خستگي - -

<style>body{font-family: tahoma; font-size: 13px; direction: rtl;} hr{ display: none;}</style>انواع مختلفی از خستگی در ام اس وجود دارد، ممکن است که فردی هیچ یک این انواع را نداشته باشد یا اینکه در یک زمان به همه انواع مبتلا باشد.

بدیهی است که ام اس شخص را در برابر خستگی طبیعی که در افراد عادی نیز رخ میدهد محافظت نمی کند. ولی با وجود این، افراد مبتلا به ام اس ممکن است گاهی اوقات نوعی از خستگی به نام مدار کوتاه (Short- circuit Fatigue) را تجربه کنند. این نوع خستگی زمانی اتفاق می افتد که اندام ضعیف شده باشد و در صورتی که این اندام خسته شود میزان ضعف اندام افزایش می یابد و به دنبال استراحت دست یا پا این خستگی بهبود می باید، ولی امکان دارد با ادامه استفاده از آن اندام برای فرد به وجود آید استفاده درست از ورزش های آیروبیک میتواند تحمل و پایداری عضلانی را افزایش دهد و در صورتی که این ورزش شدید نباشد، باعث از بین رفتن این نوع خستگی می شود، اما ورزش شدید با وزنه، هم خستگی و هم ضعف عضلانی را افزایش می دهد، پس باید با دقت زیاد، وضعیت متعادل را پیدا کرد.

در صورتی که فرد فعالیتی نداشته باشد دچار آتروفی عضلانی و از دست رفتن عملکرد عضلانی می‌شود.
که این خود عامل دیگری برای ایجاد خستگی است. بنابراین تحرک و فعالیت ضروری است و روش مناسب برای کنترل این نوع خستگی ورزش کردن و حفظ فعالیت و تحرک است.

افسردگی (که در مورد اون هم مطلب نوشته شده) ممکن است عاملی برای خستگی باشد. این خستگی ممکن است در نتیجه غذا نخوردن، خوب نخوابیدن یا در ارتباط با احساس عمومی ضعف باشد و در صورتی که خستگی در اثر افسردگی باشد باید درمان چه به صورت دارویی و چه به صورت مشاوره ای انجام شود.

شایع ترین خستگی که در ام اس دیده می شود سستی و رخوت (Lassitude) است. حالت سستی و رخوت عمدتا به صورت خواب آلودگی شدید و ناگهانی است که در هر زمان ممکن است پدیدار شود. این نوع خستگی احتمالا منشاء بیو شیمیایی دارد و داروهایی که واسطه های شیمیایی مغز را تغییر می دهند میتوانند مفید باشد. آمانتادین نمونه ای از دارو هایی است که بر سیستم عصبی اثر میکند و اثر ضد ویروسی هم دارد . ضد افسردگی های جدید شامل: فلوکستین، پاروکستین و سرترالین می توانند در این نوع خستگی، حتی در کسانیکه افسردگی ندارند، مفید باشند. این دارو ها مترادف و قابل تعویض با هم نیستند و یکی از آنها در فردی دیگر بهتر عمل می کند و داروی دیگر در فرد دیگر موثرتر است.
رخوت فرم پر دردسر و مزاحم خستگی است زیرا ممکن است فرد کاملا خوب بنظر برسد در حالی که قادر به فعالیت نباشد. گاهی دارو های محرک شامل پمولین، متیل فنیدیت و گاهی دکستروآمفتامین لازم است. این دارو ها باید با احتیاط مصرف شوند زیرا ممکن است اعتیاد آور باشند (:-X) و باعث آشفتگی و اضطراب شوند.
گاهی بهترین راه برای کنترل رخوت و سستی، خواب نیمروز در زمانی مناسب است.

گرچه خستگی شایع است و به طور بالقوه باعث ناتوانی می شود، ولی باید دانست که فرد مبتلا به ام اس ضعیف و شکننده نیست.، هر چند استراحت مفید است و اما این فرضیه که خستگی منجر به افزایش از دست رفتن میلین می شود هنوز اثبات نشده است و این فرضیه هم که اگر فرد استراحت نکند ام اس او پیشرفت می کند به میزان زیادی فاقد اعتبار است.

شما باید به توانایی جسمانی خود تکیه کنید ولی همیشه زمان هایی وجود دارد که قدری تلاش و فشار اضافی لازم است و این نباید دلیلی برای ترس شما از فعالیت بیشتر باشد.


دکتر سعید مسعود نبوی : ( متخصص مغز و اعصاب - فلوشیپ ام اس ) عضو هیئت علمی دانشگاه شاهد - عضو کمیته علمی انجمن ام اس ایران و ...
دکتر افشین ایران پور : عضو کمیته علمی انجمن ام اس ایران و ...