تحقیق برای درمان ام.اس با سلول‌های بنیادی درایران - -
<style>body{font-family: tahoma; font-size: 13px; direction: rtl;} hr{ display: none;}</style>استفاده از سلول‌های بنیادی در بیماران مبتلا به «ام اس» در مرحلة تحقیق و پژوهش
عبدالرضا ناصر مقدسی، نورولوژیست
پیام ام اس:«ام اس» یک بیماری اتوایمیون است که با درگیری سیستم اعصاب مرکزی می‌تواند سبب ایجاد علائم مختلفی گردد. گرچه پیشرفت‌های چشمگیری در زمینة شناخت این بیماری به دست آمده ولی هنوز درمانی قطعی برای آن کشف نشده و لذا حوزه‌های مختلفی برای نیل به این هدف توسط پژوهشگران مورد بررسی قرار می‌گیرند. یکی از این حوزه‌ها که امید فراوانی به آن وجود دارد، استفاده از سلول‌های بنیادی برای درمان بیماری «ام اس» است.
سلول‌های بنیادی که از آنها با عنوان مادر سلول‌ها یاد می‌شود، سلول‌هایی هستند که توان تبدیل به سایر سلول‌ها از جمله بافت عصبی را دارند. همین مسئله سبب شده که از این توانایی در درمان تعدادی از بیماری‌های نورولوژیک از جمله سکتة مغزی، آلزایمر و نیز پارکینسون استفاده شود.
در آغاز جداسازی این سلول‌ها صرفاً از سلول‌ها بنیادی جنینی مقدور بود ولی با کشف مشترک جان بی.گوردون و شینیا یاماناکا که به دریافت نوبل پزشکی سال ۲۰۱۲ منجر شد، ما اکنون می‌توانیم یاخته‌های بنیادی را از یاخته‌های تمایزیافته نیز جدا کنیم.
همان طور که می‌دانیم داروهایی که در بیماری «ام اس» به کار می‌روند عمدتاً جنبة پیشگیری داشته و هیچ‌کدام درمان قطعی بیماری محسوب نمی‌شوند. از سوی دیگر این داروها سبب بهبود و ترمیم سلول‌های عصبی آسیب‌دیده نیز نمی‌شوند. از لحاظ تئوری به نظر می‌رسد که استفاده از سلول‌های بنیادی بتواند سبب ترمیم سلول‌های آسیب‌دیده شود. با این ایده و از آنجا که استفاده از این سلول‌ها در مدل‌های حیوانی و آزمایشگاهی با نتایج خوبی همراه بوده، در تعدادی از تحقیقات و مطالعات از سلول‌های بنیادی در درمان بیماری «ام اس» استفاده شد. در بررسی‌های آزمایشگاهی مشخص شده بود که سلول‌های بنیادی می‌توانند از میزان التهابات و آسیب سلولی بکاهند. این نوع درمان به صورت‌های مختلفی انجام شده است. یک نوع تزریق سلول‌های مزانشیمال است که در واقع از مغز استخوان افراد به دست می‌آید. این سلول‌ها با ممانعت از اثر پاتولوژیک سلول‌های ایمنی و نیز با اثرات حمایتی از مغز این توانایی را دارند که سبب بهبود وضعیت افراد شوند. در یک مطالعه که بر روی ۵ بیمار انجام شد مشخص شد که این روش درمانی می‌تواند علائم التهابی در رادیولوژی بیماران را کاهش دهد.
در یک مطالعة دیگر بر روی بیماران مبتلا به نوع ثانویة پیش‌رونده اثرات تزریق سلول‌های بنیادی مزانشیمال بر روی شرایط بینایی بیماران بررسی شد و مشخص شد که این روش درمانی می‌تواند سبب بهبود بینایی بیماران گردد.
در مطالعه‌ای دیگر که بر روی مبتلایان به نوع عودکننده-بهبودیابنده انجام شد، مشخص شد که تزریق سلول‌های بنیادی هماتوپویتیک (سلول‌های بنیادی اخذ شده از خون محیطی) در ابتدای بیماری می‌تواند حداقل برای ۳ سال بیماری را در خاموشی ببرد.
در ایران نیز مطالعه‌ای با استفاده از سلول‌های بنیادی توسط دکتر صحراییان و همکاران ایشان انجام شد. این مطالعه که بیشتر به بررسی جنبه ایمنی این نوع روش درمانی می‌پرداخت، نشان داد که این مطالعه عوارض چندانی نداشته و در تعدادی از بیماران می‌تواند سبب بهبود سیر بالینی آنها شود. از آنجا که این روش درمانی سبب تغییر در سطح سیتوکین‌ها نمی‌شود، احتمالاً باید اثر آن به صورت موضعی در خود سیستم عصبی اتفاق بیفتد.
آنچه ذکر شد گوشه‌ای بود از تحقیقات انجام شده در باب استفاده از سلول‌های بنیادی در بیماران «ام اس». باید توجه داشت که تمام موارد فوق در حد تحقیق بوده و هنوز هیچ‌گونه نتیجه‌گیری کامل و علمی از این مطالعات اخذ نشده است. این روزها بسیار شنیده می‌شود که در محافل گوناگون، از جمله در شبکه‌های ماهواره‌ای، ادعای درمان بیماری‌های مختلف از جمله «ام اس» با سلول‌های بنیادی مطرح می‌شود. هدف این افراد صرفاً اخاذی بوده و هیچ‌گونه مبنای علمی برای این روش‌های تبلیغاتی وجود ندارد. متاسفانه بسیاری از بیماران نیز در دام این شیادان افتاده و با هزینه کردن مبالغ هنگفتی نه‌تنها سرمایة خود را بر باد می‌دهند، بلکه سبب رونق بازار این شیادان نیز می‌شوند. استفاده از سلول‌های بنیادی یکی از روش‌هایی است که علم پزشکی بدان توجه دارد ولی این روش نیز مثل بسیاری از متدهای دیگر کماکان در حد مقاله و تحقیق است، نه چیزی بیشتر.
http://payamems.com/web/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D8%A7%D8%AF%D9%87-%D8%A7%D8%B2-%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%A8%DB%8C%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86/
تاریخ مطلب : ۱۹ شهریور ۱۳۹۴