياتي از فهرست داروهاي ناياب معاون داروي سازمان غذا و دارو وزارت بهداشت نسبت به فروش برخي داروهاي غير مجاز به داروخانهها هشدار داد.دکتر محمدرضا شانه ساز در گفت و گو با پانا بيان کرد: فهرستي از داروهاي غيرمجاز در اختيار داروسازان، داروخانهها و پزشکان قرار گرفته است و وزارت بهداشت تمامي بدنه پزشکي و سلامت کشور را ملزم ساخته که از تجويز اين داروها به بيماران خودداري کنند و به تبع آن اين داروها نيز نبايد در داروخانهها به فروش برسند. شانه ساز تصريح کرد: رقم قاچاق دارو براي داروهاي وارداتي کمتر از 10 تا 15 درصد است.
يک شنبه 23 مهرماه 1391
گروه جامعه و شهروند- در روزهاي اخير حال و روز بازار دارويي کشور به دليل تاثير نوسانات نرخ ارز و تحريمهاي بينالمللي بانکي اگر بدتر از ساير بخشهاي اقتصادي کشور نباشد، به طور قطع بهتر نيست. کمبود واردات اين کالاي حياتي طي ماههاي اخير کار را به جايي رسانده است که توليد، واردات و توزيع برخي از مواد دارويي در حال کماست. گفته ميشود كه بين 50 تا 90 قلم داروي خارجي و داخلي ناياب و گران شده است كه حداقل 15 داروي حياتي بيماران خاص در اين فهرست قراردارند و بيماران سرطاني و ساير بيمارهاي خاص در خط مقدم تبعات انساني تحريمها قرار گرفته اند.
هشدار درباره خطرات كمبود داروهاي خاص در كشور در حالي است كه به تازگي رئيس سازمان غذا و دارو گفته است كه سياستهايي که در عرصه توليد دارو اعمال شده موجب رونق توليدات داخلي شده و ايران از نظر توليد داروهاي نوترکيب يا بايوتکنولوژي مقام اول منطقه، سوم آسيا و دوازدهم دنيا را دارد. احمد شيباني روز گذشته اظهار داشت در زمينه دارو در حال حاضر 97 درصد داروهاي مصرفي مردم و حدود 45 درصد مواد اوليه را در داخل توليد ميکنيم.اين در حالي است كه برخي منابع مطلع از وضعيت موجودي ذخاير دارويي كشور ميگويند كه ليست داروهاي ناياب در کشور از نزديک 30 قلم دارو در پنج ماه گذشته در حال حاضر به 90 دارو رسيده است.اين ليست شامل 50 قلم داروي وارداتي و 40 قلم داروي توليد داخل است که از داروهاي حاجب براي راديولوژي تا درمان ديابت، داروهاي شيميدرماني و انواع داروهاي بيماريهاي خاص و ساير نارساييهاي معمولي ديگر گسترده است. خبرگزاري ايلنا چند روز پيش از توليدکنندگان صنايع دارويي چنين نقل کرد: براي مقابله با افزايش قيمت دارو، اگرچه بانک مرکزي در مرکز مبادلات ارزي، ارز مورد نياز صنايع را در بخش اولويت دار طبقه بندي کرده اما ارز ثبت سفارش شده،نسبت به ابتداي سال جاري گزان تر است و از سويي هنوز اين ارز در اختيار صنايع دارويي قرار نگرفته است. چندي پيش هم نايب رئيس انجمن تالاسمي ايران از چندين مورد فوت ناشي از نبود دارو خبر داد و در انتقاد به وضع موجود عنوان کرد: بيماران تالاسمي چون خون ميزنند آهن بدنشان بالا ميرود، بنابراين بايد دسفرال يا دسفوناک مصرف کنند تا آهن خون آنها پايين بياد. متاسفانه با نبود دارو در چند ماه اخير فرتيناي بدن اين بيماران به 15هزار رسيده که خطر مرگ را به همراه دارد و کساني را هم داشتيم که بر اثر اين مسئله فوت کردهاند.
ورود سازمان ملل به ماجراي كمبود دارو
هم اکنون دامنه نگرانيها از کاهش تدريجي داروهاي بيماران خاص، به دفتر رئيس سازمان ملل نيز رسيده است. دبيرکل سازمان ملل طي هفته جاري ضمن انتشار گزارشي اعلام کرد: به دليل مشکلات سيستم بانکي در ارتباط با ايران، شرکتهاي دارو سازي صدور دارو به ايران را متوقف کردهاند و به همين دليل داروها براي درمان بيماريهاي مختلف از جمله داروهايي مانند داروهاي ضد سرطان، ناراحتي قلبي و تنفسي کمياب شدهاند. بر اساس گزارشها کاهش توليد و واردات دارو منجر به کمبود فهرستي 90 دارويي رسيده است كه در اين فهرست حداقل بيش از 15 داروي بيماريهاي خاص نيز وجود دارد. وضعيت نگران کننده پيش آمده در بحث دارو بيش ازهرچيز متاثر از مثلث تحريمهاي بينالمللي براي تبادلات بانکي، نوسانات نرخ ارز و بي برنامگي دولت براي مديريت اوضاع کنوني در کشور است. در حال حاضر علاوه بر ايران بسياري از کشورهاي جهان براي توليد داروهاي مورد نياز خود در بخش درمان چه از نظر واردات مواد اوليه و چه از نظر توليد نيازمند مبادلات بينالمللي با ساير کشورها هستند و کمتر کشوري در دنيا وجود دارد که در تمامي مراحل توليد داروهاي مورد نياز، خودکفا باشد.
كدام داروها ناياب شده اند
از بازار توليد و واردات اقلام دارويي در کشور خبر ميرسد که همراه شدن وابستگي بازار دارويي کشور به واردات دارو و مواد اوليه با تحريم بانکي بينالمللي براي تبادلات اقتصادي، باعث کاهش واردات و در نتيجه کمياب شدن اقلام دارويي بيماريهايي نظير سرطان، سرطان کودکان، بيماريهاي تالاسمي، ام اس، داروهاي تنفسي و بيماريهاي قلبي شده است. اين درحالي است که شايد برخي نمونههاي داخلي اين داروها در کشور وجود داشته باشد اما کاهش واردات مواد اوليه نيز باعث کمبود داروها نسبت به تقاضاي آن شده است. در ميان داروهاي بيماريهاي صعب العلاج برخي از اصلي ترين داروهايي که اکنون ناياب هستند، عبارتند از: فلورواوراسيل - داروي درمان سرطان معده، دوکسوروپيسين - داروي ضد سرطان، ابر لبين - داروي درمان سرطان، برستيکتيم - داروي درمان سرطان سينه، آواستين - داروي درمان سرطان دستگاه گوارش، لوموستين - داروي شيمي درماني تومورهاي مغزي، سروفلو – داروي درمان آسم و ربيف - داروي مخصوص بيماري ام اس. جدول ارائه شده فهرست كاملتري از داروهاي ناياب در كشور را نشان ميدهد.
معضل عدم تخصيص به موقع ارز دولتي
تشديد تحريم مبادلات بانکي ايران با ساير کشورهاي جهان به حدي واردات دارو بيماريهاي خاص در کشور را با مشکل مواجه کرده که شرکتهاي وارد کننده دارو راهي براي انجام مبادلات بانکي جهت خريد مواد اوليه و داروهاي بيماريهاي خاص پيش روي خود نميبينند. در مواردي مشاهده ميشود که داروهاي يک شرکت خاص به طور کلي از قفسههاي دارو خالي شدهاند. به عنوان مثال، بسياري از محصولات شرکتهاي pfizer آمريکا، apotex کانادا و hexal آلمان را ديگر در داروخانهها نميبينيم. با اينکه نوع داخلي اين داروها فعلاً در داروخانهها کم و بيش وجود دارد بنا به گفتههاي كارشناسان دارويي در حال حاضر حدود نيمي از مواد اوليه مورد نياز براي توليد داروهاي داخلي هم وارداتي است ودرصورت تداوم وضع موجود توليد اين دسته از داروهاي داخلي نيز با مشكل مواجه خواهد شد. گفته ميشود برخي شرکتهاي عمده وارد کننده دارو از طريق ميانبرهاي موجود سعي در وارد کردن داروهاي حياتي به کشور را دارند که با سد ديگري يعني کمبود ارز و عدم تخصيص به موقع ارز دولتي از سوي بانک مرکزي مواجه ميشوند. علاوه بر توليد کنندگان و وارد کنندگان دارو، توزيع کنندگان چرخه بعدي بازار دارويي به دليل کاهش نقدينگي توليد کنندگان مجبور به توزيع دارو به صورت نقدي هستند و نتيجه آن طلب 750 ميلياردي از داروخانهها و بيمارستانهاي دولتي شده است.
افزايش تا 40درصدي قيمت دارو
از طرف ديگر افزايش شديد قيمت برخي از اقلام دارويي (30 تا 40درصد) برخي از بيماران را از ادامه روند درمان خود باز داشته است که خود اين مساله در نهايت نتيجهاي بسيار زيانبارتر به بار ميآورد. در حال حاضر بسياري از بيماران ديابتي يا سرطاني ار ترس ناياب شدن با مراجعه به داروخانهها درخواست تعداد زيادي دارو ميکنند که اين روند نهتنها كشور را با کمبود دارو مواجه ميکند بلکه بيماران نيز در نگهداري تعداد زياد دارو دچار مشکل ميشوند و در بسياري از موارد داروها در منزل بيماران فاسد ميشود. اين مشکل باعث شده است تا داروخانه 13 آبان مهمترين داروخانه فروش داروهاي خاص در کشور سيستم سهميهبندي دارو را براي فروش در پيش گيرد. همچنين مساله احتکار که هميشه در زمان کمبود موجودي و افزايش تقاضا اتفاق ميافتد اکنون نيز بازار دلالان ناصرخسرو، اين غده سرطاني صنعت درمان را گرمتر کرده است. از طرف ديگر شنيده ميشود که برخي از اقلام دارويي که در کشور ناياب شدهاند از طريق قاچاق وارد کشور ميشوند. پرواضح است که اين اجناس ميتواند بدون هيچ سنجش و نظارتي شرايط بيماران را پيچيدهتر کند.همزمان با انتشار جزيياتي از فهرست داروهاي ناياب معاون داروي سازمان غذا و دارو وزارت بهداشت نسبت به فروش برخي داروهاي غير مجاز به داروخانهها هشدار داد.دکتر محمدرضا شانه ساز در گفت و گو با پانا بيان کرد: فهرستي از داروهاي غيرمجاز در اختيار داروسازان، داروخانهها و پزشکان قرار گرفته است و وزارت بهداشت تمامي بدنه پزشکي و سلامت کشور را ملزم ساخته که از تجويز اين داروها به بيماران خودداري کنند و به تبع آن اين داروها نيز نبايد در داروخانهها به فروش برسند. شانه ساز تصريح کرد: رقم قاچاق دارو براي داروهاي وارداتي کمتر از 10 تا 15 درصد است.
کدام داروها نایابند؟
جمعه ۲۱ مهر ۱۳۹۱ ساعت ۱۰:۰۶
تاثیر نوسانات نرخ ارز و افزایش یکباره آن داروها را بی نصیب نگذاشته و به یکباره داروی بیماریهای خاص نایاب و گران شدند.
به گزارش جهان به نقل از خبرآنلاین، اگرچه آمارهای رسمی حکایت از آن دارد که حدود 96 درصد داروهای مصرفی، داخل کشور تولید و تنها حدود 4 درصد از خارج وارد می شود، اما مواد اولیه برخی از داروها وارداتی است که مشخص نیست چه میزان ارز بری دارند.
خبرگزاری ایلنا چند روز پیش از تولیدکنندگان صنایع دارویی چنین نقل کرد: "برای مقابله با افزایش قیمت دارو، اگرچه بانک مرکزی در مرکز مبادلات ارزی، ارز مورد نیاز صنایع را در بخش اولویت دار طبقه بندی کرده اما ارز ثبت سفارش شده ،نسبت به ابتدای سال جاری گزان تر است و از سویی هنوز این ارز در اختیار صنایع دارویی قرار نگرفته است."
نگرانی از این موضوع حتی سبب شد که دبیرکل سازمان ملل طی هفته جاری اعلام کند به دلیل مشکلات سیستم بانکی در ارتباط با ایران، شرکتهای داروسازی صادرات دارو به ایران را متوقف کردهاند و به همین دلیل داروها برای درمان بیماریها مختلف کمیاب شدهاند، از جمله داروهایی مانند داروهای ضد سرطان، ناراحتی قلبی و تنفسی.
هم اکنون این وضعیت یعنی کاهش تولید و واردات دارو در حالی به مرحله نگران کننده ای رسیده که منجر به کمبود بیش از 15 داروی بیماری های خاص در کشور شده است و حتی چندی پیش نایب رییس انجمن تالاسمی ایران در گفت وگو با مهر اعلام کرد: بیماران تالاسمی چون خون میزنند آهن بدنشان بالا میرود، بنابراین باید دسفرال یا دسفوناک مصرف کنند تا آهن خون آنها پایین بیاد. با کلی مشقت در سالهای گذشته تلاش کردیم و فرتینای خون بچهها را پایین آوردیم اما متاسفانه با نبود دارو در چند ماه اخیر فرتینای بدنشان به 15هزار هم رسیده که خطر مرگ را به همراه دارد و کسانی را هم داشتیم که بر اثر این مسئله فوت کردهاند.
کدام داروها نایابند؟
در جدول زیر نام داروهایی که اکنون نایاب هستند آورده شده است:
نام دارو کاربرد
فلورواوراسیل درمان سرطان معده
دوکسوروپیسین داروی ضد سرطان
ابر لبین ضد سرطان
برستیکتیم ضد سرطان سینه
آواستین ضد سرطان دستگاه گوارش
لوموستین در شیمی درمانی تومورهای مغزی
سروفلو درمان آسم
ربیف داروی مخصوص بیماری ام اس
فلورواوراسیل درمان سرطان معده
دوکسوروپیسین داروی ضد سرطان
ابر لبین ضد سرطان
برستیکتیم ضد سرطان سینه
آواستین ضد سرطان دستگاه گوارش
لوموستین در شیمی درمانی تومورهای مغزی
سروفلو درمان آسم
ربیف داروی مخصوص بیماری ام اس
ام اس شاید مسیر را برایمان ناهموار کند، اما مانع حرکتمان نخواهد شد