مدیریت خستگی و بی رمقی در ام اس - -

<style>body{font-family: tahoma; font-size: 13px; direction: rtl;} hr{ display: none;}</style>
انجام امور روزانه زندگي با وجود خستگي ناشي از ام اس
نوشته Susan Forwell آموزشيار بخش كار درماني و عضو انجمن تحقيق كلينيك ام اس بخش عصب شناسي دانشگاه بريتيش كلمبيا- ونكور- كانادا

خستگي و مالتيپل اسكلروزيس


اگر چه خستگي و بي رمقي از شايعترين مشكلات در بيماران ام اس شناخته شده است و محققين تلاش فزاينده اي براي فهم علائم نامشهود آن دارند0 با اين حال چالش و برخورد با آن و كاهش تاثير خستگي ناشي از ام اس بر زندگي روزمره مي بايست مد نظر قرار داشته باشد0
بي رمقي ميتواند تمام انواع فعاليتهاي روزانه را متاثر سازد, مثل جستجو و يا حفظ شغل , براي خريد به لبنياتي رفتن , تماشاي بازي فوتبال كودكتان , تهيه شام خانواده, حمام گرفتن, تميز كردن خانه, براي قدم زدن به بيرون رفتن, كار با كامپيوتر, شستشوي رخت و لباس
تحقيقات نشان داده است كه بي رمقي مي تواند روي فعاليتهاي اساسي و مهم نه تنها فردي كه به ام اس مبتلاست تاثير مضر بگذارد بلكه دوستان, خانواده و شبكه اجتماعي را نيز تحت تاثير قرار ميدهد
بيماران مبتلا به ام اس اظهار ميدارند وقتي دچار بي رمقي ميشوند قادر به انجام كاري نيستند – فقط ضروريات- يعني ديگر قدرت انتخاب را از دست ميدهند آنها همچنين ميگويند " حافظه ام تسليم ميشود"- درباره خستگي ام احساس مقصر بودن ميكنم چون در انظار تنبل جلوه ميكنم و مردم باور نميكنند كه حقيقتا قادر به انجام كاري نيستم. چنين اظهاراتي نشان ميدهند كه بي رمقي ناشي از ام اس بر تمامي زمينه هاي روانشناسي- ادراكي – اجتماعي و فيزيكي زندگي افراد مبتلا به ام اس تاثير ميگذارد0

مديريت خستگي كه مستقيما به بيماري ام اس ارتباط ندارد

براي مديريت موثر خستگي كه موجب تغيير اساسي در زندگي مان است , علل بالقوه خستگي بايستي مورد شناسايي قرار گيرند. نوعي از خستگي مسقيما مربوط به ام اس است و اينطور تصور ميشود كه بعلت صدمه اي است كه به غلاف محافظ اعصاب(ميلين ها) وارد شده است ميباشد اگر چه خستگي در بيماران ام اس ميتواند ناشي از عللي باشد كه بطور مستقيم مربوط به صدمه فوق الذكر نيستند 0
جدول يك فهرستي از اين علل را نشان ميدهد. بي رمقي يا خستگي در بيماران ام اس ناشي از يك يا دو عامل گفته شده در جدول, در بيمارن بسيار شايع است0

مديريت خستگي مرتبط با ام اس
خستگي كه مستقيما ناشي از بيماري ام اس است اينگونه طبقه بندي ميشوند:
خستگي اوليه ام اس كه تصور ميشود ناشي از فيبر اعصاب باشد (ميلين هاي صدمه ديده ) و خستگي ثانويه ام اس كه ميتواند همراه با يكسري از ناتواناييها باشد.

در حال حاضر دارو درماني و راهبردهاي غير تهاجمي براي درمان خستگي ناشي از ام اس بكار برده ميشوند. كار درمانها ( افرادي كه به كاردرماني اشتغال دارند) 9 روش غير تهاجمي زير را براي كنترل خستگي يا بي رمقي ناشي از اين بيماري و توانمند كردن بيماران براي انجام كارهايشان توصيه ميكنند:
1. شناخت ويژه گي هاي خستگي ناشي از ام اس
2. روشهاي خود آگاهي
3. روشهاي ذخيره انرژي بوسيله صرفه جويي موثر و كارآمد انرژي خود
4. روشهاي ساده سازي كارها
5. استفاده از تجهيزات
6. كنترل و مشاهده دماي بدن
7. تمدد اعصاب و وانهادگي
8. رعايت الگوي خواب مناسب و نداشتن بي خوابي
9. مشاركت در انجام كارهاي روزانه فيزيكي تا حد امكان

هدف از استراتژيهاي فوق الذكر تصحيح مكانيسم بي رمقي نيست بلكه منظور ارائه استراتژيهاي مشهود براي تصميم گيري خود انگيخته مناسب براي نيازهاي هر فرد و ايجاد الگوي مصرف انرژي براي مشاركت در فعاليتهاست. در جدول 2 مثالها و اصول هر يك از اين راهبردها آمده است.
تحقيقات نشان داده است كه اگر اشخاص داراي بيماري مزمن مثل ام اس در برنامه هاي اجتماعي كار درماني و مصرف انرژي شركت نمايند تاثير مثبتي را در افزايش توانايي و مديريت بي رمقي خود و نهايتا افزايش كيفيت زندگي اشان خواهند داشت.
جدول شماره يك : علل بالقوه بي رمقي كه مستقيما ناشي از ام اس نيستند ( اين جدول بهيچ وجه يك جدول جامع نيست و علل ديگري نيز براي خستگي از نوع فوق الذكر وجود دارند)

علل بالقوه---------- چند مثال---------------------- چه بايد كرد

عفونت
--------------------------------------سرماخوردگي
----------------------------------------عفونت ادرار
-------------------------------------------------------------------مراجعه به پزشك براي از بين بردن عفونت
دارو / خوراكي ها
-------------------------------تاثير جانبي برخي داروها
-------------------------------تاثير متقابل داروها روي هم
-------------------------------مصرف سر خود داروها
-------------------------------مصرف غذا خارج از رويه معمول
------------------------------------------------------------------------مشورت با دكتر و بررسي داروها وموادي كه مصرف ميكنيد شايد لازم به تعويض دارو يا تغيير الگوي غذا باشد
مشكلات خواب
بي خوابي بخواب عميق نرفتن بدليل بيدارشدن پي در پي بخاطر ادرار- گرفتگي عضله- -صدا ياحركت ديگران---خسته از خواب بيدار شدن يا با سر درد از خواب برخواستن-----در باره مشكلات با دكتر خود صحبت كنيد. اگر اين مشكلات شديد هستند از يك متخصص خواب كمك بگيريد

---